Transcript Slide 1 - Verschillen als Kansen

university centre for
teacher education
learning & teaching
Ontwikkeling in
de beroepsvaardigheden
van leraren
Wim van de Grift
Arnhem, 16 juni 2010
university centre for
teacher education
learning & teaching
Een leerling die (een standaard
deviatie) beter presteert bij:
wiskunde,
verdient later ongeveer 12% meer
(Mulligan, 1999; Murnane, Willet, Duhaldeborde
& Tyler, 2000; Lazear, 2003)
geletterdheid,
verdient later ongeveer 9% meer
Voor Nederlandse leerlingen is dit zelfs
bijna 15%
(Hanushek & Zhang, 2006)
university centre for
teacher education
learning & teaching
Leesprestaties van Nederlandse 15-jarigen (PISA)
16
14
12
10
8
6
4
2
0
2000
2003
2006
% leerlingen op laagste niveau
% leerlingen op hoogste niveau
9,6
11,5
15,1
8,8
9,1
university centre for
teacher education
learning & teaching
Onderzoek naar effectiviteit van
pedagogisch didactisch handelen is
begonnen met een studie van
Coleman c.s.
Hij concludeerde in 1966:
De meeste verschillen in prestaties van
leerlingen worden verklaard door hun verschillen
in intelligentie en achtergronden
De leraar doet er nauwelijks toe
university centre for
teacher education
learning & teaching
Het onderzoek van Coleman c.s.
leidde tot meer dan 100 empirische
studies:
Outlierstudies
Surveys
Veldexperimenten
university centre for
teacher education
learning & teaching
De resultaten van deze studies zijn
gereviewd in ondermeer:
Purkey & Smith, 1983, 1985
Walberg & Haertel, 1992
Creemers, 1991, 1994
Ellis & Worthington, 1994
Cotton, 1995
Sammons, Hillam & Mortimore, 1995
Levine & Lezotte, 1990, 1995
Scheerens, 1989, 1992, 2008
university centre for
teacher education
learning & teaching
15-25% van de verschillen in
leerlingenprestaties kan verklaard
worden door het werk van de leraren
Brandsma & Knuver, 1989
Bosker & Witziers, 1996
Roeleveld, 2003
Wijnstra, Ouwens, & Béguin, 2003
Houtveen & Van de Grift, 2007a; 2007b
university centre for
teacher education
learning & teaching
De belangrijkste resultaten zijn:
Stellen van minimumdoelen
Voldoende leer- en instructietijd bieden
Monitoren van vorderingen van leerlingen
Speciale hulp voor zwakke leerlingen
Veilig en stimulerend onderwijsleerklimaat
Efficiënte lesorganisatie
Duidelijke gestructureerde instructie
Intensieve en activerende les
Afstemmen van het onderwijs op verschillen tussen
leerlingen
Aanleren van leerstrategieën
leiden tot betere prestaties en meer leerwinst
university centre for
teacher education
learning & teaching
Niet alles is vatbaar voor observatie:
Stellen van minimumdoelen
Voldoende leer- en instructietijd bieden
Monitoren van vorderingen van leerlingen
Speciale hulp voor zwakke leerlingen
university centre for
teacher education
learning & teaching
Wel vatbaar voor observaties is:
Veilig en stimulerend onderwijsleerklimaat
Efficiënte lesorganisatie
Duidelijke gestructureerde instructie
Intensieve en activerende les
Afstemmen van het onderwijs op verschillen tussen
leerlingen
Aanleren van leerstrategieën
university centre for
teacher education
learning & teaching
Veilig
en
stimu
lerend
leerklimaat
...toont in gedrag
en taalgebruik
respect voor
leerlingen
1234
...zorgt voor een
ontspannen sfeer
1234
...ondersteunt het
zelfvertrouwen
van leerlingen
1234
...zorgt voor
1234
wederzijds respect
...laat leerlingen uitspreken
01
...luistert naar wat leerlingen te zeggen hebben
01
...maakt geen rolbevestigende opmerkingen
01
...spreekt de leerlingen op een positieve manier aan 0 1
...reageert met humor en stimuleert humor
01
...accepteert dat leerlingen fouten maken
01
...straalt warmte en empathie uit naar alle
leerlingen in de klas
01
...koppelt op een positieve manier terug op vragen
