Transcript Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej w rozwoju

Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej w
rozwoju turystyki na obszarach wiejskich
Prof. dr hab. Jerzy Bański
1
O czym będę mówił?
Co to jest infrastruktura okołoturystyczna?
Wybrane zagadnienia diagnozy stanu
Rola infrastruktury okołoturystycznej na wsi?
Teoria a praktyka
Prof. dr hab. Jerzy Bański
2
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Co to jest infrastruktura okołoturystyczna?
Na infrastrukturę turystyczną składają się :
baza noclegowa: hotele, pensjonaty, pokoje gościnne, gospodarstwa
agroturystyczne, schroniska turystyczne, domy wycieczkowe, domki
wczasowe, kempingi, itp..
baza gastronomiczna: restauracje, bary, pijalnie, puby, itd.
baza transportowa: środki transportu, szlaki turystyczne (piesze, narciarskie,
konne, rowerowe),
Turystyczna baza uzupełniająca (A. Pawlikowska-Piechotka, 2009):
Urządzenia turystyczne i rekreacyjne: hale sportowe, korty tenisowe, pływalnie, kąpieliska,
pola golfowe, + parki tematyczne, szlaki tematyczne – utworzone przede wszystkim dla
turystów, ale korzystają z nich też stali mieszkańcy
Instytucje i urzadzenia paraturystyczne: obiekty kultury (galerie, wystawy, kina, teatry, itd.),
sieć handlowa i usługowa – zaspokajają potrzeby stałych mieszkańców, ale korzystają z
nich turyści
+
Elementy infrastruktury: parkingi z zapleczem przy obiektach turystycznych, obiekty
socjalno-usługowe, drogi dojazdowe do atrakcji i obiektów turystycznych
Prof. dr hab. Jerzy Bański
3
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Co to jest infrastruktura okołoturystyczna?
Woj. śląskie, RPO, Priorytet 3, Turystyka, 3.2 Infrastruktura okołoturystyczna
Typ realizowanych projektów:
1. Budowa przebudowa i remont infrastruktury aktywnych form turystyki.
2. Budowa przebudowa i remont infrastruktury oraz terenów rekreacyjnych na cele imprez
kulturalno-sportowych.
3. Budowa przebudowa i remont bazy okołoturystycznej.
4. Tworzenie i rozwój parków tematycznych przyczyniających się do wzrostu ruchu turystycznego.
Projekty dotyczące infrastruktury okołoturystycznej:
Rozbudowa ścieżki dydaktycznej w Śląskim Ogrodzie Zoologicznym w Chorzowie
Adaptacja obiektów położonych przy ul Sienkiewicza w Zabrzu na potrzeby rozwoju poprzemysłowego parku tematycznego
Turystyczne zagospodarowanie lasu u podnóża ruin XIVw. zamku, jego połączenie ścieżką rowerową z rezerwatem przyrody Sokole Góry
wraz z przebudową parkingu i miejsca obsługi turysty w Gminie Olsztyn
Budowa ogólnodostępnej sceny widowiskowej wraz z infrastrukturą okołoturystyczną i rekreacyjną w Węgierskiej Górce
Budowa parku tematycznego - Ośrodka Edukacji Ekologiczno-Geologicznej GEOsfera w Jaworznie, Etap I
Budowa budynku sanitarnego na potrzeby obsługi ruchu turystycznego przy amfiteatrze w Istebnej
Poprawa atrakcyjności turystycznej gminy Kroczyce poprzez budowę strefy kulturalno-rekreacyjnej w Kroczycach i Pradłach.
Budowa parku tematycznego przy ul. Rudzkiej/Kotucza w Rybniku
Prof. dr hab. Jerzy Bański
4
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Co to jest infrastruktura okołoturystyczna?
Fragment z forum dyskusyjnego:
Mam prośbę o wyjaśnienie terminów + podanie
przykładów tajemniczego terminu
"okołoturystyczny":
- baza okołoturystyczna
- infrastruktura okołoturystyczna
- obiekty infrastruktury okołoturystycznej
- infrastruktury aktywnych form turystyki
nie wiem z jakiego województwa jesteś, ale np. u
mnie w małopolsce podobne terminy były
wytłumaczone (podane definicje) w kartach opisu
działań
a najlepiej gdybyś się zwrócił z prośbą o
interpretację do urzędu marszałkowskiego, bo to
on będzie oceniał wnioski i on musi wiedzieć jak to
interpretować - bo odnoszę dziwne wrażenie, że
różne województwa mogą różnie interpretować
Infrastruktura okołoturystyczna zaspokaja potrzeby stałych mieszkańców i turystów i
jest bezpośrednio związana z miejscem (obiektem) turystycznym
Prof. dr hab. Jerzy Bański
5
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Co to jest infrastruktura okołoturystyczna?
