Transcript دریافت فایل شماره سه

‫دوره آموزشی‬
‫آشنایی با مفاهیم‬
‫بهره وری برای‬
‫بانکداران‬
‫جلسه ‪3‬‬
‫مقدمه ای بر تحلیل بهره وری‬
‫عبدالنبی نادری‬
‫تحليل؟‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تجزيه‬
‫موشكافي‬
‫تفكيك يك كل به اجزاء آن‬
‫بررس ي يك كل‪ ،‬اجزاء آن و ارتباط ميان اجزاء‬
‫شناخت و تفكيك تركيبات‬
‫بررس ي موشكافانه اجزاء و ساختار‬
‫فرايند تفكيك به اجزاء تشكيل دهنده‬
‫آزمون يك عبارت رياض ي‪ ،‬با در نظر گرفتن نتايج و بررس ي اعتبار آن‬
‫‪3‬‬
‫نتایج تحلیل‬
‫‪‬دانش نسبت به وضعیت‬
‫‪‬دانش نسبت به روابط حاکم‬
‫‪4‬‬
‫مديريت بهبود بهره وري (‪)MEPI‬‬
‫اندازه گيري‬
‫تحليل‬
‫بهبود‬
‫برنامه ريزي‬
‫‪5‬‬
‫تحليل بهره وري ؟‬
‫تحلیل بهره وری = تحلیل سیستم در ارتباط با بهره وری‬
‫‪ ‬بررس ي تغييرات بهره وري و علل آن‬
‫‪ ‬بررس ي تغييرات سيستم توليدي بر اثر تغيير‬
‫بهره وري و سازوكارهاي آن‬
‫‪6‬‬
‫کلیدهای موفقیت در تحلیل بهره وری‬
‫‪ ‬تعریف صحیح و شفاف از بهره وری‬
‫‪ ‬تشخیص علت و جایگاه تحلیل بهره وری‬
‫‪7‬‬
‫علل تحليل بهره وري‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تدوين اهداف‬
‫استفاده مناسب از منابع‬
‫تشخيص فرصتها و مخاطرات‬
‫مميزي كاركرد مديران‬
‫ارزيابي استراتژيها ‪ ،‬سياستها و عمليات‬
‫بهبود الگوي تخصيص منابع‬
‫پرداخت دستمزد براساس عملكرد‬
‫عارضه يابي بهرهوري‬
‫‪8‬‬
‫برخي از روشهاي معمول تحليل شاخصهاي بهره وري‬
‫‪ - 1‬تحليل روند‬
‫‪ - 2‬تجزيه به عناصر‬
‫‪ - 3‬مقايسه‬
‫‪9‬‬
‫نمودار حركت چيست ؟‬
‫يك نمودار خطي از اطالعات جمع آوري شده با ترتيب‬
‫زماني كه به شناسايي علل نوسانات مشاهده شده در‬
‫فرايند كمك ميكند‬
‫‪10‬‬
‫چرا از نمودار حركت استفاده مي كنيم ؟‬
‫ درك تغييرات‬‫ تجزيه و تحليل اطالعات الگو‬‫‪ -‬پايش عملكرد‬
‫‪ -‬نمايش و انتقال اطالعات‬
‫‪11‬‬
12
‫چگونه يك نمودار حركت را پي ريزي نمائيم‪:‬‬
‫ثدم اول ‪ :‬اطالعات جمع آوري شده را ليست كنيد‬
