Transcript PRZYCZYNY POGARSZANIA JAKOŚCI WODY

PRZYCZYNY POGARSZANIA
SIĘ JAKOŚCI WODY
W SIECIACH WODOCIĄGOWYCH
I INSTALACJACH WEWNĘTRZNYCH
PRZYCZYNY POGARSZANIA
SIĘ JAKOŚCI WODY
 Nieodpowiednia prędkość przepływu wody
 Korozja i niszczenie przewodów wodociągowych
 Niewłaściwa jakość wody
 Skażenia podczas akcji naprawczych
 Celowe działania osób trzecich
Przyczyny pogarszania się jakości wodynieodpowiednia prędkość przepływu
 Zbyt mała prędkość przepływu wody
 Przerwy w dostawie wody
 Zbyt długi czas przetrzymywania wody w sieci
 Zmniejszenie zużycia wody
 Brak okresowego płukania i dezynfekcji instalacji
i urządzeń
Przyczyny pogarszania się jakości wodynieodpowiednia prędkość przepływu
 Rodzaj materiału, z którego wykonano
wodociąg i temperatura wody zimnej
Przyczyny pogarszania się jakości wodynieodpowiednia prędkość przepływu - skutki
 Gromadzenie się osadów na dnie przewodów
 Porywanie osadów do sieci wodociągowej
 Intensyfikacja korozji podosadowej
 Wzrost awaryjności armatury i urządzeń
 Tworzenie obrostów biologicznych
 Okresowe pogorszenie jakości wody po
okresie postoju lub gwałtownego zwiększenia
poboru wody
PRZYCZYNY POGARSZANIA
SIĘ JAKOŚCI WODY
 Rozwój biofilmu
oddziałuje negatywnie na jakość
transportowanej wody
Dynamika tworzenia zależy od:
- przepływów wody
- przestoi wody w sieci
Przyczyny pogarszania się jakości wodynieodpowiednia prędkość przepływu
 Zanieczyszczenie mikrobiologiczne wody
jako efekt końcowy
 Pogorszenie właściwości organoleptycznych
wody – wzrost barwy, mętności, zmiana
smaku i zapachu wody
PRZYCZYNY POGARSZANIA SIĘ JAKOŚCI WODY
W INSTALACJACH WODOCIĄGOWYCH - I
Przyczyny
Skutek
Zmiana wskaźników jakości wody
Korozja i niszczenie
przewodów
wodociągowych
Przechodzenie do wody produktów
korozji
Zmiana wskaźników organoleptycznych
Przedostawanie się do wody materiałów,
z których wykonany jest wodociąg
Korozja przewodów
ze stali ocynkowanej
Przechodzenie do wody produktów
korozji powłok cynkowych i stali
Korozja podosadowa
Tworzenie obrostów biologicznych
Pogarszanie smaku i zapachu, wzrost barwy,
mętności i zawartości cynku i żelaza
Korozja przewodów
żeliwnych i stalowych
Przechodzenie do wody związków
żelaza
Pogarszanie smaku i zapachu, wzrost barwy,
mętności i zawartości żelaza
Korozja przewodów
z miedzi
Przechodzenie do wody jonów miedzi
Działanie biostabilizujące
i dezynfekujące
Pogorszenie smaku i zapachu, plamienie
urządzeń, wzrost zawartości jonów miedzi
PRZYCZYNY POGARSZANIA SIĘ JAKOŚCI WODY
W INSTALACJACH WODOCIĄGOWYCH – I c.d.
Przyczyny
Korozja przewodów
z ołowiu
Skutek
Przechodzenie do wody
związków ołowiu
Korozja przewodów na bazie
cementu
Oddziaływanie tworzyw
sztucznych
Zmiana wskaźników
jakości wody
Wzrost zawartości ołowiu
Pogorszenie jakości zdrowotnej
wody
Zmiana odczynu wody,
Zwiększenie zasadowości
Wymywanie związków
stosowanych
w procesie produkcji tworzyw
Tworzenie biofilmu
Posmak, pogorszenie zapachu,
Przenikanie substancji z farb
Pogorszenie jakości zdrowotnej
wody
Pogorszenie zapachu, smaku
Przyczyny pogarszania się jakości wody –
Korozja i niszczenie przewodów wodociągowych
 Rury azbestowo – cementowe
Zagrożenie bezpośrednie dla ludzi stanowi
wyłącznie azbest wchłaniany drogą
inhalacyjną.