Infrastruktura okołoturystyczna służy rozwojowi usług
turystycznych, w tym stymuluje do rozszerzania oferty
produktów turystycznych
•
•
•
•
•
•
•
adaptacja zabytkowego szybu na restauracje,
uruchomienie działalności hotelowo-gastronomicznej w zabytkowym budynku LOK,
budowa hotelu wraz z wyposażeniem,
adaptacja zabytkowej kamienicy na starówce w celu uruchomienia domu gościnnego,
stworzenie ośrodka wypoczynkowo-rehabilitacyjnego,
uruchomienie górskiego schroniska turystycznego z zapleczem noclegowym i gastronomicznym,
uruchomienie restauracji na wodzie
Prof. dr hab. Jerzy Bański
Wniosek 1: Należy zdefiniować pojęcie „infrastruktura
okołoturystyczna” i jasno wskazać jakie instytucje, obiekty i
urządzenia ją tworzą
6
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Rynek globalny turystyki
Kraj
Francja
USA
Chiny
Hiszpania
Włochy
………….
Czechy
Węgry
Polska
Ukraina
Liczba turystów
zagranicznych 2010
77,1
59,8
55,7
52,7
43,6
Liczba turystów
zagranicznych 2011
79,5
62,3
57,6
56,7
46,1
8,6
9,5
12,5
21,2
8,8
10,3
13,4
21,4
Według szacunków Instytutu Turystyki w 2012
Polskę odwiedziło 14,8 turystów
(16-18 miejsce na świecie)
Prof. dr hab. Jerzy Bański
Zaznacza się wyraźna
sezonowość turystyki
7
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Turystyka wiejska
Na wieś przyjeżdża rocznie:
ok. 3,6-4,3 mln turystów polskich
ok. 350 tys. turystów zagranicznych
Rozmieszczenie gospodarstw agroturystycznych, 2007
Źródło: Atlas Rolnictwa Polski, IGiPZ PAN, 2010
Prof. dr hab. Jerzy Bański
Syntetyczny wskaźnik walorów przyrodniczo-kulturowych
8
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Elementy infrastruktury okołoturystycznej na wsi
Kąpieliska
Pływalnie
Pola golfowe
Ujeżdżalnie
Boiska sportowe
Muzea
Skanseny
Galerie
Teatry i kina
Sieć handlowa (sklepy, bazary, itp.)
Obiekty socjalno-usługowe (poczta, salony kosmetyczne, ochrona
zdrowia, WC, inne)
Parkingi i drogi dojazdowe
Parki i wsie tematyczne
Parki sportowo-rekreacyjne
Prof. dr hab. Jerzy Bański
9
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Cechy infrastruktury okołoturystycznej
Długość sezonu
Istotność lokalizacji
Kąpieliska
2-3 miesiące
Woda
Pola golfowe
5-6 miesięcy
Użytki zielone
Ujeżdżalnie
Cały rok
Punktowo wszędzie
Skanseny
Cały rok
Punktowo
Parki tematyczne
7-8 miesięcy
Punktowo ale uzależnione
Parki sportowo-rekreacyjne
5-6 miesięcy
Punktowo wszędzie
Prof. dr hab. Jerzy Bański
10
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Sezon turystyczny
Hipoteza: Infrastruktura okołoturystyczna może wydłużać (rozszerzać) sezon turystyczny
16
14
12
10
8
6
4
2
0
I
II
III IV
V
VI VII VIII IX
X
XI XII
Udział Polaków uczestniczących w krajowych wyjazdach
turystycznych trwających ponad 4 dni
Prof. dr hab. Jerzy Bański
2002
14.0
2003
12.0
2004
10.0
2005
8.0
2006
6.0
2007
4.0
2008
2.0
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
0.0
I
II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
2009
Udział Polaków uczestniczących w krajowych wyjazdach
turystycznych trwających 2-4 dni
Wniosek 2: Infrastruktura okołoturystyczna nie spowoduje
istotnego rozszerzenia sezonu turystycznego, bo jest
przeznaczona głównie dla turysty uczestniczącego w wyjeździe
krótkookresowym. Tylko jej wybrane elementy mogą
stymulować do wydłużenia sezonu.