‫قدم دوم ‪:‬اطالعات جمع آوري شده را مرتب كرده و دامنه را تعيين كنيد‬
‫قدم سوم ‪:‬ميانه را محاسبه كنيد‬
‫‪13‬‬
‫چگونه يك نمودار حركت را پي ريزي نمائيم‪:‬‬
‫قدم چهارم ‪ :‬محور ‪Y‬را رسم كنيد‬
‫قدم پنجم ‪ :‬خط مركزي را رسم نمائيد‬
‫قدم ششم ‪ :‬محور ‪ X‬را رسم كنيد‬
‫قدم هفتم ‪ :‬نقاط اطالعات بدست آمده را تعيين و آنها را‬
‫به هم وصل نمائيد‬
‫قدم هشتم ‪ :‬عنوان و همچنين راهنماي نمودار را رسم‬
‫كنيد‪.‬‬
‫‪14‬‬
‫مثالي جهت بررس ي روند‬
‫گزارشات ماهيانه دردهاي كمر‬
‫شروع برنامه ورزش ي ويژه‬
‫عالمتي براي علل خاص جهت تغييرات ‪:‬‬
‫هقت مورد و يا بيشتر نقاط پي در پي داراي سير صعودي يا نزو لي‬
‫‪15‬‬
‫مثالي جهت بررس ي تمايل‬
‫دريافت پيامهاي مشابه‬
‫عالمتي براي علل خاص جهت تغييرات ‪:‬‬
‫نه مورد و يا بيشتر نقاط پي در پي در يك طرف خط مركزي‬
‫‪16‬‬
‫مثالي جهت بررس ي دوره تكرار‬
‫تغيير منزل مسكوني‬
‫عالمتي براي علل خاص جهت تغييرات ‪:‬‬
‫الگوهاي تكراري‬
‫‪17‬‬
‫روشهاي تجزيه شاخصهاي بهره وري‬
‫‪ - 1‬تجزيه موازي‬
‫‪ – 1 - 1‬تفجزیه موازی فرآیند‬
‫‪ - 2- 1‬خروجي ثابت ‪ -‬تفكيك وروديها‬
‫‪ - 3 - 1‬تفكيك خروجيها ‪ -‬ورودي ثابت‬
‫‪ - 2‬تجزيه سريال‬
‫‪18‬‬
‫تجزيه فرايند به صورت موازي‬
‫خروجي‬
‫فرايند مورد مطالعه‬
‫ورودي‬
‫خروجي ‪1‬‬
‫زير فرايند ‪1‬‬
‫ورودي ‪1‬‬
‫خروجي ‪2‬‬
‫خروجي ‪3‬‬
‫زير فرايند ‪2‬‬
‫زير فرايند ‪3‬‬
‫ورودي ‪2‬‬
‫ورودي ‪3‬‬
‫‪19‬‬
‫تجزيه وروديها‬
‫خروجي‬
‫فرايند مورد مطالعه‬
‫خروجي‬
‫فرايند مورد مطالعه‬
‫ورودي‬
‫ورودي ‪1‬‬
‫ورودي‬
‫ورودي ‪2‬‬
‫ورودي ‪3‬‬
‫ورودي ‪4‬‬
‫‪20‬‬
‫تجزيه خروجيها‬
‫خروجي‬
‫فرايند مورد مطالعه‬
‫ورودي‬
‫خروجي ‪1‬‬
‫خروجي ‪2‬‬
‫خروجي‬
‫فرايند مورد مطالعه‬
‫ورودي‬
‫خروجي ‪3‬‬
‫‪21‬‬
‫تجزيه فرايند به صورت سريال‬
‫خروجي‬
‫خروجي ‪2‬‬
‫زير فرايند ‪2‬‬
‫ورودي‬
‫فرايند مورد مطالعه‬
‫ورودي ‪ 2‬خروجي ‪1‬‬
‫زير فرايند ‪1‬‬
‫ورودي ‪1‬‬
‫‪22‬‬
‫نمونه اي از تجزيه شاخص بهره وري نيروي كار‬
‫ارزش افزوده‬
‫فروش‬
