Transcript prawa człowieka cz iv - Wydział Prawa i Administracji

PREZENTACJA NA PRAWACH RĘKOPISU PRZEZNACZONA JAKO POMOC
DLA SŁUCHACZY STUDIUM ADMINISTRACJI WPiA UAM
Cz. 4
RADA PRAW CZŁOWIEKA
Zdzisław Kędzia

Uznanie, że Komisja Praw Człowieka wyczerpała
swoją misję
◦ Sekretarz Generalny w swoim raporcie "In larger freedom"
uznając zasługi Komisji Praw Człowieka, dał też wyraz dość
powszechnie wyrażanej frustracji z powodu postępującego
upadku wiarygodności i profesjonalizmu tego ciała, "które
rzucają cień na reputacje Organizacji Narodów
Zjednoczonych jako całości.„

PROPOZYCJE
◦ USA – Kongres sfrustrowany agendą Komisji Praw Człowieka
i jej częstym krytycyzmem wobec USA i jego sojuszników, a
także niezdolnością do stanowczego stanowiska wobec
notorycznych naruszeń praw człowieka:
 radykalne zmniejszenie,
 skład ograniczony do członków, których bilans praw człowieka
upoważnia do zasiadania w światowym parlamencie praw
człowieka,
 wybór przez Zgromadzenie Ogólne większością 2/3,
 usytuowanie na wyższym poziomie w strukturze ONZ.
◦ Propozycje Sekretarza Generalnego
 Rada Praw Człowieka jednym z głównych organów
ONZ, obok m.in. Zgromadzenia Ogólnego, Rady
Bezpieczeństwa, Rady Gospodarczej i Społecznej lub
organem pomocniczym Zgromadzenia Ogólnego
 członkowie wybierani większością dwóch trzecich
Zgromadzenia Ogólnego,
 zobowiązani do przestrzegania najwyższych
standardów praw człowieka.

Światowy Szczyt w 2005r. postanowił o
powołaniu Rady Praw Człowieka.
◦ awans praw człowieka w strukturze organizacji Sekretarz Generalny: utworzenie "Rady przyzna
prawom człowieka bardziej autorytatywną pozycję,
korespondująca z prymatem praw człowieka w Karcie
Narodów Zjednoczonych."

Ograniczone rezultaty Szczytu - generalne
poparcie idei zastąpienia Komisji przez Radę
◦ Sekretarz Generalny: "Narody, które mocno wierzą w
prawa człowieka, pracowały usilnie w celu
zapewnienia, że to nowe ciało znaczyć będzie
rzeczywistą zmianę."

rezolucja ZO 60/251 "Rada Praw Człowieka„ - 5 miesięcy negocjacji;
większość 170 głosów, przy 4 przeciwnych (Izrael, Palau, USA, Wyspy
Marszala) i 3 wstrzymujących się (Białoruś, Iran, Wenezuela)

Komentarze:
◦ Sekretarz Generalny generalnie sceptyczny na temat rezultatów Szczytu
◦ ambasador USA, John Bolton - sceptycyzm wobec rozumowania
opartego na poszukiwaniu rozwiązania "wystarczająco dobrego,
wyrażającego kompromis, przynoszącego maksimum tego, co mogliśmy
osiągnąć, zamiast uczynić wszystko, co było w naszej mocy, aby
promować prawa człowieka."
◦ ambasador Szwajcarii, Peter Mauer, “My nie podzielamy
bezkompromisowego i maksymalistycznego stanowiska pewnych
delegacji, które chciałyby, abyśmy wierzyli, że tylko one walczą na
rzecz ambitnej maszynerii praw człowieka" dodając "W istocie, zmiana
jest procesem, a nie jednorazowym wydarzeniem."





Status - organ pomocniczy Zgromadzenia Ogólnego
Skład - 47 członków (6 mniej niż Komisja)
Wybór – Zgromadzenie Ogólne większością głosów
wszystkich jego członków; podczas wyborów, państwa
członkowskie winny kierować się wkładem kandydatów
do promocji i ochrony praw człowieka oraz ich
dobrowolnymi zobowiązaniami w tym zakresie
Kadencja - trzy lata, z możliwością jednej reelekcji
bezpośrednio
Sankcje - zawieszenie członkostwa w Radzie wobec jej
członków, którzy dopuścili się poważnych i
systematycznych naruszeń praw człowieka; decyzja Zgromadzenie Ogólne większością dwóch trzecich
Grupa
Afrykańska
Grupa
Azjatycka
Grupa
Wsch.
Europejska
Grupa Lat. amerykańska
i Karaibska
Grupa Zach.europejska i
innych
8
7
13
13
6
Angola 2013
Benin 2014
Botswana 2014
Burkina Faso
2014
Congo 2014
Cote d’Ivoire
2015
Ethiopia 2015
Gabon 2015
Kenya 2015
Libya 2013
Mauritania
2013
Sierra Leone
2015
Uganda 2013
India 2014
Indonesia
2014
Japan 2015
Kuwait 2014
Malaysia 2013
Maldives
2013
Pakistan 2015
Philippines
2014
Qatar 2013
Republic of
Korea 2015
Thailand 2013
United Arab
Emirates 2015
Czech
Republic
2014
Estonia 2015
Montenegro
2015
Poland 2013
Republic of
Moldova
2013
Romania
2014
Argentina
2015
Brazil 2015
Chile 2014
Costa Rica
2014
Ecuador 2013
Guatemala
2013
Peru 2014
Venezuela
2015
Austria 2014
Germany 2015
Ireland 2015
Italy 2014
Spain 2013
Switzerland
2013
United States
2015