11
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Sezon turystyczny na wsi
Wydłużenie sezonu turystycznego jest szczególnie istotne na obszarach wiejskich
położonych w górach i na pojezierzach
góry
niziny
pojezierza
wyżyny
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
latem
jesienią
zimą
wiosną
Przeciętne wykorzystanie łóżek w gospodarstwach agroturystycznych wg sezonów (%)
Źródło: badania własne
Prof. dr hab. Jerzy Bański
Wniosek 3: Należy wskazać obszary, gdzie
znaczenie infrastruktury okołoturystycznej
może być największe
12
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Dostępność
Warszawa
Łódź
Trójmiasto
Kraków
Śląsk
80
70
60
50
40
30
20
10
0
góry
niziny
pojezierza
wyżyny
Gospodarstwa wg udziału gości z wybranych
ośrodków miejskich
Prof. dr hab. Jerzy Bański
Wniosek 4: Infrastruktura okołoturystyczna może odegrać
największą rolę na obszarach wiejskich dobrze skomunikowanych z
dużymi aglomeracjami
13
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Gdzie inwestować w infrastrukturę okołoturystyczną?
Hipoteza: Inwestycje w infrastrukturę okołoturystyczną przyniosą najlepsze rezultaty na
obszarach już zainwestowanych turystycznie
Inwestycje na obszarach wiejskich „bez tradycji” poprawią walory przestrzenne, ale ich
wykorzystanie będzie miało charakter lokalny. Wyjątek mogą stanowić „przedsięwzięcia
tematyczne”, które są dobrym sposobem na pobudzenie rozwoju obszarów zaniedbanych.
Prof. dr hab. Jerzy Bański
Wniosek 5: Należy monitorować dystrybucję
przestrzenną inwestycji w infrastrukturę
okołoturystyczną
14
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Jaka infrastruktura?
Hipoteza: Wiejskie obszary turystyczne są słabo wyposażone i wymagają różnorodnych
inwestycji w infrastrukturę okołoturystyczną
góry
niziny
pojezierza
wyżyny
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Prof. dr hab. Jerzy Bański
Wybrane elementy dodatkowego wyposażenia gospodarstw
agroturystycznych wg regionów badań
15
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Ocena wyposażenia obszarów wiejskich w infrastrukturę?
• Mała oferta w zakresie atrakcji turystycznych;
• Niskie standardy techniczne i sanitarne obiektów;
• Niska oferta i wyposażenie tras rowerowych oraz innych elementów
turystyki kwalifikowanej;
• Niedostateczna informacja turystyczna i promocja;
• Nieład przestrzenny;
Prof. dr hab. Jerzy Bański
16
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Jaka infrastruktura?
Prof. dr hab. Jerzy Bański
17
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Jaka infrastruktura?
Prof. dr hab. Jerzy Bański
18
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Jaka infrastruktura?
Prof. dr hab. Jerzy Bański
19
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Jaka infrastruktura?
Przykłady koncentracji wsi tematycznych
Prof. dr hab. Jerzy Bański
Wniosek 6: Wieś tematyczna jest interesującą
ideą kształtowania wielofunkcyjności
20
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Wsie tematyczne
Województwo opolskie
Kuniów w gminie Kluczbork – wieś agroturystyczna – rowerowy
szlak drewnianych kościołów, przejazdy drezyną
Kujakowice Górne w gminie Kluczbork - wieś Kołoczem stojąca,
regionalny wypiek, który został wpisany na listę produktów
regionalnych UE
Maciejów w gminie Kluczbork - wieś miodem płynąca, znajduje
się w niej Pasieka Jana Dzierżonia, działalność skupiona wokół
pszczelarstwa
Pawłowice w Gminie Gorzów Śląski - 'Zielone Pawłowice to
kwitnące Opolskie' - wieś kwitnących przydomowych ogrodów,
Województwo kujawsko-pomorskie
Adamkowo – Ptasia Wioska - położona na skraju Krajny i Borów
Tucholskich. Oferuje przydrożne Muzeum Ptaka (rzeźby ludowe
i abstrakcyjne),
Jania Góra - Wioska Chlebowa
Krzywogoniec - Wioska Grzybowa
Piła-Młyn - Wioska Górnicza (wydobywano tu węgiel brunatny
Wielki Mędromierz - Wioska Miodowa
Wylatowo – tematyka związana z zagadnieniami dotyczącymi
UFO (kosmici, kręgi w zbożu)
Żalno - Wioska Kwiatowa
Województwo łódzkie
Stara Wieś - Wioska Karate "Dojo – Stara Wieś"
Domaniew - Wioska Artystyczna fundacjaprym.pl
Województwo świętokrzyskie
Bałtów – główną atrakcją Bałtowa jest park dinozaurów oraz
szlaki tematyczne.
