Transcript Poezja metafizyczna - Prezentacje Maturalne

Poezja
metafizyczna
Poezja metafizyczna
„Poezja metafizyczna w pełnym
sensie tego terminu, to poezja
inspirowana filozoficzną koncepcją
wszechświata i rolą wyznaczoną
duchowi ludzkiemu w dramacie
egzystencjalnym”
-H.J.C. Grierson
Tematyka nurtu
Relacje z samym sobą
Relacje z Bogiem
Relacje z innymi ludźmi
Poezja metafizyczna w Europie i w Polsce
Czołowi przedstawiciele nurtu
Anglia:
 John Donne
 George Herbert
 Andrew Marvell
Polska:
 Mikołaj Sęp Szarzyński
 Daniel Naborowski
John Donne
(1572–1631)
angielski poeta i pisarz
John Donne
Poeci metafizyczni wszechstronnie
wykształceni i posiadający rozległe
zainteresowania.
Wiersze Donne'a opierają się na
relacjach Człowiek-Bóg-Świat.
Niezwykle istotny w poezji Donne'a
pozostaje koncept.
Koncept
„Koncept to porównanie, którego
pomysłowość jest bardziej uderzająca,
a w każdym razie bardziej
bezpośrednio uderzająca, niż jego
słuszność.”
- Helen Gardner
Cechy poezji Donne’a:
„Waleta żalu zabraniająca”
Waleta - utwór poetycki o charakterze elegijnym,
wyrażający żal z powodu rozstania się z bliskimi,
z osobą ukochaną, domem rodzinnym, ojczyzną.
 Bogactwo środków
artystycznych
 Nastrojowość
 Metaforyczność
 Tematyka dotykająca
różnych sfer
egzystencji człowieka
George Herbert – „Równowaga”



1.
2.
3.

Liryka religijna
Co łączy człowieka z
Bogiem?
Cała gama duchowych
postaw człowieka wobec
Boga
Bunt
Zdanie sobie spraw z
dysproporcji pomiędzy
Stwórcą a Stworzeniem
Poddanie się woli Bożej,
zrozumienie celu jego
działania
Prosty i czysty język
Andrew Marvell
„Dialog duszy i ciała”
Dualistyczna natura człowieka
Wielkość i nędza
istoty ludzkiej
Natura „bydlęca”
czy natura
„anielska” ?
Próba rozwiązanie
konfliktu,
poszukiwanie
miejsca człowieka
we wszechświecie
REMIS
‘’Człowiek pozostaje
Ciało – fizyczność
śmiertelność i grzeszność
w wiecznym zawieszeniu
pomiędzy naturą a Bogiem’’
Dusza – metafizyczność
samoświadomość
Mikołaj Sęp Szarzyński – Sonet IIII
O wojnie naszej, którą wiedziemy
z sztanem, światem i ciałem.
 Sonet francuski - zbudowany z trzech strof czterowesowych z rymami
abba abba cdcd i końcowym dystychem o rymach gg.
 Utwór bardzo logiczny, rozpoczęty poprzez postawienie tezy
 Treściwość, zwięzłość
Szatan – „ srogi ciemności Hetman”
Bóg – „ święta niezmierzona światłość”
„Byt podniebny” człowieka
Miejsce ich spotkania
„Pokój – szczęśliwość, ale bojowanie
Byt nasz podniebny. On srogi ciemności
Hetman i świata łakome marności
O nasze pilno czynią zepsowanie.”
 Inwersje językowe, przerzutnie elipsy, anafory, wykrzyknienia, pytania
retoryczne…
Poezja metafizyczna…
Poezja metafizyczna
 Miejsce człowieka we wszechświecie
 Wykroczenie poza sferę materialną
 Różnorodna tematyka
 Konceptyzm
 Bogata forma stylistyczna
 Logika, nauka, filozofia