‫ارزش افزوده‬
‫كل سرمايه‬
‫تعداد كاركنان‬
‫تعداد كاركنان‬
‫فروش‬
‫تعداد كاركنان‬
‫فروش‬
‫كل سرمايه‬
‫‪Kazuo Tsuchiya , Quik Productivity Analysis , japan , 1996‬‬
‫‪23‬‬
‫تحلیل ارتباط ميان بهره وري و سودآوري‬
‫(نمونه اي از تجزيه شاخص های بهره وري)‬
‫نسبت ارزش افزوده‬
‫ارزش افزوده‬
‫فروش يا ارزش توليد‬
‫بهره وري سرمايه‬
‫ارزش افزوده‬
‫كل سرمايه‬
‫سودآوري‬
‫بهره وري نيروي‬
‫انساني‬
‫نسبت استفاده از سرمايه‬
‫ارزش افزوده‬
‫فروش يا ارزش توليد‬
‫تعداد كاركنان‬
‫كل سرمايه‬
‫سود‬
‫كل سرمايه‬
‫سهم سرمايه‬
‫سود‬
‫شدت سرمايه‬
‫كل سرمايه‬
‫تعداد كاركنان‬
‫ارزش افزوده‬
‫‪24‬‬
‫نمونهاي از تجزيه شاخص بهرهوري كل‬
‫بهره وري كل‬
‫بهره وري سرمايه‬
‫بهره وري نيروي كار‬
‫زمين‬
‫ماشين آالت و تجهيزات‬
‫براساس نوع‬
‫كاركنان‬
‫غيرمستقيم‬
‫براساس شيفت‬
‫كاركنان‬
‫مستقيم‬
‫ساختمان‬
‫ساير‬
‫ساير‬
‫براساس بخش‬
‫توليد‬
‫امور مالي‬
‫امور بازرگاني‬
‫ساير‬
‫‪25‬‬
‫برخي از روشهاي جمع بندي چند شاخص‬
‫‪ 1‬ـ جمع بندي وزني ساده‬
‫‪2‬ـ جمع بندي وزني نرمال شده‬
‫‪ 3‬ـ جمعبندي براساس تابع مطلوبيت‬
‫‪ 4‬ـ استفاده از ابزارهاي بصري‬
‫‪ 5‬ـ ماتريس اهداف‬
‫‪26‬‬
‫برخي از روشهاي جمع بندي چند شاخص(‪)1/4‬‬
‫‪ 1‬ـ جمع بندي وزني ساده‬
‫‪I = W1I1+ W2I2 + . . . + WnIn‬‬
‫‪ 2‬ـ جمع بندي وزني نرمال شده‬
‫‪ij - imin‬‬
‫= ‪Ij‬‬
‫‪imax - imin‬‬
‫‪I = W1I1+ W2I2 + . . . + WnIn‬‬
‫‪27‬‬
‫برخي از روشهاي جمع بندي چند شاخص(‪)2/4‬‬
‫‪ 3‬ـ جمع بندي براساس تابع مطلوبيت‬
‫‪1‬‬
‫‪Ij‬‬
‫تابع مطلوبيت شاخص ‪ij‬‬
‫‪ij‬‬
‫‪I = W1I1+ W2I2 + . . . + WnIn‬‬
‫‪0‬‬
‫‪28‬‬
‫برخي از روشهاي جمع بندي چند شاخص(‪)3/4‬‬
‫‪ 4‬ـ استفاده از ابزارهاي بصري‬
‫مثال ‪ :‬نمودار راداري‬
‫‪I2‬‬
‫‪I1‬‬
‫‪I6‬‬
‫بهترين وضعيت‬
‫مقدار متوسط‬
‫حداقل‬
‫‪I5‬‬
‫‪I3‬‬
‫‪I4‬‬
‫‪29‬‬
‫برخي از روشهاي جمع بندي چند شاخص (‪)4/4‬‬
‫‪ - 5‬ماتريس اهداف‬
‫نام شاخص‬
‫وزن شاخص‬
‫‪10‬‬
‫‪9‬‬
‫‪8‬‬
‫‪7‬‬
‫‪6‬‬
