Transcript Hoofdstuk 9 - Pearson Education

PRINCIPES
VAN
BEDRIJFSECONOMIE
HOOFDSTUK 9
HET ONDERNEMINGSPLAN
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
INHOUDSOPGAVE
9.1 Inleiding
9.2 Nut en noodzaak van een ondernemingsplan
9.3 De samenstelling van een ondernemingsplan
9.4 De totstandkoming van een ondernemingsplan
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 2
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
BELANGRIJKSTE LEERDOELEN
9.1 INLEIDING
LEERDOELEN
• Weten wat de functie van een ondernemingsplan is
• De inhoud van een ondernemingsplan kunnen omschrijven
• Uitleggen wat een ondernemingsplan voor de verschillende partijen
betekent
• De relatie tussen de omgeving, het planningsproces en het
ondernemingsplan kunnen uitleggen.
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 3
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
NUT EN NOODZAAK VAN EEN ONDERNEMINGSPLAN
9.2 NUT EN NOODZAAK VAN EEN ONDERNEMINGSPLAN
•
•
•
Een ondernemingsplan is nodig voor de keuzes en onderbouwing te
vastleggen voor de bedrijfsvoering.
Een ondernemingsplan is niet enkel nodig voor het starten van een bedrijf
maar ook voor het professioneel runnen van een gevestigde onderneming
en het maken van investeringen. Het dwingt de ondernemer na te denken
over de toekomst van het bedrijf.
Er zijn drie functies van het ondernemingsplan ...
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 4
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
NUT EN NOODZAAK VAN EEN ONDERNEMINGSPLAN
1. Communiceren over de (startende) onderneming en de ondernemer.
• Het ondernemingsplan is uiterst geschikt als instrument voor het geven van
een bedrijfspresentatie. Hierbij hebben we verschillende doelgroepen
zoals:
 Financiers & kapitaalverschaffers van (risico)kapitaal: Door middel van
het ondernemingsplan zijn zij beter in staat om de kredietwaardigheid
van de onderneming te kunnen inschatten. Hun aandacht gaat
hoofdzakelijk naar het financiële gedeelte.
 Leidinggevenden en medewerkers: Naarmate een onderneming
groeit, wordt de interne structuur complexer. Een ondernemingsplan
kan dan voor een leidraad zorgen zodat iedereen dezelfde visie heeft
en zodat iedereen in dezelfde richting denkt voor een optimaal
resultaat.
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 5
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
NUT EN NOODZAAK VAN EEN ONDERNEMINGSPLAN
 Nieuwe medewerkers: Dankzij het plan krijgen nieuwe werknemers al
snel inzicht in de huidige bedrijfsactiviteiten en bedrijfsvoering. Hierdoor
wordt de inwerkperiode zo kort mogelijk gehouden waardoor de
productiviteit zo snel mogelijk kan stijgen van de nieuwe werkgevers.
 Klanten en prospects: Vertrouwen bij de klanten is zeer belangrijk.
Daarom kan het tonen van een professioneel ondernemingsplan aan key
accounts zeer stimulerend werkend. Hierdoor krijgt het plan de
mogelijkheid om langetermijnrelaties op te bouwen.
 Zakenpartners zoals leveranciers, tussenpersonen en distributeurs:
Leveranciers zullen willen weten of de onderneming kredietwaardig is.
Vooral voor jonge ondernemingen waarvan de onderhandelpositie nog
niet stevig genoeg is, kan het plan een doorslaggevende rol spelen in het
uiteindelijk zaken doen.
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 6
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
NUT EN NOODZAAK VAN EEN ONDERNEMINGSPLAN
2. Managen van bedrijfsactiviteiten:
• Een goed gefundeerd ondernemingsplan helpt de ondernemer bij de start
en als de onderneming loopt, de geboekte resultaten te volgen,
controleren en evalueren.
 Een blauwdruk van de onderneming. Het groeit mee als verworven
kennis, inzichten en ervaringen van de ondernemer.
3. Plannen van de bedrijfsgroei:
• Groeifasen zijn beter te plannen door het ondernemingsplan. In het begin
doet de ondernemer nog veel zelf, maar door verloop van tijd zullen
mensen werk van hem gaan overnemen. De praktische vaardigheden van
de ondernemer zelf spelen steeds minder rol. Het ondernemingsplan zorgt
er dan voor dat de ondernemer in elke groeifase grip heeft op de situatie.
