Van eerste hapjes tot en met de pot mee-eten
Download
Report
Transcript Van eerste hapjes tot en met de pot mee-eten
Van eerste hapjes tot
met de pot mee-eten
2
Waarom vaste voeding
introduceren
Behoefte aan voedingsstoffen neemt
toe
Snelle groei
Relatief hoge behoefte aan energie en
ijzerbehoefte neemt toe
3
Waarom vaste voeding
introduceren
Smaakontwikkeling
Gevarieerd eten is de basis van een
gezonde voeding
Eerste kennismaking met smaken
verloopt via vruchtwater, daarna
borstvoeding
Eerste hapjes is wennen aan nieuwe
smaken en anders aanvoelen in de
mond
4
Waarom vaste voeding
introduceren
Smaakontwikkeling
Aangeboren voorkeur voor zoet
Voorkeur voor zout ontwikkelt zich rond
leeftijd van 4 maanden
Ook voorkeur voor energiedichte voeding
5
Waarom vaste voeding
introduceren
Smaakontwikkeling
Smaakzin ontwikkelen door veel proeven
Soms wel 10-15x proeven
Ouders kunnen stimulans of rem zijn
6
Waarom vaste voeding
introduceren
Ontwikkeling mondmotoriek
Rond leeftijd 4 maanden:
willekeurige mondbewegingen
houdingsstabiliteit hoofd en romp nemen toe
Happen vereist andere techniek dan
zuigen
6 -12 maanden sensitieve periode voor
leren kauwen
7
Wanneer & wat
Geen voedingsschema dat voor alle
kinderen geldt
Uitgangspunten:
Opbouwen vezelgehalte
Opbouwen in consistentie
8
Wanneer & wat
‘voedingsschema’:
Vanaf 6 maanden
Volledige melkvoeding en oefenhapjes
Fijngemaakt, zachte smaak
In Nederland vaak groente en fruit
9
Wanneer & wat
‘voedingsschema’:
Vanaf 7 maanden
Volledige melkvoeding, oefenhapjes en een
broodkorst
Leren kauwen
10
Wanneer & wat
‘voedingsschema’:
Vanaf 8 tot 12 maanden
Minder melkvoeding, meer vaste voeding
Steeds meer ‘echte’ maaltijden
Drinken uit een gewone beker
11
Aandachtspunten (1)
Fruit
Vers en rijp; in begin schillen en fijnmaken
Groente
Kort gaar koken, zonder zout
Nitraatrijke groente < 2x per week en niet met vis
Vlees, vis & vleesvervangers
Bij voorkeur met weinig vet en zout
Bij vis kiezen voor filet
Goed gaar, in begin fijnmaken
Vegetarisch kan, maar wel letten op
voldoende ijzer
12
Aandachtspunten (2)
Brood & broodbeleg
Geen gluten voor 6 maanden
Oplopend in vezelgehalte
Niet te vaak met smeerworst of
smeerkaas 1-2 boterhammen per week
Eerste jaar geen honing
13
Aandachtspunten (3)
Drinken
Borstvoeding of opvolgmelk
Geen ‘gewone’ melk, evt. magere yoghurt
Water, lauwe (vruchten)thee zonder suiker, verdund
vruchten- of groentesap
Vetten
Zachte margarine op brood en bij bereiding warme
maaltijd of olie
Halfvolle of magere melkproducten (ivm verzadigde
vetten)
Vitamine D
14
Acceptatie van nieuwe
voedingsmiddelen
Herhaalde blootstelling
Variatie in aanbod
Genetische factoren
Omgeving:
Cultuur
Anderen zien eten
Rol ouders
Opdringen heeft een
negatief effect!
15
Hoe (1)
Nieuwe voedingsmiddelen vaak
aanbieden
Geen eten opdringen
De ouders bepalen wat en wanneer, het
kind hoeveel
Aandacht voor de sociale context
Het goede voorbeeld geven
16
Hoe (2)
Handige tips:
Niet met iets nieuws beginnen als een
kind honger heeft
Eten op vaste tijden en niet tussendoor
Voeding niet gebruiken als middel om te
belonen of straffen
17
Uiteindelijk: met de pot mee-eten
18
Wat biedt het Voedingscentrum
De eerste hapjes folder:
(vervanging van folder ‘Bijvoeding’)
Website:
www.voedingscentrum.nl/eerstehapjes
Verdieping van folder
Dagmenu ideeën voor 8, 10 en 12 maanden
19
20
21
Implementatie
Als CB geef je folder mee
Ouders kunnen verder informatie opzoeken op
website
Maar bij vragen: CB
Welke vragen kun je krijgen?
22
Veelgestelde vragen
Mag ik voor 6 maanden beginnen met hapjes?
Mag mijn kind vegetarisch eten?
Welk voedingsschema kan ik gebruiken?
Mijn kind wil geen groenten eten, wat nu?
Moet ik wel boter geven, veel vet is ongezond toch?
Welke potjes zijn het beste?
Heeft mijn kind extra vitamines nodig?
Kan ik de Rapley methode gebruiken?
Ik denk dat mijn kind voedselallergie heeft, en nu?
Wat & hoeveel moet mijn kind drinken? En waaruit?
Wat kan ik tussendoor geven?
23
Vóór 6 maanden beginnen?
