Transcript Het belang van lokale armoedebestrijding

Campagne 2013
Armoede (op den) buiten
De geur van vers gemaaid gras en pas geoogst
koren. Genieten van mooie landschappen en
vergezichten. Een toevluchtsoord van rust uit het
drukke stadsleven. Gemoedelijkheid en persoonlijke
contacten. Het platteland als een idyllische plaats.
Onzichtbaar en verborgen in dit plaatje is de harde
dagelijkse realiteit van een leven in armoede.
Campagne 2013
Armoede (op den) buiten
• Armoede heeft een ander gezicht op het platteland: de
armoedepercentages liggen er lager dan in de grote
steden, maar sommige groepen - zoals ouderen,
alleenstaande ouders … - lopen extra risico.
• Ook is armoede op het platteland minder zichtbaar.
– De uitgestrektheid zorgt voor een grotere verspreiding van
de problematiek.
– Veel mensen durven niet met hun problemen naar buiten
komen uit schaamte. In een kleiner dorpsgemeenschap is
er minder anonimiteit waardoor de stap naar formele
hulpverlening niet snel gezet wordt.
Armoede op het platteland is vaak vergeten…
Waar is ‘den buiten’?
Typologie van landelijk gebied
Bron: Stedelijke en
Plattelandsarmoede (2013).
Steunpunt Armoedebestrijding en
Federaal Wetenschapsbeleid
Is er armoede op ‘den buiten’?
De armoede in België op basis van gebied
Bron: Stedelijke en Plattelandsarmoede (2013). Steunpunt Armoedebestrijding en Federaal Wetenschapsbeleid
Terugtredende diensten en
voorzieningen
Terugtredende diensten en voorzieningen op het platteland
zorgen voor een verlaagde toegankelijkheid en
onderbescherming.
• Overheidsdiensten:
–
–
–
–
OCWM: in elke gemeente
Bibliotheek: een van de meest verspreide diensten
Werkwinkel: tot 7 gemeenten voor 1 werkwinkel
Kinderopvang: regionale verschillen, vaak gebrek aan flexibele
en occasionele opvang
– CAW: beperkt aantal contactpunten
– Onderwijs: afstand tot secundair onderwijs vaak groot
– Gezondheidszorg: verschillende drempels
Terugtredende diensten en
voorzieningen
• Middenstand:
– Lokaal erg verschillend
– Mensen die afhankelijk zijn van personen buiten het gezin lijden
sterkst onder gebrek aan nabijheid
– Mensen missen basisproducten (brood, vlees, algemene
voeding) en banken het meest
“Het hangt allemaal samen.
– Indien wel in de buurt: vaak duurder
Vanaf hier is het niet mogelijk
• Bedrijfsleven:
– Minder bedrijven, minder arbeidsplaatsen
– Afstand tot werk
– Slechte bereikbaarheid of verbindingen
om met het openbaar vervoer
naar de Aldi te gaan. De
supermarkt in de buurt is te
duur met mijn weekbudget.”
(Getuigenis Welzijnsschakels)
Terugtredende diensten en
voorzieningen
• Landbouw:
– Boeren op een kruispunt
• Vrije tijd:
“De Welzijnsschakel is een godsgeschenk (…) Ik
kan voor mezelf en de kinderen nieuwe kleren
kopen in de winkel, de uitstappen doe ik mee als
ik kan. Je kan ook gewoon binnenspringen voor
een tas koffie.” (Getuigenis Welzijnsschakels)
– Minder participatie van mensen in armoede: 26,5% t.o.v.
38,2%
– Extra drempels op het platteland
– Wel grotere aanwezigheid verenigingsleven
• Nood aan nieuwe ontmoetingsplaatsen
Mobiliteit
Waarvoor ben je beperkt in de mobiliteit?
Bron: Mobikansen. Mobiel21 vzw en Netwerk tegen armoede
Mobiliteit
Welke vervoersmiddelen worden gebruikt?
Bron: Mobikansen. Mobiel21 vzw en Netwerk tegen armoede
Lokaal armoedebeleid
Lokale besturen hebben een grote verantwoordelijkheid in het
sociale- en armoedebestrijdingsbeleid. Het lokale niveau staat
het dichtst bij de mensen. Maar hoe groot is hun draagkracht?
• Van Openbare Onderstand naar OCMW:
– Uitbreiding opdrachten
– Van aalmoezen naar maatschappelijke integratie
• Lokaal sociaal beleid:
– Voortdurende wijzigingen, met vooral aandacht voor steden
– Gebrek aan kader voor lokaal armoedebestrijdingsbeleid, geen
rechtstreeks armoedebestrijdende doelstellingen
– Participatie mensen in armoede en middenveld niet optimaal,
maar wel uiterst belangrijk
Lokaal armoedebeleid
• Groot belang van lokaal bestuur:
– Financiële steun
– Energiearmoede
– Schuldhulpverlening
–…
“Mijn gezondheid is niet goed. Enkele winters geleden zat ik zonder gas en elektriciteit.
Ook het OCMW kon niks geven, zij hadden ook geen geld.” (Getuigenis Welzijnsschakels)
Lokaal armoedebeleid
• Beperkte draagkracht landelijke gemeenten
– Klein fiscaal draagvlak
– Grote noden
– Kleine personeelsgroep
– Beperkte diensten
– Meest kwetsbaren de dupe?
– Kansen op nabijheid
Lokaal armoedebeleid
• Meer draagkracht en beter armoedebeleid
mogelijk:
– Samenwerking tussen gemeenten en OCMW’s
– Participatie van mensen in armoede
– Samenwerking met middenveld
– Extra middelen via plattelandsfonds
“Er is hier een betere mentaliteit dan in de stad. Mensen geven om je, zijn in je
geïnteresseerd, zeggen goeiedag. Dat is de landelijke charme.” (Getuigenis Welzijnsschakels)
Sleutels voor het beleid
OPEN DEUREN NAAR EEN LEVEN ZONDER ARMOEDE.
Daarom vragen wij:
1. Toegankelijke diensten in elke gemeente
2. Basismobiliteit voor mensen in armoede
3. Extra middelen in het plattelandsfonds specifiek
voor kwetsbare doelgroepen
4. Uitbreiding van het kwalitatief en betaalbaar
woonaanbod
contact
www.welzijnszorg.be
Welzijnszorg, Samen tegen armoede
Huidevetterstraat 165
1000 Brussel
02/502 55 75
[email protected]
Facebook: welzijnszorg, samen tegen armoede
Twitter: @welzijnszorg @bertdhondt