en opmerkingen van leerlingen
01
...geeft leerlingen complimenten over hun werk
01
...honoreert de bijdragen van leerlingen
01
...stimuleert leerlingen naar elkaar te luisteren
01
...treedt op wanneer er om leerlingen wordt
gelachen
01
...houdt rekening met (culturele) verschillen en
eigenaardigheden
01
...bevordert de onderlinge solidariteit onder
leerlingen
01
...bevordert dat leerlingen activiteiten als
groepsgebeurtenis ervaren
01
university centre for
teacher education
learning & teaching
Afstemmen
van
instructie
en
verwerking
op
verschillen
tussen
leerlingen
...gaat na of de
lesdoelen werden
bereikt
1234
...biedt zwakke
leerlingen extra
leer- en
instructietijd
1234
...stemt de
instructie af op
relevante
verschillen tussen
leerlingen
1234
...stemt de
verwerking van de
leerstof af op
relevante
verschillen tussen
leerlingen
1234
...gaat na of de doelen van de les zijn
bereikt
0
1
...gaat na wat de prestaties van de
leerlingen zijn
0
1
...geeft zwakke leerlingen extra leertijd
0
1
...geeft zwakke leerlingen extra
instructietijd
0
1
...geeft zwakke leerlingen extra
oefeningen
0
1
...geeft zwakke leerlingen ‘voor’- of ‘na’instructie
0
1
...zet leerlingen die minder instructie
nodig hebben (alvast) aan het werk
0
1
...geeft aanvullende instructie aan
groepjes of individuele leerlingen
0
1
...richt zich niet alleen op de middenmoot
0
1
...maakt tussen leerlingen verschil in de
omvang van opdrachten
0
1
...geeft niet alle leerlingen dezelfde tijd
voor de opdracht
0
1
...laat sommige leerlingen gebruik maken
van hulpmaterialen
0
1
university centre for
teacher education
learning & teaching
1
2
3
4
5
6
Consensus van 11 observatoren
Creëert een veilig en stimulerend
onderwijsleerklimaat
Zorgt voor een efficiënte
lesorganisatie
Geeft duidelijk en gestructureerd
instructie
Zorgt voor een intensieve en
activerende les
Stemt het onderwijs af op verschillen
tussen leerlingen
Leert leerstrategieën aan
93,2
71,3
81,3
78,6
88,6
77,8
university centre for
teacher education
learning & teaching
Sterke en zwakke kanten van leraren
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
% leraren in Ned., Vl.,
Neders., Schotl. en Slowakije
N=1276 (Van de Grift, 2009)
% leraren van 186 Ned.
scholen voor voortg. Ond.
(Insp. van het Ond., 2009)
veilig en stimulerend
onderwijsleerklimaat
92
99
efficiente lesorganisatie
89
89
duidelijke, gestructureerde
instructie
83
98
intensieve en activerende
les
66
57
afstemmen op verschillen
54
45
aanleren leerstrategieën
52
university centre for
teacher education
learning & teaching
De leraar…
P-waarde
Log δ
24
...vraagt leerlingen na te denken over oplossingsstrategieën
.50
2.07
23
...moedigt kritisch denken van leerlingen aan
.50
2.06
22
...stemt verwerking van leerstof af op verschillen tussen leerlingen
.53
1.87
21
…stemt instructie af op verschillen tussen leerlingen
.56
1.65
20
…biedt zwakke leerlingen extra leer- of instructietijd
.56
1.65
19
...leert leerlingen hoe zij complexe problemen kunnen vereenvoudigen
.62
1.27
18
…zorgt voor interactieve instructie- en werkvormen
.64
1.13
17
...laat leerlingen hardop denken
.68
.82
16
…hanteert werkvormen die leerlingen activeren
.71
.60
15
...stimuleert het zelfvertrouwen van zwakke leerlingen
.71
.57
14
…gebruikt de leertijd efficiënt
.80
-.16
13
...geeft duidelijke uitleg van het gebruik van didactische hulpmiddelen en opdrachten
.82
-.31
12
...gaat tijdens de instructie na of leerlingen de leerstof hebben begrepen
.82
-.33
11
…geeft feedback aan de leerlingen
.84
-.49
10
…betrekt alle leerlingen bij de les
.84
-.53
9
...bevordert dat leerlingen hun best doen
.86
-.72
8
…zorgt voor een doelmatig klassemanagement
.86
-.75
7
