Transcript DİŞİ ÜREME SİSTEMİ

İNSANLARDA ÜREME , BÜYÜME VE GELİŞME
Canlıların kendilerine
benzer yeni bireyler meydana
getirmesine üreme denir.
tüm canlılar üreme
yaparlar.
canlının yaşamı için gerekli
değildir.
canlılar üremeyle ,türün
kalıtsal bilgilerini sonraki
nesillere aktarır.
gelişmiş yapılı canlılarda
,üreme için kullanılan
organlara ÜREME SİSTEMİ
denir.
insanda ,üreme
organlarının yapı ve
özellikleri , cinsiyete
bağlı olarak farklılık
gösterir.
erkek ve dişi
bireyde ,erkek ve dişi
üreme organları
üreme hücrelerini
üreterek ,döllenme ve
yeni bireylerin
oluşmasına imkan
sağlar.
1- DİŞİ ÜREME
SİSTEMİ:
dişi üreme sisteminin
temel görevi,yumurta
üretmek ve yavrunun
gelişmesine ortam
hazırlamaktır.
dişi üreme
organlarının hepsi
vücut içinde yer alır.
dişilerde üreme
sistemi ;
yumurtalık
yumurta kanalı
döl yatağı
döl yolu (vajina)
Organlarından oluşur.
Döl yatağı
Yumurta kanalı
Döl yolu
Dişi Üreme Organları
• Dişi üreme sisteminde
bulunan organlar ve bu
organların görevleri
aşağıda verilmiştir.
• Yumurtalık: Yumurtanın
üretildiği organdır.
• Yumurta Kanalı:
Yumurtayı yumurtalıktan
döl yatağına taşır.
Döllenme olayının
gerçekleştiği yerdir.
Döllenmiş yumurtanın
gelişimi burada başlar.
Döl Yatağı: Embriyonun
tutunduğu ve gelişerek
yavruyu (bebeği)
oluşturduğu bölümdür.
Döl Yolu: Spermlerin döl
yatağına iletilmesini
sağlayan yer olup,
gelişen yavrunun veya
döllenmiş yumurtanın
dış ortama bırakılmasını
sağlar.
Bir dişi bireyde iki tane
yumurtalık bulunur ve
yumurtalıklarda her ay
bir yumurta üretilir.
not
2-ERKEK ÜREME SİSTEMİ
erkek üreme organlarının
temel görevi sperm
üretmektir.
erkek üreme organlarının
bir kısmı vücut dışında ve
bir bölümü de vücut
içindedir.
vücut içinde bulunan
organlar ,erkek üreme
hücrelerinin üretilmesinde
görev yaparlar.
erkek üreme sistemi :
testis
sperm kanalı
salgı bezleri
eşey organı (penis)
Organlarından oluşur.
• Erkek Üreme
Organları
• Erkek üreme sisteminde
bulunan organlar ve bu
organların görevleri aşağıda
verilmiştir;
• Testisler: Spermlerin
üretildiği organdır.
• Sperm Kanalı: Spermleri
testisten eşey organına taşır.
• Eşey Organı: Spermlerin ve
idrarın vücuttan dışarı
atılmasını sağlar.
Salgı Bezleri:
Spermlerin dışarı
atılmasını sağlayan
sıvıyı salgılar.
Bir erkek de iki tane
testis bulunur.
Bunlar vücut dışına
doğru uzanmış keseler
içinde yer alır.
Salgı bezlerinin ürettiği
salgı, spermlerin vücut
dışına atılmasında ve
spermlerin hareketinin
sağlanmasında
görevlidir.
ÜREME HÜCRELERİNİN ÖZELLİKLERİ
Dişi üreme hücresi
Dişi üreme hücresi
yumurta olarak adlandırılır.Yumurta sperme görede daha büyük ve daha
hareketsizdir.
Ayrıca daha
fazla sitoplazma ve besin
bulunur.
Hücre zarı,stoplazma ve çekirdekten oluşur.
Erkek üreme hücresi
Erkek üreme
hücresine sperm
adı verilir.
Sperm Baş,gövde ve
kuyruktan oluşur.
Küçük ve hareketlidir.
Baş kısmı hücre
zarı ,sitoplazma ve
çekirdekten oluşur.
DÖLLENME(İLK ADIM)
Sperm hücresi ile yumurta
hücresinin birleşmesine döllenme
denir.
Bu iki hücrenin
birleşmesiyle oluşan yapıya zigot
denir.
zigotta 46 kromozom bulunur.
Zigotun gelişmesi sonucu embriyo
oluşur.
Embriyo döl yatağının içine girer ve
gelişimini sürdürür.
Yumurtanın Döllenme Süreci
GELİŞME OLAYI:
Canlı vücudundaki hücre
ve özellik sayısının
artmasına GELİŞME denir.
zigotun gelişmesi ile ,belli
bir süre sonra oluşan hücre
topluluğuna EMBRİYO
denir
embriyo döl yatağına
bağlanarak ,gebelik
sürecinin başlamasını
sağlar.
embriyo ilk iki aydan
sonra FETÜS denilen canlı
yapısının oluşmasını sağlar.
zigotun oluşmasından
yaklaşık 40 hafta sonra
yavru dünyaya gelir.
embriyonun hücreleri
bölünmeyle oluştuğu için
,aynı sayıda kromozom
taşır.
kromozomlarda
bulunan genetik bilgi
,embriyo gelişiminin
belirli evrelerinde
farklılaşmaları sağlar.
hücresel farklılaşmalar
sonucu ,canlının DOKU
ve ORGANLARI gelişir.
ilk iki ayda ,embriyonun
sistem ve bazı organları
farklılaşarak şekillenir.