‫‪5‬‬
‫‪4‬‬
‫‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫‪00‬‬
‫مقدار شاخص‬
‫امتياز شاخص‬
‫ارزش شاخص‬
‫‪I2 I1‬‬
‫‪W2 W1‬‬
‫‪In‬‬
‫‪Wn‬‬
‫‪I1u‬‬
‫‪I1j‬‬
‫‪I1i‬‬
‫‪I1m‬‬
‫‪I1g‬‬
‫‪I1f‬‬
‫‪I1e‬‬
‫‪I1d‬‬
‫‪I1c‬‬
‫‪I1b‬‬
‫‪I1a‬‬
‫‪I1f‬‬
‫‪5‬‬
‫‪5 ×W1‬‬
‫‪30‬‬
31
‫چارچوب كالن عوامل و نتايج بهبود بهرهوري در سطح ملي‬
‫كيفيت زندگي باالتر‬
‫استاندارد زندگي باالتر‬
‫توليد ناخالص داخلي باالتر‬
‫بهبود بهره وري‬
‫افزايش اشتغال‬
‫افزايش بهره وري كليه عوامل‬
‫افزايش شدت سرمايه‬
‫بهبود كيقيت سرمايه‬
‫بهبود كيفيت نيروي كار‬
‫‪32‬‬
‫مدلي كلي براي تحليل آثار بهرهوري‬
‫تداوم بقا در درازمدت‬
‫رضايت كاركنان‬
‫تجربه كاركنان‬
‫ارتقاءكيفيت زندگي‬
‫رضايت مشتريان‬
‫رضايت مالكان‬
‫هاي اجتماعي هزينه‬
‫افزايش توان رقابت‬
‫انتظارات اجتماعي‬
‫كاالها و خدمات‬
‫خروجيها‬
‫اقتصادي‬
‫انساني‬
‫اجتماعي‬
‫فرايند‬
‫سازماندهي كار‬
‫فنآوري‬
‫وروديها‬
‫قابل مشاهده‬
‫غير قابل مشاهده‬
‫‪33‬‬
‫محك زني چيست؟‬
‫فرايند مداوم و سيستماتيك اندازه گيري و مقايسه يك سازمان با‬
‫سازمان هاي پيشرو در صنعت مشابه براي بدست آوردن اطالعاتي‬
‫كه به بهبود عملكرد شركت كمك خواهد كرد‪.‬‬
‫‪34‬‬
‫محك زني چيست؟‬
‫فرايند مداوم و سيستماتيك اندازه گيري و مقايسه يك سازمان با‬
‫سازمان هاي پيشرو در صنعت مشابه براي بدست آوردن اطالعاتي‬
‫كه به بهبود عملكرد شركت كمك خواهد كرد‪.‬‬
‫‪35‬‬
‫محك زني چه نيست؟‬
‫‪ ‬دارويي جادويي براي تمامي مشكالت‬
‫‪ ‬مجموعه اي از ابزارها و روش هاي منحصر به بازي با اعداد‬
‫‪ ‬فعاليتي يكباره‬
‫‪ ‬فعاليتي فردي‬
‫‪ ‬وظيفه مشاور خارجي‬
‫‪ ‬دستگاه كپي تجارب‬
‫‪36‬‬
‫چرا محك زني ؟‬
‫‪ ‬تسريع فرايند تغييرات (استفاده از راه هاي تجربه شده‪ ,‬اطمينان‬
‫يافتن با مشاهده عيني)‬
‫‪ ‬افزايش آگاهي در مورد جايگاه نسبي سازمان‬
‫‪ ‬ايجاد شناخت بهتر نسبت به محيط‬
‫‪ ‬پيشگيري از دوباره كاري‬
‫‪37‬‬
‫زمينه هاي عمومي محك زني‬
‫‪ - 1‬فرايندهاي كليدي‬
