Transcript PowerPoint - สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค

นำข้ อมูลไปใช้ อย่ ำงไรให้ เกิดผล
การประชุมเชิงปฏิบัตกิ ารขยายผลพัฒนาศักยภาพ
การดาเนินงานป้องกันควบคุมโรคไม่ ตดิ ต่ อเรื อ้ รั ง
ของโรงพยาบาลส่ งเสริมสุขภาพ
21 พฤษภาคม 2556
โรงแรมไดมอนด์ พลาซ่ า จังหวัดสุราษฎร์ ธานี
ศุภวรรณ มโนสุนทร: Ph.D, MPH, B.Sc
กลุม่ พัฒนาระบบเฝ้าระวังพฤติกรรมเสี่ยงโรคไม่ติดต่อ
สานักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค
รพสต. ต้ องกำรใช้ ข้อมูลโรคไม่ ตดิ ต่ อ ไปเพือ่ อะไร
• รายงานตัวชีว้ ัดการทางาน
• รายงานผู้นิเทศ
• เขียนโครงการขอเงิน
• ดูว่าทาอะไรไปถึงไหนแล้ ว (7 สี, M&E)
• ชักชวนผู้นา ภาคีเครือข่ ายมาลงทุนทางานกับเรา
• อื่นๆ เช่ น .........................
้ อ
เราจะใชข
้ มูลเพือ
่ การป้องก ันควบคุมโรค NCD ได้อย่างไร
ข้อมูลอะไรทีใ่ ชใ้ นงานโรคไม่ตด
ิ ต่อ
 ข้อมูลตาย-ป่วย เพือ
่ บอก สถานะทางสุขภาพของ
่ อ ัตราการ
ประชาชน (ขนาดปัญหา-ความรุนแรง) เชน
ตาย-ป่วย ความชุก อุบ ัติการณ์
 ข้อมูลพฤติกรรมสุขภาพ เพือ
่ บอกสาเหตุของโรคที่
เกิดจากปัจจ ัยพฤติกรรมสุขภาพทีส
่ น ับสนุนการเกิดโรค
่ 3อ 2ส
เชน
 ปัจจ ัยกาหนด เพือ
่ บอกปัจจ ัยสน ับสนุนการเกิดโรค
่ เพศ อายุ การศก
ึ ษา รายได้ อาชพ
ี
เชน
้ -สน ับสนุนการ
 ข้อมูลสงิ่ แวดล้อม เพือ
่ บอกปัจจ ัยทีเ่ อือ
่ นโยบายสาธารณะทีเ่ กีย
เกิดโรค เชน
่ วข้องก ับการออก
ื่ /ศาสนา ว ัฒนธรรม
กาล ังกาย ความเชอ
 ข้อมูลการใช ้ / ให้บริการสุขภาพ
 ข้อมูลโครงการ / ผลการดาเนินงาน
 ข้อมูลทร ัพยากรสาธารณสุข
กำรใช้ ประโยชน์ และสิ่ งทีค่ วรรู้เกีย่ วกับข้ อมูลสุ ขภำพ






ธรรมชาติวท
ิ ยาของโรคติดต่อ และ โรคไม่ตด
ิ ต่อ (การกระจายของ
เหตุการณ์ ตามบุคคล เวลา สถานที)่
กระบวนการการป้องก ันควบคุมโรคไม่ตด
ิ ต่อ
ความแตกต่างของข้อมูลทีไ่ ด้เป็นต ัวโรค และข้อมูลทีเ่ ป็นพฤติกรรม
(ในระบบทะเบียน 21 แฟ้ม)
มาตรว ัดทางสุขภาพ
ั ว
่ จานวน อ ัตรา สดส
่ น ความชุก
 เชงิ เดีย
่ ว เชน
ค่าเฉลีย
่
้ น เชน
่ DALY
 เชงิ ซอ
การนาเสนอผลการวิเคราะห์ และ การนาไปใช ้
 นาเสนอเรือ
