Transcript Elektrik Çarpması Nedir?

HAZIRLAYANLAR:
ELEKTRİK
Elektrik enerjisi başka enerjilere
dönüştürülebilir.örneğin; Vantilatör
hareket enerjisine, ısı enerjisine,lamba ısı
ve ışık enerjisine,hoparlör de ses
enerjisine dönüştürülebilir.
Elektrik enerjisi üretmek için
kurulan tesislere elektrik
santrali denir.
Gazlar iletken hale gelebilir.örneğin;
yıldırım ve şimşekte hava iletken hale
gelir. Aydınlatmada kullanılan floresan
lambalar ve reklam tabelalarında
kullanılan neon lambalar,gazların özel
koşullarda iletkenlik kazanmasından
yararlanılarak yapılmıştır.
Bir elektrik devre
sinde bakır tel
yerine alüminyum
tel kullanılırsa
ampulün parlaklığı
değişir.
Tüm metal
tellerin elektrik
iletkenliği
farklıdır.
İletken

Elektriği ileten maddelere iletken denir.
Örnek:Altın,gümüş,bakır,demir v.b.
 Bütün metaller iyi iletkendir.
 Bakır ve alüminyum iletken olarak en çok kullanılan
metallerdendir.
 Metaller içinde en iyi iletken altın ve sonra gümüştür.
 Tahta ıslatılırsa iletken hale geçebilir.
Yalıtkan
Elektrik enerjisini iletmeyen maddelere
yalıtkan denir.
• Örnek:Şekerli su,saf su,tahta,plastik, kumaş
vb.
• Yalıtkanlar olmasaydı elektriğe karşı
kendimizi koruyamazdık.Yalıtkanlar elektriği
kontrol etmemizi sağlar.Yangın çıkmasını
önler.
• Devre elemanları: Pil,
ampul,anahtar, kablo.
• - Devre elemanları 2
kutupludur.
Devre Elemanları
Ampulün parlaklığı nelere bağlıdır:
• Devredeki pil sayısı arttıkça parlaklık
artar.
• Devredeki ampul sayısı arttıkça parlaklık
azalır.
• Devredeki pilin kutuplarının yer
değiştirmesi ampulün parlaklığını
etkilemez.
• Ampulün içindeki telin cinsi değişirse
parlaklık da değişir.
• DİRENÇ :
•
Maddelerin elektrik iletimine karşı gösterdiği zorluğa
direnç denir.
Direnci ölçen alete direnç ö lç er (oh m metre) denir.
Direncin birimi oh m’dur. O hm kısaca Ω işareti ile
gösterilir.
Yalıtkanların direnci iletkenlere göre çok fazladır.
• Devrede uzun olan kablonun direnci daha fazladır.
• İnce telin direnci daha fazladır.
İletkenin Direnci Nelere Bağlıdır?
☻ iletkenin uzunluğuna,
☻ iletkenin cinsine
☻İl etkenin kesit alanına bağlıdır(iletkenin
inceliğine, kalınlığına).
REOSTA
• Direnci değiştiren araca
reosta denir.Bir iletkenin
uzunluğunun
değiştirilmesiyle direnci
değişebilir.
Reosta ile ampulün
parlaklığını artırıp
azaltabiliriz.
• Şekildeki devrede;
☻S sürgü 2 yönünde
hareket ettirilince,
devredeki telin uzunluğu ve
dolayısıyla direnci artar.
Parlaklık azalır.
☻ Sürgü 1 yönünde
hareket ettirilince , iletken
telin uzunluğu
azalır.Devredeki direnç
azalır, akım artar,
Parlaklık artar.
• Şimşek: Atmosferde de rüzgarın etkisiyle bulutlar
hem havayla hem de birbirleriyle temas ederler.
Bunun sonucunda da elektriklenirler. Elektrik yüklü
bulutlar birbirlerine yeterince yaklaşırsa birinden
ötekine elektrik yükü boşalması olabilir. Bu olaya
şimşek denir.
• Yıldırım: Elektrik yüklü bulutlar yeryüzüne
yeterince yaklaşırsa buluttan yere elektrik yükü
boşalması olur. Bu olaya da yıldırım denir.
• Elektrik Çarpması Nedir?
Elektriğin canlı vücudundan toprağa geçmesi olayıdır.
İnsan vücudu iletken olduğundan elektrik çarpmaları
kaçınılmazdır.
Elektrik çarpması prizler-elektrikli aletlerden
kaynaklanan elektrik kaçakları, kablolarının kopması ya
da direklere tırmanılması, yıldırım düşmesi ile ortaya
çıkabilir.
