Transcript FALSAFAH - Dr Khai Site

1
A paradigm (pronounced PEHR-uh-daim , from Greek
paradeiknyai - to show side by side) is a pattern or an
example of something. The word also connotes the ideas
of a mental picture and pattern of thought.
….a "series of peaceful interludes punctuated by
intellectually violent revolutions", and in those revolutions
"one conceptual world view is replaced by another".
(Kuhn 1962)
2
PARADIGMA
Pendidikan
Falsafah
Falsafah
Pendidikan
Kurikulum
Pengajaran &
Pembelajaran
Pembangunan
Insan
Pembangunan
Negara
3
PENDIDIKAN
Proses
Matlamat
Adakah pendidikan itu merupakan proses
memindahkan ilmu bagai mengisi botol yang kosong?
4
5
Persoalan?
1. Apakah yang menjadi arah/ hala tuju pendidikan?
2. Mengapakah ada matlamat yang dianggap bermakna?
3. Sejauhmanakah wujud perbezaan didikan dan latihan?
4. Adakah wujud bentuk pengetahuan yang berbeza?
5. Adakah kurikulum yang berbeza diperlukan untuk pelajar yang
berbeza?
6. Bagaimanakah kandungan dibentuk di dalam kurikulum?
7. Bagaimanakah bentuk
dijustifikasikan?
kurikulum
yang
spesifik
boleh
8. Sejauhmanakah realiti yang baru perlu dimasukkan di dalam
sesebuah kurikulum?
6
Persoalan
Mengapa anda hendak menjadi
guru?
Untuk menjadi guru, apakah
ilmu yang mesti anda kuasai?
7
Menurut Shulman, L.S. (1986)
Guru yang
profesional mestilah menguasai 7 jenis
pengetahuan:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Pedagogi
Kandungan mata pelajaran
Konten-pedagogi
Pelajar
Konteks pendidikan di Malaysia
Tujuan dan falsafah pendidikan di Malaysia
Kurikulum
Kursus ini akan membincangkan 3 jenis pengetahuan
yang akhir.
8
1. Pengetahuan Pedagogi
•
•
•
•
Prinsip pengajaran
Strategi pengajaran
Pengurusan bilik darjah
Pengurusan idea
9
2. Pengetahuan Kandungan Subjek
•
•
•
•
Falsafah subjek
Teori-teori tentang subjek
Struktur ilmu subjek
Kandungan subjek
10
3. Pengetahuan Kurikulum
• Konsep & pengertian kurikulum
• Teori-teori kurikulum
• Model-model kurikulum
11
4. Pengetahuan Konten-Pedagogi
• Kefahaman tentang kandungan mata pelajaran
dan pedagogi
• Taakulan pedagogi
• Kefahaman tentang kandungan mata pelajaran
• Transformasi
- Persediaan
- Representasi
- Pemilihan
- Adaptasi
• Pengajaran dan pembelajaran
• Penilaian
• Refleksi
12
Pengetahuan Konten-Pedagogi
13
5. Pengetahuan Tentang Pelajar
•
•
•
•
•
Ciri-ciri psikologi
Latar belakang keluarga
Rakan sebaya
Keadaan komuniti
Prospek kerjaya
14
6. Pengetahuan Konteks
Pendidikan di Malaysia
•
•
•
•
Sejarah sistem pendidikan di Malaysia
Matlamat pendidikan di Malaysia
Struktur pendidikan di Malaysia
Pengaruh perubahan ekonomi terhadap
sistem dan corak pendidikan
• Pengaruh budaya setempat terhadap
sekolah
15
7. Pengetahuan Tentang
Tujuan Dan Falsafah
Pendidikan Malaysia
• Tujuan pendidikan
• Falsafah Pendidikan Kebangsaan (FPK):
i.
Asas pembinaan FPK.
ii.
Bentuk dan prinsip pendidikan
iii. Proses & pelaksanaan pendidikan
iv. Kesan akhir pendidikan.
16
KONTEN
(Apa pengetahuan yang hendak diajar?
ILMU
PROFESIONAL
KEGURUAN
KONTEKS/
PERSEKITARAN
PEDAGOGI
(Bagaimanakah pengetahuan
hendak disampaikan?)
PENILAIAN
(Bagaimanakah menentukan
tujuan pembelajaran tercapai?)
TUJUAN & FALSAFAH
17
KONSEP & PENGERTIAN
18
Falsafah = Philosophy
Philosophy = The love of wisdom
Falsafah = Mencintai kearifan / Kebijaksanaan
Pendidikan = Education (Educare / Educere)
Pendidikan = Didikan vs Latihan
Kurikulum = Curriculum/ curere
Kurikulum = Jurusan/ bidang/ fakulti
19
20
Perbandingan
PENDIDIKAN
(education)
Belajar untuk keterampilan
Belajar untuk belajar
DIDIK
(educere)
LATIH
(educare)
21
Jenis
Pendidikan
Perbandingan:
1. Rekabentuk
PENDIDIKAN
Formal
Informal
Cth: SK,
SMK, MRSM,
IKM
Cth: Adab, tutur
kata, akhlak
2. Pengajaran
3. Pembelajaran
4. Organisasi
5. Penilaian
6. pengiktirafan
Non Formal
Cth: Kursus
masakan, jahitan,
ternakan
22
Formal
Informal
Non formal
Reka bentuk
Perkembangan ilmu
& kemahiran, j/m
lama
Bina kemahiran
untuk kehidupan,
j/m berterusan
Perkembangan
kemahiran, j/m
pendek
Pengajaran
Guru terlatih,
pedagogi.
