Transcript Εργασία 4

ΤΖΟΓΟΣ
Τα τυχερά παιχνίδια αποτελούν έναν προσφιλή και κοινωνικά
αποδεκτό τρόπο διασκέδασης. Εμπεριέχουν κοινωνική
αλληλεπίδραση και είναι δυνατό να αποτελέσουν αφορμή για
συνάντηση και συνδιαλλαγή με φίλους ή γνωστούς με αντίστοιχα
ενδιαφέροντα. Στις σύγχρονες κοινωνίες οι άνθρωποι μπορεί να
παίζουν χαρτιά, λόττο, κουλοχέρη ή άλλα παιχνίδια σε μηχανήματα,
να αγοράζουν λαχεία ή λαχνούς, να ποντάρουν στον ιππόδρομο, σε
αθλητικούς αγώνες ή στο καζίνο, ενώ τελευταία σχεδόν όλα τα
παραπάνω μπορούν να γίνουν και μέσω διαδικτύου. Αν και
συνηθέστερα είναι τα χρήματα, υπάρχουν περιπτώσεις που το
στοίχημα μπορεί να αφορά πολύτιμα αντικείμενα, ακίνητα
Οπότε, ακόμη και αν οι άνθρωποι αυτοί ασχοληθούν με το τζόγο
κάποια στιγμή στη ζωή τους, θα είναι σε επίπεδο επιλογής ως
μέσου ψυχαγωγίας και όχι σε επίπεδο καταφυγίου από τα
δυσάρεστα και τα στενάχωρα της καθημερινότητάς τους.
Πότε όμως η επιθυμία για διασκέδαση παύει να έχει πλάκα; Πότε
η ενασχόληση στον ελεύθερο χρόνο γίνεται έμμονη ιδέα, κατά
την οποία κυριαρχεί η ανησυχία ανεύρεσης και εξασφάλισης
χρημάτων για να συνεχίσει κανείς να παίζει, οπότε κάνουμε λόγο
πια για παθολογικό ή καταναγκαστικό τζόγο; Ανεξάρτητα με το
αν κερδίζει ή χάνει κάποιος, ο παίκτης έχει ισχυρό κίνητρο να
συνεχίσει να συμπεριφέρεται με τον ίδιο τρόπο, τζογάροντας,
αφού αποκομίζει τεράστια συγκίνηση και διέγερση από την
ενασχόληση αυτή. Από τη στιγμή που χάνει κανείς τον έλεγχο,
προκύπτουν οικονομικά, κοινωνικά και ψυχολογικά προβλήματα,
χρέη, οικογενειακή αποσύνθεση ή και παραβατική συμπεριφορά.
Στοιχεία παθολογικής ενασχόλησης με το τζόγο αρχίζουν να
διαφαίνονται σταδιακά τίποτα άλλο δεν είναι σημαντικό, υπάρχει
διάχυτο αίσθημα αδημονίας, φόβος μήπως κανείς χάσει κάποια
ευκαιρία να κερδίσει (πχ ξεχάσει να παίξει πριν κληρωθούν τα
νούμερα), παράλογη βεβαιότητα και φαντασιώσεις ότι θα
κερδίσει, διέγερση και μόνο στην ονειροπόληση για το πώς θα
ξοδέψει αυτά που θα κερδίσει, δυσφορία, θυμός και ένταση στην
περίπτωση που κάτι εμποδίσει την ενασχόληση.
