Transcript Systems Used for Cosmetic Delivery

VEZİKÜLER SİSTEMLER
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
LİPOZOMLAR
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
■ 0.02-3.5 µm çapında küresel
■ lipit çift tabaka
ve
sulu faz
olmak üzere iki kısım
■ Lipit çift tabaka ➡ tek veya çok sayıda
Üstünlükleri-1
■ Biyolojik olarak yıkılır
■ Küçük dozlarda terapötik etki
sağlayabilir
■ Em’nin plazma düzeyini istenilen süre
terapötik değerde tutabilir
■ Dozlama aralığını uzatır
■ Yan ve toksik etkileri çok azaltır veya
ortadan kaldırır
Üstünlükleri-2
■ Em enzimatik etkilerden korunur
■ Yarılanma ömrü kısa olan maddelerin
yarılanma ömrü uzatılır
■ Suda ve yağda çözünen em’ler
taşınabilir
■ Em hedef bölgeye taşınabilir
■ İçlerine hapsedilen em’lerin
farmakokinetiğini değiştirir
■ Lipozomal em emilimi, biyolojik dağılımı
ve eliminasyonu serbest maddeden
tamamen farklı
■ Örneğin,
serbest doksorubisin’in vücutta dağılım
hacmi 254 L
lipozomal doksorubisin’in 4.1 L
■ Sonuç ➡ em’nin terapötik etki ve
toksisitesi değişir
Parçacık Boyutu
■ Çok tabakalı lipozomlar (MLV)
200-3500 nm
■ Büyük tek tabakalı lipozomlar (LUV)
200-500 nm
■ Küçük tek tabakalı lipozomlar (SUV)
15-50 nm
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
Biyolojik membranlara benzer bimoleküler lipit
tabakaları arasında sulu faz içeren küresel
veziküller
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
Özellikleri
 Non-toksik ve biyoparçalanır sistemler
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
 endüstriyel ölçek üretimde ve in-proses
validasyonda güçlük
Sakıncaları
 hidroalkolik çözelti, jel veya y/s
emülsiyon içine sokulma ihtiyacı
 düşük kararlılık
kolesterol eklenmesi
EDTA veya a-tokoferol eklenmesi
fosfolipitlerin saflığı
 sızma
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
Farmasötik uygulamalar
alkilrezorsinol ile modifiye sfingomiyelin–
kolesterol lipozomu
pasif hedefleme özelliği
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
Farmasötik uygulamalar
tümöre-hedeflendirilmiş İTS
-terapötik indisde iyileşme
dokzorubisin (DOX)
sisplatin
-azaltılmış yan etki
- direkt intratümoral enjeksiyon
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
Farmasötik uygulamalar
Transferin ile modifiye edilmiş
lipozom
intraselüler taşınmada iyileşme
sitotoksik ilaç
antisens nükleik asit
ribozim
görüntüleme ajanları
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
Farmasötik uygulamalar
tretinoin
dermal taşınma
palmitoil askorbat (PA) ile modifiye
edilmiş lipozom
- askorbatın anti-tümör özellikleri iyileşmiş
- paklitaksel yüklü PA-lipozomu PA olmadan
hazırlananlara göre daha etkin
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
Diğer benzer sistemler
Transferzom
Katezom
Ultrazom
Fotozom- DNA hasarını korur
Etazom
Fitozom
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
Özel Karakterli Lipozomlar
■
■
■
■
■
■
■
Sıcaklığa hassas lipozomlar
pH’ya hassas lipozomlar
RES korumalı lipozomlar
Katyonik lipozomlar
Hedef bölgeye gönderilebilen lipozomlar
Polimerize lipozomlar
Üstü kaplı lipozomlar
mukozaya yapışma, hedeflendirme,
kararlılık arttırma, vücutta dağılım ve
farmakokinetiği değiştirme özel amaçlarıyla
yüzey polimerlerle kaplanabilir
Maddelerin Lipozomlarda Tutulması
Yöntemler:
1. Hazırlama sırasında em eklenmesi
2. Boş lipozomlara em yüklenmesi
Vücuda Veriliş Yolları
■ Parenteral
■ Oküler
■ Nazal
■ Pulmoner
■ Oral
■ Transdermal
■ Rektal ve Vajinal
Lipozom Teknolojisinin Sorunları
■ piyasa preparatı sayısı sınırlı
■ kararlılık
büyük çapta üretim
serilerarası farklılık
sterilizasyon
henüz tam çözümlenememiş
■ en uygun sterilizasyon yöntemi aseptik
ortamda filtrasyon
bu yöntem büyük lipozomlara
uygulanamaz
NİOZOMLAR
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
■ Pazara sunulan ürünün kararlılığı
önemli
■ Lipozomların kararlılığı ile ilgili
çalışmalarda fosfolipitlere alternatif
aranması sonucu ➡ non-fosfolipit
veziküller
■ Sonuçta ➡ tek zincirli amfifiller ile
veziküler yapılar
Özellikleri
= ortada sulu kavite ve farklı sayıda
bimoleküler non-iyonik YEM membranı
içeren vezikül
 Stratum corneum’un özelliklerini iyileştirir
 Non-toksik, biyoparçalanır sistem
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
Lipozoma üstünlüğü
 Büyük ölçekte hazırlanabilir
 Lipozomlardan daha kararlı
 Lipozomlardan daha ucuz
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
Sakıncaları
 hidroalkolik
çözelti, jel veya y/s
emülsiyonu şeklinde formülasyon gerekli

sızma
Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
■ Termodinamik olarak kararlı veziküller
‘karışık yem’ denilen “catanionic
mixtures” (anyonik-katyonik yüzey
etkin madde çiftleri)
bulunması ile mümkün (2000)
■ Noniyonik yem kullanımı ile vezikül
oluşum mekanizması çok iyi
anlaşılamamış
■ Tek zincirli amfifillerin
niozom oluşturabileceği
ilk kez 1978 yılında
■ Non-iyonik yem’in kullanıldığı
vezikül
ilk patent 1975’te L’Oreal tarafından
Terapötik Uygulamalar
■ Transdermal
■ Parenteral
■ Peroral
■ Diğer uygulamalar
hedeflendirme
kontrollü salım
radyofarmaside