کم خونی

Download Report

Transcript کم خونی

‫کم خونی‬
ANEMIA
‫اطالعات اولیه‬
‫‪‬‬
‫تقریبا تمامی اکسیژنی که در خون حمل میگردد‪ ،‬بهه مموگوهوبیم مودهود‬
‫در گوبولهای قرمز خون متصل میباشد‪ .‬گوبولههای قرمهز یبی هی انسهان‪،‬‬
‫دیسکهای مق رالطرفیم کوچک بها قطهر ‪ 6 - 9‬میکرومتهر میباشه د‪ .‬ایهم‬
‫سههوولها اس سههوولهای ب یههادی زههی سههاس بههه نههاا مموسیتوب سههتها در مغههز‬
‫اسههتاوان سههاخته میشههوند‪ .‬در یههی میتههوس و فرای ههد بههالب شههدن گوبولههها‪،‬‬
‫سهههوولهای ب یهههادی تولیهههد سهههوولهای دختهههری مینمای هههد کهههه مقهههادیر سیهههادی‬
‫مموگوهههوبیم سهههاخته و سهههها انهههدامکهای داخهههل سهههوولی مان هههد مسهههته‪،‬‬
‫میتوک دری و ‪ ...‬را اس دست میدم د‪ .‬ف الیت اصهوی گوبهوق قرمهز‪ ،‬حمهل‬
‫مموگووبیم است که با غوظت باال به صورت محووق در سیتوسوق ودهود‬
‫دارد‪.‬‬
‫کم خونی )‪(ANEMIA‬‬
‫‪‬‬
‫که خهونی یها ینمهی )‪ (Anemia‬بهه م هی کمبهود ت هداد گویچههمای قرمهز‬
‫خون است‪ .‬ک خونی دارای انواع ماتوف است کهه میتوانهد بهه وهت هدا‬
‫س تز مموگووبیم‪ ،‬کمبود یمم در ساختار مموگوهوبیم‪ ،‬دفهب بسهیار سهریب یها‬
‫تولید بسیار یمسته گوبولهای قرمز باشد‪.‬‬
‫عوامل بروز بیماری ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫بطور مده ول اصوی ک خونی را می توان در دو دسته یبقه ب دی‬
‫کرد ‪:‬‬
‫‪ -1‬کام‬
‫‪ -2‬افزای‬
‫تولید گوبولهای قرمز‬
‫تاریب ویا اس دست دادن گوبولهای قرمز‬
‫تست های تشخیصی ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫بطهورکوی که خهونی بها انآهاا یسمهای کامهل خهون )‪ (CBC‬تشهای داده‬
‫مههی شههود کههه چ انچههه مقههدار مموگوههوبیم خههون ویهها مماتوکریههت اس مقههادیر‬
‫یبی ههی زههاتیم تههر باشههد تشههای اولیههه کهه خههونی داده مههی شههود‪ .‬و ب ههد‬
‫یسمایشات تکمیوی صورت می گیرد‪.‬‬
‫ددوق‪-‬میزان یبی ی مموگووبیم ومماتوکریت براساس سم ود ا‬
‫هموگلوبین (( گرم در میلی لیتر))‬
‫هماتوکریت ((درصد))‬
‫سن وجنس‬
‫در زمان تولد‬
‫‪17‬‬
‫‪52‬‬
‫کودکی‬
‫‪12‬‬
‫‪36‬‬
‫نوجوانی‬
‫‪13‬‬
‫‪40‬‬
‫مردان بالغ‬
‫‪14-18‬‬
‫‪41-53‬‬
‫زنان در سنین باروری‬
‫‪11-15‬‬
‫‪34-46‬‬
‫زنان در ایام حاملگی‬
‫‪10-14‬‬
‫‪31-43‬‬
‫زنان در سنین یائسگی‬
‫‪12-16‬‬
‫‪36-48‬‬
‫انواع آنمی‬
‫نام آنمی‬
‫توضیح بیماری‬
‫ینمی ناشی اس دفب خون‬
‫ب ههد اس خههونریزی سههریب یههک غوظههت زههاییم‬
‫گویچهمای سرخ خون به دای می ماند اگهر‬
‫خونریزی به کرات باشهد فهرد نمیتوانهد یمهم‬
‫کافی برای تولید ‪RBC‬بدست یورد‪.‬‬
‫ینمی یز ستیک‬
‫ینمی مگالوب ستی‬
‫ینمی ممولیتیک‬
‫مغز استاوان فاقد مل یبی ی خود است‬
‫فقدان ویتهامیم‪ ، B12‬اسهید فولیهک و فهاکتور‬
