Transcript کم خونی
کم خونی
ANEMIA
اطالعات اولیه
تقریبا تمامی اکسیژنی که در خون حمل میگردد ،بهه مموگوهوبیم مودهود
در گوبولهای قرمز خون متصل میباشد .گوبولههای قرمهز یبی هی انسهان،
دیسکهای مق رالطرفیم کوچک بها قطهر 6 - 9میکرومتهر میباشه د .ایهم
سههوولها اس سههوولهای ب یههادی زههی سههاس بههه نههاا مموسیتوب سههتها در مغههز
اسههتاوان سههاخته میشههوند .در یههی میتههوس و فرای ههد بههالب شههدن گوبولههها،
سهههوولهای ب یهههادی تولیهههد سهههوولهای دختهههری مینمای هههد کهههه مقهههادیر سیهههادی
مموگوهههوبیم سهههاخته و سهههها انهههدامکهای داخهههل سهههوولی مان هههد مسهههته،
میتوک دری و ...را اس دست میدم د .ف الیت اصهوی گوبهوق قرمهز ،حمهل
مموگووبیم است که با غوظت باال به صورت محووق در سیتوسوق ودهود
دارد.
کم خونی )(ANEMIA
که خهونی یها ینمهی ) (Anemiaبهه م هی کمبهود ت هداد گویچههمای قرمهز
خون است .ک خونی دارای انواع ماتوف است کهه میتوانهد بهه وهت هدا
س تز مموگووبیم ،کمبود یمم در ساختار مموگوهوبیم ،دفهب بسهیار سهریب یها
تولید بسیار یمسته گوبولهای قرمز باشد.
عوامل بروز بیماری :
بطور مده ول اصوی ک خونی را می توان در دو دسته یبقه ب دی
کرد :
-1کام
-2افزای
تولید گوبولهای قرمز
تاریب ویا اس دست دادن گوبولهای قرمز
تست های تشخیصی :
بطهورکوی که خهونی بها انآهاا یسمهای کامهل خهون ) (CBCتشهای داده
مههی شههود کههه چ انچههه مقههدار مموگوههوبیم خههون ویهها مماتوکریههت اس مقههادیر
یبی ههی زههاتیم تههر باشههد تشههای اولیههه کهه خههونی داده مههی شههود .و ب ههد
یسمایشات تکمیوی صورت می گیرد.
ددوق-میزان یبی ی مموگووبیم ومماتوکریت براساس سم ود ا
هموگلوبین (( گرم در میلی لیتر))
هماتوکریت ((درصد))
سن وجنس
در زمان تولد
17
52
کودکی
12
36
نوجوانی
13
40
مردان بالغ
14-18
41-53
زنان در سنین باروری
11-15
34-46
زنان در ایام حاملگی
10-14
31-43
زنان در سنین یائسگی
12-16
36-48
انواع آنمی
نام آنمی
توضیح بیماری
ینمی ناشی اس دفب خون
ب ههد اس خههونریزی سههریب یههک غوظههت زههاییم
گویچهمای سرخ خون به دای می ماند اگهر
خونریزی به کرات باشهد فهرد نمیتوانهد یمهم
کافی برای تولید RBCبدست یورد.
ینمی یز ستیک
ینمی مگالوب ستی
ینمی ممولیتیک
مغز استاوان فاقد مل یبی ی خود است
فقدان ویتهامیم ، B12اسهید فولیهک و فهاکتور
داخوی ماای م ده میتوان هد م آهر بهه تولیهد
مثل بسیار یمسته اریتروب ستها شوند.
گویچهمای سرخ را شک ده می شوند
بروس ینمی میهوکرومیک
مبت به ینمی کش ده
کمبود ت داد کافی گویچه سرخ
قدرت بور اس مویرگ را
ندارند
انواع آنمی همولیتیک
نام آنمی
توضیح بیماری
اسفروسیتوس ارثی
گویچهههمای سههرخ کوچهههک بههوده و بهههه
دههههههای ای کههههههه بههههههه شههههههکل صههههههفحات
مق رالطرفیم باش د ،کروی مست د.
ینمی داسی شکل
گویچهما محتوی یک نوع غیر یبی هی مموگووبیم رسوب کرده به شکل
مموگووبیم به ناا مموگوهوبیم Sمسهت د داس ،به غشا گویچه یسیب میرساند
کهههه بهههه وهههت سنآیرهمهههای بتهههای غیهههر
یبی ی مموگووبیم ایآاد میشود.
اریتروب ستوس د ی ی
در ایههههم نههههوع کهههه خههههونی گویچهههههمای نوساد با ک خونی شدید به دنیا بیاید
سههرخ RHمثبههت د ی ههی مههورد حموههه
ینتهی کورمهای مهادر RHم فهی قهرار
میگیرند
تاالسمی
تاالسهههههمیها یهههههک گهههههروه متآهههههانا اس ایم اخت ق با ث به خوردن تواسن
اخههت الت سه تز مموگوههوبیم مسههت د کههه س تز سنآیره گووبیم شده
نق زایهای ینها در ساختمان مولکهوق
نبوده بوکه کام در س تز سنآیرهمای
یلفا یا بتا میباشد.
