Transcript Pobierz

dr Robert Pietrusiński
Spółki kapitałowe – władze spółki
 Relacje pomiędzy spółką a członkami
zarządu
 Mandat / kadencja
 Powstanie
– Uchwała rady nadzorczej
– Uchwała wspólników / akcjonariuszy
– Decyzje innych osób
Odpowiedzialność członków zarządu ustalenie :
kto był i kto jest członkiem zarządu
!
Jakie relacje istnieją pomiędzy spółką a członkami
zarządu?
W jaki sposób działa zarząd jako ciało kolegialne?
Jak odpowiadają poszczególni członkowie
zarządu?
Mandat - kadencja
 Wygaśnięcie mandatu
– Przyczyny – upływ kadencji, odwołanie, ,
śmierć.
– Rezygnacja – art. 746 kodeksu cywilnego
– Wygaśnięcie mandatu a wpis do KRS
Zmiana zarządu – wpis do KRS
Spółka - zarząd
 W umowie między spółką a członkiem
zarządu oraz w sporze z nim spółkę
reprezentuje rada nadzorcza lub
pełnomocnik powołany uchwałą wspólników
/ akcjonariuszy
 Art. 210 i 379 KSH
Umowy z członkami zarządu
 Spółka z o.o. / S.A. rada n. / pełnomocnik
 Umowa o pracę:
– Na okres trwania kadencji
– Bez terminu
– Na pełnienie funkcji członka zarządu
– Nie związana z mandatem
Umowa o zarządzanie – 750 KC
Reprezentacja spółki
 Reprezentacja spółki kapitałowej
– Prezes, wice prezes, członkowie
–
–
–
–
–
–
Członek zarządu + członek zarządu
Członek zarządu + prokurent
Członek zarządu jednoosobowo
Inny sposób reprezentacji
Prokura samoistna
Pełnomocnictwo udzielone przez członka zarządu innemu członkowi
zarządu
– Orzeczenie SN
– Członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
uprawniony do jej reprezentowania łącznie z drugim członkiem
zarządu może być ustanowiony pełnomocnikiem do
poszczególnych czynności.
Decyzje zarządu
 Podejmowanie decyzji – uchwał przez
członków zarządu
 W sprawach przekraczających zakres
zwykłych czynności zarządu
 Regulacje w umowie / statucie
 regulaminie
Działanie zarządu
 Regulamin zarządu
- zwoływanie
- głosowanie
- protokół art. 376 KSH
Rada nadzorcza
 Relacja pomiędzy spółką a radą nadzorczą
 Uchwała wspólników / akcjonariuszy
 Mandat / kadencja członków rady
nadzorczej
 Podejmowanie decyzji przez radę
nadzorczą
 Regulamin rady nadzorczej
 Protokoły rady nadzorczej
Odpowiedzialność wobec spółki
 Odpowiedzialność wobec spółki
 Art. 293 i 483 KSH
– Działanie / zaniechanie sprzeczne z prawem lub
postanowieniami umowy/statutu
– Wina
– Staranność „zawodowa”/ „sumiennego kupca”
– Z roszczeniem występuje spółka przeciwko:
– Członkom zarządu
– Członkom rady n. - KTO WYSTĘPUJE?
Członkowie zarządu i rady nadzorczej
 Miernik staranności: powinien być taki
sam jak przy działaniach we własnych
interesach
 Obowiązek posiadania wiedzy fachowej
 Objęcie stanowiska w spółce mimo braku
wykształcenia lub wiadomości potrzebnych
do jej prowadzenia jest naruszeniem
wymaganej staranności
Zasady odpowiedzialności
 Bezprawne działanie członków władz spółek
jest rozpatrywane jako wyrządzenie szkody
spółce
 Domniemanie winy
Zasady odpowiedzialności
 KC
Relacje pomiędzy członkiem władz spółki
oparte na KSH
nie wykluczają zastosowania art.. 471 KC
Ciężar dowodu nie obciąża spółki, ale osobę,
która wyrządziła szkodę
Członek zarządu musi wykazać, że nie ponosi
winy
Odpowiedzialność:
-Szkoda
-Działanie bezprawne / zaniechanie
-Związek przyczynowy
Zasady odpowiedzialności
Odpowiedzialność:
Spółka poniosła szkodę
Związek przyczynowy
Nie jest nieodzowne umyślne lub niedbałe
działanie lub zaniechanie członka władz
 Odpowiedzialność nie zachodzi w
przypadku braku winy