Województwo podlaskie
Ruda – gmina Krypno – Wioska Chleba z Przygodą
Krypno – Przysiółek Pacowa Chata
Góra – gmina Krypno – Rybia Góra
Czarna Wieś Kościelna – gmina Czarna Białostocka – Wieś
Ducha Puszczy
Obrubniki – gmina Dobrzyniewo Duże – Kraina Słowian
Janowszczyzna koło Sokółki – wieś z tradycjami
Dzięciołówka koło Korycina – Wioska Tematyczna
Truskawkowa
Województwo pomorskie
Karwno - powiat bytowski - Wioska Fantazji
Województwo podkarpackie
Kuńkowce - powiat przemyski - Żyjąca Wioska Fantasy
Województwo warmińsko-mazurskie[
Suchacz - powiat elbląski - Wioska Kaperska
Pogrodzie - powiat elbląski - Wioska Dzieci
Kadyny - powiat elbląski – Wioska Cesarska
Województwo zachodniopomorskie
Dąbrowa – Wioska Zdrowego Życia
Iwięcino – Wioska Końca Świata
Paproty – Wioska Labiryntów i Źródeł
Podgórki – Wioska Baśni i Zabawy – tematyka związana z
bajkami i rowerami
Sierakowo Sławieńskie – Wioska Hobbitów – działalność
związana z twórczością Tolkiena
Prof. dr hab. Jerzy Bański
21
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Kategorie wsi tematycznych
Tradycje upraw, hodowli i przetwórstwa żywności
(wieś truskawkowa, wieś produkcji chleba, wieś wina, itp.)
Tradycyjne rzemiosła i zajęcia
(wieś kowalska, wieś wikliny, wieś garncarska, itp.)
Tradycje artystyczne
(wioska malarska, wieś muzyczna)
Historia lub legenda
(wieś czarownic, wieś kamiennych kręgów, wieś Celtów)
Przyroda i krajobraz
(wieś arena żywiołów, wieś harmonii życia, wieś ekologiczna, wieś bociana)
Prof. dr hab. Jerzy Bański
22
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Wsie tematyczne - przykład
Austria – Program „wioski tematyczne motorem rozwoju” - 46 wiosek.
Wioski tematyczne łatwiej się przyjmują w regionach słabszych gospodarczo.
Korea - program wiosek tematycznych łączony jest z programem wiosek edukacyjnych i
programem szkolenia liderów wiejskich.
Buremi, wieś pod Seulem, zarobiła 500 tys. dol. podejmując 21 tysięcy turystów w 2007 r.
Program zakłada tworzenie:
infrastruktury informatycznej na wsi,
tematycznych wiosek rolniczych (zorientowanych na rolnictwo ekologiczne),
tematycznych wiosek rybackich,
tematycznych wiosek rolniczych (zorientowanych na tradycyjną kulturę rolną oraz
dziedzictwo kulturowe i wiedzę wsi),
tematycznych wiosek górskich.
Prof. dr hab. Jerzy Bański
23
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Perspektywa
Parki tematyczne
Wsie tematyczne
Szlaki tematyczne
Ujazd
Trojanów
Prof. dr hab. Jerzy Bański
Bliziny
24
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Przykłady
Szlaki tematyczne
Podlaski Szlak Bociani
Wielkopolski Szlak Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego
Szlaki Architektury Drewnianej
Szlaki Tradycyjnego Rzemiosła
Szlaki Garncarskie
Szlaki Owocowe itp..
Prof. dr hab. Jerzy Bański
25
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Elementy wizji
Wykorzystanie różnorodności oraz specyfiki
przyrodniczej i kulturowej regionów
Kształtowanie atrakcyjnej oferty
Aktywizacja społeczności lokalnej
Prof. dr hab. Jerzy Bański
26
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Wnioski
Wniosek 1: Należy zdefiniować pojęcie „infrastruktura okołoturystyczna” i jasno
wskazać jakie instytucje, obiekty i urządzenia ją tworzą
Wniosek 2: Infrastruktura okołoturystyczna nie spowoduje istotnego rozszerzenia
sezonu turystycznego, bo jest przeznaczona głównie dla turysty uczestniczącego w
wyjeździe krótkookresowym. Tylko jej wybrane elementy mogą stymulować do
wydłużenia sezonu.
Wniosek 3: Należy wskazać obszary, gdzie znaczenie infrastruktury okołoturystycznej
może być największe
Wniosek 4: Infrastruktura okołoturystyczna może odegrać największą rolę na
obszarach wiejskich dobrze skomunikowanych z dużymi aglomeracjami
Wniosek 5: Należy monitorować dystrybucję przestrzenną inwestycji w
infrastrukturę okołoturystyczną
Wniosek 6: Wieś tematyczna jest interesującą ideą kształtowania wielofunkcyjności
Prof. dr hab. Jerzy Bański
27
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….
Turyści krajowi
Dziękuje za uwagę
Prof. dr hab. Jerzy Bański
28
Kielce, 5 kwietnia 2013
Znaczenie infrastruktury okołoturystycznej ….