Embriyo gelişmesini
sürdürürken ,etrafında
sıvı dolu bir kese ve
PLASENTA oluşur.
embriyo çevresindeki
sıvı dolu kese
embriyonun hareket
etmesini ,sabit sıcaklıkta
tutulmasını ve dış
etkilerden korunmasını
sağlar
Annenin kan
damarlarıyla ,yavrunun
göbeğindeki damarlar
arasındaki bağlantıyı
sağlayan yapıya
PLASENTA denir.
Plasenta ;yavrunun
anneden besin
,oksijen,antikor gibi
maddeleri almasını sağlar.
artık madde ve
karbondioksit gibi
maddelerin de
uzaklaştırılmasını sağlar.
plasenta içinde ,anne
kanı ile yavrunun kanı
birbirine karışmaz.
sadece besin
,oksijen,karbondioksit,artık
ve antikor gibi maddelerin
kontrollü olarak geçmesini
sağlar.
İNSANDA GELİŞME DÖNEMLERİ :
Vücudumuzdaki hücre
sayısının ,boy ve kütlenin
artması olayına BÜYÜME
denir.
insanın büyüme ve
gelişmesi ; doğumdan
sonra şu evreleri kapsar:
1- BEBEKLİK DÖNEMİ
2-ÇOCUKLUK DÖNEMİ
3-ERGENLİK DÖNEMİ
4-YETİŞKİNLİK DÖNEMİ
5-YAŞLILIK DÖNEMİ
BEBEKLİK DÖNEMİ:
insanın en küçük olduğu
dönemdir.birey bakıcısı
olan yetişkine bağımlıdır.
bu dönemde birey
kaslarını kontrol etmeyi
öğrenir.
vücudunu kontrol etmeyi
öğrenir.
emeklemeyi,
yürümeyi,
el ile ayaklarını
kullanmayı ve bazı
sözcükler söylemeyi
öğrenir.
ÇOCUKLUK DÖNEMİ;
bu dönemde birey
konuşmayı
Yemek yemeyi,
giyinip soyunmayı,
el becerilerini
geliştirmeyi öğrenir.
grup arkadaşları ile
oyun oynamayı,
resim yapmayı,
masal anlatmayı sever.
her şeye karşı
meraklıdır.
birey okula başlar.
çevresine duyarlılığı
artar.
ERGENLİK
DÖNEMİ:
Vücudun
büyümesi ve
farklılaşması
hızlanır.
cinsiyete özgü
olan yapılar
belirginleşir.
eşey organları
eşey hücrelerini
oluşturmaya başlar.
YETİŞKİNLİK
DÖNEMİ:
Yüksek okul okuma
,meslek ve iş
seçimi,evlenme bu
dönemde olur.
bu dönemde birey
sosyal roller üstlenir.
belli bir statüsü
bulunur.
kişiliği oturmuştur.
çocukları varsa
onlarla ilgilenir.
YAŞLILIK DÖNEMİ:
Yaşamın son
dönemidir.
vücuttaki metabolizma
yavaşlamıştır.
hastalanma daha sık
görülür.
kişi daha çabuk
yorulur.
bir işle uğraşır ve
toplumla etkileşirse ,bu
dönemi sağlıklı
geçirebilir.
çocukları ve
torunlarıyla birlikte
olmaktan hoşlanır.
ERGENLİK DÖNEMİNDE GÖRÜLEN DEĞİŞİKLİKLER:
Çocukluktan gençliğe geçişi
sağlayan döneme denir.
birey bu dönemde üreme
potansiyeli kazanır.
sakalın ,bıyığın çıkması
,sesin kalınlaşması,kasların
gelişmesi ve kalçanın
genişlemesi bu dönemin bazı
özelliklerindendir.
bu dönemde eşey
hormonları salgılanmaya
başlar.
böylece vücutta bazı fiziksel
ve duygusal değişmeler
oluşur.
ergenlik döneminin
geçirilmesiyle ,bireyler
gençliğe adım atar.
ergenlik döneminde
vücutta oluşabilecek tüm
fiziksel ve ruhsal
değişmeleri çevre
şartları,beslenme
şekli,hastalıklar,kalıtım,arka
daş ortamı ve aile gibi
faktörler etkiler.
ergenlik çağı 12-21
yaşları arasında görülür.
ergenlik çağı kız
çocuklarda erkeklere göre
biraz daha önce
başlayıp,önce biter.
erkek ve kızların
ergenlik döneminde
gerçekleşen ortak
değişmeler şunlardır:
>vücut ağırlığı ve hacmi artar.
>boyları uzar ve vücut
organları gelişir.
>kaslar ve vücut organları
gelişir.
bazı vücut bölgelerinde
kıllanma olur.
>ter salgısı artar ve deride
yağlanma görülür.
>yüzde sivilceler çıkabilir.
erkeklerin ergenlik
döneminde
gerçekleşen ,özgün
değişmeler şunlardır.
>üreme organları sperm
üretmeye başlar.
>kaslar kızlara göre daha
fazla gelişir.
>gırtlak gelişir ve konuşma
sesi kalınlaşır.
>derileri kızlara göre daha
kalındır.
>bıyık ve sakal oluşumu
başlar.
kızların ergenlik
döneminde
gerçekleşen,özgün
değişmeler şunlardır.
>üreme organları gelişir ve
ayda bir yumurta üretimi
yapılır.
>adet görme süreci başlar
>kalçada yağ dokusu
birikerek genişler.
>göğüsler
genişleyip,belirginleşir.
>derileri erkeklere göre
daha ince kalır.
>konuşma sesi değişir.