Transcript „Balladyna” Juliusz Słowacki

„Balladyna”
Juliusz Słowacki
Geneza utworu

Słowacki napisał Balladynę jesienią 1834 roku w
Genewie. Historycy literatury (np. Mieczysław Inglot)
doszukują się jej „korzeni” w ówczesnej sytuacji
społeczno-politycznej.
Istotną rolę miałaby tu odgrywać sytuacja Polaków na
emigracji. Powstanie listopadowe (1830 – 1831)
zakończyło się klęską. Rozpoczęły się represje rosyjskie
wobec Polaków. Inteligencja polska, pisarze, politycy,
artyści, szlachta i powstańcy zaczęli masowo wyjeżdżać.
Ów ruch – masowe wyjazdy - nazwano Wielką
Emigracją. Ośrodki emigracyjne znajdowały się w wielu
krajach: we Francji (Paryż), Belgii, Wielkiej Brytanii,
Saksonii i Szwajcarii. Tam właśnie udał się Słowacki.
Czas i miejsce akcji

Wydarzenia dzieją się „za czasów bajecznych”, w
okolicach jeziora Gopło.
Akcja Balladyny toczy się w nieokreślonym dokładnie
czasie – za panowania króla Popiela III. W legendarne
czasy poeta wprowadził jednak elementy anachroniczne
– czyli szczegóły, miejsce, sprawy, które były sprzeczne z
epoką, do której zostały przeniesione. Słowacki,
korzystając w sposób swobodny z dorobku
historycznego, nie wahał się pomieszać epok i faktów,
łącząc szczegóły z legend z zapisami z kronik, nie
troszcząc się o realizm swej twórczości.
Główni bohaterowie
Balladyna
 Alina
 Kirkor
 Goplana

Balladyna

Starsza córka Wdowy o ciemnych
włosach, alabastrowej cerze i czarnych
oczach:
„Starsza jak śniegi (...)
Niby listkami brzoza przyodziana;
Ta z alabastrów - a ta zaś różana
Ta ma pod rzęsą węgle – ta fijołki
(...)”
Bywa, że matka i Alina zwracają się do
niej Bladyno, co dowodzi jasnej
karnacji dziewczyny.
Nimfa Goplana mówi o niej, że ma złe
serce. Sama Wdowa twierdzi, że na jej
widok płoszą się jaskółki. Balladyna
jest leniwa, nie przejmuje się zbytnio
starą matką, za to ta najwyraźniej
troszczy się o starszą córkę. Balladyna
to „panna na wydaniu”, która pierwsza
powinna wyjść za mąż, dlatego
staruszka woli, by dziewczyna dbała o
swoją urodę.
Alina

Alina jest jedną z głównych
bohaterek dramatu Juliusza
Słowackiego pt. "Balladyna".
Jest młodszą siostrą tytułowej
Balladyny. Mieszka wraz z nią i
matką (Wdową) w ubogiej
leśnej chatce.
Alina jest piękną dziewczyną o
różanej cerze i fiołkowych
oczach. Ma jasne, złociste
włosy splecione w warkocz. W
oczach Kirkora jawi się aniołem
("Ta jako złote na zorzy
aniołki").
Uroda młodszej córki Wdowy
była jakby odbiciem jej
charakteru. Była wesoła,
szczera, pogodna.
Kirkor

Kirkor jest bogatym panemhrabią, właścicielem zamku o
czterech wieżach. Za radą
Pustelnika postanawia poślubić
ubogą dziewczynę. Pragnął
wrócić do zamku i wieść
spokojny żywot u boku swej
małżonki, nie miał jednak nic
przeciwko zamieszkaniu pod
dachem wieśniaczej chaty.
Pustelnikowi również przyznaje
się, iż jest stworzony do ,,ciszy
wiejskiej i prostoty’’. Pokochał
szczerze obie dziewczęta za
sprawą Goplany oraz jej
posłańców Skierki i Chochlika.
Goplana

