Transcript Turkiye nin Toplumsal Yapisi 1970-1980-2

1970 – 1980 DÖNEMİ
TÜRKİYE’DE TOPLUMSAL YAŞAM
ve SİNEMA
1970 – 1980 Dönemi Siyasi Ortam
Ekonomik Koşullar
Gündelik Yaşam ve “Popüler Kültür”
1970 – 1980 Dönemi
Türkiye’sinde Sinema
1970 – 1980 Dönemi Siyasi Ortam
I.
1960’ların Mirası
II. 12 Mart Muhtırası ve Ara Rejim Dönemi
III. 1973 – 1977 Sivil Siyasete Dönüş
IV.Siyasetin Kitleselleşmesi
1970 – 1980 Dönemi Siyasi Ortam
I.
1960’ların Mirası
 1961 Anayasası
 Sanayileşme ve göç
Gençlik ve işçi hareketleri:
eğitim reformundan antiemperyalizme
1968 etkisi
1970 – 1980 Dönemi Siyasi Ortam
12 Mart Muhtırası ve Ara Rejim Dönemi
II.

Muhtıranın içeriği:
“(…) mevcut anarşik durumu giderecek ve Anayasa'nın
öngördüğü reformları Atatürkçü bir görüşle ele alacak
ve inkılap kanunlarını uygulayacak, kuvvetli ve
inandırıcı bir hükümetin demokratik kurallar içinde
teşkili zaruri görülmektedir (…)”
1970 – 1980 Dönemi Siyasi Ortam
12 Mart Muhtırası ve Ara Rejim Dönemi
II.
Ara rejim dönemi “partiler-üstü” hükümetler:


I. Erim (Nihat) Hükümeti (26 Mart 1971 – 11 Aralık 1971)

II. Erim Hükümeti (11 Aralık 1971 – 22 Mayıs 1972)

Melen Hükümeti (22 Mayıs 1972 – 15 Nisan 1973)

Talu Hükümeti (15 Nisan 1973 – 26 Ocak 1974)
Prof. Dr. Nihat Erim
1970 – 1980 Dönemi Siyasi Ortam
12 Mart Muhtırası ve Ara Rejim Dönemi
II.
Ara rejim dönemi uygulamalar ve yapısal değişimler:





Sıkıyönetim ilanı,
Siyasi partilerin (TİP ve MNP), meslek odaları, işçi sendikaları ve
öğrenci birliklerinin kapatılması,
Toplu sözleşme ve grev düzeninin askıya alınması,
Siyasi tutuklamalar ve yargılamalar: çok sayıda öğretmen, yazar,
sendikacı, doktor, avukat, bilim adamı, subay, işçi ve öğrencinin
tutuklanması ve yargılanması
1970 – 1980 Dönemi Siyasi Ortam
III. 1973 – 1977 Sivil Siyasete Dönüş



1. Milliyetçi Cephe 

2. Milliyetçi Cephe 


CHP – MSP koalisyonu
1973 – 1977 dönemi hükümetleri:
I. Ecevit Hükümeti (26 Ocak 1974 – 17 Kasım 1974)
Irmak Hükümeti (17 Kasım1974 – 31 Mart 1975)
IV. Demirel Hükümeti (31 Mart 1975 21 Haziran 1977)
II. Ecevit Hükümeti (21 Haziran 1977 – 21 Temmuz 1977)
V. Demirel Hükümeti (21Temmuz 1977 – 5 Ocak 1978)
III. Ecevit Hükümeti (5 Ocak 1978 – 12 Kasım 1979),
VI. Demirel Hükümeti (12 Kasım 1979 – 12 Eylül 1980)
1970 – 1980 Dönemi Siyasi Ortam
IV. Siyasetin Kitleselleşmesi




Sendikal hareketlerin yeniden hız kazanması
Tüm toplum kesimlerinin siyasallaşması
İdeolojik kutuplaşma: “sağcı, solcu, İslamcı, ülkücü”
Örgütlenmenin kitleselleşmesi ve kutuplaşması: meslek
örgütlerinin, sivil toplum örgütlerinin, kültür-sanat derneklerinin vb.
siyasal görüş ekseninde tanımlanması Örn: POL-DER / POL-BİR
1970 – 1980 Dönemi Siyasi Ortam
IV. Siyasetin Kitleselleşmesi




Sokaktaki siyasetin radikalleşmesi
Konu sorunu, gecekondulaşma ve direniş
mahalleleri
“Sağcı” / “solcu” örgütlerin elinde bulunan
“kurtarılmış bölgeler”in oluşturulması
Gençlik örgütleri ve silahlanma
1970 – 1980 Dönemi Siyasi Ortam
IV. Siyasetin Kitleselleşmesi






Gençlik örgütleri ve silahlanma
Siyasal şiddet:
Sokak çatışmaları
Siyasi cinayetler: Abdi İpekçi, Bedrettin
Cömert, Gün Sazak, Kemal Türkler vd.
Kanlı 1 Mayıs
Mezhep temelli ayrışma ve şiddet:
Kahramanmaraş, Sivas, Malatya,
Çorum Olayları
1970 – 1980 DÖNEMİ EKONOMİK KOŞULLAR




İthal İkameci Sanayileşme
1973 dünya petrol bunalımı
Kıbrıs Barış Harekatı ve Ambargolar
Dış borç açığı
1977 EKONOMİK
KRİZİ
• temel malların temin
edilememesi
• “yağ kuyrukları”
• enerji sıkıntısı
• elektrik kesintileri
• karaborsa
1970 – 1980 GÜNDELİK YAŞAM
VE “POPÜLER KÜLTÜR”


Gündelik yaşamın siyasallaşması:
hatıra defterlerinde toplumsal
gerçekçilik!
Siyasal kimlik sembolleri olarak
giyim-kuşam-moda: parka, uzun
saç, jean pantolon, bıyık
1970 – 1980 GÜNDELİK YAŞAM
VE “POPÜLER KÜLTÜR”



Televizyon, yeni sosyalleşme
biçimleri ve telesafirlik

Politik plaklar
Siyasallaşan popüler müzik

Gırgır
Görsel sanatlar ve popüler
kültürde müstehcenleşme
…VE SİNEMA…



Ekonomik sıkıntılar, darboğaz,
hammadde ve sermaye sıkıntısı
Siyasal çatışma ortamı,
Televizyonun artan popülerliği
ve eve kapanan seyirci
…VE SİNEMA…

Siyasallaşan sinema
Milli sinema: “islami
duyarlılık”
 sol siyaset ve
devrimci sinema
…VE SİNEMA…
1970 – 1980 Arasında Türkiye’de Çekilen Filmlerin Türlere Göre Dağılımı
Kaynak: Ürün YILDIRAN ÖNK. Türk Sineması’nda Türler Üzerine Bir İnceleme
…VE SİNEMA…

Seks furyası !!
Seks komedilerinden
pornografiye
Parçalı filmler!