Przewody po wymianie muszą być unieszkodliwiane
zgodnie z obowiązującymi przepisami
PRZYCZYNY POGARSZANIA SIĘ JAKOŚCI WODY
Niewłaściwa jakość wody
 Żelazo
 Mangan
 Azot azotanowy
PRZYCZYNY POGARSZANIA SIĘ JAKOŚCI WODY
Skażenia przypadkowe podczas akcji naprawczych
 Wystąpienie awarii prowadzi do
rozszczelnienia sieci wodociągowej
 Najważniejsze jest szybkie rozpoznanie
i zlokalizowanie miejsca awarii
 Właściwy sposób postępowania od momentu
przyjęcia zgłoszenia do ponownego
włączenia odcinka do eksploatacji
PRZYCZYNY POGARSZANIA SIĘ JAKOŚCI WODY
Sposób postępowania na wypadek wystąpienia awarii
 W przedsiębiorstwach wodociągowych powinny być
opracowane instrukcje postępowania od momentu
przyjęcia zgłoszenia do ponownego włączenia
odcinka do eksploatacji (zaakceptowane przez PPIS)
Przyczyny pogarszania się jakości wody –
wskazówki eksploatacyjne
 Unikanie niestabilnego przepływu wody
i przestojów
 Dążenie do utrzymania temperatury wody
zimnej poniżej 22OC (optymalna 16OC)
 Płukanie sieci – rutynowy upust wody
hydrantami
 Okresowe czyszczenie wodociągów
 Wymiana uszkodzonych odcinków
Przyczyny pogarszania się jakości wody –
wskazówki eksploatacyjne
Kluczowym elementem eksploatacji sieci
wodociągowej i prawidłowego jej
funkcjonowania jest szybkie rozpoznawanie
zaistniałych zagrożeń oraz awarii systemu.
Uzyskanie informacji dotyczących sprawności
sieci wodociągowej można pośrednio
uzyskać poprzez monitorowanie ciśnienia
wody w systemie
Przyczyny pogarszania się jakości wody –
celowe działania osób trzecich
 Wzmożony nadzór nad zabezpieczeniem
ujęć wody
- zabezpieczenie włazów do zbiorników wody
czystej i studni głębinowych
- właściwe zabezpieczenie strefy ochrony
sanitarnej ujęcia
Schematy postępowania i podział zadań
pomiędzy
Państwowego Powiatowego/Granicznego Inspektora
Sanitarnego,
laboratorium badania wody
i producentem wody (w tym przedsiębiorstwem
wodociągowo-kanalizacyjnym )
w przypadku zaistnienia sytuacji mogących
spowodować pogorszenie jakości wody.
Schematy postępowania i podział zadań
Od 17 sierpnia 2005 roku obowiązuje zmieniona ustawa z dnia
7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę
i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
W myśl Art. 2 tej ustawy przedsiębiorstwo wodociągowo kanalizacyjne to:
 przedsiębiorca w rozumieniu przepisów o swobodzie
działalności gospodarczej, jeżeli prowadzi działalność
gospodarczą w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub
zbiorowego odprowadzania ścieków,
 gminne jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości
prawnej, prowadzące tego rodzaju działalność.
Ustawa w nowym brzmieniu nakłada na przedsiębiorstwo
wodociągowo-kanalizacyjne obowiązek prowadzenia regularnej
wewnętrznej kontroli jakości wody (Art. 5 ust.1a ustawy)
Schematy postępowania i podział zadań
 Zmienić się też musi sposób kontroli urządzenia przez PPIS.
 Pracownik w czasie kontroli żąda przedstawienia wyników
(sprawozdań z badań) jakości wody. Sprawdza więc
częstotliwość, z jakich punktów pobrano próbki, czy kontrola jest
regularna. Częstotliwość badań nie może być mniejsza, niż to
określa załącznik nr 3 do rozporządzenia z dnia 19 listopada
2002 r. Kontrola musi być regularna.
 W myśl Art.12 Ustęp 4 ustawy, badania pobranych próbek wody
przeznaczonej do spożycia przez ludzi mogą wykonywać
laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub inne
o udokumentowanym systemie jakości prowadzonych badań
wody, zatwierdzonym przez Państwową Inspekcję Sanitarną.
Schematy postępowania i podział zadań
 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 listopada
2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinna
odpowiadać woda przeznaczona do spożycia przez
ludzi (Dz. U. Nr 203. poz. 1718) w § 6 ust. 10 pkt.1
mówi, że Przedsiębiorstwa i laboratoria wodociągowe
oraz laboratoria obsługujące przedsiębiorstwa
wodociągowe udostępniają Państwowemu
Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu
dane niezbędne do prowadzenia monitoringu wody
(wyniki).
Schematy postępowania i podział zadań
 Badania wody prowadzone przez inspekcję sanitarną
będą miały charakter kontrolny.
 Ich częstotliwość minimalną określa załącznik Nr 3
do cytowanego wcześniej rozporządzenia.
 Taki system nadzoru nad jakością wody należy
zastosować w planach pracy na rok 2006. Zostanie
to zawarte w wytycznych do planów pracy, a także
omówione z pracownikami pionu Higieny
Komunalnej.