‫‪ - 2‬زمينه هاي عدم رضايت مشتري‬
‫‪ - 3‬استفاده از تكنولوژي هاي سريعا در حال تغيير‬
‫‪ - 4‬زمينه هاي عدم رضايت كاركنان‬
‫‪ - 5‬فرايندهايي كه سربارشان از ارزش آنها بيشتر است‬
‫‪38‬‬
‫انواع محک زنی‬
‫‪ ‬محك زني فرايند‬
‫محك زني عملياتي ( زير فرايند ‪ /‬عمليات‪ ،‬تاكتيكي‪ /‬عملياتي‪ ،‬خروجيها )‬
‫‪‬‬
‫‪ ‬مميزي فرايند ( فرايند‪ /‬زير فرايندها‪ ،‬استراتژيك ‪ /‬تاكتيكي ‪ ،‬دستاوردها )‬
‫‪ ‬محك زني نتايج‬
‫محك زني سياست ( منابع ‪ ،‬سياستها ‪ ،‬نتايج كسب و كار )‬
‫‪‬‬
‫‪ ‬محك زني صنعت ( منابع ‪ ،‬وظايف ‪ ،‬نتايج كسب و كار )‬
‫‪39‬‬
‫محك‬
‫‪ ‬مبناي ارزيابي براي مقايسه‬
‫‪ ‬بهترين‪/‬ممكن ترين‪/‬متوسط‬
‫‪40‬‬
‫محك زني از چه طريق‪:‬‬
‫‪ ‬تشخيص شكافهاي ميان خود و بهترين تجارب‬
‫‪ ‬تشخيص آنچه بايد انجام داد‬
‫‪ ‬تشخيص قابليتها و زمينه هاي تغيير‬
‫‪41‬‬
‫قدمهاي يك پروژه محك زني‬
‫‪ - 1‬توجيه مديران ارشد و كسب پشتيباني ايشان‬
‫‪ - 2‬آموزش تيم پروژه‬
‫‪ - 3‬انتخاب مشاور با تجربه‬
‫‪ - 4‬برنامه ريزي انجام كار‬
‫‪ - 5‬جمع آوري اطالعات‬
‫‪ - 6‬تحليل اطالعات‬
‫‪ - 7‬مستند سازي آموخته هاي پروژه‬
‫‪ - 8‬گزارش كردن نتايج آموخته هاي پروژه به مديران‬
‫‪ - 9‬كمك به اجراي نتايج تحليل و تغييرات پيشنهادي‬
‫‪ - 10‬نظارت بر اجراي نتايج تغيير‬
‫‪42‬‬
‫چرخه محك زني‬
‫فاز‪5‬‬
‫تطبيق‬
‫فاز‪4‬‬
‫تحليل‬
‫فاز‪3‬‬
‫مشاهده‬
‫فاز‪2‬‬
‫جستجو‬
‫فاز‪1‬‬
‫طرح ريزي‬
‫‪43‬‬
‫چرخه محك زني محك زني‬
‫فاز‪5‬‬
‫تطبيق‬
‫فاز‪4‬‬
‫تحليل‬
‫فاز‪3‬‬
‫مشاهده‬
‫فاز‪2‬‬
‫جستجو‬
‫فاز‪1‬‬
‫طرح ريزي‬
‫‪ .1‬انتخاب فرآيندي كه بايد محك زني شود‬
‫‪ .2‬تشكيل گروه محك زني‬
‫‪ .3‬شناخت و مستندسازي فرآيندي كه بايد محك زني شود‬
‫‪ .4‬تعريف سنجه هاي عملكرد براي فرآيند مورد مطالعه‬
‫‪44‬‬
‫چرخه محك زني محك زني‬
‫فاز‪5‬‬
‫تطبيق‬
‫فاز‪4‬‬
‫تحليل‬
‫فاز‪3‬‬
‫مشاهده‬
‫فاز‪2‬‬
‫جستجو‬
‫فاز‪1‬‬
‫طرح ريزي‬
‫‪ .1‬تهيه فهرست مشخصات طرف مقابل مناسب‬
‫‪ .2‬شناسايي طرف هاي مقابل بالقوه‬
