Transcript Prof. Dr. İnayet Aydın - Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

UYGULAMADA KAMU ETİĞİ
Prof. Dr. İnayet Aydın
Ankara Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Fakültesi
Kamu etiği,
kamu kaynakları
Kamu yetkileri
Kamu hizmetleri
Kamusal bilinç açısından
önemlidir.
KAMU ETİĞİNDEN SÖZ
EDERKEN :
•Çalışma Etiği
•Meslek Etiği
•Yönetim etiği
•Örgütsel etik kavramlarının
ilişkilerine de bakmak zorundayız
ÇALIŞMA ETİĞİ
LİDERLİK
ETİĞİ
MESLEK ETİĞİ
Doktor,Mühendis
Öğretmen, Polis
ÖRGÜTSEL ETİK
Kamu
Gör.
Okul, Hastane, Belediye,
Devlet Daireleri
YÖNETSEL ETİK
Karar, Planlama,
Örgütleme,
İletişim, Koordinasyon
Değerlendirme
ETİK LİDERLİK
KAMU GÖREVLİLERİNİN ETİK MODELİ
ÇALIŞMA ETİĞİ (work ethics)
• Çalışma ile ilgili değer ve tutumlar.
Örneğin, çalışkanlık , dakik olma vb.
MESLEK ETİĞİ
(Professional Ethics)
• Mesleki etik :Belirli bir meslek grubunun,
mesleğe ilişkin olarak oluşturup, koruduğu;
meslek üyelerine emreden, onları belli bir
şekilde davranmaya zorlayan; kişisel
eğilimlerini sınırlayan; yetersiz ve ilkesiz
üyeleri meslekten dışlayan; meslek içi
rekabeti düzenleyen ve hizmet ideallerini
korumayı amaçlayan mesleki ilkeler
bütünüdür.
YÖNETİM ETİĞİ
(Administrative ethics)
• Yönetsel Etik: Yönetsel kararların verilmesinde
tutarlı, tarafsız ve gerçeklere dayalı olmayı;
bireylerin varlık ve bütünlüğüne saygıyı; herkes
için en iyi olacak eylemlerin seçilmesini ve
eylemlerde adalet, eşitlik, tarafsızlık, dürüstlük,
sorumluluk, saygı, açıklık, sevgi, demokrasi,
hoşgörü vb. gibi evrensel değerleri temel almayı
sağlayan, yöneticilere eylemlerinde yol gösteren
davranış ilkeleridir.
ÖRGÜTSEL ETİK
(Organizational ethics)
• Örgütsel Etik : Yasal bir çerçevede
personelde aynı tür davranışların
yerleştirilmesini sağlayan, örgütün topluma
karşı yerine getirmeyi üstlendiği hizmetleri
sağlarken bazı toplumsal sorumlulukların
da üstlenildiğini gösteren ilkeler dizisidir.
KAMU ETİĞİ
(Public Ethics)
TÜRK KAMU GÖREVLİLERİ ETİK
DAVRANIŞ İLKELERİ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Görevin ifası sırasından kamu hizmeti bilinci.
Topluma hizmet bilinci.
Hizmet standartlarıyla uyum.
Amaç ve Misyona bağlılık.
Bütünlük ve Tarafsızlık.
Saygınlık ve güven.
Ilımlılık ve Saygı.
Yetkili Makamlara Bildirim.
Çıkar çatışmalarından kaçınma.
Çıkar sağlamak için görev ve yetkilerin kötüye kullanılmaması.
Hediye alma ve çıkar elde etmenin önüne geçilmesi
Kamu alan ve kaynaklarının kullanımı.
İsrafın önlenmesi.
Bağlayıcı açıklamalar ve düzmece beyan.
Beyan, şeffaflık ve katılım.
Hesap verme konusundaki yöneticinin sorumluluğu.
Eski kamu görevlileri ile ilişkiler.
Mal beyanı
Görevin ifası sırasından kamu
hizmeti bilinci.
24 Yıldır İzin Kullanmayan Örnek
Memur
• Diyarbakır'ın Silvan ilçesinde 24 yıl 8 aydır devlet memuru olarak
çalışan Milli Eğitim Şube Müdürü Ali Ok, görevi süresince hiç izin
kullanmadı. Kendi iznini kullanmayan Ok, öğrencilerin ve
memurların tatil yapmalarını istiyor.
• Çalışmayı ve Silvan ilçesine hizmet etmeyi çok sevdiğini belirten Ali
Ok, "İzin yapmayı sevmiyorum. Bunun için de 24 yıl 8 aydır hiç yıllık
iznimi kullanmadım. Bunun yanında hafta sonları bile çoğu zaman
görev başında oluyorum. Bu bana zevk veriyor. Zaten hizmet
etmek için bizi bu göreve seçtiler" dedi.