زاره شدن گویچه ما
ت ریف فقر یمم ،به وان یک کام در مقدار کل یمم بدن ،در میان
کمبودمای تغذیه ای شایب در دهان است .نتایج کمبود یمم در اخت ق در
موکرد کار می ک د.
ایم ی ،ش اختی ،تولید مثل تابب و ممچ یم کام
کمبود یمم درتولید زروتئیم مای دیگر که حاوی Fe2 +که دارای اثرات
مفیدی در زیشگیری اس تصوب شراییم اند تاثیر می گذارد.
مطال اتی به م ظورتشای رابطه بیم چسب دگی مولکولهای ماتوف اس
دموه روقی و ک خونی در بیماران مبت به کمبود یمم انآاا شده.
منابع غذايی آهن
دگر ،گوشت،مرغ،مامی
تا مرغ ،غ ت وحبوبات ،سبزی ما ،انواع خشکبار ،خرما وانواع
مغزما
میوه ما
اگر حتی مقدارکمی گوشت به غذامای گیامی اضافه شوند دذب یمم
بیشتر میشود.
کل آهن بدن مردان 3/6گرم و زنان 2/4گرم است.
%90آهن بدن در متابولیسم ها وارد و نهایتا به بدن برمی گردد ولی
%10دفع روزانه باید از طریق غذا تامین شود.
نیاز روزانه افراد 5/1 -1میلی گرم است که در برخی از مراحل
زندگی مانند بارداری بیشتر می شود.
آنمی فقر آهن
چ انچه برای ساختم گوبوق مای قرمز خون ،یمم به مقدار کافی در
دسترس بدن نباشد ابتدا فرد اس ذخاتر یمم بدن خود استفاده می ک د ،سها
در صورت ادامه کمبود ،ذخاتر یمم بدن کام می یابد .سمانی که کمبود
یمم ادامه یابد ،ذخاتر یمم بدن تاویه می شود و ک خونی فقر یمم بروس
می ک د.
متابولیسم آهن در بدن
فیزیولوژی
رژی غدایی دارای دو نوع یمم Heamو Non Heamاست
ترانسهورتر یمم م روده ای ( )HCP1وحمل و نقل یمم غیرم به
ینتروسیت نیز توسط واسطه ( )DMT1است.
یمم در با خاردی اس غشای خون توسط واسطه مایی مان د
ProteinFerroportin 1 , Hepheastinو Iron Oxidaseم تقل میشود.
Hepcidinمانب دذب و یساد شدن یمم اس ماکروفاژما و سووق مای دیگر
است .به نظر میرسد Hepcidinبااتصاق به Ferroportin1در غشای
ینتروسیت با ث تاریب ین می شود .که در کمبود یمم انتشار
Hepcidinاس کبد کام می یابد و مودب افزای حداکثری دذب یمم
می شود.
پس کاهش ذخایر آهن بدن طی 3مرحله اتفاق می افتد :
-1تخلیه ذخائر آهن :در ایم مرحوه ذخاتر یمم به دلیل کام ورود و
دذب یمم و یا ات ف ین کام می یابد و نشانه ین ک شدن غوظت فریتیم
است .
-2فقر آهن :در ایم مرحوه ذخاتر یمم بدن تاویه شده ب وه دذب یمم در
برابر ات ف ین کافی نیست در نتیآه ساخت گوبوق قرمز ممراه با فقر
یمم صورت می گیرد .
-3کم خونی فقر آهن :ایم مرحوه شدیدتریم شکل کمبود یمم است.
علل:
افزای ات ف
یمم مودود در
بدن
کام دذب
یمم مصرفی
کم خونی فقر
آهن
افزای نیاس
بدن به یمم
دریافت ناکافی
یمم در مقایسه
با نیاس بدن
چه افرادی در معرض کمبود آهن و کم خونی
فقر آهن قرار دارند؟
-1 سنان در س یم باروری بویژه سنان باردار
-2 کودکان خردساق
-3 نودوانان
تشخیص:
فقر یمم و ک خونی ناشی اس ین اس دو یریق قابل تشای
-1
ت بالی ی
-2 شاخ
مای یسمایشگامی
است .
کام یمم سرا
افزای TIBC
کام Feبه TIBC
کام فریتیم مگر در التهابات
کام ذخیره یمم مغز استاوان در رنگ یمیزی
گاه کام HbA2
درمان کم خونی
مهمتریم داروی ک خونی ،یمم و ترکیبات یمم است.
سل
زسته
ف دق
دس
دمکرده برگ با زوست سبز گردو
ناود سبز ،سرد یلو ،گردو ،خرما ،شوغ ،کو و خوراک دو .
پیشگیری و كنترل كم خونی فقرآهن
بطور كوی چهار روش اساسی زیشگیری اس ك خونی فقر یمم
بارت د اس:
یمم یاری
یموسش تغذیه
ك ترق بیماری مای فونی و انگوی
غ ی ساسی مواد غذایی
REFERENCES:
www.thelancet.com
http://daneshnameh.roshd.ir
http://www.sbmu.ac.ir
Cecil text book of medicine ,22nd edition ,2004
Harrisons principles of internal medicine ,16 th edition ,2005