Transcript TAOIZM

Pochodzenie nazwy
Nazwa „ TAOIZM” pochodzi od ideogramu i słowa
tao ( dao). Najpospolitszym jego znaczeniem jest<
droga>. Może ono oznaczać także: ścieżkę, zasadę,
metodę, doktrynę, system uporządkowania, formę,
strukturę, rzeczywistość samego wszechświata.
Powstanie religii
Taoizm jako religia zaczął rozwijać się na
przełomie II i III w n.e., z połączenia
wcześniejszej myśli filozoficznej z ludowymi
wierzeniami i praktykami medycznymi,
obejmującymi m.in. Opartą na dualistycznej
koncepcji yin-yang alchemię, dążącą do
znalezienia eliksiru długowieczności, różnego
rodzaju praktyki lecznicze i wróżbiarskie oraz
wiarę w bóstwa, duchy i demony.
Za twórcę taoizmu jako religii
uchodzi
Zhan
Daoling,
który
zbudował wiele klasztorów i świątyń
taoistycznych.
Symbol tao
• Taijitu (wym. taj-dźi-tchu) - diagram będący symbolicznym
wyobrażeniem taiji, fundamentalnego pojęcia chińskiej filozofii, w
szczególności taoistycznej.
• Koncepcja Yin i Yang pochodzi z antycznej filozofii chińskiej i metafizyki.
Opisuje ona dwie pierwotne i przeciwne, lecz uzupełniające się siły, które
odnaleźć można w całym wszechświecie.
• Yang (dosłownie rozumiane jako "nasłonecznione miejsce, południowe
zbocze (wzgórza), północny brzeg (rzeki), światło słoneczne")
reprezentowana przez biel i Słońce oznacza siłę, aktywność, radość,
ciepło i lato, symbolizuje męski aspekt natury, ekstrawersję oraz liczby
nieparzyste; odpowiada jej dzień, niebo oraz dusza hun. Yang symbolizuje
ogień lub wiatr. Wszyscy urodzeni w parzystych latach.
• Yin dosłownie rozumiane jako "zacienione miejsce, północne zbocze
(wzgórza), południowy brzeg (rzeki), zachmurzenie, zaciemnienie")
reprezentowana przez czerń i Księżyc oznacza bierność, uległość,
smutek, chłód i zimę, symbolizuje żeński aspekt natury, introwersję oraz
liczby parzyste; odpowiada jej noc oraz dusza po. Yin symbolizuje woda
lub ziemia. Wszyscy urodzeni w nieparzystych latach.
1.
2.
3.
4.
5.
Wzajemne oddziaływanie Yin i Yang jest przyczyną
powstawania i zmiany wszystkich rzeczy. Z nich powstaje 5
pierwiastków :
ogień,
woda,
ziemia,
metal,
drewno
Święte księgi
 Daodejing, pełna nazwa Laozi Daodejing, w skrócie Laozi (typowa
starochińska maniera nazywania dzieła nazwiskiem autora), najczęściej
tłumaczona jako Księga Drogi i Cnoty, uznawana niekiedy za pierwszą
filozoficzną księgę w języku chińskim. Jest częścią podstawowego kanonu
taoizmu, systemu religijno-filozoficznego, który narodził się w Chinach
za panowania dynastii Zhou.
 Zhuangzi – starożytny chiński traktat filozoficzny, obok Daodejing
zasadnicze dzieło filozofii taoistycznej, cenione także za walory literackie.
 Liezi, czyli Mistrz Lie (typowa starochińska maniera nazywania dzieła
nazwiskiem autora) – taoistyczny traktat filozoficzny, spisany na
przełomie III i IV wieku
 Daozang – zbiór ksiąg stanowiących kanon taoizmu.
Zbiór ten ukształtował się w IV-V wieku. W skład obecnego kanonu
Daozang, ustalonego w 1436 roku, wchodzi 1120 tomów. Wcześniejsze
redakcje były o wiele obszerniejsze, jednak wiele ksiąg zaginęło na skutek
rozkazu Kubilaj-chana, który w 1281 roku nakazał spalić Daozang.
Religia taoizmu opiera się na kulcie bardzo licznych bogów.
 Na czele panteonu stała TRÓJCA TRZECH JEDYNYCH, wśród
której najwyższym bogiem był Juan Szich Tien TsunPierwotny Istniejący Uczony Przez Niebo.
 Drugą pozycję zajmował Tao Chun- Czcigodne Tao.
Zamieszkiwał jedno z najwyższych niebios( w taoizmie jest
ich wiele), skąd rządził harmonią jin i jang.
 Władcą piekieł był Tai Szan.
W religii taoistycznej dużą rolę odgrywa ośmiu mędrców,
którzy za życia posiedli nadprzyrodzone zdolności, a po
śmierci dostąpili nieśmiertelności i boskiej czci. Za
mieszkanie Ośmiu Nieśmiertelnych uważa się góry Kunlun
bądź rajską wyspę na wschodzie.