•
Kendi izin yapmadığı halde yılardır okullardaki öğrencilerin yaz
tatilinde ve personelinin tatil yapması için sürekli onları ikaz ettiğini
belirten Ok, personeline, ''Yıllık izinlerinizi tatil yaparak
değerlendirin'' diye seslendi.
Topluma hizmet bilinci.
Yılın örnek ve yardımsever
memuru
• Bartın İl Sağlık Müdürlüğü yanında bulunan
Kırtepe Aile Sağlığı Merkezinde Bilgi işlem
merkezinde görev yapan Altuğ
Karakaş hastalara yaptığı yardımlarla
vatandaşların takdirini kazanırken,
yaşlılardan bol , bol dua alıyor. Tedavi için
Kırtepe Aile Sağlığı Merkezine gelen
hastalara, sıra, kayıt, ve gerekli işlemlerinin
yapılmasında yardımcı olan ve yürüme
zorluğu çeken yaşlı hastalara yardımcı olan
örnek memur Altuğ Karakaş, kırtepe Aile
sağlığı merkezi Bilgi işlem merkezinde görev
yapıyorum. Hastaların kayıt ve tescil
işlemlerini yapmaktayım. Ancak bu işlemleri
yaptığım sırada yaşlılara ve durumları ağır
olan hastalara öncelik yapmaktayım. Sağlık
hizmetlerinde bu bizlerin asli görevidir.
Yaşlılara ve ihtiyacı olanlara yardım etmek
beni mutlu ediyor dedi.
Hizmet standartlarıyla uyum.
• Onu sevmeyen sınıfta kalır
• Karşıyaka'nın Şemikler Lisesi'nde
devam çizelgelerinin işlenmesi işinin
bir öğrenciye verilmesi skandal yarattı.
Öğrencinin, yakın arkadaşlarının
devamsızlıklarını silip sınıfta
kalmalarına engel olduğu,
sevmediklerinin devamsızlıklarını
yükselttiği ortaya çıktı.
Tıbbi atık skandalı
• Denizli’nin Kale İlçesi’nde Devlet
Hastanesi’nin bir kamyon tıbbi atığı okul
kaloriferinde yakılmak için bahçeye
dökmesi isyan ettirdi. Olaya el koyan
kaymakam soruşturma için izin isterken,
Tabip Odası "Halk sağlığını tehlikeye
atıyorlar" dedi.
Amaç ve Misyona bağlılık.
• Denizli’de padişahlık rejiminin ‘gerçek
cumhuriyet’ olduğunu iddia eden Tarih
Öğretmeni S. P. hakkında ‘soruşturma’
açıldı
•
• Denizli Hürriyet İlköğretim Okulu Tarih
Öğretmeni S. P.’ye ait olduğu ileri sürülen
yaklaşık 20 sayfalık ders notu, kentte
tartışma yarattı. Padişahlık rejiminin ‘gerçek
cumhuriyet rejimi’ olduğunu ve diğer tüm
sistemlerden adaletli bir nitelik taşıdığını
iddia eden öğretmen hakkında Denizli
Valiliği soruşturma açtı.
Mehmetçik okul onarıyor
•
Çukurca Taktik Sınır Jandarma Alay Komutanlığı
okulların bakım ve onarımıyla eğitim ve
öğretimlerini sürdüren öğrencilere yönelik
desteklerini sürdürüyor. Alay Komutanlığı'nda
görevli Mehmetçikler, ilçenin Cumhuriyet
Mahallesi'nde bulunan 18 derslikli 424
öğrencinin eğitim öğretim gördüğü Atatürk
İlköğretim Okulu'nda yaklaşık 15 günden beri
bakım ve onarım çalışmalarını sürdürüyor.
Eğitim ve öğretimin sürdüğü okulda onarımlarını
yapan askerler, tahrip olmuş tuvalet ve mutfağın
fayanslarını söküp yerlerine yenilerini takarken,
modern bir görünüme kavuşturdukları okulun her
yerini boyadı. Mehmetçikler, okula Atatürk büstü
de yaptırdı. Öğrencilerse teneffüs saatlerinde
çalışmalarını izledikleri askerlere teşekkür
ederek çiçek hediye etti.
Bütünlük ve Tarafsızlık.