‫‪ .3‬انتخاب طرف مقابل مناسب براساس مشخصات طرف مقابل‬
‫مناسب‬
‫‪ .4‬كسب توافق طرف مقابل مناسب‬
‫‪45‬‬
‫چرخه محك زني محك زني‬
‫فاز‪5‬‬
‫تطبيق‬
‫فاز‪4‬‬
‫تحليل‬
‫فاز‪3‬‬
‫مشاهده‬
‫فاز‪2‬‬
‫جستجو‬
‫فاز‪1‬‬
‫طرح ريزي‬
‫شناخت طرف مقابل از نظر‪:‬‬
‫‪ .1‬عملكرد‬
‫‪ .2‬روش ها و رويه ها‬
‫‪ .3‬مقدورسازها‬
‫‪46‬‬
‫چرخه محك زني محك زني‬
‫فاز‪5‬‬
‫تطبيق‬
‫فاز‪4‬‬
‫تحليل‬
‫فاز‪3‬‬
‫مشاهده‬
‫فاز‪2‬‬
‫جستجو‬
‫فاز‪1‬‬
‫طرح ريزي‬
‫‪ .1‬مرتب سازي داده ها و اطالعات‬
‫‪ .2‬تعيين شكاف ها‬
‫‪ .3‬شناخت علل بروز شكاف ها‬
‫‪47‬‬
‫چرخه محك زني محك زني‬
‫فاز‪5‬‬
‫تطبيق‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫فاز‪4‬‬
‫تحليل‬
‫فاز‪3‬‬
‫مشاهده‬
‫فاز‪2‬‬
‫جستجو‬
‫فاز‪1‬‬
‫طرح ريزي‬
‫انتقال يافته هاي تحليل‬
‫تعيين اهداف بهبود‬
‫طراحي برنامه استقرار‬
‫اجراي برنامه استقرار‬
‫نظارت بر اجراي برنامه استقرار‬
‫ارائه گزارش نهايي‬
‫‪48‬‬
‫سرمايه گذاري بر روي محك زني‬
‫زمان‪:‬‬
‫بطور متوسط شش ماه در كشورهاي ديگر‬
‫و‬
‫حداقل شش ماه در ايران‬
‫هزينه ها‪:‬‬
‫‪ - 1‬آموزش محك زني‬
‫‪ - 2‬نيروي انساني عضو تيم كاري‬
‫‪ - 3‬بازديد و دريافت اطالعات از شركتهاي موفق‬
‫‪ - 4‬استفاده از مشاورين ( الزامي نيست )‬
‫‪49‬‬
‫دامها و مشكالت پيشرفت فرايند محك زني (‪)1/2‬‬
‫‪ -1‬عدم همكاري سايرين‬
‫‪ - 2‬انتخاب زمينه هاي مطالعاتي غير جالب براي مديران‬
‫‪ - 3‬انتظارات غير واقعي در مورد نتايج و چارچوب زماني‬
‫‪ - 4‬تصورات و ذهنياتي مانند‪:‬‬
‫ نميتوان از ديگران چيزي ياد گرفت‬‫ مشكلي وجود ندارد‬‫ ما با ديگران فرق داريم‬‫ منابع و زمينه هاي الزم وجود ندارد‬‫‪ -‬ما فرهنگ اين كار را نداريم‬
‫‪50‬‬
‫دامها و مشكالت پيشرفت فرايند محك زني(‪)2/2‬‬
‫‪ - 5‬اشتباه در تشخيص علتها از معلول ها‬
‫‪ - 6‬عدم توجه به اينكه محك زني‬
‫ يك فرايند است ‪ ،‬نه يك ابزار‬‫ يك آغاز است ‪ ،‬نه يك پايان‬‫‪ -‬يك فرايند پيوسته است ‪ ،‬نه يك كار موقتي‬
‫‪51‬‬