Transcript PPT Informatievaardigheden

STUDIESUCCES EN
INFORMATIEVAARDIGHEID
09-09-2013
Master Leren en Innoveren
Marie-José Lampe
Even voorstellen
Marie-José Lampe: [email protected]
HR mediatheken: 37 medewerkers
4 locaties: 1 manager, 4 hoofden, 1 vakmediathecaris per
opleiding
Onderdeel van de dienst HRS (ISO 9001)
Collectie: 150.000 titels
Uitleningen: 154.000 per jaar
Producten- en dienstencatalogus mediatheken
Ondersteuning bij onderzoek:
• Leveren van wetenschappelijke informatie (artikelen,
•
•
boeken e.d.), ook uit andere bibliotheken
Literatuuronderzoek op afspraak
Workshops: zoeken op internet, zoeken in databanken
en gebruik van Endnote
"Data shows that students
who report using library
resources on campus or
online are often more
highly engaged with
university, and are less
likely to have considered
leaving their university
before completion"
"There is a statistically
significant correlation
across a number of
universities between
library activity data and
student attainment"
Bron
Hulpmiddelen
Informatiegebruik meten
Scriptiebarometer
Onderwerpen
▸
Wat is informatievaardigheid
▸
Wat is het belang van informatievaardigheid bij onderzoek
▸
Waar moet ik zijn?
▸
Hoe krijg ik hulp?
Hoe herken je onderzoeksvaardigheden?
•
•
•
•
•
•
•
‘Probleem’ en probleemanalyse
Bronnen hanteren; zoekvragen formuleren
Vragen stellen: ethisch, sociaal-maatsch. etc.
Doelstelling formuleren (aanleiding)
Probleemstelling formuleren (onderzoeksvraag)
Operationaliseren (onderzoeksvragen)
Gegevens inwinnen; zoekstrategieën
ontwikkelen
• Gegevens analyseren
• Concluderen, rapporteren
• Verantwoorden, onderbouwen
Informatievaardigheid
Je bent informatievaardig als je,
1. de eigen informatiebehoefte kan
onderkennen en formuleren,
2. de benodigde informatie kan
opsporen,
3. de informatie kan evalueren op
kwaliteit en relevantie,
4. de informatie effectief en zorgvuldig
kan verwerken,
5. de informatie integer gebruikt.
Informatiebehoefte onderkennen = vraaganalyse
Een beantwoordbare vraag
 komt direct uit de praktijk voort
 is duidelijk geformuleerd
 maakt gebruik van algemeen geldende
woorden (synoniemen) met de juiste spelling
 bestaat uit 3 elementen:
1. doelgroep/onderwerp
2. interventie/actie
3. verwacht/gewenst resultaat
Voorbeeld
P: ouderen met artrose in knie
I: injectie met corticosteroïden
(C: niets / placebo)
O: vermindering pijnklachten
Informatie opsporen
Onderzoeker:
• kiest literatuuronderzoek als
onderzoeksmethode,
• maakt een zoekplan,
• zorgt voor een zoekstrategie passend bij
de informatiebron,
• zet een systeem op om de informatie
geordend vast te leggen,
• legt de relevante informatie van de
gebruikte bron vast.
Zoekplan
Zoekstrategie per bron
• Vraagstelling ontleden
• Termen zoeken (vrije en
•
•
•
•
gecontroleerde)
Combinaties maken
Limiteren
Resultaat bekijken en eventueel extra
termen toevoegen
Resultaat bewaren
Combinaties maken en limiteren




Termen zoeken en hiervan sets maken
Sets combineren met and/or/not
Aan resultaat tekstwoorden toevoegen
Limiteringen aanbrengen (taal, tijd,
gebied, geslacht etc.)
Hulpmiddelen
Toolbox mediatheken HR
Digitale mediatheekinstructie
HIT
Hoe vind ik informatiebronnen?
