Transcript Slayt 1 - Süleyman Demirel Üniversitesi

GÜZEL KOKULU MİKROKAPSÜL İÇEREN
ANTİ-BAKTERİYEL AYAKKABI TABANLIĞI
Enfal KAYAHAN, Sennur ALAY AKSOY
Süleyman Demirel Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, ISPARTA
1. Özet
Bu projede, ayak kokusu
problemi
için,
daha
pratik
bir
çözüm
olduğuna
inandığımız
ayakkabı
tabanlığı
üretimi
amaçlanmıştır.
Bu
ürün
bakteri
oluşumunu önlemek için,
doğal anti-bakteriyel bir
lif olan soya lifinden
üretilecektir.
Soya
lifinden üretilecek olan
tekstil yüzeyinin dokusuz
yüzey
olması
planlanmaktadır. Ayrıca
nihai
ürüne
yüzey
oluşumu sırasında veya
sonrasında
kokulu
mikrokapsül aplikesiyle,
hoş
bir
koku
da
kazandırılmış olacaktır.
2. Abstract
In this project, the
production
of
arch
support is aimed which
is considered a more
practial solution for food
odor
problem.
This
product, to prevent the
growth of bacteria, will
be
produced
from
soybean fiber which is a
natural
antibacterial
fiber. The textile surface
made of soybean fiber,
is intended be nonwoven.
In
addition,
during or after the
formation of the final
product,
fragrant
microcapsule
will
be
applied and a nice smell
will be provided.
3. Projenin amacı
Bu projenin amacı, bir
çok insan için sıkıntılı bir
durum olan ayak kokusu
problemine etkili, pratik
ve
ucuz
bir
çözüm
bulmaktır. Soya lifinden
mamül
ayakkabı
tabanlığı antibakteriyel
özelliği sayesinde bakteri
oluşumunu
engelleyecek, üstün nem
tutma
kapasitesiyle
ayaklardaki
terlemeyi
minimize
edecek
ve
içerdiği
kokulu
mikrokapsüllerle
kullanıcıya farklı koku
opsiyonları
sunacaktır.
Ayrıca
bütün
ayak
numaralarına
göre
kesilmiş
ve
düşük
gramajlı
olduğundan
ayakkabıların
içine
yerleştirilmesinde
de
hiçbir
sıkıntı
yaşanmayacaktır.
4. Giriş
Ayak kokusu, ayakların
terlemesi
ve
bakteri
üremeye
başlaması
neticesinde vuku bulan
ve
bir
çok
insanı
sıkıntıya
sokan,
istenmeyen
bir
durumdur.
Telafisi için anti bakteriyel
sabunlar, terleme önleyici
(antiperspirant)lar, ayak için
üretilmiş olan ter önleyiciler,
bakteri gelişimini durdurmak
için anti bakteriyel jel ve
ayak mantarını önlemek için
mantar önleyici (antifungal)
tozların
kullanımı
ayrıca
günde birkaç defa çorapların
değiştirilmesi
vs.
tavsiye
edilmekteyse
de,
bu
tedbirlerin
hepsi
özellikle
çalışan insanlar için ekstra
zaman gerektirmektedir.
Bu
projede,
üretilmesi
hedeflenen
mamül
ürün
ayakkabı tabanlığının, söz
konusu sorun için daha pratik
bir
çözüm
olacağına
inanılmaktadır.
Çünkü
tabanlığın
üretiminde
kullanılacak
soya
lifinden
mamul tekstil yüzeyi hem
anti-bakteriyel
aktiviteye
hem de üstün nem alma ve
çabuk kuruma özelliklerine
sahiptir. Bu avantajlara ek
olarak soya maliyeti düşük
bir elyaftır.
Soya lifi;
•Islaklığı hızlıca atması ve
nemi kurutması,
•Rahat ve ferah temas
duyusu vermesi,
•Ütüleme
rahatlığı,
hafif
parlak, ve yumuşak olması,
cildi
yumuşatması
ve
nemlendirmesi,
•Anti-Bakteriyel
olup,
bakterilerin
oluşumunu
engellemesi
(Epiphyte,
Gelanshi negatif bakteri ve
electropositif bakteri, vs.
gibi her türlü pathogen’i etkili
bir şekilde önleyen bir yapıya
sahip olma) gibi fonksiyonları
sayesinde
son
yıllarda
sektörde oldukça popüler bir
hale gelmiştir.
Kokulu mikrokapsüller çeşitli
duvar
materyalleri
kullanılarak
(melamin,
siklodektrin,
kitosan
vs.)
üretilen,
içerdikleri
koku
esansını kontrollü salınımla
dışarıya veren mikro boyutlu
partiküllerdir.
Yapılan
araştırmalara
göre
koku
insanın
satın
alma
içgüdüsünü
doğrudan
etkilediğinden,
yenilikçi
tekstil
ürünlerine
kokulu
mikrokapsül aplikesi revaçta
bir konudur.
Öte yandan
çeşitli kokuların aromaterapi
etkileri nedeniyle de kokulu
mikrokapsüller
dikkat
çekmektedir.
Çünkü,
günümüzde
konvansiyonel
tekstil ürünlerinden ziyade
katma değeri yüksek yenilikçi
tekstil ürünlerine olan ilgi
hızla artmaktadır. Bu alanda
hem bilimsel araştırmaların,
hem
de
tekstil
üretici
firmalarının
Ar-Ge
yatırımlarının
arttığı
görülmektedir.