 PPIS może zwiększyć częstotliwość badań
kontrolnych w przypadku pogorszenia jakości wody
stwierdzonego w badaniach IS.
Schematy postępowania i podział zadań
 Stosownie do „Wytycznych PWIS” z dnia
18 kwietnia 2004 r. w sprawie zasad
postępowania w przypadku
bakteriologicznego zanieczyszczenia
wody niezwłocznie należy pobrać próbki
wody do badań powtórkowych ( pkt. 2
wytycznych) i dalej postępować zgodnie
z wytycznymi.
Wytyczne nadal obowiązują.
Schematy postępowania i podział zadań
 Zgodnie z Wytycznymi należy poinformować
PWIS o stwierdzonym fakcie pogorszenia
jakości wody (pismo informujące wraz
z decyzją), a o dalszym przebiegu działań
i jakości wody informować PWIS zgodnie
z zaleceniami zawartymi w piśmie
znak:HK.4510/16/05 z dnia 10 sierpnia 2005r.
Schematy postępowania i podział zadań
Awaria wodociągu
Obowiązek zgłaszania awarii wynika z § 6 ust. 10 pkt. 2
i 3 Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie
wymagań dotyczących jakości wody przeznaczonej
do spożycia przez ludzi.
Przedsiębiorstwa i laboratoria wodociągowe oraz
laboratoria obsługujące przedsiębiorstwa
wodociągowe udostępniają Państwowemu
Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu
 informacje o planowanych i nieplanowanych
przerwach w dostawie wody
 informacje o stwierdzeniu pogorszenia jakości wody
lub zaistnienia okoliczności mogących spowodować
jej pogorszenie (w trybie natychmiastowym)
Schematy postępowania i podział zadań
Awaria wodociągu
 Jeżeli PWiK nie wywiązuje się z tego obowiązku,
PPIS może jedynie wystosować wystąpienie do
organu zwierzchniego lub organu wydającego
zezwolenie na prowadzenie zbiorowego zaopatrzenia
w wodę ( Art.16 ustawy oraz Art. ustawy o PIS).
 Na prowadzenie zbiorowego zaopatrzenia w wodę
lub zbiorowego odprowadzania ścieków jest
wymagane uzyskanie zezwolenia wydawanego przez
wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w drodze
decyzji.
Schematy postępowania i podział zadań
Awaria wodociągu
Żaden przepis prawny nie wprowadza
sankcji za niedopełnienie obowiązku
zgłaszania awarii.
Schematy postępowania i podział zadań
Awaria wodociągu
W wypadku zaistnienia awarii PWiK powinien określić:
 rodzaj i miejsce awarii
 zakres awarii (liczba ludności pozbawionej wody0
 rozmiar zagrożenia dla zdrowia ludności objętej
awarią.
 informacje o planowanym sposobie usunięcia i
czynnościach mających na celu likwidację zagrożenia
 regularne badanie jakości wody w czasie awarii i do
momentu uzyskania właściwych parametrów
 poinformowanie odbiorców o pogorszeniu jakości
wody
Schematy postępowania i podział zadań
Awaria wodociągu
 Na podstawie przesłanych wyników, a także
wyników z laboratoriów IS PPIS bezpośrednio
po awarii ocenia stopień zagrożenia dla
zdrowia i wydaje stosowny komunikat
(komunikat prasowy)
 Komunikatem także PPIS informuje ludzi
o każdym pogorszeniu jakości wody,
szczególnie jeśli zanieczyszczenie może
stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia.
Schematy postępowania i podział zadań
Awaria wodociągu
 Obowiązek ten spoczywa także na wójtach,
burmistrzach, prezydentach miast (Art. 12
ust. 5).
 Należy przypomnieć wójtom, burmistrzom
i prezydentom miast o obowiązku
informowania ludności o jakości wody i prosić
o informację w jaki sposób realizowany jest
zapis Art. 12 ust. 5 ustawy.
Schematy postępowania i podział zadań
Laboratorium
 Każdy kwestionowany wynik badania wody musi być
traktowany priorytetowo, szczególnie jeśli w grę
wchodzą próby badane pod względem
mikrobiologicznym.
W takim przypadku już po uzyskaniu pierwszych
negatywnych odczytów wykonywanych oznaczeń
informację należy przekazać właściwej PSSE nie
czekając na wykonanie całości badania (już w czasie
oznaczeń, nie czekając na wyniki potwierdzające,
aby jak najszybciej pobrać próbki wody do badań
kontrolnych, w celu potwierdzenia zanieczyszczenia
i wyeliminowania ewentualnego błędu pomiaru).
Schematy postępowania i podział zadań
Laboratorium
 Kolejne informacje dotyczące próbki, wyniki
potwierdzeń itp. muszą być przekazywane na
bieżąco.
 Dalsze postępowanie PPIS/PGIS powinno
być zgodne z zapisami zawartymi
w Wytycznych PWIS.