Keluarga &
masyarakat
Ahli yang pakar
Pembelajaran
Seragam, berjadual,
teks
-
Institusi
Rasmi: bangunan &
kelas, sekolah,
Tidak rasmi: rumah,
masyarakat
Rasmi & tidak
rasmi: agensi
kerajaan & swasta.
Kurikulum
Rasmi, kebangsaan,
berstruktur
Tidak rasmi
Tidak rasmi
Penilaian
Rasmi &
kebangsaan
-
Pengiktirafan
Perjawatan: sijil,
Dip., Ijazah
-
Organisasi
Pra sekolah, sk. ren
& men, IPT
-
Berjadual
Sijil penyertaan
-
23
Definisi Pendidikan
Idea Klasik Greek
Usaha manusia/kerajaan untuk membentuk
generasi mendatang.
i. Sparta
: Pendidikan satu usaha untuk
membentuk rakyat yang berani, berdisiplin,
taat pemimpin dan cintakan tanah air.
ii. Athens
: Pendidikan untuk membina
kebijaksanaan dan keseimbangan jiwa bagi
mengukuhkan demokrasi dan membentuk
warganegara yang cintakan negara.
24
1. Pendidikan ialah latihan.
“Pendidikan sebagai latihan jasmani dan rohani
bagi mencapai kecantikan kesempurnaan
pekerti.”
(Plato: 427 S.M. – 347 S.M.)
2. Pendidikan ialah usaha
“Pendidikan ialah proses pembinaan pekerti dan
pengembangan akal fikiran.”
(Socrates: 470 S.M. – 399 S.M.)
25
3. Pendidikan ialah sistem
“Pendidikan ialah satu sistem perkembangan
intelektual, jasmani, kerohanian dan emosi.”
(Aristotle: 384 S.M. – 322
S.M.)
4. Pendidikan ialah proses
“Pendidikan sebagai proses membentuk
kecenderungan asasi yang berupa kepercayaan
dan perasaan terhadap alam sejagat dan
sesama manusia. Pendidikan juga suatu proses
bagi mengatur dan menambah pengetahuan
yang dimiliki supaya dapat hidup dengan lebih
selamat.”
(John Dewey: 1933)
26
5. Pendidikan ialah penambahan ilmu
“Pendidikan ialah untuk menambahkan ilmu
untuk menghampirkan diri dengan
kesempurnaan fitrah dan memahami daya
usaha yang terdapat pada bakat dan watak
seseorang.”
(Stuart Mill)
6. Pendidikan ialah mendidik
“Pendidikan ialah mendidik iaitu memimpin
keluar. Pendidikan berlaku melalui tunjukajar,
latihan dan indoktrinasi.”
(Ducasse)
27
Konsep & Pengertian Pendidikan
Dalam Islam
Tarbiah
(Mengasuh/
Memelihara/
membaiki)
MAKHLUK
Ta’dib
(Mendidik/
membentuk
adab & akhlak
Ta’lim
(Pengajaran)
28
1. ‘Pendidikan sebagai membentuk tabiat dan sikap
manusia dalam pelbagai aspek kehidupan (jasmani,
rohani, akal, akhlak, sosial) supaya dapat mengabdi diri
kepada Allah”. (Al-Jamali)
2. ‘Pendidikan sebagai latihan aqliah, jasmaniah dan
rohaniah bagi melahirkan manusia berkebudayaan tinggi,
berupaya melaksanakan tanggungjawab sebagai insan
yang baik dan warganegara yang sempurna.”
(khursid Ahmad)
3. Pendidikan ialah merubah dan memindahkan nilai-nilai
kebudayaan kepada individu melalui berbagai proses dan
cara bagi melahirkan manusia yang bertanggungjawab &
berbakti kepada Allah. (Hasan Langgulung)
29
1. ‘Pendidikan sebagai membentuk tabiat dan sikap
manusia dalam pelbagai aspek kehidupan (jasmani,
rohani, akal, akhlak, sosial) supaya dapat mengabdi diri
kepada Allah”. (Al-Jamali)
2. ‘Pendidikan sebagai latihan aqliah, jasmaniah dan
rohaniah bagi melahirkan manusia berkebudayaan tinggi,
berupaya melaksanakan tanggungjawab sebagai insan
yang baik dan warganegara yang sempurna.”
(khursid Ahmad)
3. Pendidikan ialah merubah dan memindahkan nilai-nilai
kebudayaan kepada individu melalui berbagai proses dan
cara bagi melahirkan manusia yang bertanggungjawab &
berbakti kepada Allah. (Hasan Langgulung)
30
Fikirkan Sejenak…..
Apakah yang anda faham
tentang konsep dan
pengertian pendidikan?
31
32
Konsep & Pengertian Falsafah
Dan Falsafah Pendidikan
Falsafah
= Philosophy
Philosophy = Philien +
Sophia
(mencintai)
(kebijaksanaan)
The love of wisdom
Falsafah
= Mencintai Kebijaksanaan
33
Apakah Hakikat Falsafah/
Kebijaksanaan?
Aktiviti berfikir secara meluas,
mendalam, kritis, holistik,
sistematik, radikal, integral,
konsepsual dan universal untuk
menemui kebenaran.
34
Definisi Falsafah
1. Falsafah sebagai usaha menyelidik
‘Falsafah ialah usaha menyelidik bagi membentuk
pengetahuan yang murni bagi mencapai kebijaksanaan.
