Transcript Prezentacja multimedialna – psychologia tłumu

PSYCHOLOGIA
TŁUMU
Anna Kozak
Justyna Fit – Kempska
Tomasz Lutostański
Grzegorz Harasiuk
TŁUM
Zbiorowość ludzka przyjmująca formę czasową i
niezorganizowaną. Jednostki w tłumie zawsze przebywają w
bliskości fizycznej i mają wspólny obiekt zainteresowania.
Tłum może też przejawiać wspólnie ukierunkowane
spontaniczne działania. W takiej sytuacji w tłumie dochodzi
często do naśladownictwa i (chwilowego) wyzbywania się
indywidualizmu. Często też uczestnicy tłumu czują się silniejsi
i tracą zdolność obiektywnej oceny sytuacji.
Psychologia tłumu
to gałąź psychologii zajmująca się
zjawiskiem zachowania jednostek w
wielkiej masie ludzkiej.
Masa ta może być rozumiana dwojako:
1. jako krótkotrwałe zgromadzenie
jednostek (np. manifestacja uliczna);
2. 2. jako synonim społeczeństwa
masowego.
Psychologia tłumu
Psychologia tłumu narodziła się w XIX wieku. Za jej ojca
uważa się francuskiego lekarza, antropologa i socjologa
Gustava Le Bona.
Le Bon zauważył i opisał zjawisko odmiennego
zachowania się ludzi gdy są badani pojedynczo i innego,
gdy są badani w masie ludzkiej. Jako szczególnie
interesujący przypadek uznał „tłum” ludzi, który – jako
zbiorowość – w danej sytuacji zachowuje się zupełnie
odmiennie, niż suma poszczególnych jednostek tłum ten
tworzących, gdy stają w samotności przed identycznymi
problemami.
CECHY TŁUMU
Zanika poczucie własnej odrębności, tworzy się „ dusza zbiorowa tłumu”.
Uczucia i myśli i działania wszystkich zaczynają mieć własny, wspólny
kierunek.
Poziom inteligencji tłumu jest znacznie obniżony w stosunku do poziomu
inteligencji poszczególnych jednostek. Decyzje podejmowane w tłumie są,
wiec zwykle prymitywne i najprostsze.
Uczucia tłumu są zwykle proste i przesadne, nieraz gwałtowne. Tłum może
ulegać niskim instynktom, ale może te być wyjątkowo moralny i pociągać do
moralności wszystkich członków
Jednostka w tłumie, choćby pod wpływem samej jego liczebności, nabywa
poczucia niezwyciężonej potęgi, dzięki czemu czasem pozwala sobie na
upust tych namiętności, które, będąc sama, z pewnością by stłumiła.
Zanika poczucie odpowiedzialności. Tłum jest anonimowy, jest, wiec
nieodpowiedzialny.
Zaraźliwość, a konkretnie zaraźliwość uczuć i czynów uczestników jest
typowym zjawiskiem występującym w tłumie. Osoba w tłumie jest podatna
na sugestie i ma zmniejszony stan świadomości i w dużym stopniu
stłumione racjonalne myślenie.
Każda osoba stając się częścią tłumu zstępuje kilka stopni niej w rozwoju
kulturowym
Jednostkę w tłumie cechuje:
zanik świadomości własnego „ja”;
przewaga czynników nieświadomych;
kierowanie myślami i uczuciami przez sugestię i zaraźliwość;
dążność do jak najszybszego urzeczywistnienia sugerowanych idei;
jednostka staje się automatem, którym kieruje wola narzucona,
nigdy własna;
jednostka, stając się cząstką tłumi, zstępuje o kilka stopni niżej w
swym rozwoju kulturowym, staje się istotą dziką i niewolnikiem
instynktów;
spontaniczność;
gwałtowność;
okrucieństwo;
bohaterstwo;
entuzjazm pierwotnego człowieka;
łatwość ulegania wpływom słów i obrazów;
wykonuje czyny sprzeczne ze swoim interesem
RODZAJE TŁUMU
Różnorodność podniet tworzących tłum powoduje wielość odmian
tej specyficznej zbiorowości społecznej. Badacze najczęściej
wyróżniają tłum:
1.