Voorkeur 6 maanden: optimaal profiteren
borstvoeding
Vanaf 4 maanden kun je beginnen als het kind:
Rechtop kan zitten en hoofd rechtop kan houden
Interesse in eten laat zien: smakkende geluidjes,
kauwbewegingen
Zelf dingen op kan pakken en in mond stopt
Afnemende kokhalsreflex heeft
Bij 4 maanden nog geen
Gluten (NB onderzoek naar gaande)
Nitraatrijke groente
24
Vegetarisch eten?
Kan prima, wel letten op voldoende ijzer
Vleesvervanger met ijzer: ei, tofu, peulvruchten,
kant- en klare vleesvervanger
Tempé en seitan vanaf 1 jaar
Groente, fruit of sinaasappelsap om opname te
vergroten
Helemaal geen dierlijke producten (ook geen melk,
kaas, e.d.): advies diëtist
25
Welk voedingsschema?
Geen schema dat voor elk kind geldt
geen hoeveelheden
wel leidraad hoe
6 maanden: oefenhapjes en melkvoeding
7 maanden: oefenhapjes, broodkorst, melkvoeding
8 maanden: meer vast, minder melkvoeding
borstvoeding: elke week 1 voeding minder
flesvoeding: afhankelijk van hoeveelheid
26
Geen groenten, wat nu?
Is het niet lusten, of iets anders?
Mondmotoriek happen anders dan zuigen
Terugkomen voedsel of kokhalsreflex ≠ niet lusten
Smaakontwikkeling: 10-15 keer iets proeven
Geef het goede voorbeeld
27
Boter? Vet is toch ongezond?
Kinderen hebben vetten nodig: leveranciers
vitaminen (A, D en E) en essentiële vetzuren
Belangrijk: goede vet kiezen
Onverzadigd = Oké
Verzadigd = Verkeerd
Hoe zachter, hoe beter (kuipje, vloeibaar)
Altijd beetje margarine op brood en beetje
margarine of olie door warme hap
Laatste niet meer als kind met pot mee-eet
28
Rapley methode gebruiken?
Rapley: hele stukken aanbieden
Hierdoor opbouwen langzamer (bijv. nog geen
vlees op 6 maanden)
Beperkt aanbod: kans op voedingsstoftekorten
Meer onderzoek nodig naar voor- en nadelen
Aanleren happen van lepel belangrijk voor
ontwikkeling mondspieren
29
Welke potjes zijn het beste?
Alle kant-en-klare voeding in potje bevat de
voedingsstoffen die een kind nodig heeft
Maar smaken gemengd
Beter: wennen aan ‘losse’ smaken
En wennen aan eigen keuken -> met de pot meeeten
30
Extra vitamines?
Ja: 1 vitamine extra nodig, onvoldoende in
voeding:
Vitamine D
Borstvoeding: 10 mcg extra per dag
Flesvoeding/opvolgmelk:
500 ml of meer: geen vitamine D
< 500 ml: 10 mcg extra per dag
Andere vitamines in principe niet nodig
31
Voedselallergie, en nu?
Heeft kind klachten na het eten?
Overgeven, diarree, eczeem, …
Geen andere oorzaken?
Tandjes, inenting, verkoudheid, …
Landelijke standaard voedselallergie bij
zuigelingen
Stroomdiagram eliminatie, belasting en re-eliminatie
NB: revisie standaard op termijn
32
Drinken: wat, hoeveel en waaruit?
Borstvoeding of opvolgmelk
Geen gewone melk tot 1 jaar: weinig ijzer en goede
vetten
Werk toe naar 300 ml melk(producten) per dag bij 1 jaar
Ander drinken:
water, lauwe thee zonder suiker, verdund vruchtensap of
groentesap
Drinkt kind het niet op: geen dorst
Vanaf 8 maanden gewone beker (mondmotoriek)
Tuitbeker: niet hele dag door drinken (gebit)
33
Wat kan ik tussendoor geven?
Zodra hapjes maaltijden worden -> tussendoor
Iets kleins: fruit, broodkorst, soepstengel, rijstwafel
Werk toe naar vaste eet- en drinkmomenten:
ontbijt
tussendoor
lunch
tussendoor
avondmaaltijd
Beter voor gebit en behoud gezond gewicht
34
Eigen vragen over eerste hapjes?
35
Hoe nu verder?
Opnemen folder in vaste
pakket van materialen?
Folders gratis beschikbaar op
webshop Voedingscentrum
36
Meer info?
Trainermap beschikbaar met:
Deze presentatie
Presentatie over achtergronden bij De eerste
hapjes
Onderzoeksrapport voor achtergrondinfo
USB stick met alle info
50 folders ‘De eerste hapjes’
Alle informatie ook online op site Voedingscentrum
onder kopje ‘professionals’
37
Nog vragen?
38
Bedankt voor uw aandacht!
Nog nabranders?
[email protected]
070-3068859
39
Bronnen
Nicklaus, S. Development of food variety in children. Appetite
52 (2009) 253-255
Wardle J, Cooke L. Genetic and environmental determinants
of children’s food preferences. British Journal of Nutrition 99
(2008) S15-S21
Harris, G. Development of taste and food preferences in
children. Curr Opin Clin Nutr Metab Care 11 (2008) 315-319
Bulletin ‘Uitgangspunten voor de voeding van 0-4 jarigen’,
2006
Boek ‘Voedingsadvisering bij jonge kinderen’
40