‫داخوی ماای م ده میتوان هد م آهر بهه تولیهد‬
‫مثل بسیار یمسته اریتروب ستها شوند‪.‬‬
‫گویچهمای سرخ را شک ده می شوند‬
‫بروس ینمی میهوکرومیک‬
‫مبت به ینمی کش ده‬
‫کمبود ت داد کافی گویچه سرخ‬
‫قدرت بور اس مویرگ را‬
‫ندارند‬
‫انواع آنمی همولیتیک‬
‫نام آنمی‬
‫توضیح بیماری‬
‫اسفروسیتوس ارثی‬
‫گویچهههمای سههرخ کوچهههک بههوده و بهههه‬
‫دههههههای ای کههههههه بههههههه شههههههکل صههههههفحات‬
‫مق رالطرفیم باش د‪ ،‬کروی مست د‪.‬‬
‫ینمی داسی شکل‬
‫گویچهما محتوی یک نوع غیر یبی هی مموگووبیم رسوب کرده به شکل‬
‫مموگووبیم به ناا مموگوهوبیم ‪ S‬مسهت د داس‪ ،‬به غشا گویچه یسیب میرساند‬
‫کهههه بهههه وهههت سنآیرهمهههای بتهههای غیهههر‬
‫یبی ی مموگووبیم ایآاد میشود‪.‬‬
‫اریتروب ستوس د ی ی‬
‫در ایههههم نههههوع کهههه خههههونی گویچهههههمای نوساد با ک خونی شدید به دنیا بیاید‬
‫سههرخ ‪ RH‬مثبههت د ی ههی مههورد حموههه‬
‫ینتهی کورمهای مهادر ‪ RH‬م فهی قهرار‬
‫میگیرند‬
‫تاالسمی‬
‫تاالسهههههمیها یهههههک گهههههروه متآهههههانا اس ایم اخت ق با ث به خوردن تواسن‬
‫اخههت الت سه تز مموگوههوبیم مسههت د کههه س تز سنآیره گووبیم شده‬
‫نق زایهای ینها در ساختمان مولکهوق‬
‫نبوده بوکه کام در س تز سنآیرهمای‬
‫یلفا یا بتا میباشد‪.‬‬
‫زاره شدن گویچه ما‬
‫‪‬‬
‫ت ریف فقر یمم‪ ،‬به وان یک کام در مقدار کل یمم بدن‪ ،‬در میان‬
‫کمبودمای تغذیه ای شایب در دهان است‪ .‬نتایج کمبود یمم در اخت ق در‬
‫موکرد کار می ک د‪.‬‬
‫ایم ی‪ ،‬ش اختی‪ ،‬تولید مثل تابب و ممچ یم کام‬
‫کمبود یمم درتولید زروتئیم مای دیگر که حاوی ‪ Fe2 +‬که دارای اثرات‬
‫مفیدی در زیشگیری اس تصوب شراییم اند تاثیر می گذارد‪.‬‬
‫مطال اتی به م ظورتشای رابطه بیم چسب دگی مولکولهای ماتوف اس‬
‫دموه روقی و ک خونی در بیماران مبت به کمبود یمم انآاا شده‪.‬‬
‫منابع غذايی آهن‬
‫‪ ‬دگر‪ ،‬گوشت‪،‬مرغ‪،‬مامی‬
‫‪ ‬تا مرغ‪ ،‬غ ت وحبوبات‪ ،‬سبزی ما‪ ،‬انواع خشکبار‪ ،‬خرما وانواع‬
‫مغزما‬
‫‪ ‬میوه ما‬
‫‪ ‬اگر حتی مقدارکمی گوشت به غذامای گیامی اضافه شوند دذب یمم‬
‫بیشتر میشود‪.‬‬
‫‪ ‬کل آهن بدن مردان ‪ 3/6‬گرم و زنان ‪ 2/4‬گرم است‪.‬‬
‫‪ %90‬آهن بدن در متابولیسم ها وارد و نهایتا به بدن برمی گردد ولی‬
‫‪ %10‬دفع روزانه باید از طریق غذا تامین شود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫نیاز روزانه افراد ‪ 5/1 -1‬میلی گرم است که در برخی از مراحل‬
‫زندگی مانند بارداری بیشتر می شود‪.‬‬
‫آنمی فقر آهن‬
‫‪‬‬
‫چ انچه برای ساختم گوبوق مای قرمز خون‪ ،‬یمم به مقدار کافی در‬
‫دسترس بدن نباشد ابتدا فرد اس ذخاتر یمم بدن خود استفاده می ک د‪ ،‬سها‬
‫در صورت ادامه کمبود‪ ،‬ذخاتر یمم بدن کام می یابد‪ .‬سمانی که کمبود‬