(Socrates)
2. Falsafah sebagai usaha mengetahui
‘Falsafah ialah usaha mengetahui segala yang ada
berhubung dengan manusia dan kehidupannya untuk
mencapai hakikat kebenaran.’ (Plato)
3. Falsafah ialah disiplin
‘Falsafah ialah disiplin yang menyelidiki asas
sebab segala benda.’ (Aristotle)
dan
35
4. Falsafah ialah ilmu
‘ Falsafah ialah ilmu tentang alam yang maujud dan
bertujuan menyelidiki hakikat yang sebenarnya.’
(al-Farabi)
5. Falsafah mempunyai ciri perbincangan
‘Falsafah ialah perbincangan berkaitan soal-soal agama
dan ketuhanan semata-mata dan hasil pemikiran
manusia yang spekulatif yang berdasarkan ujikaji dan
pengamatan yang tajam.’ (al-Ghazali)
36
Hubungkait
Falsafah,
Pendidikan dan
Kurikulum
FALSAFAH
Membina penghayatan
1. Metafizik
2. Epistemologi
3. Aksiologi
4. Logik
Proses mengembangkan
1. Kognitif
2. Afektif
3. psikomotor
PENDIDIKAN
Tidak
Formal
Formal
Non
Formal
KURIKULUM
Sekolah/institusi
Kebangsaan
i. Kurikulum ideal
ii. Kurikulum
formal
iii. Kurikulum
tersembunyi
37
FALSAFAH: Cabang, Persoalan Dan
Penyelesaian
Umum
CABANG FALSAFAH
1. METAFIZIK
Realiti / Kewujudan
2. EPISTEMOLOGI
Teori Pengetahuan
Perihal Mengetahui
3. AKSIOLOGI
Nilai:
Estetika
Etika
Khusus
4. LOGIK
Umum
PERSOALAN
Apakah alam semesta?
Kehidupan? Kebebasan?
Apakah yang boleh diketahui?
Bagaimana kita mengetahui?
Apakah sumber pengetahuan?
Sejauhmanakah ia boleh dipercayai?
Apakah hakikat kebagusan?
Apakah yang patut diutamakan? Apakah
yang patut disukai? Apakah yang patut
menjadi cantik? Apakah rasa yang bagus?
FALSAFAH BARAT
FALSAFAH TIMUR
FALSAFAH ISLAM
38
J
a
w
a
p
a
n
Falsafah Umum : Pengaruhnya
Kepada Falsafah Pendidikan Barat
FALSAFAH UMUM
FALSAFAH PENDIDIKAN
BARAT
IDEALISME
PERENIALISME
REALISME
PROGRESIVISME
PRAGMATISME
ESENSIALISME
EKSISTENSIALISME
REKOSNTRUKSIONISME
39
FALSAFAH BARAT (Mazhab)
Idealisme
Ciri
Terawal &
tradisional
Realisme
Pragmatisme
Eksistensialisme
Tradisional
Awal abad 20
– US / moden
Pertengahan abad 20
- Eropah/ moden
Fokus  Kebenaran
 akal, jiwa,
kerohanian
 Dimensi
Kebenaran,
keadilan dan
keindahan 
menerusi
proses
penaakulan
 Kebenaran
 nyata/
maujud
fizikalnya
 Kewujudan
di alam
fikiran
selaras dgn
alam nyata.
 Kebenaran
dari
pengalaman
 Persekitaran
bersifat
dinamik.
 Pengalaman
individu
berbeza
 Kebenaran dari
pengalaman bebas
 Pengalaman bentuk
idea & pengetahuan
 Individu berhak
mempuat pilihan &
bertanggung jawab
Tokoh Plato,
Descartes,
Kant, Hagel dll
Aristotle,
Russel,
Bacon, Lock
Dewey,
Darwin, James
dll
Kierkegard, Jaspers
40
Falsafah Pendidikan Barat:
Perbandingan Aliran
T
R
A
D
I
S
I
O
N
A
L
1. Perenialisme
2. Progresivisme
1. Masyarakat & Pendidikan
2. Pengetahuan & Pembelajaran
3. Pengajaran Guru
4. Tujuan & Program
3. Esensialisme
M
O
D
E
N
4. Rekonstruksionisme
41
Masyarakat Dan Pendidikan
TRADISIONAL
MODEN
Sekolah institusi pendidikan formal
Rumah institusi pendidikan formal
Sekolah agen kebudayaan
Sekolah memajukan masyarakat
Pendidikan matlamat masyarakat
Pendidikan kembangkan potensi
Pengetahuan sediakan pelajar
untuk demokrasi
Pengalaman demokrasi di sekolah
menyediakan pengetahuan untuk
demokrasi sebenar.
Pendidikan kembangkan kognitif
(akademik)
Pendidikan bersepadu (kognitif,
moral dan sosial)
Nilai bersifat objektif & tetap
(berasaskan persetujuan)
Nilai bersifat subjektif (pandangan
individu)
42
Pengetahuan Dan Pembelajaran
TRADISIONAL
MODEN
Tumpuan terhadap pengetahuan
dan maklumat
Tumpuan terhadap penyelesaian
masalah & peranan individu
Fokus kepada subjek
Fokus terhadap pelajar
Kandungan subjek:
i. Pilihan guru
ii. Penyusunan berurutan
iii.Orentasi perkara lampau
Kandungan subjek:
i. Pilihan guru & pelajar
ii. Susunan ikut kefahaman
iii.Orentasi semasa & hadapan
Kandungan subjek dibahagi kpd
beberapa bidang
Kandungan subjek secara
bersepadu
Rancangan pengajaran disusun
mengikut topik
Rancangan pengajaran disusun
mengikut minat & masalah
43
Pengajaran Guru
TRADISIONAL
MODEN
Orentasi teks & bilik darjah
Orentasi pelbagai bahan & masy.