 Mediatheekwebsite, via HINT
Catalogus van fysieke en digitale bronnen
Databankenlijst
Informatie geordend per opleiding
 Bibliotheek Erasmus universiteit
Studenten HR lenen als extern lid via jaarpas van 30 euro
Toegang databanken met gratis dagpas
Koninklijke bibliotheek in Den Haag
 Internet: Google scholar, Picarta (Worldcat)
Al het gevonden materiaal verkrijgbaar via de mediatheken
(IBL)
 Anders: via congressen, vakspecialisten, docenten,
collega’s….
Kenmerken onderzoeksbronnen
• Systematische opbouw
• Gedetailleerde beschrijving van
onderzoeksmethoden en resultaten
• Onderzoeksgegevens
• Literatuurverwijzingen met referentielijst
• Per definitie Peer-reviewed: collegiale toetsing
voorafgaand aan publicatie
Academische status bepaald door Impact-factor:
hoe vaker de artikelen uit een bepaald
wetenschappelijk tijdschrift in andere tijdschriften
worden geciteerd, des te hoger de impactfactor,
BMC immunology
Toegang tot digitale informatie
Gratis via internet (google scholar, HBOKennisbank, Narcis.nl, ) Databases
Betaald via internet, licentie afgesloten door
hogeschool of universiteit (science direct,
JStor)
toegang ≠ volledige tekst
Alle boeken en artikelen zijn via de
mediatheek aan te vragen bij andere
bibliotheken.
Open access
Het zonder beperkingen resultaten van onderzoek
beschikbaar stellen:
Nederland:
via Narcis en de HBO-kennisbank en Easy
Internationaal: DOAJ
Slimmer zoeken op internet: Hoe?
 Door toetscombinaties te gebruiken zoals:
ctrl f
 Door woorden en tekens toe te voegen
zoals: *, “”, ~, filetype:, site:,define:,
discussion:, Around( ),
 Door filters te gebruiken zoals: op google
pagina linkerbalk, books, afbeeldingen,
google scholar,
Vraaganalyse: voorbeeld
Gevraagd:
 “Hoe voorkom je dat tienermoeders zonder diploma van
school gaan”
 Engelstalig en Nederlandstalig
 Publicaties laatste zes jaar (na 1-1-2007)
Engelstalige zoektermen:
 “teenage mothers”
 "early school leaving" OR "premature school leaving" OR
"dropping out of school"
 prevention
Nederlandstalige zoektermen:
 tienermoeders
 “voortijdig schoolverlaten” OR “voortijdige schoolverlaters”
 preventie
Google versus databank
Jstor via Google Scholar
site:jstor.org "teenage mothers" ("early school
leaving" OR "premature school leaving" OR
"dropping out of school") prevention
resultaat: 24 hits voor 2007, 0 hits na 2007
Rechtstreeks via JStor
( (teenage mothers) AND ((early school leaving) OR
(premature school leaving) OR (dropping out of
school)) AND (prevention) )
resultaat: 61 hits na 2007
Effectief en zorgvuldig verwerken
Onderzoeker verwerkt:
nieuwe en al bekende informatie en ontdekt
lacunes
Onderzoeker zorgt voor reproduceerbaarheid:
houdt een verslag bij van activiteiten die verband
houden met het proces van informatie zoeken,
evalueren en communiceren
Onderzoeker gaat uit van publicatie:
zorgt voor anonieme gegevens en volgt
publicatie richtlijnen voor Open Access
Bespaar tijd met Endnote of Zotero
handleiding
Maak HIT en volg de
digitale mediatheek
instructie.
Vraag uitleg over de
voor jou relevante
databanken
Volg eventueel een
workshop van de
mediatheek
Start:
zoek en selecteer een aantal zeer relevante
peer-review artikelen in beschikbare
databanken via de mediatheekwebsite
Tot ziens in de mediatheek van IVL
Museumpark 40
Laagbouw: lenen via selfservice (studentenpas is nodig!)
Hoogbouw: hulp bij zoeken
en Digital Learning Lab
Vraag naar Arnaud Zwakhals, de
vakmediathecaris voor de master opleiding