Transcript System biblioteczny MAK+ - problemy i nadzieje ma*ych i *rednich

System biblioteczny MAK+
- problemy i nadzieje małych i średnich bibliotek, na przykładzie
Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Kolbuszowej
1
System biblioteczny MAK+ …
Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Kolbuszowej
2
Miejska i Powiatowa Biblioteka
Publiczna w Kolbuszowej
• Działa na terenie gminy miejsko – wiejskiej
• Pełni zadania biblioteki powiatowej od czerwca 1999 roku na
zasadzie porozumienia między samorządem powiatu i gminy
• Gmina Kolbuszowa liczy 24 144 mieszkańców, w tym miasto
Kolbuszowa 9 446
• Powiat Kolbuszowski liczy 62 846 mieszkańców (sześć gmin)
3
Sieć bibliotek publicznych
Gmina Kolbuszowa:
• Biblioteka miejska
• 7 filii wiejskich
• 2 punkty biblioteczne
• 19 punktów wymiany księgozbioru w powiecie
• 139 569 księgozbioru
Powiat
• Pięć bibliotek gminnych
• 19 filii wiejskich
• 5 punktów bibliotecznych
• 332 176 księgozbioru
4
System biblioteczny MAK+ …
Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Kolbuszowej
5
Komputeryzacja w MiPBP
• Katalog własny - od 1991 roku (I stopień szczegółowości)
• MAK BN - od 1993 roku
• sukcesywnie wprowadzono wszystkie dostępne moduły w
bibliotece miejskiej
• wdrożono MAKWWW oraz multiwyszukiwarkę dla
Komputerowych Baz Bibliotecznych „FIDKAR”
• za pośrednictwem „FIDKAR” przeszukiwano katalogi, bazy danych
biblioteki (działów i filii)
• zapoczątkowano komputeryzację bibliotek w powiecie
6
Doświadczenia
• MAK BN umożliwił przeprowadzenie komputeryzacji
• Minimalne wymagania sprzętowe MAK-a ułatwiły pozyskanie
komputerów
• Przeprowadzono migrację katalogów z własnego formatu i
programu do MAK-a w formacie MARCBN, następnie do
MARC21
• Rozpoczęto szkolenia bibliotekarzy z powiatu
7
Zawiedzione nadzieje - MAK5
• Kwiecień 2007 - konferencja w Kielcach, podsumowanie
dorobku MAK BN i zapowiedź dalszego jego rozwoju pod
nazwą MAK5
• Grudzień 2007 - warsztaty w Bibliotece Narodowej,
prezentacja działającej wersji. Zapowiedź przekazania
MAKa5 użytkownikom do końca 2008 roku
• 29 listopada 2008 - Biblioteka Narodowa zapowiedziała
zaniechanie pracy nad rozwojem MAK5, a Instytut Książki
przedstawił wstępne założenia pakietu bibliotecznego
tworzonego od podstaw o nazwie MAK+
8
Stanął przed nami problem,
co dalej z rozwojem
komputeryzacji
w MiPBP i w sieci bibliotek
publicznych w powiecie
?!!!
9
System biblioteczny MAK+ …
Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Kolbuszowej
10
Mieliśmy do wyboru trzy
wyjścia
1. W dalszym ciągu eksploatować MAK BN i …
czekać
2. Zakupić i wdrożyć jeden z kilku sprawdzonych
pakietów dostępnych na rynku
3. Zaangażować się w projekt Instytutu Książki
MAK+
11
• Podejmując decyzję musieliśmy brać pod
uwagę także możliwości i oczekiwania
bibliotek publicznych w powiecie
• Nie mogliśmy w dalszym ciągu
kontynuować rozpoczętej komputeryzacji
bibliotek w powiecie w oparciu o program
bez przyszłości
• Znaliśmy możliwości finansowe bibliotek w
powiecie
12
Dochody powiatów w przeliczeniu na głowę
jednego mieszkańca za rok 2010
13
Dlatego pomimo, że mieliśmy
i mamy świadomość, że pakiet jest
ciągle tworzony i rozbudowywany
wybraliśmy
14
System biblioteczny MAK+ …
Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Kolbuszowej
15
Co nas przekonało do MAK+ ?
Filozofia systemu
• Przyjęcie zasady łączącej centralizacje z decentralizacją
• Serwer centralny – serwery lokalne
• Każda, nawet najmniejsza biblioteka jest traktowana przez
system podmiotowo
• Jeden opis bibliograficzny firmowany przez Bibliotekę
Narodową
• Możliwości współkatalogowania
• Centralne meliorowanie katalogów lokalnych
• Nowoczesna architektura i interfejs przyjazny dla
użytkowników
16
Co nas przekonało do MAK+ ?