Berkumpulan keseluruhan
Keseluruhan, kecil & individu
Jadual tetap & masa seragam
Jadual anjal & masa fleksibel
Pelajar kumpulan ‘homogeneous’ & Pelajar kumpulan ‘heterogeneous’
program khas
& program berbeza
Pengajaran berpusatkan guru &
pelajar pasif
Pengajaran berpusatkan pelajar &
pelajar aktif
Keseragaman pengalaman bilik
darjah dan situasi pengajaran
Kepelbagaian pengalaman bilik
darjah dan situasi pengajaran
44
Tujuan Dan Program
TRADISIONAL
MODEN
Fokus kepada sastera & sains
Sepadu (satera, subjek praktikal
& vokasional)
Pengkhususan
Umum
Kurikulum ditentukan
Kurikulum berasaskan keperluan
dan minat pelajar
Standard yang tinggi & cemerlang:
Tumpuan khas kepada mereka
yang cemerlang
Standard yang setara & fleksibel:
Tumpuan khas kepada mereka
yang pencapaiannya rendah
45
CIRI-CIRI FALSAFAH PENDIDIKAN BARAT
1. Dualisme
= sekular vs agama
2. Segmentasi
= Sains vs agama
3. Pengkhususan
= Sains – agama
4. Fleksibel
= Perkembangan kognitif
5. Dinamik
= Penemuan baru
46
Falsafah Dalam Islam
1.1
Metafizik
Intisari yang Maha Esa, Mutlak dan Kekal
1.2
Epistemologi
Pengetahuan tentang kebenaran mutlak (haq)
melalui dua cabang ilmu:
i.
Ilmu Naqli (Fardu Ain > Wahyu)
ii.
Ilmu Aqli (Fardu Kifayah > akal)
1.3
Aksiologi
Kebagusan mutlak (kamil), ditetapkan oleh
Allah s.w.t. dengan ekspresi lahiriah dalam
bentuk kebagusan relatif (ketakwaan)
47
Islam itu addin
cara hidup
Komprehensif
ADDIN
Menyeluruh
Bersepadu
Hikmah : kebijaksanaan/ kecerdikan
kurniaan Allah. Hikmah juga membawa
maksud kelebihan atau tujuan sebenar
sesuatu perkara. (Kamus Dewan)
48
FALSAFAH PENDIDIKAN ISLAM
Pendidikan berterusan ke arah
perkembangan diri individu dari
segi rohani, intelek, emosi dan
fizikal yang membawa kepada
individu yang beriman, berilmu,
berakhlak dan bertakwa dan
beramal soleh untuk membina
masyarakat harmoni, hormat
menghormati dan bantu membantu
antara satu sama lain.
(Persidangan negara-negara Islam di Makkah, 1974)
49
ROH
Pendidikan agama
& moral / akhlak
Pendidikan
Bersepadu &
Berimbang
Dalam Islam
INSAN
KAMIL
JASAD
AKAL
50
Matlamat Pendidikan Islam
INSAN YANG SOLEH
i.
Manusia yang beriman
ii.
Manusia yang melakukan amal soleh
iii. Manusia yang mempunyai akhlak mulia
KHALIFAH ALLAH
i. Mengatur kehidupan di dunia sesuai dengan
iradah dan petunjuk Allah melalui ilmu naqli
ii. Mengambil manfaat dari apa yang dikurniakan
Allah dalam alam ini melalui ilmu aqli
FOKUS:
Jasad = Akal = Roh
Ilmu + Iman + Amal
51
Perbandingan Falsafah Barat & Islam
Falsafah Barat
 Tuhan, manusia &
alam adalah sama
Ketuhanan
(KHALIQ)
Falsafah Islam
 Allah Maha
berkuasa & mencipta.
 Makhluk adalah
ciptaan yg tunduk &
patuh kpd pencipta.
Teologi
Falsafah
Alam
(MAKHLUK)
Sains
Manusia
(MAKHLUK)
“Falsafah adalah sesuatu yang berada di antara teologi dan
sains.” Russell (1946)
52
Falsafah Dan Hubungannya Dengan
Pengetahuan
ILMU
1. Wahyu
Kneller (1971)
NAQLI
I
Sidi Gazalba (1974)
L
M
U
A
Q
L
I
2. Pengetahuan
Empirikal
3. Pengetahuan
Rasional
4. Pengetahuan
Intuitif
5. Pengetahuan
Aotoritatif
53
Kedudukan Falsafah & Pengetahuan
Kedudukan
Falsafah
(Russell)
Jenis
Pengetahuan
(Kneller)
Wahyu
TEOLOGI
FALSAFAH
Intuitif
SAINS
Empirikal
Autoritatif
Rasional
54
Kesepaduan Dalam Falsafah Pendidikan Kebangsaan
EKLEKTIK
FALSAFAH
PEND.
ISLAM
Intelek,
Rohani,
Jasmani
Intelek,
Jasmani,
Emosi
FPK
FALSAFAH
PEND. BARAT Kognitif,
(TRADISIONAL)Afektif,
FALSAFAH
PEND.