Zasady odpowiedzialności
 Brak winy:
 Czynności członków władz podzielone
 Przy podejmowaniu uchwał nie ma
znaczenia jak głosowały poszczególne
osoby. Nie uwalnia to ich od
odpowiedzialności
Zasady odpowiedzialności
 Problemy
 Obowiązek przestrzegania:
- umowy/ statutu
- uchwał wspólników / akcjonariuszy
- które spowodują spółce szkodę
- Obowiązek zapobiegania szkodzie
- Art. 375 KSH – wiążące polecenia !
Umowy zawierane przez spółkę
 Ważność umów zawieranych przez spółkę
bez zgody wspólników/akcjonariuszy
 Art. 17 § 1 KSH – wynikający z ustawy
 np. 15, 228, 393 KSH – nieważność!
 Art. 17 § 2 KSH – termin – do 2 miesięcy
 Art. 17 § 3 KSH – brak nieważności bo
dodatkowe kompetencje wynikają z umowy /
statutu
Odpowiedzialność wobec
wierzycieli spółki
 Odpowiedzialność członków zarządu za
zobowiązania spółki
 Art. 299 z o.o. - w S.A. brak odpowiednika
 Art.116 Ordynacji podatkowej –
odpowiedzialność członków zarządu
identyczna w z o.o. i S.A.
Odpowiedzialność wobec
wierzycieli spółki
 Egzekucja bezskuteczna
 Odpowiedzialność solidarna
 Uwolnienie od odpowiedzialności – ocena
indywidualna
- złożenie wniosku o upadłość/układ
- niezgłoszenie wniosku nastąpiło bez winy
członka zarządu
- wierzyciel nie poniósł szkody
Odpowiedzialność członków zarządu na etapie tworzenia spółki
 Odpowiedzialność za zobowiązania z okresu
przed rejestracją
 Art. 11 – 13 KSH – spółka w organizacji
 Pojęcie wkładów – art. 14 KSH
 Wniesienie wkładów
 Wycena wkładów
 Odpowiedzialność w związku z wniesieniem
wkładów
 Oświadczenia członków zarządu
Odpowiedzialność zarządu
Zaliczkowa wypłata dywidendy
Umocowanie w umowie spółki
Art. 194 KSH
Odpowiedzialność za wypłatę nienależnej
dywidendy
 Art. 198 , 350 KSH




Odpowiedzialność zarządu
 Odpowiedzialność związana z :
- podziałem
- przekształceniem
- łączeniem spółek
Odpowiedzialność w świetle ustawy o rachunkowości i kodeksu spółek
handlowych
 Odpowiedzialność zarządu
 Odpowiedzialność rady nadzorczej
 Odpowiedzialność innych osób
Odpowiedzialność zarządu



Problemy
Czy rzeczywiście można wykluczyć
odpowiedzialność członków zarządu w
sytuacji wskazania osoby odpowiedzialnej,
jeśli pod sprawozdaniem podpisują się
wszyscy członkowie tegoż zarządu?
Kto odpowiada za wiarygodność
sprawozdania w przypadku, gdy wszyscy
członkowie zarządu odmówią złożenia
podpisu (załączając uzasadnienie odmowy)?
Odpowiedzialność zarządu
 Istnieje możliwość powierzenia innej
osobie odpowiedzialności za
prowadzenie rachunkowości.
 Przejęcie odpowiedzialności wymaga
formy pisemnej.
 W przypadku przejęcia
odpowiedzialności przez inną osobę,
Kierownik jednostki pozostaje
odpowiedzialny za nadzór.
Odpowiedzialność zarządu
 Odpowiedzialność członków zarządu a
odpowiedzialność prokurentów
 Odpowiedzialność na zasadzie art.415 i
nasępne KC
 Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę
obowiązany jest do jej naprawienia
 Osoba prawna jest obowiązana do
naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej
organu
absolutorium
 Absolutorium dla członków zarządu i rady
nadzorczej
 Brak absolutorium – skutki !
 Odpowiedzialność
Odpowiedzialność „spółki”
 Ustawa z dnia 28 X 2002 r. o odpowiedzialności
podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod
groźba kary. Dz. U .Nr 197 z póź. zmianami.
 „Pytia Delficka”
 Podmiot zbiorowy – spółka
 Odpowiada za działanie osoby fizycznej!!!
 Jeżeli do popełnienia czynu zabronionego doszło w
następstwie co najmniej braku należytej staranności w
wyborze osoby fizycznej , lub co najmniej braku
należytego nadzoru nad tą osobą – ze strony organu
lub przedstawiciela podmiotu zbiorowego.
zalecenia
 W przypadku spółek kapitałowych należy
zwrócić szczególną uwagę na procedury
wewnątrz spółki
 Regulaminy
 Systemy obiegu dokumentów
 Uchwały organów