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 7
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
DE SAMENSTELLING VAN HET ONDERNEMINGSPLAN
9.3 DE SAMENSTELLING VAN HET ONDERNEMINGSPLAN
Ondernemingsplan geeft weer:
 Commerciële doelen en aspecten
 Organisatorische doelen en aspecten
 Financiële doelen en aspecten
Een uitgebreid ondernemingsplan bestaat ui de volgende onderdelen:
• Managementsamenvatting: Hierin worden de basiskenmerken van de
onderneming verwoord, het product of de producten, de beoogde
doelgroep en een omschrijving van de ondernemer en zijn verwachtingen
rondom de toekomst van de sector waarin het bedrijf actief is.
 Indien financiering of deelname nodig is van derden, bevat de
managementsamenvatting het verzoek om de onderneming daarin te
ondersteunen met een concreet bedrag.
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 8
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
DE SAMENSTELLING VAN HET ONDERNEMINGSPLAN
•
Beschrijving van het product of de dienst: Hierbij worden de kenmerken
van het product, dienst of assortiment bekeken. Wat zijn de fysieke
eigenschappen, uit welke onderdelen bestaat het, welke behoefte wordt
ermee vervuld en wat is het beoogde kwaliteitsniveau enz. In dit gedeelte
moet dus duidelijk zijn waarom de klant bereid zou moeten zijn om voor
het product te betalen.
•
Marktanalyse: Hierin beschrijft de ondernemer zijn specifieke kennis van
de markt en presenteert hij de belangrijkste bevindingen en conclusie naar
aanleiding van een marktonderzoek dat hij heeft uitgevoerd. Hierin worden
tevens ook resultaten van eventuele tests of veldonderzoeken in gebracht.
Eveneens de sterke en zwakke punten van de concurrentie en de politieke
en juridische vereisten inclusief de kosten die gemaakt moeten worden om
hieraan te voldoen.
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 9
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
DE SAMENSTELLING VAN HET ONDERNEMINGSPLAN
•
Marketing- en verkoopstrategie: De informatie uit het bedrijfsprofiel, de
productbeschrijving en de marktanalyse leveren een schat aan informatie
op over de trends en ontwikkelingen waaruit een overzicht kan worden
gemaakt van de kansen, bedreigingen, sterke en zwakke punten van de (op
te zetten) onderneming.
 SWOT-analyse: Strengths, Weaknesses, Opportunities en Threats.
Door marktkansen te koppelen aan sterke punten van de onderneming kan
een marketingstrategie worden geformuleerd die, door een heldere
positionering van de onderneming in de markt, gericht is op het werven en
vasthouden van klanten uit de doelgroep. De marketingstrategie wordt
aangevuld met de verkoopsstrategie. Hierin is het verkoopsproces concreet
is uitgewerkt.
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 10
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
DE SAMENSTELLING VAN HET ONDERNEMINGSPLAN
•
Management en organisatie: Hierin wordt de organisatie beschreven va de
onderneming. Dit kan op eenvoudige wijze aan de hand van een
organisatieschema en functiebeschrijvingen bij te voegen. Hierin staat dan
duidelijk de verschillende functies van de medewerkers en leiders van de
onderneming.
•
Financieel plan: Hoe het product geld gaat opbrengen, hoeveel winst
ermee gemaakt kan worden enz. zit in het financieel plan. De keuzes uit
voorgaande onderdelen van het ondernemingsplan brengen opbrengsten,
inkomsten, maar ook kosten en uitgaven met zich mee. Het is belangrijk
inzicht te hebben in de stroom inkomsten en uitgaven om de continuïteit
van de onderneming te waarborgen.
• Investeringsbegroting: opsomming van de uitgaven die gedaan
moeten worden om een onderneming op te starten.
• De uitgaven voor de investering moeten worden gefinancierd. Dit
wordt beschreven in de financieringsbegroting.
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 11
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
DE SAMENSTELLING VAN HET ONDERNEMINGSPLAN
•
•
•
•
Als er sprake is van een startende onderneming, dan vormen de
investeringsbegroting en de het financieringsplan samen de openingsbalans.
Om de nettowinst gedurende een bepaalde periode vast te kunnen stellen,
moet een exploitatiebegroting worden opgesteld. Voor een goed beeld te
krijgen moet deze meer dan één jaar overspannen.
Een belangrijke aanvulling hierbij is de break-evenanalyse.