BARAT
Psikomotor
(MODEN)
55
56
FALSAFAH PENDIDIKAN KEBANGSAAN
Pendidikan di Malaysia ialah satu usaha
berterusan ke arah lebih memperkembangkan
lagi potensi individu secara menyeluruh dan
bersepadu untuk melahirkan insan yang
seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani,
emosi dan jasmani berdasarkan kepercayaan
dan kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah
bertujuan untuk melahirkan warganegara
Malaysia
yang
berilmu
pengetahuan,
berketerampilan,
berakhlak
mulia,
bertanggungjawab dan berkeupayaan mencapai
kesejahteraan diri serta memberi sumbangan
terhadap
keharmonian
dan
kemakmuran
keluarga, masyarakat dan negara. (KPM 1996)
57
Falsafah Pendidikan Kebangsaan
INTELEK
ILMU
PENGETAHUAN
AKHLAK MULIA
JASMANI
ROHANI
TANGGUNGJAWAB
& SUMBANGAN
KEPADA
MASYARAKAT
EMOSI
58
FALSAFAH
UMUM BARAT
Mazhab
Idealisme
FPK
FALSAFAH
PENDIDIKAN BARAT
Perenialisme
Perkembangan
Manusia
Kognitif
Mazhab
Realisme
Menyeluruh
Bersepadu
Seimbang
Harmoni
Intelek
Progresivisme
Afektif
Mazhab
Pragmatisme
Rohani
Esensialisme
Psikomotor
Mazhab
Eksistensialisme
AL QURAN &
SUNNAH
Rekonstruksionisme
Emosi
Akal
FALSAFAH
PENDIDIKAN ISLAM
Jasmani
Roh
Jasad
INSAN
CEMERLANG
59
FPK : CABANG
FALSAFAH
METAFIZIK
Kepercayaan
Ketuhanan
Pengetahuan &
Keterampilan
Intelek
Rohani
Jasmani
Emosi
BERSEPADU
AKSIOLOGI
Nilai (Etika):
Keperibadian
HARMONI
EPISTEMOLOGI
SEIMBANG
MENYELURUH
K
U
R
I
K
U
L
U
M
K
E
B
A
N
G
S
A
A
N
60
HURAIAN & PENGHAYATAN FPK
PROSES
1. Mendidik sbg satu usaha
2. Mendidik secara berterusan
3. Pengajaran ke arah
mengembangkan potensi murid
4. Pengajaran berfokus individu
5. Pengajaran dilaksanakan
secara bersepadu &
menyeluruh (Intelek,Rohani,
Emosi, Jasmani)
6. Membangunkan pelajar
secara seimbang dan
harmonis
MATLAMAT
1. Membentuk insan
cemerlang: berilmu,
mahir, berakhlak
2. Melahirkan
warganegara
gemilang: berbakti
kpd keluarga,
masyarakat & negara
3. Mengangkat martabat
bangsa yang terbilang
7. Berpaksi ketuhanan
61
Unsur-Unsur Dalam FPK
1.Unsur Intelek
Hikmah iaitu ilmu yang boleh membawa
kepada kebenaran
Daya pemikiran yang kreatif dan inovatif
Daya pemikiran yang lojik dan analitik
Ilmu yang bermanfaat
Masyarakat yang berilmu pengetahuan
yang mempunyai sikap suka membaca dan
cinta ilmu.
62
2. Unsur Rohani Dan Emosi
Keyakinan kepada Tuhan
kepercayaan beragama
kemantapan jiwa
penghayatan nilai-nilai murni dan norma
masyarakat
berbudi pekerti mulia
berbakti dan berkorban
Cintakan tanah air
63
2. Unsur Rohani Dan Emosi
Keyakinan kepada Tuhan
kepercayaan beragama
kemantapan jiwa
penghayatan nilai-nilai murni dan norma
masyarakat
berbudi pekerti mulia
berbakti dan berkorban
Cintakan tanah air
64
Pendidikan Berterusan
UNESCO  4 Rukun Pembelajaran:
Bermasyarakat
Penghayatan
Keterampilan
Pengetahuan
BAGAIMANA ?
1. Jenis pendidikan: Formal, informal & non formal
2. Sistem pendidikan: Peringkat & aliran pengajian
3. Liberalisasi pendidikan: Tiada had (masa, umur,
gender dll)
65
Perkembangan Potensi Individu
APAKAH POTENSI?
Fitrah kejadian manusia  misteri & kepelbagaian
Mental
INTELEK
Bakat
Fizikal
JASMANI
Akhlak
ROHANI
Sahsiah
EMOSI
MENGAPA BERBEZA?
Genetik
Persekitaran
BOLEH BERUBAH?
Persekitaran = interaksi (bimbingan)  tingkat potensi
Vygotsky : Teori interaksi sosial (ZPD)
66
Menyeluruh & Bersepadu
ROHANI
Hubungan manusia
dengan pencipta
JASMANI
INTELEK
EMOSI
Hubungan manusia dengan makhluk
Seimbang & Harmonis
67
Seimbang dan harmonis adalah merujuk kesan akhir
pendidikan iaitu lahirnya warganegara seperti yang
dihasratkan.
Negara
INTELEK
ROHANI
EMOSI
JASMANI
Masyarakat
Keluarga
Diri
Seimbang & Harmonis
68
KESAN
PENDIDIKAN
WARGANEGARA
YANG BAIK
Dimensi
Interinksik
 Percaya & patuh
kepada Tuhan
 Berilmu
 Berketerampilan
 Berakhlak
 Bertanggungjawab
 Sejahtera diri
Dimensi
Instrumental
Berupaya memberi
sumbangan kepada
kesejahteraan &
kemakmuran
 keluarga
 masyarakat
 negara
69
Sumbangan Falsafah
Terhadap Pendidikan
• Penjelasan dan ketepatan makna
• Penetapan matlamat/ Objektif
• Menggerak pemikiran
• Pemilihan pengetahuan, sumber
dan kaedah
• Pemilihan nilai
70
Rumusan
1. Falsafah merupakan aktiviti berfikir secara meluas,
mendalam, kritis, holistik, sistematik, radikal, integral,
konsepsual dan universal untuk menemui kebenaran.