2.
3.
4.
AGRESYWNY - to taki, który atakuje jednostkę, zbiorowość lub
instytucję. Występuje w trzech formach jako tłum linczujący,
terroryzujący i walczący.
UCIEKAJĄCY - występuje w dwóch odmianach: tłumu
ogarniętego paniką na ograniczonej przestrzeni, przeważnie
podczas zbiegowiska zagrożonego niespodziewanym
niebezpieczeństwem oraz sformalizowanej grupy napotykającej
zagrożenie rozpadu więzi formalnej. W tłumie uciekającym, bez
względu na odmianę, jednostki ogarnięte strachem kierują się
instynktem samozachowawczym.
NABYWAJĄCY (RABUJĄCY) - występuje w okresach kryzysów i
gospodarczego niedostatku.
DEMONSTRUJĄCY - ) tym różni się od poprzednich, że jest
zorganizowany. Jest on wyrazem wdzięczności, uznania,
potępienia, pogardy, pochwały lub protestu.
PANIKA
PANIKA to nagły niepohamowany i
nieuzasadniony strach , który ogarnąć może
jednostkę jak i zbiorowość ludzką. Panikę tłumu
wyjaśnia się mechanizmem zaraźliwości tzn.
jedna osoba przekazuje swoje doznania
paniczne na inne osoby. Tłum taki cechuje się
pobudzeniem emocjonalnym, oddaleniem
niebezpieczeństwa.
Panika wybucha niekiedy w sytuacji braku
zagrożenia, może ją spowodować złudzenie
pojawienia się zagrożenia, samo hasło np.:
„pożar” może wywołać panikę.
W wyniku masowej paniki, jaka wybuchła w tłumie ludzi, zgromadzonych
w tunelu prowadzącym na teren Love Parade, zginęło 19 osób, a 342
zostały ranne. Ochrona powstrzymywała prących w stronę wejścia ludzi i
w pewnym momencie doszło do wybuchu paniki i chaosu. W wyniku
zajścia 17 osób zostało stratowanych przez tłum, dwie kolejne zmarły w
szpitalu.
378 zabitych w panice na moście. Dramat podczas obchodów
święta wody w stolicy Kambodży Phnom Penh. Na jednym z
mostów wybuchła panika. Przerażeni ludzie tratowali się nawzajem
i spychali do rzeki
Nagle wybuchła panika. Świadkowie mówią, że wywołało ją omdlenie
jednej z osób. Być może ludzie myśleli, że doszło do zamachu
terrorystycznego. Zaczęli się przepychać, bić, spychać z mostu.
Większość z ofiar utonęła zepchnięta do Mekongu. Jest też wielu
zatratowanych.
OBROŃCY KRZYŻA
Krzyż sprzed Pałacu
Prezydenckiego w
Warszawie
Nie doszło do jego
przeniesienia do
Kościoła św. Anny z
powodu oporu grupy
osób określających się
jako „obrońcy krzyża”.
Zarówno przeciwnicy,
jak i zwolennicy
obecności krzyża
przed Pałacem
Prezydenckim
organizowali własne
wiece i manifestacje
PODSUMOWANIE
W dzisiejszych czasach Le Bon
jest już chętnie czytany i
analizowany, a jego teorie
dotyczące tłumu stały się
podstawą dla rozwoju
nowoczesnej psychologii
(psychologia społeczna), a także
technik manipulowania ludźmi
(socjotechika). Analizy Le Bona
stanowią podstawę
współczesnego marketingu
handlowego i politycznego,
public relations i teorii reklamy.
Wszystkie te dziedziny wiedzy
opierają się na przekonaniu o
irracjonalnym charakterze mas
ludzkich i możliwości
manipulowania nimi za pomocą
symboli, nazw i haseł, a nie
przekonywania ich za pomocą
racjonalnej argumentacji.