Aangezien opbrengsten en inkomsten, maar ook kosten en uitgaven niet altijd
samenvallen is er behoefte aan een overzicht van de geldstromen. Dit wordt
bewerkstelligd door de liquiditeitenbegroting. Hiermee wordt vastgesteld
hoeveel kasmiddelen er nodig zijn om aan de betalingsverplichtingen te
voldoen.
Het financiële plan wordt afgesloten met per jaar de eindbalans en een
ratioanalyse met daarin de belangrijkste kengetallen.
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 12
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
DE SAMENSTELLING VAN HET ONDERNEMINGSPLAN
•
Nog een aantal aanvullende uitgangspunten en randvoorwaarden voor het
financiële plan zijn:
 Verstrekt de onderneming wel of geen leverancierskrediet aan haar
afnemers?
 Wat zijn de belangrijkste bronnen van inkomsten en is er sprake van
seizoensinvloeden?
 Wat is de winstbestemming: hoeveel van de winst wordt uitgekeerd
aan de eigenaren of laten die hun aandeel voorlopig in de
onderneming om de groei te financieren?
 Wat zijn de vooruitzichten met betrekking tot rentepercentages,
belastingtarieven enz.?
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 13
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
DE TOTSTANDKOMING VAN HET ONDERNEMINGSPLAN
9.4 DE TOTSTANDKOMING VAN HET ONDERNEMINGSPLAN
• Het schrijven van een ondernemingsplan gebeurt altijd ‘outside-in’; van
buiten naar binnen. De ondernemer moet dus eerst afstand nemen van de
operationele bedrijfsvoering en moet zich vooral richten op de omgeving
en de toekomst van het bedrijf.
•
Het plannen van een onderneming bestaat uit een cyclus van een aantal
fasen:
 Formuleren van de marktkans of op te lossen probleem en
doelstellingen: Indien er een gat in de markt is  Ondernemer moet
die omschrijven als mogelijke afnemersgroepen, de behoeften ervan
en hoe hij hierop wil inspelen. Kansen in de markt komen meestal
voort uit signalen als onvervulde behoefte van afnemers, producten
die als substituut kunnen fungeren voor andere producten enz.
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 14
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
DE TOTSTANDKOMING VAN HET ONDERNEMINGSPLAN
 Andere invalshoek zijn problemen die worden ondervonden door het
niet behalen van bepaalde doelen. Een teruglopend marktaandeel en
omzet zijn hiervoor sterke indicatoren. In dit geval is het vertrekpunt
van het ondernemingsplan een vergelijkende studie tussen beide jaren.
 Uit deze fase volgt een nauwkeurige omschrijving van de
marktkans of het op te lossen bedrijfsprobleem en de
doelstellingen die de ondernemer de komende jaren wil
bereiken!
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 15
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
DE TOTSTANDKOMING VAN HET ONDERNEMINGSPLAN
 Analyseren van de omgeving: Hierin kijkt de ondernemer nog steeds
naar alles wat zich buiten de onderneming bevindt.  Informatie over
potentiële afnemers, concurrenten enz. Alle relevante
trends/bewegingen en veranderen worden verzameld en
gecategoriseerd in kans of bedreigingen.
 Analyseren van de onderneming: In kaart brengen van de sterke en
zwakke kanten van de onderneming. Men vindt deze door de eigen
onderneming te vergelijken met concurrenten.
 Belangrijk: Welke onderwerpen zijn nuttig om te vergelijken en
welke concurrenten vindt men hierdoor?
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 16
HOOFDSTUK 9: HET ONDERNEMINGSPLAN
DE TOTSTANDKOMING VAN HET ONDERNEMINGSPLAN
 Formuleren van de marketing- en verkoopstrategie: Om de kloof die er
is in fase 1 te overbruggen moet er een deftige verkoop- en
marketingstrategie worden opgebouwd aan de hand van de analyse van
fase 2 en 3. Deze nieuwe strategie kan bijvoorbeeld het implementeren
van nieuwe producten betekenen of het betreden van nieuwe markten
enz.
 Implementeren en uitvoeren van de ondernemingsstrategie: Een
nieuwe strategie betekent veelal een verandering binnen de
onderneming  weerstand. Daarom is het nodig om best alle
medewerkers en stakeholders bij het nieuwe plan te betrekken.
Het eindresultaat van deze cyclus is een ondernemingsplan.
PRINCIPES VAN BEDRIJFSECONOMIE - 17