2. Falsafah pendidikan barat perenialisme, progresivisme,
esensialisme dan rekonstruksionisme berteraskan
mazhab falsafah umum iaitu idealisme, realisme,
pragmatisme dan eksistensialisme.
3. Falsafah pendidikan Islam menekankan unsur
bersepadu, meyeluruh dan seimbang merangkumi akal,
roh dan jasad.
4. Falsafah pendidikan barat dan falsafah pendidikan Islam
digabungkan untuk menjadi asas pembentukan Falsafah
Pendidikan Kebangsaan (FPK) yang bersifat eklektik.
71
72
Pengertian kurikulum
Etimologi
“ currere” - bahasa Latin
- bermaksud “race course”
atau laluan/jejak/jurusan
“curriculum”- bahasa Inggeris
- bermaksud jelmaan
Maka, Daud Hamzah (1993) memperluas erti
kurikulum kepada “jurusan pengajian” yang diikuti
oleh pelajar di sekolah
73
Kepelbagaian Definisi Kurikulum
 Goodlad(1973): Kurikulum merupakan satu
bidang yang sukar ditakrifkan(ill-defined)
 Tiada kata sepakat tentang sempadan ilmunya
 Pelbagai definisi untuk kurikulum:
1. Kurikulum merupakan satu urutan
pengalaman yang disediakan di sekolah bagi
tujuan mendisiplinkan pelajar dalam cara
berfikir dan bertindak secara kumpulan.
(Smith et al, 1957).
2. Kurikulum merupakan semua pengalaman
yang dimiliki pelajar di bawah bimbingan
sekolah (Foshay,1969)
74
4. Kurikulum ialah suatu perancangan untuk
pembelajaran(Taba,1962)
5. Kurikulum ialah pengalaman pembelajaran yang
dirancang dan dibimbing serta hasil pembelajaran
yang diharapkan, dibentuk melalui rekonstruksi
pengetahuan dan pengalaman yang sistematik , di
bawah naungan sekolah (Tanner & Tanner,1975)
6. Kurikulum dianggap sebagai lingkungan luas
mod-mod berfikir yang semakin bertambah tentang
pengalaman manusia (Beth,1965)
75
Olivia(1992) membuat analogi pengertian
kurikulum dengan sekumpulan orang
buta dengan gajah, masing-masing
mempunyai interpretasi sendiri.
76
Berasaskan pegangan falsafah, kurikulum dapat
ditafsirkan seperti berikut:
1. Kurikulum ialah apa yang diajar disekolah
2. Kurikulum ialah satu set mata pelajaran
3. Kurikulum ialah isi kandungan
4. Kurikulum ialah program-program pengajian
5. Kurikulum ialah suatu set bahan
6. Kurikulum ialah suatu urutan kursus-kursus
77
7. Kurikulum ialah suatu set objektif-objektif
perlakuan
8. Kurikulum ialah suatu jurusan pengajian
9. Kurikulum ialah setiap perkara yang berlaku
dalam sekolah, termasuk aktiviti kelas tambahan,
bimbingan dan hubungan interpersonal
10.Kurikulum ialah apa yang diajar di dalam dan di
luar sekolah di bawah arahan sekolah
78

11.
Kurikulum ialah setiap perkara yang
dirancang oleh pengelola sekolah

12.
Kurikulum ialah satu siri pengalaman yang
dilalui oleh pelajar di sekolah

13.
Kurikulum ialah apa yang dialami oleh setiap
individu pelajar sebagai hasil persekolahan.
Maka, definisi-definisi ini menunjukkan skop yang
berbeza dan berfokus kepada pihak yang berbeza.

79
Kurikulum
DI SEKOLAH
Zais (1996),
Kurikulum meliputi
segala pembelajaran:
(Terancang &
tidak
dirancang) DI SEKOLAH
(Terancang)
DI BILIK
DARJAH
(Terancang)
Umum
Khusus
80
Prinsip Kurikulum
Terdapat 4 persoalan dasar(prinsip) yang perlu dijawab
dalam usaha membina kurikulum dan merancang
pengajaran Tyler(1945):
1. Apakah tujuan pendidikan yang hendak dicapai
oleh sekolah?
2. Apakah pengalaman pendidikan yang dapat
disediakan untuk mencapai tujuan tersebut?
3. Bagaimanakah pengalaman pendidikan ini
dapat dikendalikan dengan berkesan?
4. Bagaimanakah keberkesanan pengalaman
pendidikan ini dapat dinilai?
81
Kurikulum Formal
1.
2.
3.
4.
Kurikulum yang tersurat(manifested curriculum)
Boleh dilihat, tersedia, terancang dan berurutan
Seperti yang terkandung dalam silibus dan buku
teks.Kurikulum formal berfokus kepada:
Matlamat (goal)
Objektif
Subject matter
Struktur/susunan pengajaran
82
Kurikulum tidak formal
Kurikulum tersembunyi/ tersirat (hidden curriculum)
Melibatkan human variables yang tidak dapat
dikawal/dirancang sebelumnya
Melibatkan interaksi sosial-psikologikal antara pelajar
dan guru , yang melibatkan perasaan ,sikap, dan
tingkah laku
83
Kurikulum bukan formal
Dirancang oleh organisasi tertentu dalam sekolah atau
di luar sekolah untuk pelajar
Kadang kala mempunyai sistem peperiksaan dan
pensijilan
Lazimnya tertumpu kepada golongan tertentu dengan
matlamat dan objektif tertentu
Contohnya: kursus kepimpinan pengawas, kursus
pustakawan sekolah , bengkel teknik belajar untuk
pelajar Tingkatan 5
84
Pengertian & Peranan Kurikulum
Pendidikan Di Malaysia
1. Kurikulum ialah segala rancangan pendidikan (akademik
& kokurikulum) yang dikendalikan oleh sesebuah institusi
pendidikan untuk mencapai matlamat pendidikan.
