Transcript asit ve baz - WordPress.com

ASİT VE BAZ TANIMLARI
ARHENİUS ASİT BAZ TANIMI:
• Asitler, sulu çözeltilerine hidrojen iyonu ( H),
bazlar ise hidroksit iyonu ( OH-) verebilen
maddelerdir.
• Bu tanıma göre H2SO4, HCl,HNO3,HBr,HI gibi
maddeler asit,NaOH,KOH,Ba(OH)2 gibi
maddeler de bazdır.
• HCl ( g ) → H+( suda ) + Cl-(suda)
• NaOH(k)→Na+(suda ) + OH-( suda )
• H2SO4 →2H+(suda)+SO4-2(suda)
Bu maddelerin suda çözünme denklemleri:
• HCl ( g ) → H+( suda ) + Cl-(suda)
• H2SO4 →2H+(suda)+SO4-2(suda)
• NaOH(k)→Na+(suda ) + OH-( suda )
• KOH(k) →K +(suda ) + OH-( suda )
LOWRY- BRONSTED ASİT BAZ TANIMI
Suda çözündügünde H+iyonu ( proton ) veren
maddeler asit, H+iyonu ( proton ) alan maddeler
bazdır.
Asitler, yüksek
konsantrasyonda H+
iyonu (proton) içeren
sulu çözeltilerdir.
Bazlar, yüksek
konsantrasyonda OH¯
iyonu içeren sulu
çözeltilerdir.
Buna göre bir asitin H+ iyonu vermiş hali,
tekrar H+ iyonu alabileceği için bazdır.Yine bir
bazın OH iyonu vermiş hali, tekrar OH iyonu
alabileceği için bir asittir. Bu çifte konjuge asit
baz çfti denir.
• NH3(suda) + H2O( s ) → NH4+(suda)+OH- (suda)
baz
asit
asit
baz
Burada NH3 ile NH4+ , H2O ile OH- konjuge
Asit- baz çiftlerini oluştururlar.
• Hem asit, hem de baz gibi davranan
maddelere amfoter maddeler denir.
LEWİS ASİT BAZ TANIMI
• Elektron çifti alabilen maddelere asit, elektron
çifti verebilen maddelere baz denir.
BF3 + F- → BF4AICI3 + CI- →AICI4BF3 , AICI3 gibi maddeler lewis asiti CI- , Fgibi maddeler lewis bazıdır.
ASiT VE BAZLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ
ASiTLER
• Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
• Mavi turnusol kağıdının rengini
kırmızıya çevirirler.
• Tatları ekşidir. ( sirke , limon gibi )
• Mg , Zn , Fe , Al , Na gibi soy olmayan
metallere etki ederek bunlaın tuzlarını
oluturur ve hidrojen gazını açığa
çıkarırlar.
• Soy metaller dışındaki metallerle H2
gazı çıkarırlar.
• Asitler , bazlarla etkileşerek nötrleşme
ürünleri olan tuzları oluştururlar.
HCl + NaOH → NaCl + H2O
• Asitler karbonat grubu içeren bileşiklere
etki ederek , CO 2 gazı açığa çıkarırlar.
MgCO 3 + 2HCl → MgCl 2 + H2O + CO2
BAZLAR:
• Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
• Çözeltilerinin tadı acıdır ve elde
kayganlık duygusu verir.
• Kırmızı turnusol kağıdının rengini
maviye dönüştürür.
• Asitlerle nötrleşme tepkimesi vererek
tuz oluştururlar.
• NaOH + HNO3 → NaNO3 + H2O
• Genel olarak metallere etki etmezler. Ancak
Al, Zn , Sn , Pb , Cr gibi amfoter metallerle H2
gazı açığa çıkarırlar.
Zn + NaOH → Na2ZnO2 + H2
2Al+ 6NaOH → 2Na3AlO3 + 3H2
ASİT VE BAZLARIN KUVVETİ
KUVVETLİ
ASİTLER
Asidin kuvveti, asidin
suda iyonlaşabilme
derecesi ile ilişkilidir.
Bazı asitler sulu
çözeltilerinde % 100
iyonlaşırlar. Bu tür
asitlere kuvvetli asit
denir. HCl , HBr ,
HNO3 ,HClO , H2SO4
gibi.
• Aynı elementin oksi asitlerinde oksijen
sayısı arttıkça, H+ iyonunun verilmesi
kolaylaşır. Dolaysıyla asitlik kuvveti artar.
• Periyodik cetvelde aynı periyotta bulunan
elementlerin asitleri ( HX türündeki
asitlerde ) X elementinin
elektronegatifliği arttıkça asidin kuvveti
artar.
• CH 4 < NH 3 < H 2 O < HF
Aynı grup elementlerinde, grupta aşağı
elementin atom çapının artışı ile asidin kuvveti
artar.
HF
HCl
HBr
HI
Asit kuvveti artar.
ZAYIF ASiTLER
Bazı asitler ise sulu
çözeltilerinde çok
az oranda
iyonlaşırlar. Bu tür
asitlere zayıf asit
denir. CH3 COOH ,
HF , H2 CO3 , HCN...
Kuvvetli bazlar
Sulu çözeltilerinde % 100 iyonlaşan
bazlara kuvvetli baz denir.
1 A grubunun hidroksitleri ( LiOH ,
NaOH KOH , RbO, CsOH ) ,
2 A grubunun hidroksitleri Sr ( OH)2 ,
Ba(OH)2 Kuvvetli bazlardır.
ZAYIF BAZLAR
Sulu çözeltilerinde çok az oranda
iyonlaşan bazlara zayıf baz denir. NH 3
bir zayıf baz örneğidir.
NH3(g)+H2O(s)→NH4+(suda) OH(suda)
Tamponlar
Zayıf bir asit (proton donörü) ve onun konjuge
bazını (proton akseptörü) eşit miktarlarda
içeren karışımlar tampon sistemi olarak
bilinirler.
• Tamponlar, küçük miktarlarda asit (H+) veya
baz (OH) eklendiğinde pH değişikliklerine
karşı koyma eğiliminde olan sulu sistemlerdir
Sulu çözeltide ortamın H+ iyonu konsantrasyonuna (pH’ına) göre
renk değiştiren maddeler indikatör olarak tanımlanırlar.
İndikatörler, titrasyonlarda sık kullanılırlar
İndikatörün renk değiştirdiği noktaya dönüm
noktası denir.
Sulu çözeltilerin pH’ı,
elektrometrik yöntemler denen,
iki elektrot arasındaki potansiyel
farkının bir galvanometre ile
ölçülmesi esasına dayanan
yöntemlerle daha hassas olarak
ölçülebilir.
pH metre denen aletlerde
elektrottan çıkan sinyal,
şiddetlendirilir ve pH’ı bilinen
bir çözelti tarafından oluşturulan
sinyal ile karşılaştırılır.