Transcript Wigierski Park Narodowy

Wigierski Park Narodowy jest niezwykłym miejscem. Bogactwo lasów, jezior i rzek,
torfowisk, pól i łąk na polodowcowych pagórkach – jest tu wszystko, czego dusza
zapragnie. Kto był tu raz, będzie ciągle powracać, by podziwiać majestat Natury.
Wstęp
Wigierski Park Narodowy:
 jeden z największych i
najmłodszych parków
narodowych w Polsce;
 utworzony 1 stycznia 1989 roku,
jako piętnasty park narodowy w Polsce;
 utworzony został na obszarze 14956 hektarów;
 aktualna jego powierzchnia wynosi 15085 ha, w tym 9464 ha- 63% to grunty leśne,
2908 ha -19% wody i 2714 ha -17% inne tereny, głównie użytkowane rolniczo (2229
ha);
 ochroną ścisłą objętych jest 623 ha, w tym 283 ha lasów;
 obszary zagospodarowane rolniczo objęte są ochroną krajobrazową.
Położenie
 północna część województwa podlaskiego
 północny kraniec Puszczy
Augustowskiej;
Ukształtowanie terenu
Obejmuje krajobraz
pojezierny ostatniego
zlodowacenia.
W jego północnej części
krajobraz jest pagórkowaty,
z licznymi morenami, ozami,
rynnami rzek, strumieni,
wieloma zbiornikami wodnymi.
Południowa część jest
bardziej płaska, położona na
głębokich, piaszczystych
glebach, porośniętych
rozległymi borami
mieszanymi.
Klimat
 dość surowy;
 ogromny wpływ kontynentu
euroazjatyckiego na klimat;
 napływają masy powietrza
kontynentalnego i arktycznego;
 zima dwukrotnie dłuższa niż
na zachodzie Polski;
 zanotowano pokrywę śnieżną
utrzymującą się aż przez 130
dni;
 krańcowe temperatury na tym
obszarze to +36 i -38°C.
Hydrologia
Pozostałością po zlodowaceniach są liczne jeziora o różnym kształcie,
powierzchni i głębokości. Na obszarze Parku znajdują się 42 jeziora,
naturalne zbiorniki wodne, których łączna powierzchnia wynosi ponad
28 km².
Jezioro Wigry
 uznawane za najpiękniejsze jezioro polskich nizin;
 należy do największych jezior w Polsce, jego długość wynosi 17 km,
powierzchnia 2187 ha;
 drugie pod względem głębokości jezioro w naszym kraju,
maksymalna głębokość 73 m;
 kręta linia brzegowa, urozmaicone wyspami, zatokami,
głębinami, śródjeziornymi górkami i przybrzeżnymi
obszarami płycizn;
 1976 roku w celu jego ochrony utworzono
Park Krajobrazowy;
 lista najcenniejszych ekosystemów
wodnych świata - IUCN, Project „AQUA”
(1975 r.),
 lista obiektów Konwencji Ramsarskiej
(2002r.).
Rzeka Czarna Hańcza
największa rzeka Parku
.
 płynie
szybkim rwącym nurtem
w głębokiej i wąskiej rynnie;
 tworzy jeden z najpiękniejszych
szlaków kajakowych w Polsce;
Suchary
niewielkie jeziorka
otoczone miękkim pierścieniem
roślinności torfowiskowej;
jest ich 17;
izolowane i bezodpływowe o
wodzie brunatnej, zakwaszonej,
charakteryzującej się niską
koncentracją wapnia oraz wysoką
zawartością kwasów humusowych.
Fauna
• spektrum gatunków reprezentujących rozmaite elementy geograficzne;
• wiele zbiorowisk roślinnych jest miejscem występowania gatunków
rzadkich i chronionych;
• opisano 998 taksonów należących do ponad 100 rodzin
• 75 taksonów objętych jest ochroną gatunkową -61 ochroną ścisłą, -14 częściową
W tym 52 taksony gatunków
zagrożonych wyginięciem i
rzadkich, jeden gatunek kanianka lnowa Cuscuta
epilinum – uznany jest za
wymarły w naszym kraju.
Kanianka lnowa Cuscuta epilinum
Relikty
 obecność we florze Parku 18 gatunków będących reliktami późnoglacjalnymi i
postglacjalnymi.