‫یمم ادامه یابد‪ ،‬ذخاتر یمم بدن تاویه می شود و ک خونی فقر یمم بروس‬
‫می ک د‪.‬‬
‫متابولیسم آهن در بدن‬
‫فیزیولوژی‬
‫‪‬‬
‫رژی غدایی دارای دو نوع یمم ‪ Heam‬و ‪ Non Heam‬است‬
‫ترانسهورتر یمم م روده ای (‪ )HCP1‬وحمل و نقل یمم غیرم به‬
‫ینتروسیت نیز توسط واسطه (‪ )DMT1‬است‪.‬‬
‫یمم در با خاردی اس غشای خون توسط واسطه مایی مان د‬
‫‪ ProteinFerroportin 1 , Hepheastin‬و ‪ Iron Oxidase‬م تقل میشود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪ Hepcidin‬مانب دذب و یساد شدن یمم اس ماکروفاژما و سووق مای دیگر‬
‫است‪ .‬به نظر میرسد ‪ Hepcidin‬بااتصاق به ‪ Ferroportin1‬در غشای‬
‫ینتروسیت با ث تاریب ین می شود‪ .‬که در کمبود یمم انتشار‬
‫‪Hepcidin‬اس کبد کام می یابد و مودب افزای حداکثری دذب یمم‬
‫می شود‪.‬‬
‫پس کاهش ذخایر آهن بدن طی ‪ 3‬مرحله اتفاق می افتد ‪:‬‬
‫‪ -1‬تخلیه ذخائر آهن ‪ :‬در ایم مرحوه ذخاتر یمم به دلیل کام ورود و‬
‫دذب یمم و یا ات ف ین کام می یابد و نشانه ین ک شدن غوظت فریتیم‬
‫است ‪.‬‬
‫‪ -2‬فقر آهن ‪ :‬در ایم مرحوه ذخاتر یمم بدن تاویه شده ب وه دذب یمم در‬
‫برابر ات ف ین کافی نیست در نتیآه ساخت گوبوق قرمز ممراه با فقر‬
‫یمم صورت می گیرد ‪.‬‬
‫‪ -3‬کم خونی فقر آهن ‪ :‬ایم مرحوه شدیدتریم شکل کمبود یمم است‪.‬‬
‫علل‪:‬‬
‫افزای ات ف‬
‫یمم مودود در‬
‫بدن‬
‫کام دذب‬
‫یمم مصرفی‬
‫کم خونی فقر‬
‫آهن‬
‫افزای نیاس‬
‫بدن به یمم‬
‫دریافت ناکافی‬
‫یمم در مقایسه‬
‫با نیاس بدن‬
‫چه افرادی در معرض کمبود آهن و کم خونی‬
‫فقر آهن قرار دارند؟‬
‫‪ -1 ‬سنان در س یم باروری بویژه سنان باردار‬
‫‪ -2 ‬کودکان خردساق‬
‫‪ -3 ‬نودوانان‬
‫تشخیص‪:‬‬
‫فقر یمم و ک خونی ناشی اس ین اس دو یریق قابل تشای‬
‫‪-1 ‬‬
‫ت بالی ی‬
‫‪ -2 ‬شاخ‬
‫مای یسمایشگامی‬
‫است ‪.‬‬
‫کام یمم سرا‬
‫افزای ‪TIBC‬‬
‫کام ‪ Fe‬به ‪TIBC‬‬
‫کام فریتیم مگر در التهابات‬
‫کام ذخیره یمم مغز استاوان در رنگ یمیزی‬
‫گاه کام ‪HbA2‬‬
‫درمان کم خونی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مهمتریم داروی ک خونی‪ ،‬یمم و ترکیبات یمم است‪.‬‬
‫سل‬
‫زسته‬
‫ف دق‬
‫دس‬
‫دمکرده برگ با زوست سبز گردو‬
‫ناود سبز‪ ،‬سرد یلو‪ ،‬گردو‪ ،‬خرما ‪ ،‬شوغ ‪ ،‬کو و خوراک دو ‪.‬‬
‫پیشگیری و كنترل كم خونی فقرآهن‬
‫بطور كوی چهار روش اساسی زیشگیری اس ك خونی فقر یمم‬
‫بارت د اس‪:‬‬
‫یمم یاری‬
‫یموسش تغذیه‬
‫ك ترق بیماری مای فونی و انگوی‬
‫غ ی ساسی مواد غذایی‬
REFERENCES:





www.thelancet.com
http://daneshnameh.roshd.ir
http://www.sbmu.ac.ir
Cecil text book of medicine ,22nd edition ,2004
Harrisons principles of internal medicine ,16 th edition ,2005