Transcript Bibliotheek-januari-2011

Momenten in het leven
Hermus Notaris
Bibliotheek Dommeldal
20 januari 2011
www.notarissonenbreugel.nl
Hermus Notaris







Momenten in het leven……
Niets is veranderlijker dan de mens …..
Op sommige gebeurtenissen verheugt u zich …
Andere kunnen u pijnlijk raken….
Dit verhaal gaat over de dood – maar ook over
het leven! - en de kunst is:
Verstand en gevoel in evenwicht brengen!
We gaan het dus hebben over estateplanning:
het goede gevoel. www.notarissonenbreugel.nl
Hermus Notaris



Splinternieuw is: Het levenstestament!
Leven en testament! Dat is een tegenspraak
eigenlijk. Het gaat om de periode tijdens leven.
Nieuw product van Notarissen die toegelaten zijn
tot de vereniging van Estateplanners in het
notariaat (EPN).
Hermus Notaris


Testament: werkt na overlijden: nalatenschap
Levenstestament: werkt bij leven!
Verzoeken, geboden wensen die moeten werken
als de persoon (tijdelijk) zijn wil niet meer kan
verklaren.
Het bevat veel volmachten op gebied van:
Vermogen: schenken (of juist niet) , huis
verkopen;
Medisch: een verzoek dat niet is vastgelegd,
daar is arts niet aan gebonden.
Het levenstestament




Als er momenten komen dat u achteruitsukkelt;
Als ik straks zelf niet meer kan beslissen … op
vermogensrechtelijk of medisch gebied …..
Laat dan uw vermogen beheren door een
vertrouwenspersoon (algehele volmacht) – dan is
geen bewind via Kantonrechter nodig:
vb. Huis verkopen; geld opnemen bij bank;
schenkingsplan voltooien. Hypotheek geven.
Vermogensoverheveling. Dat geeft rust.
Maar ook: geneeskundige behandelingen
Het levenstestament


Het levenstestament kan ook een wens aan de
kantonrechter inhouden om toch een
bewindvoerder te benoemen.
De bewindvoerder mag de bevoegdheid (samen
met de Kantonrechter) worden gegeven de
woning te verkopen, de inboedel aan de
toekomstige erfgenamen af te geven en
schenkingen te doen (het is een wens). Ook
uitkeren van erfdelen zou wenselijk kunnen zijn.

Leg dat tijdig vast bij de EPN-notaris!

Dat maakt het de bewindvoerder en
kantonrechter makkelijker.
Levenstestament




Waarom bij de EPN-notaris?
Een notariële akte heeft bewijskracht: het bewijst
de wilsbekwaamheid op het moment van het
ondertekenen daarvan. De notariële volmacht!
De vereniging EPN heeft het product ontwikkeld.
In Engeland noemen ze dat een “living will”: u
houdt grip op uw zaken en leven op het moment
waarop u uw wil (tijdelijk) niet meer kunt
verklaren.
Het levenstestament
Op medisch gebied: er zijn brochures van:








Nederlandse Vereniging voor een vrijwillig
levenseinde (“keuze rond het levenseinde”)
Stichting vrijwillig leven
Stichting Bevordering Schriftelijke
Levensverklaring Cura Vera
Trimbos Instituut
Stichting Witte Kruis Centrale Registratie
Persoonsgegevens
Maia Stichting
Stichting De Einder
Stichting Zorgverklaring
Levenstestament




Advies: overleg ieder 2 a 3 jaren met arts en
vertrouwenspersoon
Als …. Als …. Als (Things happen!!)
Als ik kom te verkeren in een toestand van
uitzichtloos lijden;
Als er geen redelijk uitzicht is op terugkeer naar
een voor mij waardige levensstaat
Als verdere ontluistering is voorzien
En ik niet meer zelf kan beslissen …..
Levenstestament



Dan verbied ik hierbij mijn behandelend arts
alle verdere medische behandeling
(met uitzondering van palliatieve bestrijding van
ongemakken: pijn, jeuk, benauwdheid en
onrust).
Onder de weigering hoort ook: levensverlengende
behandeling, zoals reanimatie, kunstmatige
toediening van vocht en voeding.
Wanneer: toestand ernstige dementie of
onontkoombaar coma.
Levenstestament