•
•
•
•
Cena
Logistyka
Pakiet jest częścią programu rządowego Biblioteka+
Program jest tworzony przez instytucję Ministerstwa Kultury
i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Biblioteką
Narodową
• System zabezpieczeń baz danych
• Możliwość udziału w tworzeniu jednolitego nowoczesnego
oprogramowania dla średnich i małych bibliotek
17
Wybór MAK+ w województwie
podkarpackim:
30 bibliotek głównych – 119 filii z tego:
SOWA; 34;
29%
MAK; 28;
23%
inne; 5;
4%
brak
systemu;
52; 44%
Na podstawie danych WiMBP w Rzeszowie
(przygotowanych na konferencję)
18
Podkarpacie
67% placówek bibliotecznych,
które zdecydowały się na MAK+ dotychczas nie miało żadnego
pakietu bibliotecznego lub eksploatowano MAK BN
19
Etapy wdrażania MAK+
w MiPBP w Kolbuszowej
2010 roku (od czerwca)
• testowanie programu, szkolenia dla bibliotekarzy
• przygotowanie baz do konwersji,
• rozpoczęcie przenoszenia danych
2011
• całość zbiorów jest opracowywana w MAK+ i dodatkowo
konwertowana do MAK 4.3 dla zachowania spójności katalogów,
• sukcesywnie jest prowadzona rekonwersja katalogów centrali
(wypożyczalnia główna, odział dla dzieci i młodzieży, czytelnia,
wypożyczalnia międzybiblioteczna)
20
Etapy wdrażania MAK+
w MiPBP w Kolbuszowej
2012
• całość zbiorów jest opracowywana w MAK+
• zamknięto katalogi prowadzone w MAK BN (wyjątek stanowią bazy
bibliografii regionalnej i DŻS)
• uruchomiono wypożyczalnię w MAK+ w centrali (wypożyczalnię
główną od 1 stycznia, nieco później oddział dla dzieci i młodzieży)
• moduł wypożyczalni w MAK 4.3 jest sukcesywnie wygaszany
• 7 filii MiPBP przeprowadza rekonwersję swoich katalogów
• Gminne Biblioteki Publiczne w powiecie rozpoczęły budowanie
katalogów w MAK+
2013 (plany)
• uruchomienie modułu wypożyczalni we wszystkich filiach
(od 1 stycznia)
• wdrożenie modułu bibliografii regionalnej
• wprowadzenie 100% katalogu do MAK+
• skatalogowanie starodruków depozytu Kolegiaty Kolbuszowskiej
• testowanie nowych wersji systemu
21
Ilość rekordów katalogu w MAK+
w stosunku do wielkości księgozbioru
w procentach - wybrane przykłady
• MiPBP w Kolbuszowej
• Centrala (biblioteka miejska)
- 58 %
- 89 %
• Biblioteki gminne powiatu kolbuszowskiego - od 0,07%;
2,67%; 3,04; 21,41; do 46,4%
• ale filia Mazury, gdzie pracuje bibliotekarka na ½ etatu - GBP
Raniżów (od lipca 2011)
- 88. 5 %
15 % placówek w województwie podkarpackim nie
rozpoczęło katalogowania
22
Nasze uwagi do MAK+ - wybrane
• Zbyt wolno są wdrażane kolejne moduły, a moduły już
udostępnione są niedostatecznie przetestowane
• Kłopot z odsyłaczami i przeszukiwaniem katalogów lokalnych
według różnych kryteriów, również stworzonych przez
czytelników
• Problemy z wyszukiwaniem w KHW
• Brak obowiązkowego pola UKD
• Niedopracowany moduł wypożyczenia i statystyki
• Dynamicznie wzrastająca liczba rekordów tymczasowych
23
Ilość rekordów bibliograficznych
w Bazie Centralnej
192 543;
13%
22 613;
2%
1 253 857;
85%
Liczba rekordów ogółem wynosi: 1 469 013
Dane na dzień 16.10.2012
24
Skąd pozyskujemy opisy
Biblioteka
Narodowa
42%
Opisy
własne
3%
Opisy
tymczasowe
55%
Proporcje obliczono podczas opracowania 300 tytułów w czasie tygodnia
w MiPBP Kolbuszowa (od 8 do 12 października 2012)
25
Nasze największe obawy
wynikające z doświadczeń
związanych z MAK5
• Wycofanie się Biblioteki Narodowej
z projektu
• Ograniczenie środków na dokończenie,
utrzymanie i rozwój MAK+
26
System biblioteczny MAK+ …
Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Kolbuszowej
27
Uwagi końcowe
• MAK+, po spełnieniu kilku warunków, jest na najlepszej drodze
do stania się nowoczesnym, w pełni profesjonalnym pakietem
bibliotecznym dedykowanym nie tylko dla małych i średnich
bibliotek
• Dzięki niemu możemy zbudować Katalog Centralny bibliotek
publicznych
• Bibliotekarze z małych i średnich bibliotek zostali włączeni do
komputeryzacji i cyfryzacji procesów bibliotecznych
• Powstała nieformalna, ale funkcjonalna sieć bibliotek
publicznych
28
Po 30 miesiącach wdrażania MAK+ możemy z całą
pewnością powiedzieć, że decyzja o wyborze
pakietu była słuszna. Udało nam się zbudować
największy katalog w MAK+ w Polsce (w ostatnich
tygodniach „wyprzedziliśmy” BP w Swarzędzu ).
Włączyliśmy do komputeryzacji biblioteki
publiczne z powiatu. Przekonaliśmy do programu
bibliotekarzy i czytelników, a nie było łatwo!
29
Dziękuję za uwagę
30