ՍՏԱՆԴԱՐՏՆԵՐԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏ www.sarm.am

Ստանդարտները և Համապատասխանության գնահատումը

Տ.գ.թ. Գևորգ Նազարյան

Ստանդարտների ազգային ինստիտուտ

ՈՐԱԿԻ ԵՆԹԱԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ

Չափագիտություն Ճշգրիտ, վստահելի և հետևելի չափումների սահմանում ( Հիմք ստանդարտների պահանջների իրականացման համար) Հավատարմագրում Փորձարկման և ստուգաճշտման լաբորատորիաների, սերտիֆիկացման մարմինների և տեսչությունների իրազեկության ներկայացում Ստանդարտացում Ապահովում են հիմք տեխնիկական կանոնակարգման համար Մշակվում են ազգային, տարածաշրջանային և միջազգային կազմակերպությունների կողմից Օրենսդրական չափագիտություն Սպառողների պաշտպանություն Ճիշտ կշեռքներ և չափման միջոցներ առևտրի համար

Համապատասխանությ ան գնահատում

նմուշառում, տեսչություն, փորձարկում, սերտիֆիկացում Արդյունավետ առևտրային համակարգ Ոչ անհրաժեշտ տարբերությունների կրճատում, համափոխարինելիություն, արտադրության ծավալների մեծացում, որակի ապահովում, Սպառողն իրավունք ունի ձեռք բերել արտադրանք և ծառայություն, որը համապատասխանում է ստանդարտի պահանաջներին

Տեխնիկական կանոնակարգման համակարգը

Կառավարությու ն Օրենսդրություն Կառավարման մարմին Տեխնիկական կանոնակարգեր/ Ստանդարտներ Համապատաս խանության գնահատում Պատժամի ջոցներ

Ստանդարտներն իրավական ակտեր չեն

Ստանդարտներում ներառվող տարբեր ուղղությունները

Նմուշառում Տերմինների և սահմանումների ստանդարտներ Փորձարկում Բնապահպանական ասպեկտներ Արտադրանքին և ծառայության ներկայացվող պահանջներ Առողջություն և անվտանգություն, Մակնշում և պիտակավորում Ընդունված մեթոդներ Գործընթացների և կառավարման ստանդարտներ

Ստանդարտացման օգուտները



Վաճառողի և գնորդի միջև առևտրին աջակցություն



Հիմք տեխնիկական կանոնակարգման և քաղաքականության մշակման համար



Աջակցություն արդյունաբերության ամենակարևոր ճյուղերին



Լավագույն փորձի, գիտելիքի, նորարարության և տեխնոլոգիաների փոխանցում



Տեղական արտադրության արդիականացում և մրցակցային առավելությունների ապահովում



Սպառողների պաշտպանություն



Տնտեսության ֆինանսական օգուտը (ՀՆԱ-ի աճի 1-3%-ի ապահովում)

Ստանդարտների դերը առևտրում

 ԱՀԿ անդամակցության պահանջներ  Առևտրի կանոնների սահմանում/ միջազգային առևտրի ինստիտուցիոնալ շրջանակ` Եվրամիություն, Մաքսային Միություն և այլն  Շուրջ 60 համաձայնագիր, հավելված, որոշում և պայմանավորվածություն  GATT / GATS / TRIPS   Առևտրի տեխնիկական խոչընդոտների համաձայնագիր(TBT) Սանիտարական և բուսասանիտարական համաձայնագիր (SPS)

1-1-1 Երազանքը 1 Ստանդար տ Ամենուրեք ընդունելի 1 Փորձարկու մ 1 Համապատասխանությա ն գնահատում

Առևտրում խոչընդոտների տեսակները

Քվոտաների սահմանում

( մեծապես փոխարինվել է սակագնային կարգավորմամբ)

Սուբսիդիաներ

( փոխարինվել է)

Սակագներ (մաքսատուրքեր, տարաբնույթ վճարներ և այլն) Ոչ սակագնային խոչընդոտներ` տեխնիկական կանոնակարգում և ստանդարտներ

ՆՈՐԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ Այսօր է ստեղծվում վաղվա օրը!

11

Աշխարհը փոխվել է … արագորեն! Ինչն է նոր վերջին 10 տարում…

Թղթից դեպի թվայնացում I «Stuff» Google, Yandex , … Wi-Fi MySpace, YouTube, Facebook, Twitter, etc.

USB Sticks GPS ի լայն տարածում ….. “հետո ի՞նչ” ապագայի համար????

