Transcript 3e_Compositie_oefenmateriaal

versie 1: 09-2007; v2:11-2007; v3: 03-2009; v4: 12-2011; v5: …
Wanneer deze knop in
beeld komt betekent dat:
om verder te gaan druk op
pijltjes(v)- of entertoets.
om naar de vorige dia te
gaan: druk op de
pijltjestoets(^)
Bij deze powerpoint heb je de
TekenTools van klas 3 nodig.
klas 3
COMPOSITIE
oefenmateriaal
klas 3 COMPOSITIE
1
Voordat je begint met deze powerpoint moet je eerst de volgende teksten hebben
gelezen in de TekenTools van klas 3:
- InfoBlok 113, 114 en 115 op pagina 6, en 7.
- InfoBlok 134 en 135 op pagina 40 en 41.
Daarna maak je de Test Compositie: rust-beweging, pagina 41 TekenTools, met
behulp van de afbeeldingen 2 en 3 uit het Beelden Boekje, klas 3.
De vragen die in deze powerpoint staan moet je beantwoorden in het boekje
dat je van je docent krijgt of op proefwerkpapier.
De vragen staan in
Je moet netjes en leesbaar schrijven.
deze groene kaders.
Je mag je TekenTools daarbij raadplegen.
Neem de nummers over
op je proefwerk papier
en schrijf de antwoorden
er achter.
Na afloop lever je het vragenboekje/proefwerkpapier in bij je docent.
klas 3 COMPOSITIE
2
Frankrijk
Theodore Géricault
(1791-1824)
In 1816 leed het Franse schip de Méduse schipbreuk op de Atlantische Oceaan
even buiten de Westkust van Afrika.
De ramp, die leidde tot de dood van 140 opvarenden, kreeg veel belangstelling in
heel Europa door het verhaal van de overlevenden.
De schipbreukelingen dreven dagenlang zonder water en eten op een vlot over de
oceaan tot ze gered werden door een voorbij varend schip.
Om zich in leven te houden aten de schipbreukelingen zelfs hun doden op!
Deze gebeurtenis inspireerde Géricault tot zijn schilderij “Het vlot van de Médusa”.
klas 3 COMPOSITIE
Romantiek
Studie voor 'Het Vlot van de Medusa' (1819), Theodore Géricault, 18...
3
klas 3 COMPOSITIE
Romantiek Met die mast in het midden is de compositie niet echt interessant!
Studie voor 'Het Vlot van de Medusa' (1819), Theodore Géricault, 18...
4
klas 3 COMPOSITIE
Romantiek
5
Studie voor 'Het
Vlot van de
Medusa' (1819),
Theodore Géricault,
18...
Al schetsend doet Géricault een ontdekking:
hij ziet, dat als hij het vlot met de punt naar beneden in beeld brengt, de
compositie meer schuine lijnen krijgt en dus beweeglijker wordt. De mast
staat niet meer in het midden: de compositie is interessanter, spannender!
klas 3 COMPOSITIE
Romantiek
6
Studie voor 'Het
vlot van de
Medusa',
Théodore Géricault
(1791-1824), 18xx.
Vergelijk deze
studie met het
definitieve
schilderij
volgende dia.
In deze ‘studie’ zie je dat het vlot nog tamelijk horizontaal ligt. Het reddende schip is
vrij groot is afgebeeld. De groep mensen is nog niet tot een piramide geordend,
maar een ei-vormige ‘kluit-in-het-midden’.
klas 3 COMPOSITIE
7
De grillige licht-donkerverdeling maakt de compositie beweeglijk.
Het reddende schip is niet meer dan een puntje aan de horizon!
Romantiek
Het vlot van de Medusa, Théodore Géricault (1791-1824), 1819.
Olieverf op doek, 491 x 716 cm. Musée du Louvre, Parijs, Frankrijk.
klas 3 COMPOSITIE
8
Deze dramatische compositie zit vol driehoeken en schuine lijnen.
Romantiek De aandachtsplek ligt op de top van de belangrijkste driehoek.
Het vlot van de Medusa, Théodore Géricault (1791-1824), 1819.
Olieverf op doek, 491 x 716 cm. Musée du Louvre, Parijs, Frankrijk.
klas 3 COMPOSITIE
9
Diverse bomen gemaakt door Piet Mondriaan tussen 1908 en 1912.
Ze laten samen een abstraheringsproces zien: Mondriaan begon met het natekenen
van een boom naar de natuur. Dan vereenvoudigt hij de vormen meer en meer
tot een sterk geabstraheerd schilderij. De compositie is steeds centraal gericht.
klas 3 COMPOSITIE
10
1 Geef drie
overeenkomsten
tussen het
linker en
rechter schilderij.
2 Het rechter
schilderij is
beweeglijker.
Geef hiervoor
drie argumenten.
Compositie in rood, geel en blauw,
Piet Mondriaan, 1930.
Victory Boogie Woogie (onaf),
Piet Mondriaan, 1942-44.
Iets later ging Mondriaan helemaal abstract schilderen en gebruikte hij
louter vlakken en zwart lijnen en primaire kleuren en wit, zwart en grijs.
Tegen het eind van zijn leven schilderde hij met veel kleinere vlakjes.
klas 3 COMPOSITIE
11
Nederland
Rembrandt van Rijn
(1606 - 1669)
De Chaldese koning Belsazar geeft een feest en gebruikt daarbij het zilverwerk dat
zijn grootvader Nebukadnezar uit de tempel in Jeruzalem heeft geroofd.
Tijdens het feest verschijnt plots een hand die iets op de muur schrijft.
Iedereen in het schilderij van Rembrandt schrikt zich dood: links stoot men een
beker wijn om, de vrouw rechts morst wijn uit haar beker.