Vücuttan geçen elektrik akımları yüksek voltajdaysa,
şok, kalp durması, solunum durması, ölüm gibi sonuçlar
doğurabilir.
• Elektrik çarpmalarına karşı alınacak önlemler:
- Tornavida ve pense gibi aletlerin saplarının plastikle
kaplı olması
- Elektrikli işlerle uğraşırken plastik ya da kauçuk eldiven
giyilmesi
- Prizlere birden fazla elektrikli alet fişi takılmaması
- Prizlere ıslak elle dokunmamak
- Kablolarda kopukluk yada erime varsa büyüklerimize
haber vermek
- Kabloların etrafının plastikle kaplanması
Elektrik Çarpmasının İlkyardımı
•
•
- Elektrik akımı şalterden kesilmeli,
- Çarpılan kişi yalıtkan bir cisim veya sopa ile itilmeli
- Yalıtkan eldiven kullanarak kişi itilebilir.
SORULAR
• 1. Elektrik bir enerji midir?
• Evet.
• 2.Elektrik enerjisi başka enerjilere dönüştürüle
•
•
•
•
•
bilir mi?
Evet. Vantilatör de hareket enerjisine,ufoda ısı
enerjisine,lambada ısı ve ışık enerjisine,hoparlörde ses
enerjisine dönüştürülebilir.
3. Elektrik enerjisi üretmek iç in kurulan tesislere
ne denir?
Elektrik santrali denir.
4. İletken nedir?
Elektrik enerjisinin üzerinden geçişine izin veren
maddelere elektrik iletkeni denir.
•
•
•
•
5. Yalıtkan nedir?
Elektrik enerjisini iletmeyen maddelere yalıtkan denir.
6. İletkenlere örnek veriniz.
Altın,gümüş,bakır,demir,tuzlu su,sirkeli su,limonlu su v.b.
• 7. Yalıtkanlara örnek veriniz.
• Şekerli su,saf su,tahta,plastik,kumaş vb.
• 8. Gazlar iletken hale gelebilir mi ?
• Evet. Yıldırım ve şimşekte hava iletken hale gelir.
Aydınlatmada kullanılan floresan lambalar ve reklam
tabelalarında kullanılan neon lambalar,gazların özel
koşullarda iletkenlik kazanmasından yararlanılarak
yapılmıştır.
• 9. B ir elektrik devresinde bakır tel yerine
•
alüminyum tel kullanılırsa ampul ün parlaklığı değ
işir mi ?
Evet.
• 10 . Tum metal tellerin elektrik iletkenliği
aynı mıdır?
• Hayır. Hepsi birbirinden farklıdır.
11 . Direnç nedir?
Maddelerin elektrik enerjisinin iletimine karşı
gösterdikleri zorluğa direnç denir. Direncin birimi
ohm dur. Ve Ω sembolüyle gösterilir.
• 12. Bir iletken telin direnci nelere bağ
lıdır?
Üç şeye bağlıdır. Telin uzunluğuna,telin
kalınlığına ve telin yapıldığı maddenin cinsine.
• 13 . Aynı maddeden yapılmış ve aynı kalınlıkta
•
•
•
•
•
iki telimiz olsun. B u tellerden uzun olanın mı
yoksa kısa ol anın mı direnci daha büyüktür?
Uzun olanın direnci daha fazladır.
14 . Ayni maddeden yapılmış ve uzunlukları bir b
irine eşit olan iki telimiz o ls u n. B unlardan biri
ince diğeri kalın o ls un. A ca b a ince olanın mı
yoksa kalın olanın mı direnci daha b ü yü ktür?
İnce olanın telin direnci daha büyüktür.
15 .Kalınlıkları ve uzunlukları aynı olan iki telimiz
olsun. Bunlardan b iri alüminyum olsun.Diğeri
bakır olsun. Bu tellerin direnci aynı olur mu ?
Hayır olmaz. Çünkü bu tellerin yapıldıkları maddelerin
cinsleri farklıdır.
16 .Basit bir elektrik devresinin elemanları nelerdir?
• Anahtar,ampul,pil ve bağlantı kablosudur.
• 1 7. Bir devre elemanının direncini ölçmek için
•
kullanılan aletin adı nedir?
Direnç ölçer (Ohmmetre) dir.
• 18 . Reosta nedir?
Değişken direnç anlamına gelir. Elektrik devresinin
direncini artırıp azaltmaya yarar.
BİZİ DİNLEDİĞİNİZ
İÇİN
TEŞEKKÜRLER........
FEN VE
TEKNOLOJI