่ งอะไร ประเด็นว ันนี้ คือ ข้อมูลและการป้องก ัน
ื่ มวลชน)
 นาเสนอใคร (ผูบ
้ ริหาร น ักวิชาการ ประชาชน สอ
 นาเสนออย่างไร (กราฟทีบ
่ อกขนาด/แนวโน้ม ตาราง บรรยาย)
 นาเสนอจากข้อมูล 1 แหล่ง หรือ หลายแหล่ง
้ ย่างไรให้ดงึ ดูดใจ เพือ
ี้ ลุม
 นาไปใชอ
่ ขอเงิน วางแผน ชก
่ เป้าหมาย
นาเสนอตามหล ักฐานทางวิทยาศาสตร์ การอ้างอิงแหล่งข้อมูลและ
ื่ ถือได้
ความเชอ
ระบำดวิทยำและกระบวนกำรเกิดโรค NCD
ตลอดช่ วงชีวติ ของคนเรำ
กระบวนการการป้องก ันควบคุมโรคไม่ตด
ิ ต่อ
ระด ับ
การป้องก ัน
ควบคุม
ระด ับ
ปฐมภูม ิ
ระด ับ
ทุตย
ิ ภูม ิ
ระด ับ
ตติยภูม ิ
กระบวน
การเกิดโรค
มีการสะสม
พยาธิสภาพ
ของโรค
มีพยาธิสภาพ
ของโรคแต่ย ัง
ไม่มอ
ี าการ
ป่วย
ป่วยและมี
ภาวะแทรกซ ้
อนจากการ
ป่วย
เพิม
่ ความ
ตระหน ัก ร ับรู ้
และจ ัดการ
ตนเอง
การค ัดกรอง
และ
ดูแลกลุม
่
ี่ ง
เสย
การ
ร ักษาพยาบา
ลทีม
่ ค
ี ณ
ุ ภาพ
ลด
อุบ ัติการณ์
การเกิดโรค
ลดความชุก
การเกิดโรค
ลดการป่วย
และ
ภาวะแทรกซ ้
อนจากโรค
ผลล ัพธ์
Source; Methods for chronic disease prevention and control (Ross CB., Patrick LR. And James RD. Chronic
Disease Epidemiology and Control, p. 7)
เกมส์ ตัวอย่ ำง ควำมแตกต่ ำงของตัวโรค และกำรวัด NCD
รพสต อ้ อนแอ้ น รับผิดชอบ 10 หมู่บ้ำน ในปี 2555
 หมู่บ้ำนที่ 1 มีประชำกรอำยุ >= 15 ปี จำนวน 100 คน
 คัดกรองควำมดันโลหิตสู ง ได้ 90 คน พบคนปกติ
50 คน เสี่ ยง 30 คน ป่ วย 10 คน
 คนที่เสี่ ยง 30 คน สมัครใจที่จะเข้ ำค่ ำยปรับเปลีย่ น
พฤติกรรม 15 คน และพบว่ ำ มีควำมรู้เพิม่ ขึน้ 10 คน
และเมื่อเยีย่ มบ้ ำนเพือ่ ติดตำมผลกำรปฏิบัติตัว พบว่ ำ
สำมำรถจัดกำรและดูแลตนเองได้ 5 คน
คำถำม ของหมู่บ้ำนที่ 1 ปี 2555
 จำนวนคนทีไ่ ด้ รับกำรคัดกรองควำมดันโลหิตสู ง และจำนวน
คน ทีเ่ ป็ นผลลัพธ์ จำกกำรคัดกรองควำมดันโลหิตสู ง
 ควำมชุกกำรคัดกรองควำมดันโลหิตสู ง ในลุ่มปกติ ในกลุ่ม
เสี่ ยง ในกลุ่มป่ วย ทีเ่ ป็ นผลลัพธ์ จำกกำรคัดกรองควำมดันโลหิต
สู ง
 สั ดส่ วนกลุ่มเสี่ ยงทีเ่ ข้ ำค่ ำยกำรปรับเปลีย่ นพฤติกรรม กลุ่ม
เสี่ ยงทีม่ คี วำมรู้ เพิม่ ขึน้ กลุ่มเสี่ ยงทีด่ ูแลตนเองได้
 อัตรำป่ วยโรคควำมดันโลหิตสู งในหมู่ที่ 1