Bijzondere clausule: voltooid leven
Stel: zonder behandeling zou de dood volgen;
met behandeling is er kans op herstel tot
waardige levensstaat:
Toch weigering van behandeling om rustig te
kunnen sterven.
(wel bestrijding ongemakken).
Levenstestament




Nog verder gaat: Euthanasieverzoek
Uitzichtloos lijden – geen redelijk uitzicht op een
waardige levensstaat – verdergaande
ontluistering is voorzien:
Dan: verzoek aan arts om middelen toe te dienen
of te verstrekken om leven te beëindigen (en
combinatie met clausule weigering verdere
medische behandeling).
Er wordt ook een gevolmachtigde en
toezichthouder aangewezen.
Levenstestament





Gevolmachtigde krijgt bevoegdheid om de
belangen op medisch gebied volledig te
behandelen;
En die brengt dat onder de aandacht van de arts.
De gevolmachtigde wordt gevraagd om de wil
desnoods juridisch af te dwingen.
De gevolmachtigde zowel over vermogen als over
medische zaken moet goed administreren (van
alle handelingen die hij namens volmachtgever
verricht).
Verantwoording afleggen aan (zo mogelijk
volmachtgever), een aangewezen toezichthouder
en erfgenamen.
Levenstestament




Belang:
Beperken medische behandeling (bindend voor
arts) en vermogen (volmacht is bindend voor
ieder); wilsbekwaam bij akte!
Verzoeken: aan rechter en arts (zijn hieraan niet
gebonden (geen recht op levensbeëindiging) –
maar zonder levenstestament: geen invloed!
Gevolmachtigde: vertrouwenspersoon legt
verantwoording af
Levenstestament

Bijzondere wensen – aanwijzen verzorger
huisdieren;
Vernietigen correspondentie en of foto’s;
Wens: lichaam beschikbaar stellen aan
wetenschap;
Melden of er een donorcodicil is

Centrale Registratie komt er nog (EPN of KNB).



Hermus Notaris




Estateplanning!
Veel info op de internetsite:
www.notarissonenbreugel.nl
www.hermusnotaris.nl
(actualiteiten, publicaties, lezingencyclus,
powerpointpresentaties): een kijkje op de
website: ---------------
Hermus Notaris.nl
Wat is Estate Planning?




ofwel: financiële stervensbegeleiding….
Estate Planning (Nalatenschapsplanning) is het
gestructureerd laten overgaan van vermogen
naar de volgende generatie(s)
Tijdens leven: schenkingen (op papier) – rente
betalen 6%
Na uw overlijden door erfopvolging.
Hermus Notaris





Een korte terugblik:
Tot 1923 had de langstlevende geen rechten!
Daarna een kindsdeel (in Brabant: 1/10 !)
Vanaf 1957 de langstlevende echtgenote is
handelingsbekwaam; daarvoor was ze: gelijk
een dier.
Het erfrecht is spannend: je kunt afrekenen –
elkaar een kool stoven!
Hermus Notaris



Bij overlijden kwam je vroeger (tot 2003) in een
onverdeelde boedel en op reis .. leer je je
vrienden kennen!
Een oplossing was het testament op de
langstlevende – de ouderlijke boedelverdeling
(Prof mr E.A.A. Luijten: 1958)
Die basis staat na 50 jaar in de wet: 2003. Dat
noemen we dan ook: de wettelijke verdeling! Een
parel in het erfrecht maar…
Nieuw (fiscaal) erfrecht in het kort
sinds 2003)

De langslevende krijgt alles, maar het is een
politiek compromis!!

Het nieuwe erfrecht is namelijk Beperkt
Houdbaar!