Het geschrevene was het eerste ‘teken aan de wand’: de volgende ochtend is de
heiligschennende koning dood.
klas 3 COMPOSITIE
3 Wat doe je eerst als je een
12
compositietekening moet maken?
4 En wat daarna?
Het feestmaal van Balsazar,
Rembrandt, ca. 1636.
5 Welke richtingen en doorlopende lijn vallen het meest op?
Beschrijf ze.
6 Wat geven de stippellijnen aan?
klas 3 COMPOSITIE
13
Het feestmaal van Balsazar,
Rembrandt, ca. 1636.
7 Welke zaken worden aangegeven in deze compositietekening?
Noem er vijf.
8 Welk ander aspect
van de compositie
dan hierboven wordt aangegeven
in déze compositietekening?
9 Welk effect heeft het grote
licht-donkercontrast en de grillige
plaatsing van de lichte partijen
op de werking van het schilderij?
klas 3 COMPOSITIE
Compositie in rood, geel en blauw,
Piet Mondriaan, 1920.
14
Breek de Witten met de Rode Wig,
El Lissitsky, 1919.
Twee schilderijen zonder voorstelling en opgebouwd uit
geometrische (= meetkundige) vormen, maar toch totaal verschillend.
klas 3 COMPOSITIE
15
10 Hoe noem je zo’n schilderij
zonder voorstelling?
11 Noem drie elementen die de
compositie rustig maken.
12 Noem één kenmerk dat de
compositie beweeglijk maakt.
Compositie in rood, geel en blauw,
Piet Mondriaan, 1920.
klas 3 COMPOSITIE
Compositie in rood, geel en blauw,
Piet Mondriaan, 1920.
16
Breek de Witten met de Rode Wig,
El Lissitsky, 1919.
klas 3 COMPOSITIE
17
13 Noem drie elementen die de
compositie dynamisch
(= beweeglijk) maken.
Breek de Witten met de Rode Wig,
El Lissitsky, 1919.
klas 3 COMPOSITIE
Compositie in rood, geel en blauw,
Piet Mondriaan, 1920.
18
Breek de Witten met de Rode Wig,
El Lissitsky, 1919.
14 Welk van de twee schilderijen heeft de duidelijkste aandachtsplek?
klas 3 COMPOSITIE
Korenveld onder dreigende luchten met
kraaien, Vincent van Gogh, 1890.
19
Korenveld met cipressen,
Vincent van Gogh, 1889.
15 Het rechter schilderij heeft een andere indeling dan het linker.
Wat zijn de belangrijkste verschillen in de indeling? Noem er twee.
16 Door dit verschil is de indeling van het linker schilderij wat rustiger.
Wat is het belangrijkste element dat links voor rust zorgt?
17 Wat is het belangrijkste element dat in beide zorgt voor beweeglijkheid?
18 Wat is rechts de belangrijkste aandachtsplek en wat is een tweede?
klas 3 COMPOSITIE
Roof van de Sabijnse Vrouwen,
Jacques-Louis David, 1799.
20
De Grote Baadsters,
Paul Cézanne, 1899-1906.
19 Welke grondvorm zie je in het linker schilderij?
20 Welke grondvorm zie je in het rechter schilderij?
klas 3 COMPOSITIE
Autumn Rhytm, Jackson Pollock, 1950.
21 Hoe heet dit soort composities zonder aandachtplek?
21
klas 3 COMPOSITIE
22
22 Welke doorlopende
lijn is de belangrijkste in
de compositie?
Maak een compositietekening en geef hem aan.
23 Welke aandachtsplek
is de belangrijkste in de
compositie?
Geef hem aan in je
compositietekening.
24 Welke tweede
aandachtsplek zie je?
Geef hem aan in je
compositietekening.
De molen bij Wijk bij Duurstede,
Jacob van Ruisdael, 1670.
klas 3 COMPOSITIE
25 Welke doorlopende
lijn is de belangrijkste in
de compositie?
Beschrijf hem.
De Gouden Trap,
Edward Burne-Jones, 1880.
23
klas 3 COMPOSITIE
24
26 Welke doorlopende
lijnen zie je en welk
aandachtsplek?
Teken een kader in de
juiste verhoudingen
en geef ze er binnen aan.
27 Hoe komt de
aandachtsplek beeldend
tot stand?
Noem drie oorzaken.
Sneeuwstorm - Stoomboot vlak buiten de
monding van een haven,
William Turner, 1842.
klas 3 COMPOSITIE
25
28 Wat is de aandachtsplek?
29 Hoe komt de aandachtsplek
tot stand?
Noem drie beeldende
oorzaken.
De Vrijheid voert het Volk aan (28 juli 1830),
Eugène Delacroix, 1830.
30 Deze compositietekening geeft aan dat de compositie beweeglijk is.
Hoe wordt de compositie beweeglijk volgens deze tekening?
klas 3 COMPOSITIE
31 Maak een compositietekening en geef daar in aan:
- het kader
- de vereenvoudigde voorstelling
(in omtreklijn)
- de belangrijkste richtingen
(met pijlen)
- de belangrijkste tegenrichtingen
(met dunnere pijlen)
- de aandachtplek (met stippellijn)
Het glas Absinth,
Edgar Degas, 1876.
26
klas 3
COMPOSITIE
Oefenmateriaal
EINDE
klas 3 COMPOSITIE
26 Maak een compositietekening en geef daar in aan:
- het kader
- de vereenvoudigde
voorstelling (in omtreklijn)
- de belangrijkste richtingen
- de belangrijkste
tegenrichtingen
- de aandachtplek
De Oprichting van het Kruis,
Pieter Paul Rubens, 1610-13.
20