Goplana jest nimfą
wodną, która
charakteryzuje się
dążeniem do
upragnionych celów.
Kocha Grabca, jednak na
przeszkodzie stoi jej
Balladyna. Można nazwać
ją zazdrosną o ludzkie
szczęście. Była dumna z
tego, że jest królową
jeziora Gopło.
Problematyka

Kluczowym wątkiem romantycznego dramatu Juliusza Słowackiego
jest opowieść o zbrodni – jej przyczynach, okolicznościach, skutkach
i sprawiedliwej karze. Główna bohaterka utworu (kreowana na wzór
szekspirowskiej Lady Makbet) przechodzi swoistą metamorfozę – od
prostej, ubogiej dziewczyny przez żonę grafa aż po bezwzględną
intrygantkę i morderczynię.
Słowacki kładzie nacisk na ukazanie kolejnych stopni „kariery” swej
bohaterki. Pierwszym z nich jest zabójstwo siostry – Aliny. Pierwsza
zbrodnia to moment zwycięstwa egoizmu bohaterki. Balladyna
wybiera (według własnego mniemania) „mniejsze zło”, przekracza
granice moralności w zamian za pewność dostatniego życia.
Obierając drogę grzechu i zbrodni, przypieczętowuje swój los. Od
tego momentu każdy, kolejny „problem” nowej władczyni będzie
rozwiązywany w sposób ostateczny. Zło rodzi...
Wątek baśniowy

Wątek baśniowy w Balladynie reprezentuje cała
rzesza magicznych i fantastycznych stworzeń i
wydarzeń, które w utworze zamieścił Słowacki.
Jest to głównie Goplana, nimfa zamieszkująca
jezioro Gopło, wróżka, tęskniąca za ludzkimi
namiętnościami i troskami, bardzo je
przeżywająca. Nieśmiertelność, której tak bardzo
pożądała, mogło zapewnić jej tylko małżeństwo
z człowiekiem, a jej wybór padł na Grabca
Wątek polityczny

Opiera się na problematyce władzy oraz
na ukazaniu antyfeudalnych tendencji.
Tworzą go natomiast dążenie Popiela III,
Balladyny oraz jej kochanka – Kostryna,
do władzy. Namiętność, jaką budzi w
bohaterach żądza władzy i panowania, jest
zasadniczym tematem dramatu, której
autor podporządkował inne wątki
poboczne.
Przebieg akcji

1.Kirkor zasięga rady Pustelnika w sprawie wyboru żony.
2.Zakochana Goplana knuje podstęp.
3.Kirkor spotyka Alinę i Balladynę.
4.Goplana zamienia Grabca na jedna noc w wierzbę.
5.Balladyna popełnia pierwszą zbrodnię.
6.Filon zakochuje się w zmarłej Alinie.
7.Goplana budzi wyrzuty sumienia u Balladyny.
8.Balladyna okłamuje matkę i Kirkora.
9.Kirkor bierze ślub z Balladyną.
10.Kirkor odjeżdża.
11.Balladyna nawiązuje znajomość z Kostrynem.
12.Balladyna zamyka matkę w wieży.
13.Pustelnik przekazuje Kirkorowi prawdziwą koronę królewską.
14.Filon szuka grobu Aliny.
15.Balladyna idzie do Pustelnika.
16.Grabiec zostaje królem.
17.Balladyna z Kostrynem zabijają Gralona przywożącego tajemniczy dar Kirkora.
18.Grabiec odwiedza Balladynę.
19.Kirkor u Pustelnika poznaje prawdę o Balladynie.
20.Balladyna zabija Grabca i kradnie koronę.
21.Balladyna z Kostrynem planują zabicie Pustelnika.
22.Kirkor dowiaduje się o śmierci starca.
23.Kostryn i Balladyna walczą przeciw Kirkorowi.
24.Kostryn informuje o zabiciu Kirkora.
25.Balladyna uśmierca Kostryna trucizną.
26.Odbywa się sad.
27.Piorun zabija złą królową.
Prezentację wykonali:
Sylwia Ząbkowska
Adrian Gołąb