Κατά την διάρκεια του παιχνιδιού παρατηρείται απόλυτη
αφοσίωση στο παιχνίδι, ενθουσιασμός και διέγερση που
εκδηλώνεται και με σωματικά συμπτώματα (πχ ταχυκαρδία,
εφίδρωση), ενώ συχνά εμφανίζεται προληπτική συμπεριφορά
Η συμμετοχή της παρέας, η πιθανότητα κέρδους και ο γεμάτος θόρυβο και φώτα χώρος αποτελούν
παράγοντες που συμβάλλουν στην αντίληψη της εμπειρίας ως γοητευτικής και συναρπαστικής. Η
σωματική διέγερση και η έξαψη που βιώνει ο παίκτης είναι καίριο σημείο για την προσέλκυση ενός
ατόμου στον τζόγο. Έχει επίσης, επισημανθεί ότι το διάστημα που μεσολαβεί από την αγορά, την
τοποθέτηση του στοιχήματος μέχρι τη γνωστοποίηση και την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων
αποτελεί παράγοντα κινδύνου για πιθανή απώλεια ελέγχου από πλευράς του παίκτη. Συγκεκριμένα,
όσο πιο μικρό είναι το διάστημα αυτό (πχ κουλοχέρηδες, διάστημα λιγότερο από 20'') και η ευκαιρία
να ξαναπαίξει κάποιος είναι άμεση, το ενδεχόμενο να παθιαστεί κάποιος με την ενασχόληση αυτή
αποκτά μεγαλύτερες διαστάσεις. Επιπρόσθετα, η ευκολία πρόσβασης αποτελεί ενθαρρυντικό
παράγοντα για απώλεια ελέγχου, αφού η επιθυμία δεν επανεξετάζεται, όλα είναι πολύ εύκολα, κάτι
που βρίσκει ιδιαίτερα πρόσφορο έδαφος στο στοίχημα μέσα από το διαδίκτυο. Επιπλέον, η
διαφήμιση παρουσιάζει το τζόγο ως μια γοητευτική δραστηριότητα, δελεάζει δημιουργώντας την
παραπλανητική εντύπωση ότι το να κερδίζει κανείς είναι κάτι συνηθισμένο.
Το ζητούμενο είναι τι κάνει άλλους ανθρώπους να έλκονται από μια τέτοια διαδικασία και άλλους είτε
να αδιαφορούν είτε να μένουν στο επίπεδο απλά της ψυχαγωγίας.
Παρατηρούμε πολλούς ασθενείς που έχουν φτιάξει ολόκληρα συστήματα για να μην ξεμένουν από χρήματα
και να παίζουν καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας. Έτσι εξασφαλίζουν κάποια χρήματα από παιχνίδια με
χαμηλό ρίσκο και εν συνεχεία τα επενδύουν σε άλλα με μέτριο ρίσκο. Τελικά δεν ξεμένουν από χρήματα
εύκολα και έχουν να «παίξουν» για περισσότερο καιρό. Η συμπεριφορά αυτή επιτρέπει στον εθισμένο ή
παθολογικό παίχτη να παίζει καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας και να μην «χαρμανιάζει». Ο εθισμός στον
τζόγο προκαλεί σωματικά στερητικά σύνδρομα όπως αϋπνία, ανησυχία, πόνο στο στομάχι, εφίδρωση. Η
ικανοποίηση της ανάγκης γίνεται επιτακτική στο σωματικό και στο ψυχολογικό επίπεδο. Η θεραπευτική
«συμμαχία» για την αντιμετώπιση του προβληματικού τζόγου είτε του εθισμού στον τζόγο βασίζεται στην
σχέση εμπιστοσύνης που δημιουργείται μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου, καθώς ο τελευταίος βρίσκει
ένα χώρο και ένα πλαίσιο στο οποίο να λέει την αλήθεια και να εκφράζεται ειλικρινά χωρίς να κρίνεται.
Η αντιμετώπιση του παθολογικού
τζόγου δεν διαφέρει ιδιαίτερα από τον
τρόπο απεξάρητης από άλλες
συμπεριφορές ή ουσίες. Οι
ψυχοθεραπευτές έχουν μια γκάμα από
διαφορετικές προσεγγίσεις που
περιλαμβάνουν από γνωστικοσυμπεριφορικές θεραπείες και τεχνικές
έως ψυχοδυναμικές προσεγγίσεις.
Ακόμη και η συστημική ψυχοθεραπεία,
στην οποία συμμετέχουν και άλλα μέλη
της οικογένειας του τζογαδόρου, έχει
μεγάλα ποσοστά επιτυχία. Όλες αυτές οι
προσεγγίσεις έχουν ως σκοπό αρχικά
να βοηθήσουν το άτομο να αποδεχτεί το
πρόβλημά του και στην συνέχεια να το
δει στις πραγματικές του διαστάσεις.
Σταδιακά το άτομο εκπαιδεύεται να
ελέγχει όλο και πιο αποτελεσματικά τις
ορμές που νιώθει προς τον τζόγο.
Προς το παρόν δεν υπάρχουν
συγκεκριμένες ψυχοφαρμακευτικές
προσεγγίσεις απέναντι στον τζόγο. Τα
φάρμακα που χορηγούνται σε
ορισμένους τοζγαδόρους έχουν ως
σκοπό κυρίως τη μείωση των
συμπτωμάτων άλλων συνυπάρχουσων
διαταραχών και ψυχοπαθολογικών
συμπεριφορών.