Bij hertrouwen: moet de langstlevende goederen
inleveren!
Kinderen: krijgen vordering in geld, die hoeft niet
direct uitgekeerd te worden: een tegoedbon –
daarover moet erfbelasting worden betaald!
Hermus Notaris




Vragen vooraf:
Schoonzoon Joop: “mag de langstlevende alles
opmaken?” Ja dat mag!
“Kun je een kind onterven?” Ja dat mag: dus hou
de ouders te vriend!
Er is zelfs een Monica Llewynsky-clausule! Jonge
vlam beschermen ten koste van de kinderen! Dus
kinderen: haal die vlam met egaars binnen! – ze
is soms jonger!
Nieuw: Wet Schenk- en
erfbelasting 2010






Wat kan persé niet meer sinds 1-1-2010? (Kort)
-Bovenmatige rente in testamenten: de bovenmatigheid
boven 6% samengesteld wordt (fictief) belast bij overlijden
van de langstlevende.
-Overdracht onder voorbehouden vruchtgebruik of
gesplitste aankoop (waardestijging tot overlijden wordt dus
belast). Bestaande situaties worden niet ontzien.
- Koop met uitgestelde levering (waardestijging tot
overlijden wordt dus belast); maar nu niet meer mogelijk
dus.
-Ik opa-testamenten (worden voor het overmatige belast
bij overlijden kind)
-Renteloze geldlening (wordt gezien als schenking van
rente van dag tot dag).
Het einde van een klassieker?
•
•
•
Is het zinvol de woning aan kinderen over te dragen?
Zich arm maken in verband met de Bejaardenoorden
speelt niet meer - geen vermogenstoets meer.
Overdrachtsbelasting maakt transaktie te duur.
•
Geen aftrek hypotheekrente bij ouders meer: Box 3
Woning ook voor deel kinderen naar Box 3
•
Sinds 1 januari 2010: waardeaangroei belast!
•
Het einde van een klassieker?
Antwoord:
het kan nog heel goed bij (woon)boerderijen:
deel koopsom kwijtschelden en
overdrachtsbelasting verrekenen: huis
overdragen aan een kind dat in ouderlijke huis
gaat wonen.
In andere gevallen: oppassen!!!!
Testament
Hermus Notaris

Een recente doorbraak in testamentenland:
1 maart 2010: uitzending Tros Radar – probleem:
Erfbelasting betalen over een kindsdeel dat niet opeisbaar
is (tegoedbon) wordt als onrechtvaardig ervaren:
De oplossing uit het Romeinse Recht:
De tweetrapsmaking! Dat houdt in:
De echtgeno(o)t(e) wordt enig erfgenaam (onder
ontbindende voorwaarde);
De kinderen worden: verwachter (vol verwachting ….
de nieuwe tarieven 2010
Hermus Notaris een voorbeeld

Stel: Algehele gemeenschap van goederen:
Waarde: 400.000.
Er is een echtgenote en 2 kinderen. Vererving volgens de
wet:
Nalatenschap is de helft van € 400.000: € 200.000
Een kindsdeel zou dan zijn: € 66.000. (1/3 van 200.000)
De belasting daarover is: 66.000-19.000 (vrij) =
verkrijging: € 47.000 maal tarief: 10% is: € 4700 maal
twee kinderen: Erfbelasting: € 9400 Dat is jammer.
En later nog eens heffen over: 400-66-66=268
De Wettelijke verdeling
200
200
m (73)
v (77)
44
66
43
66
66
Hermus Notaris

Bij het tweede overlijden wordt geheven over:
400-66-66=268.
Dat is per kindsdeel: 134
Vrijgesteld is: 19
Heffen over: 115 (maal 10% tarief) Dat kost:
€ 11500. Maal 2 kinderen is: € 23000
erfbelasting.
Totaal: na 2 overlijdens: 9400 + 23000=€ 32400
aan erfbelasting!
Hermus Notaris

Bij de wettelijke regeling: de wettelijke verdeling
wordt dus verschuldigd:

Bij eerste overlijden: € 9400
Bij tweede overlijden: € 23000

Totaal is dat: € 32400 aan erfbelasting.

Hermus Notaris

Als al het geld in het huis, de stenen, zit dan is
een belasting van € 9400 lastig:

Dus: Lenen bij bank of: huis verkopen cq
rentedragend uitstel van betaling aanvragen.

De betere oplossing: de tweetrapsmaking
(modern!)