 ควำมชุกคนทีม่ ภี ำวะอ้ วน (BMI >= 25)
มาเล่นเกมส ์ มาตรวัด
สถานการณ์ การคัดกรองความดันโลหิตสูง
•
•
•
•
จำนวน
ควำมชุก
สั ดส่ วน
อัตรำ
ในฐานะทีท
่ า่ นอยู่ รพสต ท่านจะทาอย่างไร
ื่ ถือได ้ กรณีตวั อย่าง
ให ้ข ้อมูลท่านเชอ
การคัดกรองเบาหวาน/ความดัน
• ตัวตัง้ คุณภาพการลงข ้อมูล
• ตัวหารเอามาจากทีใ่ ด (การทาให ้เป็ นปั จจุบัน)
– 21 แฟ้ ม แฟ้ ม PERSON
– ระบบทะเบียนราษฎร์
– แฟ้ มเยีย
่ มบ ้าน
– การสารวจคนอยูจ
่ ริงในปั จจุบน
ั
กำรนำเสนอผลกำรวิเครำะห์ และ กำรนำไปใช้
เราต้องการอะไรจาก
การนาเสนอข้อมูล
 มาดมน
่ั
 ได้อารมณ์
ื่ ความหมาย
 สอ
 ไม่หล ับ
ตัวอย่ ำงเป้ำหมำยกำรดำเนินงำนลดเสี่ ยงลดโรคหลอดเลือดสมอง
Determinant
Pre-clinical
ลดจานวนป่ วยจาก HT
- เพิ่มกิจกรรมสร้ าง
เสริมสุขภาพ
- เพิ่มความรู้ /ความ
ตระหนัก/
- เพิ่มการปฏิบัตติ ัว
ลดจานวนผู้ท่ ไี ม่ ร้ ูว่า
เป็ น HT
- ความครอบคลุมการ
คัดกรอง
- การเข้ าถึงบริการ
- ความรู้ /ความตระหนัก/
การปฏิบัตติ ัว
- การประเมินความเสี่ยง
กลุ่มปกติ
กลุ่มเสี่ยง
Clinical
เพิ่มจานวน pt.
ที่คุมHT ได้
- คุณภาพการรั กษา
- ความต่ อเนื่อง
การรั กษา
- ระบบการส่ งต่ อ
- การเข้ าถึงบริการ
Outcome
ลดจานวน
การตาย
จาก stroke
ลดจานวน
การป่ วย
จาก stroke
ลดจานวน
ภาวะแทรก
ซ้ อน
กลุ่มป่ วย กลุ่มป่ วย + ภาวะแทรกซ้ อน
สถานะภาพเศรษฐกิจและสังคม / การรับรู้ ตนเอง / การเข้ าถึงบริการสุขภาพ
ท.สถิตชิ ีพ
ท.เบียนป่ วย
ตัวอย่ ำงกำรใช้ ข้อมูลในกำรดำเนินงำนลดเสี่ ยงลดโรคหลอดเลือดสมอง
Determinant
Pre-clinical
Clinical
Outcome
Prev.พฤติกรรม
สุขภาพ (3 อ 2 ส
ผักผลไม้ อ้ วน)
% ความความรู้ ใน
การปฏิบัตติ ัว
Prev. การคัดกรอง HT
% ความรู้ในการปฏิบตั ิ
ตัวลดปั จจัยเสี่ยง
(3 อ 2 ส ผักผลไม้
อ้ วน)
Prev. HT
ลดอัตรา
ป่ วยจาก
stroke
กลุ่มปกติ
กลุ่มเสี่ยง
%พฤติกรรมการดูแล
ตนเองเพื่อควบคุม HT
% การตรวจหาภาวะ
แทรกซ้ อน
กลุ่มป่ วย กลุ่มป่ วย + ภาวะแทรกซ้ อน
สถำนะภำพเศรษฐกิจและสั งคม / กำรรับรู้ตนเอง / กำรเข้ ำถึงบริกำรสุ ขภำพ
BRFSS
อัตราตาย
จาก stroke
ลดอัตรา
ภาวะแทรก
ซ้ อน
ท.สถิตชิ ีพ
ท.เบียนป่ วย