2. Ia suatu rancangan yang meliputi segala ilmu
pengetahuan, kemahiran, nilai dan norma, unsur-unsur
kebudayaan dan kepercayaan masyarakat untuk
diwariskankan kepada ahli-ahlinya. (KPM)
Kurikulum Kebangsaan yang ditetapkan hendaklah
menentukan pengetahuan, kemahiran dan nilai yang
dijangka akan diperolehi oleh murid-murid pada akhir
tempoh persekolahan masing-masing
(Akta Pendidikan 1996)
85
Falsafah & Kurikulum
Kurikulum adalah terjemahan falsafah pendidikan
Tanpa falsafah sesuatu kurikulum pendidikan itu adalah tanpa asas
Hala tuju kurikulum adalah bergantung kepada falsafah pendidikan
Kurikulum yang berteraskan falsafah ini umumnya untuk
membentuk pelajar bagi perkembangan menyeluruh meliputi
dimensi instrumental/sosial dan dimensi intrinsik
86
Dimensi Intrinsik
Mempersoal kerelevanan pendidikan dengan kehidupan individu
sebagai manusia yang berinteraksi dengan alam sekitar dan alam
spiritual.
Berperanan memperkembangkan individu dari segi intelek, rohani,
emosi dan jasmani
Individu yang terhasil : mampu berfikir secara logik dan rasional,
membuat keputusan dengan tepat, menyelesaikan masalah
dengan bijaksana, berkomunikasi dengan berkesan, berinteraksi
dengan sosial dan persekitaran dengan baik, menyesuaikan diri
dengan keadaan kehidupan, beriman dan patuh kepada tuhan.
Proses pendidikan perlu berterusan dan berkesinambungan dari
semasa ke semasa.
87
Dimensi Instrumental/Sosial
Mempersoal kerelevanan pendidikan dengan
kehidupan individu sebagai ahli masyarakat.
Apakah sumbangan individu yang terhasil kepada
masyarakat, bangsa dan negara
Sebagai jentera dalam proses menyediakan tenaga
kerja yang terlatih
Bagi tujuan pembangunan negara dari sudut sosial,
kestabilan politik, perpaduan rakyat, pemeliharaan
cara hidup demokrasi dan pencapaian dasar
wawasan negara
88
kurikulum di sekolah perlu ke
menyediakan generasi abad ke-21
mempunyai pendidikan yang lengkap
mengisi
dua
keperluan
utama
arah
yang
bagi
iaitu
keperluan
individu
al-ulum insaniah)
keperluan sosial (al-ulum kauniyah)
89
Apakah implikasi falsafah &
kurikulum terhadap pendidikan?

Falsafah memainkan peranan sebagai
dasar yang menjadi arah tuju, panduan
dan bimbingan (sebab itu FPK
diwujudkan). Kurikulum berasaskan
falsafah yang menjadi bahan pengisian
pendidikan.
90
91
Imbasan Perkembangan Pendidikan
Malaysia
Era
Masyarakat
Melayu Tradisi
Era
Penjajahan
Ambang
Kemerdekaan
Pasca
Merdeka
Pendidikan tidak formal, penerapan
budaya, adat, agama dan kedaulatan
Pengabaian, pecah & perintah,
masyarakat majmuk, penghakisan
budaya, vernakular. Pendidikan
untuk mengekalkan kuasa penjajah.
Pendidikan untuk kesedaran,
penyatuan dan kemerdekaan.
Pendidikan untuk perpaduan, tenaga
kerja dan pembangunan.
92
Pengajaran & Pembelajaran
PENDEKATAN
(cth: Konstruktivisme)
KAEDAH
(cth: PBL)
STRATEGI
(cth: Projek)
TEKNIK
(Cth: Berkumpulan)
93
Perkembangan Falsafah Pendidikan
Malaysia
1. Falsafah Pendidikan Masyarakat Melayu
Tradisional
Pendidikan tidak formal
mengekalkan hirarki status kuo
Kemasyarakatan & kekitaan
Perjuangan untuk kelangsungan hidup
Bakti kepada tanah
Cinta tanah air
Pengekalan budaya & warisan
94
2. Falsafah Pendidikan Era Penjajahan
(1511 – 1957)
Menitikberatkan kepada kehendak & nilai penjajah
Tunduk & kepatuhan – pendidikan sekadar ada.
Menekankan prinsip pecah & perintah
Pengekalan budaya & warisan berdasarkan kaum
Dualisme
Mengabaikan keharmoniah masyarakat
Menyekat pengetahuan tentang negara.
Penerapan ideologi penjajah
95
3. Falsafah Pendidikan Selepas Kemerdekaan
i.
1957 – 1980: Pendidikan untuk pembangunan
intelektual dalam memenuhi tuntutan negara:a. Perpaduan
b. Tenaga kerja mahir
c. Pembangunan negara
ii. 1988 - 2+++: FPK didokumentasikan sebagai teras &
tujuhala pendidikan negara untuk pembentukan insan
secara bersepadu (Intelek, Rohani, Emosi & Jasmani)
ke arah pembangunan & kemajuan individu, keluarga,
masyarakat dan negara  warganegara cemerlang
iii. Wawasan 2020  Wawasan Pendidikan  PIPP
96
Bagaimanakah rupa
bentuk pendidikan
masa kini dan masa
depan negara?