…geeft duidelijke uitleg van leerstof en opdrachten
.87
-.89
6
...gaat tijdens de verwerking na of leerlingen de opdrachten op een juiste manier uitvoeren
.88
-1.04
5
…zorgt voor wederzijds respect
.90
-1.32
4
…ondersteunt het zelfvertrouwen van leerlingen
.90
-1.33
3
…zorgt voor een ordelijk verloop van de les
.93
-1.82
2
…zorgt voor een ontspannen sfeer
.93
-1.87
1
…toont in gedrag en taalgebruik respect voor leerlingen
.94
-2.14
university centre for
teacher education
learning & teaching
Kyriakides, Creemers en Antoniou
vonden in 2009 bij 108 leraren op
Cyprus een vergelijkbare opbouw in
moeilijkheidsgraad:
Basiselementen van directe instructie
Directe instructie en het begin van activerende
instructie
Activerende instructie
Differentiatie in instructie
Het gebruik van diverse benaderingen in instructie
university centre for
teacher education
learning & teaching
Het was al bekend dat de afzonderlijke interventies samenhang
vertonen met:
de betrokkenheid van de leerlingen,
de prestaties van leerlingen
Inmiddels is ook duidelijk dat
een hoger niveau van pedagogisch
didactisch handelen gepaard gaat met
meer betrokkenheid en hogere prestaties
van leerlingen
(Van de Grift & Lam, 1998; Van de Grift, 2009; Kyriakides, Creemers & Antoniou, 2009)
university centre for
teacher education
learning & teaching
Ped. didactische vaardigheden van leraren bij verschillende
aantallen beroepservaringsjaren van 402 Duitse leraren
1,86
1,36
0,86
0,36
-0,14
-0,64
-1,14
-1,64
-2,14
log delta
0
1
t/m 5
-1,15
0,73
6
11
t/m 10 t/m 15
0,85
0,51
16
21
26
t/m 20 t/m 25 t/m 30
0,65
0,39
0,34
> 30
0,28
university centre for
teacher education
learning & teaching
Ped. didactische vaardigheden van leraren bij verschillende
aantallen beroepservaringsjaren van 402 Duitse leraren
Leerstrategieën…………………………...2,07
Afstemmen…………………………………..1,87
Activeren……………………………………..1,13
2,5
2
1,5
1
0,5
0
Duidelijke uitleg………………………...-0,31
Lesorganisatie…………………………...-0,75
Klimaat……………………………………….-1,32
-0,5
-1
-1,5
-2
-2,5
0
log delta -1,15
1
6
11
16
21
26
t/m 5 t/m 10 t/m 15 t/m 20 t/m 25 t/m 30
> 30
0,73
0,28
0,85
0,51
0,65
0,39
0,34
university centre for
teacher education
learning & teaching
Veel beginnende, maar ook
ervaren leraren hebben problemen
met hun invloed op leerlingen:
 Ordehandhaving
 Motiveren van leerlingen
 Probleemleerlingen
 Beoordelen van prestaties
 Omgaan met verschillen tussen
leerlingen
 Extra hulp bieden aan zwakke
leerlingen
(Tabachnick, 1980; Corcoran, 1981; Vonk, 1982; Créton & Wubbels, 1984; Veenman,
1984; De Jonge & De Muijnck, 2002; Van Kregten & Moerkamp, 2004; Houtveen,
Versloot & Groenen, 2006)
university centre for
teacher education
learning & teaching
Vroege beroepsverlaters
Na het eerste beroepsjaar haakt
10% van de startende leraren af
 Na 5 jaar heeft 25% van de
startende leraren het beroep
verlaten

(De Jonge & De Muijnck, 2002; OCW, WIO, 2003; Van Kregten & Moerkamp, 2004)
university centre for
teacher education
learning & teaching
Redenen van afhakers
 De verlokkingen van de arbeidsmarkt
 Ongeveer 60% haakt af vanwege hoge
werkdruk, onvrede met het
management of het gebrek aan
begeleiding en ondersteuning op de
school
 Meer dan 60% haakt af door
problemen met het onderwijs zelf
(Vonk, 1982; Créton & Wubbels, 1984; Veenman, 1984; De Jonge & De Muijnck, 2002); Van
Kregten & Moerkamp, 2004; Houtveen, Versloot en Groenen, 2006)
university centre for
teacher education
learning & teaching
More information?
Prof. dr Wim J.C.M. van de Grift
Director of Education
University Centre for Learning and Teaching
Faculty of Behavioural and Social Sciences
University of Groningen
PO Box 800
9700AV Groningen
The Netherlands
Phone:
+31 50 363 8518
E-mail: [email protected]