Turzyca strunowa Carex chordorrchiza
Skalnica torfowiskowa Saxifraga hirculus
Brzoza niska Betula humilis
Bażyna czarna Empetrum nigrum
Rośliny środowisk leśnych
Orlik pospolity Aquilegia vulgaris
Wawrzynek
Naparstnica
wilczełyko
zwyczajna
Widłak wroniec
Turówka
leśna
Digitalis
Daphne
mezereum
grandiflora
Huperzia
selago
Hierochloe australis
Kukułka Fuchsa Dactylorhiza fuchsii
Lilia złotogłów
Lilium martagon
Rośliny wód i terenów podmokłych
Grzybień północny
biały Nymphaea
Nymphaea
alba candida
Grążel drobny Nuphar pumila
Grążel żółty Nuphar lutea
Rośliny zagrożone wymarciem
Widlicz cyprysowy
Diphasiastrum
Wątlik błotnytristachyum
Hammarbya paludosa
Starodub łąkowy Ostericum palustre
Kukułkakapturkowata
Ruthego Dactylorhiza ruthei
Kukuczka
Neottianthe cucullata
Flora
Rzęsorek rzeczek Neomys fodiens
 297 gatunków kręgowców:
- 32 gatunki ryb,
- 12 gatunków płazów,
- 5 gatunków gadów,
 205 gatunków ptaków
 46 gatunków ssaków.
Ponad 82% fauny kręgowców Parku
(244 gatunki) podlega ochronie
gatunkowej. Jest to 48% wszystkich
chronionych w Polsce kręgowców.
Wśród gatunków objętych ochroną
zdecydowanie największą grupę
stanowią ptaki - 185 gatunków, a
następnie ssaki - 37 gatunków.
Pozostałe gatunki należą do gromady
płazów, gadów i ryb.
Przeplatka maturna Euphydryas
Bóbr europejski Castor fiber
 symbolem Parku jest bóbr europejski;
 dla jego ochrony powołano w lachach
50. i 60. w nad wigierskich okolicach
pierwsze rezerwaty przyrody;
 w 1959 roku utworzono rezerwat Ostoja
Bobrów Stary Folwark (ujście Czarnej
Hańczy do Wigier);
 w 1962 roku rezerwat Ostoja Bobrów
Zakąty na jeziorze Wigry.
Bóbr europejski Castor fiber
Kormoran czarny Phalacrocorax carbo
W latach 60. uchodził za gatunek
zagrożony, dziś na wielu terenach
jest pospolity i ku zmartwieniu
rybaków jego populacja wciąż rośnie.
Bezkręgowce
Czerwończyk nieparek LycaenaPaź
dispar
żeglarz
Iphiclides
podalirius
Zalotka
białoczelna
Leucorrhinia
Skójka
albifrons
malarska
Unio
pictorum
Trzepla
Tęcznik
zielona
Calosoma
Ophiogomphus cecilia
Ryby Pisces
Różanka
Strzebla
Rhodeus
potokowa
sericeus
Phoxinus phoxinus
Koza
Cobitis
taenia
Piskorz
Misgurnus
fossilis
Płazy Amphibia
Traszka grzebieniasta
Triturus cristatus
Samce żaby moczarowej
Rana arvalis
Rzekotka drzewna
Hyla arborea
Para ropuch szarych
Bufo bufo
Żaba jeziorkowa Rana lessonae
Samiec kumaka nizinnego
Bombina bombina
Jaszczurka zwinka Lacerta agilis
Gady Reptilia
Padalec Anguis fragilis
Jaszczurka żyworodna
Lacerta vivipara
Zaskroniec Natrix natrix
Żmija zygzakowata
Vipera berus
Rożeniec Anas acuta
Ptaki Aves
Kania czarna
Milvus migrans
Bąk Botaurus stellaris
Bocian czarny
Ciconia nigra
Dudek
Upupa epops
Krogulec
Accipiter nisus
Kulik wielki
Numenius arquata
Ssaki Mammalia
Dzik Sus strofa
Gacek brunatny
Plecotus auritus
Wilk Canis lupus
Jenot Nyctereutes procyonides
Wydra Wydra Lutra lutra
Zając bielak Lepus timidus
Łoś Alces alces
Obiekty kulturowe i turystyka
Najcenniejszym zabytkiem jest
pokamedulski zespół klasztorny. Położony
na półwyspie, wyróżnia się w krajobrazie
okolic jeziora Wigry. We wsiach położonych
w parku można napotkać wartościowe
przykłady tradycyjnego budownictwa
ludowego i historyczne obiekty techniczne,
jak na przykład dawna leśna kolejka
wąskotorowa obecnie dostosowana do
przewozów turystycznych.
Wyznaczono 190 km trasy
dla turystyki pieszej i rowerowej oraz
wyznaczone jeziora i rzeki do uprawiania
turystyki wodnej.
DZIĘKUJE
Urszula Pawłowska
Bibliografia:
Gałuszka M., Polskie Parki Narodowe. Bielsko – Biała 2007r.
Karolczuk – Kedzierska M., Parki Narodowe Polski. Kraków 2008r.
Karolczuk – Kedzierska M., Atlas Parków Narodowych. Kraków 2007r.
Spadzińska – Żak E., Parki Narodowe i Krajobrazowe w Polsce. Chorzów 2007r.
http://www.wigry.win.pl/