MEMUR, MÜDÜRÜNE CEZA KESERSE…
Fatsa Belediyesi Zabıta ekipleri Ceplere yerleştirilen parkomatlardan fiş almayan
sürücülere ceza kesiyor
Yine parkomatları teftiş etmek üzere göreve çıkan Hasan Uslu, Cengiz Torun
ve Yener Şahin’den oluşan üç kişilik zabıta ekibi, Mustafa Kemal Paşa
Mahallesi Meydan Sokak’taki cep-parkta fiş almadan park edilmiş halde
gördükleri Fatsa Belediyesi Zabıta Müdürü Cemal Beşik’in 52 KB 181 plakalı
aracına, Kabahat Kanunları’nın 38. maddesinin 1. bendini ihlal ettiği
gerekçesiyle 62 YTL para cezası yazdılar.
Ceza yazmakta bir an için tereddüt etseler de tarafsız olmak adına cezayı
yazan memurlar, müdür Beşik tarafından özel kalemlerle ödüllendirildiler. 1
dakikalığına aracını cep-parka bırakan Beşik geri döndüğünde ön camındaki
ceza makbuzunu görünce memurlarını takdir ettiğini belirtti.
Konuyla ilgili konuşan Beşik; “Göreve geldiğimden beri memurlarıma görev
yaparken tarafsız, dürüst ve adil olmalarını, yasalar karşısında herkesin eşit
olması gerektiğini ve bu değerlerden asla taviz vermemelerini istedim.
Memurlarımın bu değerleri benimsemiş ve özümsemiş olduğunu görmek benim
için gerçekten çok gurur verici. Kendilerini içtenlikle tebrik ediyorum” dedi.
Saygınlık ve güven.
• Öğretim üyesinden sınav
sahteciliği
•
Samsun Ondokuz Mayıs
Üniversitesi'nin kardiyoloji
bölümünde yardımcı doçent
olan M.Y., dil sınavına başka
bir yardımcı doçenti sokunca
soruşturma açıldı
Ilımlılık ve Saygı
• Hastanede hasta müfettiş
• Çanakkale Devlet
Hastanesi’ni denetime
gelen iki müfettişten biri
hasta kılığına girip
yönetimden habersiz
gözlem yapınca ÇDH
yönetimi şoke oldu.
Yetkili Makamlara Bildirim.
• DÜRÜST İŞÇ
• Isparta kent merkezinde, bir bankaya ait otomatik para
çekme makinesinin (ATM), herhangi bir komutuna
basılmadığı halde para haznesinden banknotlar çıkmaya
başladı.
• O sırada oradan geçen işçi 23 yaşındaki Ali Osman
Turan, durumu fark edip ATM kabinine girdi. ‘İptal’
komutuna basıp hazneden daha fazla para gelmesini
engelleyen Turan, 50, 20 ve 10 YTL'lik banknotlar
halindeki 2 bin 720 YTL'yi de götürüp polise teslim etti.
Olayın yaşandığı sırada cebinde sadece 60 YTL
bulunduğunu ve asgari ücretle çalışan bir işçi olduğunu
söyleyen Ali Osman Turan, “Ama benim yerimde kim olsa
bu parayı götürüp polise teslim ederdi''
dedi(http://www.kenthaber.com/Arsiv/Haberler/2007/Mayi
s/28/Haber_232081.aspx).
Çıkar çatışmalarından kaçınma.
Çıkar sağlamak için görev ve
yetkilerin kötüye kullanılmaması.
Genel - Denetçilerin 5 maaş kredisi
skandalı
• XXXX Kurulu 6 denetçisini, İller Bankası’nı
denetlemek için gönderdi ama müfettişler
denetlerken, İller Bankası’nın personeline
yüzde 1 faizli ve uzun vadeli kredi verdiğini
tespit ettiler. Bu durumu sorgulamak
yerine “hani bana” diyerek kendilerine
menfaat temin ettiler ve ballı krediyi
usülsüz ve kanunsuz biçimde cebe
indirdiler.
Öğretmen rüşvet alırken yakalandı
•
Ankara XXX Lisesi
resim öğretmeni
Ü.P., iki dersi zayıf
olan bir öğrencisini
sınıf geçirmek için
velisinden rüşvet
alırken suçüstü
yakalandı.
Hisarcık İlçesi'nde yaşlılık maaşı bağlatmak
için başvuran köylüden 50 YTL rüşvet aldığı
öne sürülen memur tutuklandı.
• Hisarcık İlçesi'ne bağlı Kızılçukur Köyü’nde
oturan 66 yaşındaki İ.K., yaşlılık maaşı
bağlatmak için gittiği Mal Müdürlüğü’nde
görevli memur İ.Ç.’nin kendisinden 50 YTL
rüşvet istediğini öne sürürek Cumhuriyet
Savcılığına başvurdu. Savcılığın talimatı
üzerine polisler, seri numarasını aldıkları 50
YTL’yi İ.K.’ya verdi. İ.K.’dan 50 YTL'yi alan
memur İ.Ç., polisler tarafından suçüstü
yakalandı.
