Transcript ppt - Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid

Reactie op “Stedelijke en
plattelandsarmoede:
Eindrapport POCICO”
Dr. Carmen Mathijssen
1
Vergelijkbare uitgangspunten
POCICO en Cera-onderzoek
 Plattelandsarmoede  Onzichtbaar en
onbekend
 Wat is het?
 Wie overkomt het?
 Wat eraan te doen?
 Onderschatting problematiek  Nood
aan cijfergegevens zoals bij POCICO
 Belang signaleren en bespreekbaar
maken van niche
2
Een kritische blik op POCICO
 Vooral (academisch) debat over
armoede-indicatoren  Weinig
visie m.b.t. armoede &
armoedebestrijding ??
 Relevantie voor academische wereld
is duidelijk  Relevantie voor
praktijk en beleid ??
 Vandaag hiertoe een kans? Samen
nadenken over visie & relevantie voor
praktijk/beleid…
3
Definitie: Wat is armoede en
meervoudige sociale uitsluiting?
 Armoedebarometers
Decenniumdoelen: gezondheid,
arbeid, inkomen, wonen, onderwijs
en samenleven
 Meerdere vormen van uitsluiting in
zo goed als alle levenssferen
versterken elkaar  Armoede als
netwerk van sociale uitsluitingen
die armen niet op eigen kracht
kunnen overbruggen
4
Visie omtrent armoede en sociale
grondrechten? Bottom-up !
 Sociale grondrechten zijn niet
gegarandeerd voor mensen in
armoede
 Armoede als structureel onrecht: de
manier waarop onze samenleving is
georganiseerd maakt dat sommige
mensen uit de boot vallen
5
 Samenhang structurele en
persoonlijke aspecten van armoede:
schaamte, stress, eenzaamheid,
wantrouwen, angst…
Probleemanalyse POCICO vs. Cera:
Wat is armoede op het platteland?
6
POCICO
Cera
1. Woningmarkt
2. Transport
3. Aanbod aan diensten
1. Woonnoden
2. Vervoersafhankelijkheid
en vervoersarmoede
3. Terugtredende diensten
en voorzieningen
4. Sociaal kapitaal: idylle
van solidaire
dorpsgemeenschap
doorprikt
4. Onderbescherming en
beperkte bestuurskracht
van ocmw’s en
gemeenten
5. Precaire arbeidsmarkt
(niet alleen bij etnische
minderheden en jongeren)
Beperkte bestuurskracht gemeenten
en ocmw’s  Onderbescherming
 Groeiend takenpakket, maar geen
evenredige groei van middelen
 Minder economische bedrijvigheid, lagere
bevolkingsdichtheid…
  Recht op een leven in menselijke
waardigheid
Onderbescherming: Mensen hebben recht op
maatschappelijke dienstverlening, maar
ontvangen die niet wegens informatieve,
administratieve, situationele,
gevoelsmatige… redenen
7
Precaire arbeidsmarkt
op het platteland
 Rurale milieu genereert minder
werkgelegenheid
 Toename precaire jobs: deeltijds, interim,
seizoensarbeid
 Groeiend aantal werkende armen
 Gebrekkig aanbod sociale tewerkstelling
 Tekort aan kinderopvang!
8
 Mobiliteitsprobleem heeft grote impact
op toegang tot arbeid
Wie zijn risicogroepen?
9
POCICO
Cera
1. Jongeren
2. Ouderen
3. Etnische minderheden
1. Jongeren
2. Ouderen
3. Etnische minderheden
4. Gender
5. Alleenstaande ouders,
eenpersoonshuishoudens,
eenwagengezinnen
6. Gezinnen met
meervoudige problemen
7. Landbouwers en
zelfstandigen in
moeilijkheden
8. Permanente
campingbewoners
Kwetsbare kinderen en jongeren op
het platteland
 Ontgroening: jongeren trekken weg naar steden
Kleine groep jongeren in dorpen dreigt
‘vergeten’ te worden
 Aandacht nodig voor:
 Generatie-armoede
 Kinderen in eenoudergezinnen
 Laaggeschoolde en werkloze jongeren
 Jongeren uit bijzonder onderwijs
 Zorgverlaters bijzondere jeugdzorg
 ‘Restgroep’ tussen 18 en 25 jaar
10
 Tienermoeders en hun kinderen
Problemen, maar ook oplossingen:
Armoedebestrijding op het platteland
 Mobiliteit als rode draad
 Outreach: hoe geraakt het aanbod tot bij
kwetsbare dorpsbewoners?
 Proactief handelen in ocmw’s
 Dorpsnetwerken voor zorg
 Toegankelijkheid: hoe geraken
kwetsbare dorpsbewoners tot bij het
aanbod?
 Dorpsrestaurants
11
 Sociaal huis of dorpshuis
Succesfactoren:
Meer kans op succes…
 Sensibilisatie en vorming
 Participatie en inspraak
 Samenwerking en overleg
 Armoedetoets
 … ???
12
Participatie en inspraak
 Bewonersparticipatie werkt !
  Bewoners willen en kunnen
engagement nemen voor het
ontwikkelen van hun
leefomgeving
 Bewoners als
gesprekspartner & actor
  Van bij probleemdefinitie tot
uitvoering oplossingen
13
Sensibilisatie en vorming
 Vorming is altijd een onderdeel
van structurele
armoedebestrijding
 Beter begrip van armoede als
voorwaarde voor beter beleid &
toegankelijkheid
 Sensibilisatie praktijk, beleid en
bevolking is een must !
14
 Bewust worden van eigen kijk
en houding m.b.t. armoede