Η θεραπεία αυτή επικεντρώνεται στη σχέση που
υπάρχει ανάμεσα στη σκέψη, το συναίσθημα και τη
συμπεριφορά.
– Γεγονός/Κατάσταση: τι έχει προηγηθεί του
τζόγου: (μοναξιά, αίσθημα ανικανότητας, βαρεμάρα,
μια διαμάχη)
– Σκέψεις: τις οποίες κάνεις κατά τη διάρκεια του
γεγονότος/κατάστασης (εάν παίξω τώρα ίσως
νικήσω, όταν πηγαίνω να παίξω αισθάνομαι
καλύτερα)
– Συναισθήματα: συνήθως καθοριστικά για το
μέγεθος της ανάγκης που νιώθεις για να παίξεις
– Συμπεριφορά: τζόγος
– Συνέπειες: του τζόγου (διαμάχες, χάσιμο
χρημάτων, αισθήματα ενοχής, ντροπή)
Περιγράφοντας αυτά τα 5 στοιχεία, μπορείς να
αποκτήσεις μεγαλύτερη γνώση των πιθανοτήτων
που έχεις να αντιδράσεις και να αντιμετωπίσεις το
πρόβλημα. Μ’ αυτόν τον τρόπο μπορείς να μάθεις
πώς να χειριστείς διαφορετικά το γεγονός.
Σκεπτόμενος διαφορετικά γι’ αυτό, συνήθως
αποκτάς και διαφορετικά συναισθήματα σχετικά μ’
αυτό. Συχνά δε γνωρίζεις ποια συναισθήματα σε
κατακλύζουν. Επίσης μαθαίνεις πώς να αποτρέψεις
την εκδήλωση της συγκεκριμένης συμπεριφοράς
(του τζόγου), σκε-πτόμενος για παράδειγμα
εναλλακτικές λύσεις.
Υποστηρίζεται ότι στον παθολογικό τζόγο η επιδείνωση είναι ραγδαία και εμφανίζεται σε λιγότερο από ένα χρόνο.
Οι συνέπειες στρέφονται ενάντια στον ίδιο τον παίκτη και την οικογένειά του με τους εξής τρόπους:
-Το στρες τον διακατέχει και εκδηλώνεται με ποικίλα σωματικά συμπτώματα.
-Οι γνωσιακές του ικανότητες εξασθενούν.
-Η κρίση του διαστρεβλώνει τα γεγονότα και τον οδηγεί σε σύγχυση.
-Αδυνατίζουν η προσοχή, η μνήμη και η ικανότητα λήψης αποφάσεων.
-Παρατηρούνται όλα τα συμπτώματα της κατάθλιψης και ο ίδιος αισθάνεται παγιδευμένος σε δυσεπίλυτα
οικονομικά και οικογενειακά προβλήματα. Μάλιστα, σκέφτεται ως λύση και την αυτοκτονία.
Πολλοί παθολογικοί παίκτες καταβάλλουν από μόνοι τους προσπάθειες για να απαλλαγούν από το πρόβλημα του
τζόγου. Αποφεύγουν όμως να επισκεφτούν κάποιον ειδικό επειδή θεωρούν ότι δε μπορεί να τους βοηθήσει ή
επειδή δεν καταλαβαίνουν ότι το πρόβλημα είναι τόσο σοβαρό. Το αποτέλεσμα ωστόσο των μη συστηματικών
προσπαθειών τους είναι να υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος υποτροπής. Η οικογένεια, ακόμη και αν πλήττεται από
την παθολογική συμπεριφορά του μέλους της, μπορεί να αποτελέσει μια σημαντική πηγή ενθάρρυνσης και
υποστήριξης, πριν και κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Χρειάζεται όμως να παροτρύνει τον παίκτη να αναζητήσει
επαγγελματική βοήθεια, αλλιώς παγιδεύεται κι εκείνη.