Kinderen krijgen geen tegoedbon maar een
verwachtingsrecht (ze zijn in de ijskast gezet en
erven even niet dus geen tegoedbon). Als je niets
krijgt, geen belasting! Dat maakt het verschil!
De Tweetrapsmaking
200
200
m (73)
v (77)
44
200
43
0
0
De Tweetrapsmaking
200
m (73)
v (77)
44
43
200
Hermus Notaris





Maar wat dan met die langstlevende?
Die krijgt alles!
Is dat dan niet extra duur? Nee er is een
vrijstelling (2011) van € 603.600,00
De vrijstelling wordt optimaal benut.
Kan ook bij samenlevers en mantelzorgers!
(memo: mantelzorgcompliment en
samenlevingscontract levert geld op!!)
Hermus Notaris


Maar hoe moet het dan later?
Zonder maatregelen: dan komt alles in een keer vrij.
De kinderen krijgen ieder de helft van de langstlevende.
Dat is dus ieder € 200.000 en dat is duur: want tarief
(2011):

Tot 118.000: 10% - daarboven 20 %.

Dat gaat kosten: 118: 10% is € 11800 schijf 1 erfbelasting
plus: schijf 2: 20%

over: 200-19(vrij) -118= 63 maal 20% is: € 12600:
Totaal per kind: € 24400 belasting. Dat is dus: € 48800.
Hermus Notaris

Dus: erfbelasting”: (in dit voorbeeld)

Wettelijke verdeling: 32400

Onterven kinderen:
48400

Tweetrapsmaking:
??????
Hermus Notaris
De tweetrapsmaking leidt tot:




Spreiding! We zeggen: de langstlevende moet de
erfenis van de eerststervende alsnog afgeven bij
zijn/haar overlijden!
Dan krijgen de kinderen alsnog – als verwachtervan de eerststervende. Maar de verkrijging is dus
uitgesteld.
Namelijk: 200 (achteraf) van vader en
200 van moeder – spreiding is fiscaal voordelig
Hermus Notaris

Dus: bij een tweetrapsmaking:

200 komt van moeder en 200 komt alsnog van
vader.

Dat is 2 maal 100 van vader en 2 maal 100 van
moeder (in plaats van 2 maal 200 van moeder)

en dat kost: 100-19=81 maal 10%:

Dat is € 8100: maal 4 is: totaal € 32.400. Met
andere woorden: we doen alsof er 4 kinderen
zijn! Maar het zijn er maar 2!!
Hermus Notaris

Waarom maken we dus de tweetrapsmaking?

Geen spaargeld naar de belasting!
Soms is het wat duurder (afhankelijk van de
kindsdelen en tarieven) – verklaring: de
erfporties zijn iets groter bij het eerste overlijden.
Oplossing: DOEN: belastingvrije legaten aan
kleinkinderen: 19.000 (soms in Brabant wel 10
maal!) en van opa, en van oma!!! Zo verdampt er
€ 380.000 bij grote families.
Hermus Notaris


Nog iets over onterven:
Kun je de langstlevende onterven?”
Ja dat kan maar ze heeft dan recht op een
verzorgingsvruchtgebruik. Daarvoor moeten we
naar de kantonrechter.
Dat onterven van kinderen en langstlevende kan
ook heel doordacht zijn: belastingbesparing!
Hermus Notaris


Nog iets over dat onterven:
“Kunnen de kinderen iets tegen een onterving
doen?” – ze zijn uitgeboedeld! Ze zitten niet meer
aan tafel!!
Jawel: ze hebben een legitieme portie (een
enveloppe in geld – half gevuld) af te halen na
het overlijden van de laatste. Ze worden
schuldeiser.
De ouders hebben weer een tegenzet: het
boedelbakartikel: de caravan in Epe, het
aquarium van 3 bij 1 meter: naar de lastige zoon.
Hermus Notaris
Waarom zou u een testament maken?
1.
2.
3.
4.
5.
Frits Bom clausule: om een lastige schoonzoon
buiten te houden – de uitsluitingsclausule
De erfdelen aanpassen – kinderen of echtgenoot
(ten dele) onterven, uit fiscaal oogpunt
Een legaatje extra om: de vrijstellingen maximaal te
benutten – per kleinkind: € 19.114: DOEN!!!
om in de eerste ronde helemaal niets te hoeven
betalen (tweetrapsmaking).
De meertrapsmaking om doorvererving via de
bloedlijn te garanderen of
Hermus Notaris
Hermus Notaris
Berichten uit de samenleving:
“Is het voor een jonge verpleger interessant om
met eenrijke weduwe te trouwen?”