Do Ośmiu Nieśmiertelnych zaliczani są:
• He Xiangu
• Cao Guojiu
• Li Tieguai
• Lan Caihe
• Lü Dongbin
• Han Xiangzi
• Zhang Guolao
• Zhongli Quan
• Cześć Ośmiu Nieśmiertelnym oddaje się w ludowych
świątyniach. Tradycyjnie przedstawia ich się jako
składających życzenia, płynących po morzu do bogini
Xiwangmu, lub stojących na tarasie bądź w pawilonie.
 Podstawą taoizmu są rozważania o naturze Tao, który rozumie się
jako nieosobowy Absolut. Natura jego jest jednak nie poznawalna
dla człowieka. Wszystko, co się da powiedzieć bowiem o nim, w
istocie nim nie jest.
 Bogactwo Tao jednak jest niewyczerpane i stanowi największą
istnienie na świecie. Taoizm odszedł jednak od koncepcji jednego
bóstwa i rozbudował cały panteon bóstw, bohaterów i świętych.
Ich ilość była tak duża, że zaczęto je w końcu klasyfikować. Tao
jednak uznawano za największe bóstwo, które jest praprzyczyną
wszystkiego i z którego wszystko się wynurza.
 Wszechświat i człowiek są zorganizowanym mechanizmem. Jeden
stanowi makrokosmos, drugi mikrokosmos. Poszczególne części
człowieka odpowiadają wszechświatowi. Człowiek posiada pięć
otworów, które odpowiadają pięciu kierunkom świata: wschodowi,
zachodowi, północy, południu oraz środkowi.
 Człowieka zamieszkują te same bóstwa, które funkcjonują w
świecie. Taoiści uważają, że kto zna prawa funkcjonowania
człowieka, zna również prawa funkcjonowania świata.
Rytuały taoistyczne
• Taoistyczne rytuały wywodzą się bezpośrednio z tradycji szamańskiej sprzed
kilku tysięcy lat, choć z biegiem czasu uległy wielu zmianom. Obecnie
najważniejszym obrzędem jest tzw. jiao, czyli ofiara sprawowana dla
pozyskania pomyślności. Może to być ofiara z jedzenia lub alkoholu
składana na domowym ołtarzyku. Zazwyczaj jednak jest to bardziej złożona
ceremonia. Wielkie jiao łączy się przeważnie z festynem. W obrzędach
uczestniczą tylko kapłani i przywódcy lokalnej grupy wyznaniowej. Pozostali
wierni biorą natomiast udział w festynie i składają ofiary, np. paląc specjalne
pieniądze ofiarne, emitowane przez "Bank Piekielny". Złe duchy odgania się
potwornym hukiem fajerwerków.
• Kapłani przygotowują się, poszcząc i przechodząc zabiegi oczyszczające,
przedmioty używane w rytuałach oczyszcza się w ogniu. Podczas obrzędów
odbywają się procesje, składane są ofiary z kadzidła, żywności i kwiatów.
Mnisi tańczą i śpiewają, oddając cześć bogom. W określonym czasie ( jiao
mogą trwać kilka dni) wywiesza się chorągwie, na których umieszczane są
napisy zapraszające bogów i nieśmiertelnych do wizyty, przyjęcia ofiar i
obdarzenia pomyślnością gminy.
• Domowe obrzędy to przede wszystkim ceremonie ku czci przodków. Kult
przodków jest filarem chińskiej kultury, jest starszy nawet od taoizmu i
wykracza poza ramy religii taoistycznej. Ze względu na jego znaczącą
pozycję, taoiści włączyli wiele elementów i obrzędów do swej religii. Kapłani
często sprawują nadzór nad pogrzebami i uroczystościami żałobnymi.
Z taoizmem religijnym związane są też:
• medycyna chińska,
• nauka,
• wewnętrzne style walki,
• medytacje w ruchu,
• techniki dywinacyjne,
• poszukiwanie sposobów na długowieczność,
• poszukiwania naturalnej równowagi energetycznej
w otoczeniu człowieka (Feng Shui).
Rozmieszczenie wyznawców
To rdzenna religia Chin. Wieki temu taoizm był niezwykle
popularną religią. Cieszył się powodzeniem w Chinach, a nawet
był religią państwową. Jednakże napływ ludności zagranicznej,
przemiany społeczne, gospodarcze i kulturowe spowodowały, że
jego popularność drastycznie zmalała. W Chinach na masową
skalę wyznawcy taoizmu są prześladowani przez narodowych
socjalistów. Religia ta jest szczególnie popularna wśród
urzędników, którzy w tajemnicy przed innymi często udają się po
pracy w miejsca zielone, aby praktykować naukę oraz życie w
zgodzie z naturą. Jej obserwację i naukę od niej.
Współcześnie taoizm religijny istnieje w Hongkongu, Wietnamie,
Korei i na Tajwanie.
Wudang Shan- święte miejsce taoizmu
Kamienny kalendarz taoistyczny
Obrzędy taoistyczne
Świątynia taoistyczna w Pekinie