‘’Η διασκέδαση και η ευχαρίστηση του τζόγου δεν με προσέλκυε πια,
είχα περάσει σε άλλο επίπεδο. Ξεκίνησα να τζογάρω κάθε μέρα
για ώρες ολόκληρες, ταϊζοντας τον εθισμό μου με τις οικονομίες
και το εισόδημά μου.Μέσα σε μερικές μέρες έκανα μια σειρά από
ενέργιες που μ’ έκαναν να καταλάβω πως πραγματικά χρειάζεται
να σταματήσω. Βρήκα την ιστοσελίδα Θεραπεία για τον Τζόγο
και ένιωσα ανακούφιση και μόνο από το γεγονός ότι επιτέλους
έκανα κάτι για το πρόβλημα. Ξεκίνησα το ταξίδι της ανάρρωσης
μόνο με μια θολή ιδέα για το τι θα μου πρόσφερε ή τι θα
χρειαζόταν να κάνω εγώ. Μέσα σ’ αυτό τον ένα χρόνο που
ακολούθησε βρήκα βοήθεια για τα οικονομικά μου προβλήματα,
υποστήριξη για την οικογένεια και τους φίλους μου αντί να
συνεχίσω να τους λέω ψέματα, και δέχτηκα το γεγονός ότι αυτή
η ανακούφιση που βρήκα τους πρώτους μήνες, μπορούσε να
συνεχιστεί, αλλά μόνο εάν εγώ συνέχιζα.Ήμουν στην αρχή της
Ανάρρωσης. Κάτι που δεν μπορούσα να φανταστώ πριν,
παρόλο που προσπάθησα πολλές φορές μόνος μου. Κατάφερα
να σταματήσω με τη βοήθεια μιας Ανώτερης Δύναμης, και των
μελών της Θεραπείας για τον Τζόγο. Τώρα κάθε πρωί ξεκινάω
με την προσευχή από το εξώφυλλο του Κίτρινου Βιβλίου και τα
λόγια στην τελευταία σελίδα του βιβλίου Μην Τζογάρεις για
Τίποτα, και διαβάζοντας το Φόρουμ της Θεραπείας για τον
Τζόγο. Μετά από αυτή την αρχή, ακολουθώ τις οδηγίες στις
υπόλοιπες σελίδες και αυτό με κρατάει μακριά από τον τζόγο την
υπόλοιπη μέρα και μου δίνει τη δύναμη να κρατήσω την
καθημερινή μου υπόσχεση να μην τζογάρω στο Φόρουμ της
Θεραπείας για τον Τζόγο.’’
•
Δίνουν και παίρνουν τα σχόλια για τις ηλικιωμένες κυρίες που έχουν...
ξεσηκώσει χαρτοπαικτικές λέσχες στην Πάτρα και σε γύρω περιοχές.
Πρόκειται για έξι κυρίες, ηλικίας άνω των εξήντα, οι οποίες έχουν
εθισμό στον τζόγο. Και το θέμα είναι ότι οι δύο εξ αυτών θεωρούνται
οικονομικά αδύναμες και μάλιστα λέγεται ότι συγκαταλέγονται στις
λίστες των δικαιούχων επιδομάτων πρόνοιας! Από τις υπόλοιπες, οι
τρεις έχουν συνταξιοδοτηθεί από τον δημόσιο τομέα ενώ η τελευταία
της παρέας είναι χήρα πρώην στρατιωτικού. Την πρώτη επαφή με την
τσόχα και το χαρτάκι, την είχε η χήρα, η οποία για να αντιμετωπίσει τη
μοναξιά - μιας και δεν έχει παιδιά παρά μόνον ελάχιστους συγγενείς με
τους οποίους όμως δεν διατηρεί ιδιαίτερα καλές σχέσεις - άρχισε να
βρίσκει διέξοδο στο παιγνίδι με τα χαρτιά. Είχε όμως πολύ καλή φιλία
με τη μία συνταξιούχο δημόσιο υπάλληλο και άρχισε να την παίρνει
μαζί της σε χαρτοπαικτική λέσχη όπου σύχναζε. Κι έτσι, η μία έφερε
την άλλη, μέχρι που σχηματίστηκε η παρέα των έξι ηλικιωμένων
κυριών οι οποίες έδιναν ραντεβού στη λέσχη για να περάσουν την ώρα
τους παίζοντας χαρτάκι. Και τα συχνά ραντεβού τις οδήγησαν σε
πραγματική εξάρτηση από τη θεά της τύχης και ως εκ τούτου οι
συναντήσεις τους και οι επισκέψεις τους στα πράσινα τραπέζια του
τζόγου άρχισαν να γίνονται καθημερινές.
ΤΕΛΟΣ