WYMIAROWANIE
Download
Report
Transcript WYMIAROWANIE
Temat nr 10 :
WYMIAROWANIE
( PN-ISO 129 : 1996)
Rodzaje wymiarów :
wymiar funkcjonalny „F”– niezbędny na rysunku
wymiar niefunkcjonalny „NF” – jest nieistotny
wymiar pomocniczy „AUX” – skrót od słowa
AUXILATAR (pomocniczy) - tylko dla celów
informacyjnych ( podaje się w nawiasach)
Zasady ogólne
każdy element należy wymiarować na rysunku tylko
jeden raz
wymiary należy podawać na tym widoku lub
przekroju, na którym elementy przedstawiono
najwyraźniej
nie należy podawać więcej wymiarów niż to jest niezbędne
zaleca się podawanie wymiarów funkcjonalnych
bezpośrednio na rysunku
wymiary niefunkcjonalne zaleca się umieszczać w sposób
dogodny dla produkcji lub kontroli
Elementy wymiarowania :
•
•
•
•
•
•
pomocnicza linia wymiarowa
linia wymiarowa
linia odniesienia
ograniczenie linii wymiarowej
oznaczenie początku linii wymiarowej
liczba wymiarowa
1620
pomocnicza linia wymiarowa
liczba wymiarowa
linia wymiarowa
ograniczenie linii wymiarowej
• linia wymiarowa powinna być ciągła
• należy unikać wzajemnego przecinania się
linii wymiarowych i pomocniczych linii
wymiarowych
• zarys elementu lub osie symetrii można
wykorzystywać tylko zamiast pomocniczej
linii wymiarowej
• gdy zarys elementu kreśli się linią cienką ,
to pomocniczych linii wymiarowych nie
należy doprowadzać do tego zarysu
Oznaczenie ograniczenia linii wymiarowej
a) groty ( 15o do 90o )
– wielkość dobrać proporcjonalnie
– na jednym rysunku można stosować
tylko jeden rodzaj grotu
– gdy brak miejsca można grot zastąpić
ukośną kreską lub kropką
– groty ograniczające linie wymiarową
powinny znajdować się wewnątrz granic
– gdy brak miejsca – groty rysuje się na
zewnątrz granic linii
– wymiarowanie promienia R
• stosuje się tylko jeden grot z ostrzem
• skierowanym do łuku ( wewnątrz lub
• na zewnątrz elementu )
• w przypadku kreślenia kilku promieni zbieżnych
w jednym punkcie, można nie doprowadzać ich do
tego punktu, z wyjątkiem skrajnych promieni
b) kreska ukośna ( 45o )
c) oznaczenie początku linii wymiarowej
( d = 3 mm )
Umieszczanie liczb wymiarowych
• nie mogą być przecięte lub oddzielone żadnymi
liniami
• liczby wymiarowe należy podawać wg jednej
z dwóch metod
• na jednym rysunku stosuje się tylko jedną metodę
METODA 1
125
• Liczby wymiarowe należy podawać tak, aby
można je było czytać od dołu lub od prawej
strony.
Przykład :
2500
METODA 2
• Liczby wymiarowe należy podawać tak, aby
można je było czytać od dołu arkusza.
Przykład :
75
3750
SPOSOBY ROZMIESZCZANIA LICZB
WYMIAROWYCH
a) w pobliżu znaku ograniczenia linii (dopuszcza się
rysowanie linii wymiarowej tylko częściowe – jest to
wyjątek)
f 420
b) nad przedłużeniem linii wymiarowej
25
c) przy końcu linii wskazującej
120
115
8
e) liczby wymiarowe podawane niezgodne z podziałką
należy podkreślić prostą, grubą linią
180
Znaki ( symbole ) wymiarowe stosowane w celu
większej czytelności rysunku :
Ø średnica
R promień
kwadrat
SR promień kuli
SØ średnica kuli
pochylenie powierzchni
długość rozwinięcia
X grubość (długość) przedmiotu
przedstawianego w jednym rzucie
METODY WYMIAROWANIA
A. wymiarowanie szeregowe
120
600
uwaga: sumują się tolerancje
900
150
300
B) wymiarowanie od jednej bazy wymiarowej
Dwa sposoby :
a) wymiarowanie równoległe
200
350
750
b) nakładające się wymiarowanie narastające
liczby wymiarowe umieszcza się :
750
350
200
w pobliżu grotu za pomocniczą linią wymiarową
w pobliżu grotu nad linią wymiarową
200
350
750
•można ten sposób wymiarowania stosować
na dwóch kierunkach
c) wymiarowanie za pomocą współrzędnych
d) wymiarowanie mieszane
OZNACZENIA SPECJALNE
• przedstawianie równo oddalonych
powtarzających się elementów
15
4x20 (=80)
• przedstawianie powtarzających się
elementów
• stosowanie odsyłaczy literowych
OZNACZANIE POZIOMÓW
Poziomy na rzutach i przekrojach
pionowych
a) poziom zero ( poziom odniesienia)
– grot o kącie 90o skierowany do linii poziomej
( w połowie zaczerniony )
b) inne poziomy
Poziomy na rzutach i przekrojach
poziomych
a) znak X
b) znak X zastępuje się kółkiem, gdy położenie
+ 15,675
punktu wyznaczone jest przez dwie przecinające
się linie zarysu ( linia odniesienia jest kreślona
po stronie płaszczyzny do której nawiązuje
rzędna )
+15,675
c) podaje się tylko rzędne
+1,575
+1,005