….. Ինչպե՞ս համընթաց քայլել ապագա 10 տարվա զարգացումների հետ

 Գլոբալ խնդիրներ ‒ Կայունություն ‒ Սնունդ ‒ Էներգետիկա ‒ Ենթակառուցվածք ‒ Անվտանգություն ‒ Նանո … Բիո … Գենետիկա ‒ Առողջապահություն ‒ Գիտելիք ‒ Զբաղվածություն ‒ Ռիսկերի կառավարում

Ստանդարտները գիտելիք են այն մասին, թե ինչ տեսք ունի «լավը» Ստանդարտները գործիք են տեղեկատվությունն այլ շահագրգիռ կողմերի հետ փոխանակելու համար Ստանդարտները տեղեկատվության փոխանակման միջոց են կազմակերպությունների համար

Մենք դիտում ենք ստանդարտները որպես արտադրանքին առնչվող ինչ-որ միջոց` որակին, բնութագրին, անվտանգությանը, դիզայնին, գնմանը, պահպանմանը և այլն: Սակայն ինչպե՞ս կարող են ստանդարտներն օգնել բարելավել կազմակերպության գործունեությունը:

Առկա են երեք տեսակի ստանդարտներ` որպես բիզնեսի ու արդյունաբերության համար տարբեր եղանակներով անհրաժեշտ գիտելիք մատուցող միջոցներ ՍՏԱՆԴԱՐՏՆԵՐԻ ՏԵՍԱԿՆԵՐԸ Արտադրանք

• •

Տեխնիկական պայմաններ Ավելի լավ արտադրանք Գործընթաց

• •

Կառավարման համակարգեր Ավելի լավ բիզնես գործընթացներ Սկզբունքներ

• •

Արժեքներ և սկզբունքներ Ավելի լավ բիզնես ներուժ

Արտադրությունը բոլոր երեք տեսակի ստանդարտների կարիքն ունի` արագ փոփոխվող համաշխարհային շուկայում արտադրանքների և ծառայությունների մատակարարման համար Արտադրանք Գործընթաց

1950

Ներուժ

2000

ISO/CASCO գործիքակազմը բաղկացած է 26 միջազգային ստանդարտներից և ուղեցույցներից` համապատասխանության գնահատման յուրաքանչյուր գործունեության վերաբերյալ Փորձարկումներ Հսկողություն Սերտիֆիկացիա Կառավարման համակարգեր Անձնակազմ Արտադրանք Հավատարմագրում Համատեղ ճանաչում և փորձագիտական գնահատում Մատակարարի համապատասխանությա ն հայտարարագիր Համապատասխանության գնահատման որևէ տեսակի կիրառումը կախված է հաճախորդի պահանջներից, արտադրանքին/ծառայությանն առնչվող ռիսկի մակարդակից և կանոնակարգման պահանջներից

«CASCO-ի գործիքակազմի» փոխհարաբերությունները…

Տերմիններ և սահմանումներ

– ISO/IEC 17000 (2004)

Հավատարմագրման մարմիններ –ISO/IEC 17011

(2004)

Փորձարկման և ստուգա չափման լաբորատո րիաներ ISO/IEC 17025 (2005) ԻՍՕ 15195 (2003) Հսկողություն իրականացնո ղ մարմիններ ISO/IEC 17020 (2012) Սերտիֆիկացման մարմիններ Կառավարմա ն համակարգեր Անձնակազմ Արտադրանք Մատակարարի համապատաս խանության գնահատում ISO/IEC 17050-1 ISO/IEC 17021

(2011)

ISO/IEC 17024

(2012)

ISO/IEC 17067 (2013) ISO/IEC 17065

(2012)

ISO/IEC 17050-2

(2004)

Իրավական համապատասխա նություն, ռիսկի կառավարում BS 10500 ISO/PC 278

Կազմակերպական կառավարում, որակ

ԻՍՕ 9001 Համակարգ, որն համախմբում է կազմակերպչական հիմնարար սկզբունքներ, ապահովում է որակի վերահսկում

Հակակոռուպցիոն

Սոցիալական պատասխա նատվություն

Կառավարման ստանդարտներ

ISO 22301 ISO 22313

Բիզնեսի շարունակակա նության կառավարում

Գնահատել և ապահովել երաշխիքներ` իրավական և հաճախորդների պահանջներին բավարարելու համար ISO 26000 Բիզնեսի հանդեպ վստահության աճ, մատակարարման շղթայում կայուն գնումների համակարգի ստեղծում

GMP Պատշաճ արտադրական գործելակարգի ստանդարտներ ISO 15378 ISO 22716

Արդյունավետություն, անվտանգություն, որակ, նորարարություն 20

ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՍՏԱՆԴԱՐՏՆԵՐ

Risk Management ISO 31000:2009, Risk management ISO Guide 73:2009, Risk management vocabulary ISO/IEC 31010:2009, Risk assessment techniques.

ISO 39001:2012, Road traffic safety (RTS) management systems – Requirements with guidance for use

ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ

http://www.sarm.am

http://www.iso.org