Jawel: door boedelmenging trouwen in
gemeenschap van goederen wordt het vermogen
voor de helft belastingvrij toegedeeld aan de
ander!
Soms kunt u het beste Huwelijkse voorwaarden
opheffen – spreiding van erfrechtelijke
verkrijgingen.
Estateplanning: “Voor elck wat
wils”
Vraag naar onze producten voor
belastingbesparing! In vogelvlucht:
- Testament met
ventielconstructie





Als er voldoende geld is om erfbelasting te
betalen: betaal dat dan en verdien het terug:
Door erfdelen te laten oprenten: ontstaat grotere
aftrekpost in vermogen van langstlevende dus
minder successierecht bij tweede overlijden
(oudere echtparen)
Geen inkomstenbelasting over vordering en rente
Erfdeel renteloos: minder successierecht bij
eerste overlijden (jongere echtparen)
Aanvullen met papieren schenking: zoveel
mogelijk schuld aan kinderen: altijd goed.
Hermus Notaris Son

Is er nog een alternatief?

Jawel: het vruchtgebruik testament


Ook kunnen we dat alles combineren in een
zogenaamd flexibel testament.
Een alternatief daarvoor is het vermogende
particulierentestament.
– Testament met vruchtgebruik


Maak een flexibel testament met vruchtgebruik of
een vermogende particulieren testament
Pas de erfdelen aan om de kindsdelen te
vergroten.
Benut een extra opvullegaat om vrijstelling
langstlevende (€ 603.600) te laten vollopen.

Doe er een belastingvrij legaat voor de
kleinkinderen (€ 19.114) bij!
Vruchtgebruik = beleggen in
vermogen van de ouder en toch
mag langstlevende
alles opmaken!
Waardestijging
400
Belastingvrij
250
Kind
Kind
A
B
Vruchtgebruik



De beleggingsbasis maken we groter door de
langstlevende een geringer erfdeel te geven
Langstlevende komt toch niets te kort doordat ze
eigen helft heeft en de nalatenschap in
vruchtgebruik
Completeren met keuze - opvul-legaat (zonder of
met inbreng)
Vruchtgebruik





Het resultaat is:
Bloot-eigendom van woning gaat naar de
kinderen: (huis is in bewoonde staat! En dat
komt later vrij! Belastingvrij!
Vruchtgebruik naar langstlevende: die kan
voortleven als voorheen: verteringsrecht
Bij overlijden langstlevende: onbelaste
waardeaangroei
Let op: Box 3 belasting voor de kinderen.
Hermus Notaris Son

Zijn we er dan?

Schenkingen maken het plaatje compleet

Schuld aan de kinderen is altijd handig
Schenken 2011
Schenken

Het is mogelijk te schenken en toch
zeggenschap/beschikking te houden over uw
vermogen (bv. “papieren schenking”);

Als u aan kind schenkt hoeft u dat bedrag niet
meer op te geven in box 3, terwijl uw kind
misschien nog in de vrijstelling valt!

De kinderen krijgen (belastingvrije) rente (6%):
geld overdragen is wat u toch wilt!
Vrijgestelde schenkingen




Per jaar per kind
Kind onder 35
-
€ 5030 (2011)
€ 24.144 (2011)
Eenmalig: verhoogde vrijstelling voor aankoop
van een woning: tot € 50.300
In andere gevallen (vb kleinkinderen: € 2012,00)
per jaar
Tips bij schenkingen:



Als u gaat schenken, doe dat dan onder
uitsluitingsclausule! Clausule-prive
Nieuw schenkingsrecht: verstandig om een
notariële akte te laten maken (dan kan de
schenking niet meer teruggedraaid worden……);
Schenking terzake des doods: bij notariële akte
en tijdig rente betalen!
Geld uitlenen aan kinderen is
interessant

Kinderen willen graag een huis kopen

Schenken van Euro 50.000 kostte vroeger veel
schenkingsrecht: nu eenmalig vrij (35 jaar) !!!

