Transcript Urszula Markiewicz "Droga Mleczna" 2,6 MB

Droga
Mleczna
Droga Mleczna –galaktyka spiralna z poprzeczką,
w której znajduje się m.in. nasz Układ Słoneczny.
Droga Mleczna inaczej nazywana jest Galaktyką
(dla odróżnienia od innych galaktyk pisaną przez
duże "G"). Zawiera od 200 (wg starszych
szacunków) do 400 miliardów (wg nowszych
szacunków) gwiazd , średnicę około 100 000 lat
świetlnych i grubość ok. 12 000 lat świetlnych.
Na niebie widziana jest jako jasna smuga przecinająca niebo. Wynika to z
faktu, że oglądamy dysk Galaktyki z jej wnętrza, jako że Układ Słoneczny
znajduje się w pobliżu płaszczyzny tego dysku. Droga Mleczna świeci
najjaśniej w okolicy gwiazdozbioru Strzelca, w którym to kierunku znajduje
się jej centrum. Pas Drogi Mlecznej sięga na północy do gwiazdozbioru
Kasjopei, a na południu do gwiazdozbioru Krzyża Południa. Odzwierciedla
to silne nachylenie płaszczyzny równika galaktycznego do płaszczyzny
równika. Płaszczyzna Galaktyki jest także silnie nachylona do płaszczyzny
ekliptyki, czyli orbity ziemskiej.
Starożytni Grecy wierzyli, że Droga Mleczna powstała z kropli rozlanego
mleka, którym Hera karmiła Heraklesa.
Droga Mleczna
widziana przez
Kosmiczny Teleskop
Spitzera, NASA .
Wiek
• W 2004 roku grupa astronomów (Luca Pasquini,
Piercarlo Bonifacio, Sofia Randich, Daniele Galli i
Raffaele G. Gratton) oszacowała wiek Galaktyki na
podstawie pomiaru zawartości berylu w gwiazdach
gromady kulistej NGC 6397. Ten pomiar pozwolił
oszacować wiek naszej Drogi Mlecznej na 13,6 ± 0,8
miliarda lat.
Struktura Drogi Mlecznej
Budowa
• Droga Mleczna to duża galaktyka spiralna z poprzeczką o masie ok.
1012 mas Słońca. Dysk galaktyczny ma ok. 100 000 lat świetlnych
średnicy. Droga Mleczna widziana z boku przypomina dysk z
soczewkowatym zgrubieniem w części środkowej. Centrum Drogi
Mlecznej leży ok. 27 000 lat świetlnych od Słońca, a z Ziemi
widoczne jest w gwiazdozbiorze Strzelca. Ze względu na położenie
Układu Słonecznego wewnątrz dysku Galaktyki, badanie struktury
Galaktyki jest znacznie utrudnione.
"Panorama"
Drogi Mlecznej
widzianej z
Ziemi
• Prędkość orbitalna Układu Słonecznego wynosi ok. 268 km/s.
Prędkość orbitalna gwiazd w dysku poza zgrubieniem centralnym
zależy słabo od odległości od jądra (tzw. płaska krzywa rotacji) i
przeważnie wynosi ponad 200 km/s, co naturalnie oznacza, że
okresy obiegu różnią się znacznie dla gwiazd znajdujących się w
różnych odległościach od centrum Galaktyki. Galaktyka nie rotuje
jak ciało sztywne, a jej widoczna struktura jest, tak jak u innych
galaktyk spiralnych, efektem dynamicznym przypominającym nieco
falę stojącą (fala gęstości).
Nasza Galaktyka jest najprawdopodobniej galaktyką spiralną z
poprzeczką SBc lub SBb (zgodnie z klasyfikacją Hubble'a).
Znane są cztery główne ramiona Galaktyki :
Ramię Strzelca (Ramię Strzelca-Kila)
Ramię Węgielnicy (Ramię Łabędzia, Ramię Zewnętrzne)
Ramię Perseusza
Ramię Krzyża (Ramię Tarczy)
a także kilka mniejszych:
Ramię Oriona
Bliskie Ramię Trzech Kiloparseków
Dalekie Ramię Trzech Kiloparseków
Wyobrażenie Drogi
Mlecznej
a
t
a
k
ż
e
k
i
l
k
a
m
Dokładne ustalenie liczby ramion w naszej Galaktyce jest bardzo
trudne, ponieważ obserwujemy dysk galaktyczny od wewnątrz, a
widzenie jest ograniczone przez znaczne ilości pyłu. Badania
struktury prowadzone są za pomocą obserwacji wodoru atomowego
oraz tlenku węgla. Odległość między Ramieniem Oriona a
Ramieniem Perseusza wynosi ok. 6 500 lat świetlnych. Ramiona
można opisać spiralą logarytmiczną. Dysk otoczony jest kulistym
halo, składającym się ze starych gwiazd oraz z około 200 gromad
kulistych.
Interesującą i złożoną strukturę ma Centrum Galaktyki. Znajduje się
tam supermasywna czarna dziura, a zjawiska towarzyszące jej
istnieniu manifestują się jako źródło promieniowania Sagittarius A*, a
także liczne gwiazdy i pył. Wiadomo także, że nasza Droga Mleczna
"wchłonęła" niektóre mniejsze Galaktyki, po których zostały tylko
mniejsze grupki gwiazd odmiennych niż te w naszej Drodze
Mlecznej. Nasza Galaktyka jest także w trakcie wchłaniania Galaktyk
Karłowatych w gwiazdozbiorze Strzelca i Wielkiego Psa.
Sąsiedztwo galaktyki
• Droga Mleczna, Galaktyka Andromedy oraz M33 są głównymi
elementami Grupy Lokalnej Galaktyk. Jest to zbiór około 35 galaktyk
położonych blisko siebie i związanych grawitacyjnie. Większość z
nich to galaktyki karłowate lub nieregularne. Wiele spośród tych
pierwszych, ze względu na ich małą jasność, pozostaje zapewne
nadal nie odkrytych.
Przewiduje się, że za około 3 miliardy lat może dojść do
zderzenia Galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną.
Najbliższą galaktyką podobną do Drogi Mlecznej (spiralną) jest
Galaktyka Andromedy (M31), widoczna w gwiazdozbiorze
Andromedy.
Wykonała:
Urszula
Markiewicz