Centralne forum ONZ dla debaty o prawach człowieka,
rozwoju strategii i programów oraz ustanawiania standardów
◦ Status i organizacja pracy ulepszone w porównaniu z
Komisją
Organ monitorujący
◦ Okresowy przegląd powszechny (UPR)
Organ ochrony – interwencje
◦ Procedura skargowa
◦ Debata publiczna
◦ Specjalne sesje
◦ Specjalne procedury
Organ kreujący
Ogólna ocena
Zasady
 zasada permanencji – co najmniej 10 tygodni obrad w roku, w tym w
ramach jednej głownej sesji (marzec 4 tyg., czerwiec, wrzesień 3 tyg)
 sesje nadzwyczajne - stosunkowo łatwa procedura zwoływania (wniosek:
każdy członek RPCz, minimalne poparcie: 1/3 członków)
 zachowanie reguł dotyczących udziału organizacji pozarządowych
przyjętych przez KPCz
Praktyka



stosunkowo częste sesje nadzwyczajne
nowe formy debaty
głosy niepokoju dot. ograniczonego czasu dla specjalnych procedur i
organizacji pozarządowych

RPCz - pomyślana przede wszystkim jako platforma międzynarodowej
debaty o prawach człowieka

Rezolucja 60/251 – RPCz powinna m.in.
◦ być odpowiedzialna za promocję uniwersalnego poszanowania praw
człowieka, integrację praw człowieka w systemie ONZ oraz efektywną
koordynację działań dot. praw człowieka w ramach tego systemu
◦ służyć jako forum dla dialogu o tematycznych zagadnieniach praw
człowieka
◦ przygotowywać rekomendacje dla Zgromadzenia Ogólnego dot.
dalszego rozwoju prawa międzynarodowego w dziedzinie praw
człowieka

Zasady debaty: uniwersalność, bezstronność, objektywność i nieselektywność, konstruktywny międzynarodowy dialog i współpraca



Rezolucja 60/251: RPCz odpowiedzialna za promocję pełnej
implementacji zobowiązań przyjętych przez państwa w
dziedzinie praw człowieka.
RPCz ma prawo do kontrolowania realizacji praw i obowiązek
zapewnienia pomocy w ich realizacji, jeśli to konieczne
Środki monitorowania
◦ Okresowy Przegląd Powszechny (UPR) oparty na obiektywnej i godnej
zaufania informacji
◦ specjalne procedury
◦ procedury skargowe
◦ rozpatrywanie raportów Wysokiego Komisarza ds. Praw Człowieka


Szanse
◦ zgoda co do okresowego przeglądu dorobku i niedociągnięć
w dziedzinie praw człowieka wszystkich państw
◦ proces przygotowawczy na poziomie krajowym oparty na
zasadzie partycypacji
◦ wypracowanie wspólnego podejścia do oceny realizacji
praw człowieka w skali całej Rady –
ograniczenie/wyeliminowanie tzw. podwójnych standardów
◦ integracja organizacji pozarządowych
Wielu zwolenników ma pogląd, że sukces OPP jest szansą na
uchronienie RPCz przed porażką - w innym przypadku?
Wyzwania – ryzyka dla OPP

Proces polityczny a bezstronna ocena

Informacja a analiza

Ograniczona kontynuacja, ograniczona pamięć instytucjonalna

Asymetria informacji

Prawo RPCz do kontroli a obowiązek niesienia pmocy

Ograniczona rola społeczeństwa obywatelskiego i organizacji pozarządowych w
debacie w RPCz

Duże oczekiwania – poważne ryzyko głębokiej frustracji
Wyzwania – ryzyka z powodu OPP




OPP a system raportów przed organami traktatowymi
◦ kwestia priorytetu
◦ obecność w mediach i społecznej świadomości
◦ możliwość niezgodności pomiędzy ocenami i
rekomendacjami RPCz i organów traktatowych
obniżenie kryteriów w ocenach w związku z nieuchronną
tendencją do poszukiwania wspólnego politycznego
mianownika
zablokowanie Urzędu Wysokiego Komisarza
Porażka OPP = utrata wiarygodności przez RPCz i możliwa
degeneracja Rady


Rezolucja 60/251 – Rada Praw Człowieka powinna
podjąć działania w sprawie sytuacji naruszeń praw
człowieka, włączając w to naruszenia na wielką skalę
i systematyczne, a także formułować rekomendacje
dot. takich sytuacji
Środki dla realizacji tego mandatu
◦ procedura skargowa (poprzednio procedura 1503) - trwałe naruszenia
na wielką skalę
 podstawową zasadą: dialog
 dobre ramy – wyzwania polityczne
◦ debata publiczna w ramach pkt. 4 porządku obrad RPCz
◦ specjalne sesje
 dobre ramy – wyzwania polityczne
◦ specjalne procedury