Dus: bij grotere bedragen of als te laat: leen het
bedrag uit aan kinderen en laat de terugbetaling
zitten (ieder jaar een stuk € 5000)

Dan gaat het hele bedrag belastingvrij naar de
kinderen en die hebben er nu al wat aan.

De kinderen hebben renteaftrek! Spreek af 6%!
Hermus Notaris

Conclusie:

Tel uit uw winst.

Kijk op www.notarissonenbreugel.nl

Maak een afspraak 0499 – 470 480

Klik door via de site op de links!
Dit was de workshop Notarieel

Mr M.C.J.M. Hermus, notaris
EPN- estateplanner

Son en Breugel

Hermus Notaris

Nog andere onderwerpen:
Testament toegift
• Voogdij regelen voor jonge kinderen
• Bewind over vermogen – tegen verspilling.
• Uitsluitingsclausule (anti-schoonzoon/dochter
regeling)
• Rampenclausule – 30 dagen
• Balans tussen rechten van langstlevende
partner en kinderen: beperking wilsrechten
• Stiefkinderen betrekken in wettelijke verdeling
– bij kinderen uit meer relaties: het fusiegezin
Testament: toegift
Bij echtparen zonder kinderen:
• over je graf heen regeren - erfstelling onder
voorwaarde - voorkom beinvloeding
• De eigen fanclub komt dan zeker aan bod!
• Executeur-testamentair
• Begrafenisexecuteur en eventueel: de
afwikkelingsbewindvoerder
• Legaten aan derden of goede doelen
• Goede doelen kunnen belastingvrij erven
• Algehele volmacht – levenstestament!!
2e huwelijken; kinderen uit eerdere
relaties

Stel 2 gescheiden ouders met verschillende
kinderen

De wettelijke verdeling werkt dan oneerlijk;

Het kan zijn, dat dan vermogen in handen van de
andere familie komt – die wordt rijker en de
kinderen van de eerste krijgen alleen geld op
termijn: die missen rendement.

De verhouding tussen de kinderen gaat dan fout.

Oplossing: tweetrapsmaking (fusiegezin) of
vruchtgebruik.
Testament toegift:
Modern is: de tweetrapsmaking:
laat vermogen dus vererven via de bloedlijn. Het
voorkomt dat de echtgenoot erft van uw eigen
kind
 Instrument voor belastingbesparing bij eerste
ronde: geen successiebelasting.
 Echtscheidingstestament: De ex- echtgenoot erft
dan niet via de kinderen (immers ouders erven
anders van kinderen)
 Voorkomt dat eigen goed doorvererft naar de
andere familie.
Ook kan: de tweetraps – en herroepelijke
schenking.

Hermus Notaris







Samenvattend: we hadden het over:
Tweetrapsmakingen
Ventielconstructie en vruchtgebruik
de turbo verdeling als parel der estate-planning
Schenken loont
Een legaat aan de kleinkinderen is een must
Kijk op: www.notarissonenbreugel.nl
Hermus Notaris Son

Algemeen
Estate Planning:
Familie of Fiscus?
Wat komt aan bod?
•
•
•
•
•
•
Wat is Estate Planning?
Welke problemen spelen er bij
overdracht van vermogen
Schenken
Hoeveel belasting betalen uw
erfgenamen dan?
Nieuw Erfrecht
Een testament maken
Estate-planning
•
•
Soms is een goede oplossing: bij prille
relaties: een levenpolis en legaat van
inboedel en wat gelden
bij bestendige relatie: testament
uitbouwen:dat gaan we vandaag doen.
Oplossingen





Erfrecht - een fiscaal testament
Schenkingen
Huwelijksvermogensrecht
Let ook op vermogen in buitenland
Combinaties
Waar kijkt de Erfenis.nl-notaris
naar?
•
•
•
•
•
•
Huidig vermogen, grootte en structuur;
Uw wensen t.a.v. schenkingen/behandeling
kinderen/familiesituatie;
Huwelijksvermogensregime;
Huidig testament;
Op basis hiervan wordt een advies uitgebracht
en kunnen eventueel bestaande regelingen
worden aangepast:
In Son en Breugel hebben we een menukaart.