polen oluşumu

Download Report

Transcript polen oluşumu

ÇİÇEĞİN YAPISI
Tohumlu bitkilerde eşeyli üreme organı çiçektir.
Açık tohumlu bitkilerde erkek ve dişi çiçeklerin bulunduğu
çiçek kümesine kozalak denir.
Kozalaklar bir eksen üzerine sarmal olarak dizilmiş kozalak
pullarından meydana gelmiştir.

Açık tohumlu bitkiler biri yumurtayı oluşturan dişi
kozalak, diğeri ise polen oluşturan erkek kozalak olmak
üzere iki çeşit kozalak vardır.

Erkek kozalaklardan salınan polenler, rüzgarla dişi
kozalaklara taşınır ve yumurtayı döller.

Döllemeden sonra tohum taslağından gelişen tohum,
kozalak pulları üzerinde açıkta yer alır.

Çam ağacında dişi ve erkek kozalak



Kapalı tohumlu bitkilerin çiçeği açık
tohumlulardan daha karmaşık ve gösterişlidir.
Çiçek sapının üzerinde çiçek tablası denilen
genişlemiş bir alan vardır.
Çiçek kısımları çiçek tabakasının üzerinde
bulunur.

Tam bir çiçek dıştan içe doğru çanak yaprak, taç
yaprak, erkek organ ve dişi organdan oluşur.



Çanak yapraklar:Çiçeğin en dışında bulunan
çoğunlukla yeşil renkli kısımlardır.
Taç yapraklar:Çanak yaprakların üzerinde
bulunan ve çiçeklerin çoğunda parlak renklere
sahip olan kısımlardır.
Erkek organlar:Taç yaprakla dişi organ arasında
bulunur.Sapçık ve başçık olmak üzere iki
kısımdan oluşur.


Dişi organlar:Çiçeğin en iç kısmında bulunan
meyve yaprak adı verilen değişime uğramış
yapraklardan oluşur.
Bir dişi organda yumurtalık (ovaryum), dişicik
borusu (boyuncuk) ve tepecik olmak üzere üç
kısımdan oluşur.



Yumurtalık:Dişi organın geniş alt kısmıdır.İçinde
tohuma dönşecek tohum taslakları bulunur.
Dişicik borusu:Yumurtalığın üst kısmında
bulunur.
Tepecik:Boyuncuğun üst kısmında bulunan,
polenlerin tutunduğu ve çimlendiği nemli
yapışkan kısımdır.
Tam Çiçeğin Şekli

İki eşeyli çiçekler, hem erkek organlarına hem de
dişi organlara sahiptir.

Tek eşeyli çiçekte, erkek organ veya dişi
organlardan bir ya da fazlası eksiktir.

Tek eşeyli çiçekler dişi organları eksikse erkek
çiçek, erkek organları eksikse dişi çiçek adını alır.




Erkek yada dişi çiçekler aynı ya da farklı bitkiler
üzerinde bulunabilir.
Aynı bitki üzerinde bulunursa tek evcikli, farklı
bitkilerde bulunursa iki evcikli denir.
Tek evcikli bitkiler(meşe, su kamışı,ceviz vb.)
İki evcikli bitkiler(söğüt kavak vb.)
POLEN OLUŞUMU


Çiçekteki erkek üreme organının başçığında dört
polen kesesi ve bunlarda da polen ana hücresi
(mikrosporofit) olarak adlandırılan çok sayıda
diploit hücre bulunur.
Bu hücrelerin her biri mayozla dört haploit
mikrospor meydana getirir.
POLEN OLUŞUMU



Daha sonra her mikrospor mitoz geçirerek biri
üretken (generatif) hücre , diğeri ise tüp
(vejetatif) hücresi adını alan iki hücre oluşturur.
Üretken hücre döllenmede görev alırken tüp
hücre polen tüpünün oluşumunu sağlar
İki hücreli bu yapı türe özgü olan dayanıklı bir
çeperle çevrilmiştir ve polen olarak adlandırılır.
POLEN OLUŞUMU




Polenlerin etrafında çift katlı zar bulunur.
Cansız olan dış zar üzerinde açıklıklar (porlar)
yer alır.
Canlı olan iç zar düzdür.
Bitkilerin türlerine göre polenler büyüklük, renk,
şekil, desen gibi özellikler bakımından farklılıklar
gösterir.
POLEN OLUŞUMU


Bu nedenle bitkilerin sınıflandırılmasında
polenlerden yararlanılabilir.
Arkeolojide de polenlerin bu özelliği dikkate
alınarak hangi dönemde hangi bitkilerin
yaşadığıyla ilgili bilgiler elde etmen mümkündür.
POLEN OLUŞUMU




Polenlerin etrafında çift katlı zar bulunur.
Cansız olan dış zar üzerinde açıklıklar (porlar)
yer alır.
Canlı olan iç zar düzdür.
Bitkilerin türlerine göre polenler büyüklük, renk,
şekil, desen gibi özellikler bakımından farklılıklar
gösterir.
DEĞİŞİK
POLENLER
EMBRİYO KESESİNİN
OLUŞUMU


Çiçekteki dişi üreme organının yumurtalığı
içinde, sayısı türlere bağlı olan bir ya da daha
fazla tohum taslağı yer alır.
Tohum taslağında bulunan diploit kromozomlu
megaspor ana hücresi (megasporofit) mayoz
geçirerek dört adet haploit megaspor meydana
gelir.
EMBRİYO KESESİNİN
OLUŞUMU


Genellikle bu megasporların üçü erirken, canlı
kalan megaspor büyür ve bunun çekirdeği sekiz
haploit çekirdek içeren bir yapı ortaya çıkar.
Bu üç hücreden ortadaki yumurta hücresi,
kenardakiler de sinerjit hücrelerdir.
EMBRİYO KESESİNİN
OLUŞUMU




Karşı kutupta bulunan üç çekirdeğin etrafında da
hücre duvarları oluşur.
Bunlara antipod hücreler denir.
Merkezde bulunan iki çekirdek ise polar (kutup)
çekirdekleri olarak adlandırılır.
Tohum taslağının döllenme için uygun hale
geldiği sekiz çekirdekten oluşan bu yapı embriyo
kesesi adını alır.