Piyasada üretilmekte olan
kokulu kapsüllerin çeşitleri,
herkesin
zevkine
hitap
edecek bir koku yelpazesinin
oluşturulmasını da mümkün
kılacaktır.
Şekil 1’de mikrokapsül yapısı
verilmiştir (Ghosh, 2006).
Güzel kokulu mikrokapsül
aplike
edilmiş,
dokusuz
yüzey
yapılar,
tekstil
sektöründe
kullanılan
bilgisayarlı kalıp makineleri
vasıtasıyla
ayakkabı
numaralarına
göre
kesilecek,
tabanlıkların
altına
ince
bir
tabaka
yapışkan madde sürülecek
bu
sayede
kullanım
esnasında ürünün kayması
engellenecektir.
Son
yıllarda
sektörde
oldukça popüler olan süt
kazeini, bambu elyaflarının
konfor özellikleri ve bunun
yanında
nihai
ürünün
maliyeti dikkate alınarak
farklı
tür
elyaflarla
da
üretim
denemeleri
yapılabilir.
Şekil 2’de tekstil yüzeyine
aplike
edilmiş
mikrokapsüllerin
mikroskop
altındaki görüntüsü verilmiştir
(Coşkun, 2007).
5. Yaklaşım
Literatürde
yapılan
çalışmalar
incelendiğinde,
tekstil
ürünlerine
kokulu
veya
ısı
depolayan
mikrokapsül
uygulamaları
gündemde konulardır. Fakat
kokulu
mikrokapsüller
genelde el örgüsü yün ve
akrilik ipliklerine ya da
çamaşır
makineleri
için
üretilen deterjanlara ilave
edilmişlerdir.
Bu projede ise koku maddesi
içeren
mikrokapsüllerin
ayakkabılarda
kötü
koku
oluşumunu önleyici bir ürün
üretiminde
kullanılması
konusuna odaklanılmaktadır.
Nihai
ürün
olan
antibakteriyel
ayakkabı
tabanlığına
tutundurulacak
mikrokapsüller
proje
kapsamında üretilmeyecek,
dışarıdan satın alınacaktır.
Ayrıca
mikrokapsül
aplikesinin
non-woven
kumaş üretimi esnasında
gerçekleştirilmesi
amaçlandığından, ilave bir
proses
söz
konusu
olamayacak
ve
maliyet
düşecektir.
İkinci bir seçenek olarak da,
mikrokapsüllerin hazırlanan
yüzeylere apre kimyasalları
gibi bağlanmaları seçeneği
değerlendirilecektir.
Her
iki
durumda
da
mikrokapsüllerin
kumaş
yapısında kalıcılığını artırmak
için
çapraz
bağlayıcı
kullanılacaktır.
7. Kaynaklar
ALAY,S., 2010, Isıl enerji
depolama
özellikli
mikrokapsüller içeren akıllı
tekstil
ürünlerinin
geliştirilmesi, Doktora Tez,
Süleyman
Demirel
Üniversitesi, Fen Bilimleri
Enstitüsü, Isparta.
COŞKUN, E., 2007, Akıllı
Tekstiller ve Genel Özellikleri,
Yüksek Lisans Tezi, Çukurova
Üniversitesi,
Fen
Bilimleri
Enstitüsü, Adana
GÖDE, F., KAYA, K., ALAY, S.,
21-22 Ekim 2010 Koku İçeren
Mikrokapsüllerin
Sentezi,
Karakterizasyonu ve Tekstile
Uygulanması, Akıllı Tekstil
Teknolojileri
Ar-Ge
Proje
Pazarı, Gaziantep, Türkiye
tekstilkütüphane.blogspot.c
om/protein esaslı suni liflerzein-soya
www.netdoktorum.com/sa
ğlık/haberoku
www.hayteks.biz.tr/soyasilk.ph
p
Şekil
3’de
antibakteriyel
ayakkabı tabanlığının temsili
resmi
gösterilmektedir
(gittigidiyor.com)
6. Beklenen Sonuç
Bu
proje
çalışması
neticesinde,
doğal
anti
bakteriyel
bir
lif
olan,
maliyeti düşük soya lifinden
üretilmiş
dokusuz
yüzey
kumaşlara
kokulu
mikrokapsül
aplikesiyle,
pratik bir kullanımı olan
ayakkabı
tabanlığı
üretiminin gerçekleştirilmesi
hedeflenmektedir.
Üretilen mamül tekstilde
kullanılan bilgisayarlı kalıp
makineleri yardımıyla bütün
ayak
numaralarına
göre
kesilmiş olacak, non-woven
olduğu için kesildikten sonra
sökülmeyecek
ve
bir
yüzeyine
sürülmüş
ince
yapışkan sayesinde kullanım
esnasında kaymayacaktır.
Ortaya çıkacak olan ürünün,
birçok
insanın
ihtiyacına
cevap vermesi ayrıca ticari
açıdan da kayda değer bir
başarı
elde
etmesi
beklenmektedir.
Arş. Gör. Enfal KAYAHAN, Süleyman Demirel Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, 32260 ISPARTA/TURKEY
Tel: +90 0246 211 80 66
e-mail: [email protected]