Hediye alma ve çıkar elde etmenin
önüne geçilmesi
• TBMM Çevre Komisyonu’ndaki
14 milletvekili, son günlerde
kirlilik ve balık ölümleriyle
gündeme gelen Muğla’nın
Güllük Körfezi’nde balık
çiftliklerini inceledi. Üyeler
incelemelerin ardından bir
restoranda balık yedi.
Milletvekillerini taşıyan resmi
plakalı otobüsün bagajına 5’er
kiloluk çiftlik çipurası ile dolu 25
koli konuldu. Kolileri Holding
otobüse yerleştirdi.
Kamu alan ve kaynaklarının
kullanımı.
• Bürokratın 'makam aracı
saltanatı' sona eriyor
• Devlet akaryakıta 1 milyar
YTL ödedi
Taşıt alımı 154
Taşıt kiralama 246
Bakım ve onarım 98,5
Akaryakıt ve yağ alımı 1.013
İsrafın önlenmesi.
Gönüllü memurlar hastaneyi 500
YTL kâra geçirdi
• Eskişehir Yunus Emre Devlet Hastanesi’nde görevli bir
grup memurun, kurumun ihtiyacı olan poliklinikler için
aralarında yaptıkları dayanışma, örnek gösteriliyor
Hastanenin farklı birimlerinde çalışan 24 devlet memuru,
30 polikliniğin 700 bin YTL tutarındaki tadilatını, fazla
para gittiği gerekçesiyle ihale yoluyla müteahhide
verdirmeyerek, gönüllü olarak hiçbir ücret almadan
kendileri yapıp, kurumu 500 bin YTL kâra geçirdi.
Bağlayıcı açıklamalar ve düzmece
beyan.
• Mahkemeye yalan beyanda
bulununca, kamu yararına çalışma
cezası aldı.
• Manisa'nın Salihli ilçesinde 3. Asliye
Ceza Mahkemesi, yalan beyanda
bulunan Mehmet Günönü isimli
vatandaş hakkında TCK'nın 50/1-f
maddesi gereğince 75 gün kamu
yararına çalışma cezası verdi
Bağlayıcı açıklamalar ve düzmece
beyan.
• 10.311 memur kadrosu boş kaldı
• Ataması gerçekleştirilen 57 bin 440
yeni memurun 10 bin 311’i ilan
edilen koşulları taşımadıkları için
geri çevrildi
Şeffaflık ve katılım.
• Sağlık Müdürü'ne şeffaf ve dürüst
sınav yaptığı için 'Şükran Belgesi'
• Hakkari'de hizmet veren 4 engelli
derneği yetkilileri, Sağlık Bakanlığı
tarafından 4 memur kadrosu alımı için
yapılan sınavın şeffaf ve dürüst
yapıldığından dolayı İl Sağlık Müdürü
Dr. İdris Ethemoğlu, Sınav Komisyon
Başkanı Halit Dinç ile komisyon
üyelerine birer 'Şükran Belgesi' verdi.
Hesap verme konusundaki
yöneticinin sorumluluğu.
• KURUMLARI PROMOSYON ALIRKEN HİÇ
PROMOSYON ALAMAYAN ÇAY-KUR
ÇALIŞANLARI, HUKUKEN SORUMLU VE
KUSURLU GÖRDÜKLERİ ÇAY-KUR
GENEL MÜDÜRÜNE DAVA AÇARAK
PARALARINI KENDİSİNDEN
İSTEYECEKLER .. ÇAY’DA HESAP
VERME ZAMANI ..
• ---------------------------------------------------------HALEN BÜTÜN DEVLET
Eski kamu görevlileri ile ilişkiler.
Mal beyanı
Çiller'in ünlü çiftliği satışta
Tansu Çiller'in 1993'te verdiği mal varlığı listesinde yer
almadığı için başına ağrıtan Kuşadası'ndaki araziye
şimdi oğlu Mert, lüks konutlar yapıp satacak
Çillerler’in Kuşadası’ndaki çiftliği Suna Pelister adı ile birlikte
ortaya çıkmıştı. Çillerler’in 1993 yılında verdiği malvarlığı
listesinde yer almayan çiftliğin, çocukların dadısı Suna
Pelister’e ait olduğu söylendi. Ancak daha sonra çiftlik
arazisi 11 milyar liraya Çillerler tarafından, Suna Pelister’den
satın alındı
TEŞEKKÜRLER