97
Landasan Pembentukan FPK
PENYATA RAZAK 1956 &
ORDINAN PELAJARAN 1957
Pembentukan Sis. Pel. Keb.
Pendidikan untuk perpaduan
Keseragaman (Bahasa,
kurikulum, peperiksaan)
Persekolahan 6 thn
RANG UNDANG-UNDANG
PENDIDIKAN 1995
Dasar Pendidikan.
Falsafah Pend. Negara.
Kurikulum : KBSR & KBSM
Pendidikan bertaraf dunia
LAP. RAHMAN TALIB
1960 & AKTA PEL. 1961
Reformasi struktur:
(Persekolahan 9 thn,
Bahasa, Kurikulum –
kemahiran/ agama &
moral)
LAPORAN JK KABINET
1979
Penegasan kepada Kualiti
& pengurusan pendidikan.
Kurikulum corak Malaysia:
Persekolahan 11 thn.
98
AKTA PENDIDIKAN NEGARA
ORDINAN PELAJARAN 1957
Dasar Pelajaran
Penubuhan
satu sistem
pelajaran +
Laporan Jawatan-kuasa Mengkaji Pelaksanaan bahasa
pengantar
Dasar Pelajaran Kebangsaan (1979).
AKTA PELAJARAN 1961
AKTA PENDIDIKAN 1996
i. Menyatakan kepentingan dan hala tuju Dasar
Pendidikan Kebangsaan.
ii. Rasional kandungan pendidikan kebangsaan.
iii. Falsafah Pendidikan Kebangsaan sebagai landasan
kepada Dasar Pendidikan Kebangsaan
99
Pelaksanaan Dasar Pendidikan
Kebangsaan
Melalui satu sistem pendidikan yang memperuntukan:
•
Bahasa Kebangsaan sebagai bahasa pengantar
utama.
•
•
Kurikulum Kebangsaan dan peperiksaan yang sama.
Pelbagai pendidikan dan komprehensif skopnya.
Yang akan memenuhi keperluan negara serta memupuk
Perpaduan negara
100
Sistem Pendidikan Kebangsaan
Sistem Pendidikan Negara hendaklah terdiri daripada :
a) Pendidikan Prasekolah
b) Pendidikan Rendah
c) Pendidikan Menengah
d) Pendidikan Lepas Menengah, dan
e) Pendidikan Tinggi
tetapi tidak termasuk pendidikan di sekolah ekspatriat
Maka hendaklah ada tiga kategori institusi pendidikan
dalam Sistem Pendidikan Kebangsaan,
a) institusi pendidikan kerajaan
b) institusi pendidikan bantuan kerajaan, dan
c) institusi pendidikan swasta
http://ms.wikipedia.org/wiki/Pendidikan_Malaysia#Sekolah_bestari
101
Menteri
Pelajaran
KPM
Kabinet
Perancangan
Pembinaan
JPN
Penyebaran
PPD
SEKOLAH
Pelaksanaan
Organisasi Dan Pentadbiran Pendidikan
Di Malaysia (KPM)
102
SISTEM PENDIDIKAN MALAYSIA
DIP/ IJAZAH
3 – 5 Thn
STPM/ Matrik
2 thn
SPM
2 thn
PMR
3 thn
Pendidikan
Khas
UPSR
6 thn
PENDIDIKAN TINGGI
Kolej/ IPTA/ IPTS
SMK & Pusat Matrikulasi
PENDIDIKAN MENENGAH
SMK Harian
SMK Asrama Penuh
SMK Agama
SM Pensendirian/swasta
PENDIDIKAN RENDAH
Sekolah Rendah Kebangsaan
SRJK Cina
SRJK Tamil
SR Persendirian/swasta
KBSM
KBSR
Pra sekolah
103
Kementerian Pelajaran Malaysia (KPM)
Menteri Pelajaran
TMP II
TMP I
Ketua Setiausaha
(KSU) (PTD)
TKSU I
Pemb.
(PTD)
TKSU II
Pengurusan
(PTD)
Ketua Pengarah
Pelajaran Malaysia
(KPPM)
TKPPM
Dasar
Pemb.
Pendidikan
TKPPM
Operasi
Pendidikan
Unit
Pengurusan
Sumber
Manusia (PTD)
TKPPM
Pemb.
Profesional
Keguruan
JPN
PPD
Sekolah
104
Implikasi FPK
Terhadap
Sistem
Pendidikan
Liputan,
Reka bentuk,
Perkembangan,
Penilaian,
Pengajaran &
Pembelajaran,
Tahap persekolahan,
Aliran persekolahan
Kategori sekolah,
Jenis sekolah,
PERSEKOLAHAN
Siapa?
K Apa?
Bagaimana?
U Siapa?
R Di mana?
I
SISTEM
K
PEND
U
L
Bagaimana?
U Mengapa?
Mengapa?
M
BUDAYA
SEKOLAH
G
U
R
U
Pendidikan,
latihan, kualiti
dll
Ilmu, kualiti, berwatak,
kemasyarakatan dll
105
Perubahan Pendidikan
Holistik
Selektif
Faktor
mempengaruhi
Perubahan
E, R, I, C
(Environment, Resource, Involvement,
Communication)
106
PERBINCANGAN
1. Apakah bentuk anjakan paradigma yang berlaku
dalam perkembangan pendidikan di Malaysia?
2. Apakah peranan Kementerian Pelajaran dan agensi
pendidikan lain dalam perkembangan pendidikan di
Malaysia.
3. Perubahan pendidikan akan mempengaruhi
perubahan guru, kaedah pengajaran &
pembelajaran, bahan sumber, teks dan sistem nilai
& kepercayaan. Bahaskan
107