Transcript دانلود مقاله گچ و اندودهای گچی

‫گچ و اندودهای گچی‬
‫فاطمه جعفرپور – فهیمه فیروزیار‬
‫مركز تحقيقات ساختمان و مسكن‬
‫گچ‬
‫در ايران گچ رابطه نزديكي با صنعت ساختمان سازي داشته و از قديم يكي از‬
‫مصالح ساختماني سنتي ايران بوده است ‪.‬‬
‫گچ در بيشتر ساختمان هاي باستاني كه تاكنون باقي مانده اند‪ ،‬به صورت آثار‬
‫گچ بري هاي زيبا ديده ميشود‪.‬‬
‫امروزه مصرف عمده گچ در ساختمان سازي در كشور ما ‪ ،‬بيشتر در اندود‬
‫گچ وخاك ‪ ،‬سفيدكاري ديوارها و سقفها و همچنین به عنوان مالت در‬
‫اجراي سقف هاي طاق ضربي است‪.‬‬
‫گچ‬
‫فرآورده هاي گچي مانند تيغه ها و تخته هاي گچي در مقايسه با مصالح‬
‫مشابه سبك تر بوده و در برابر آتش مقاومترند‪ .‬در سال هاي اخیر‬
‫استفاده از سيستم هاي ديوار خشك به علت نداشتن مشكالت سيستم‬
‫اندود گچي مانند نياز به ‪:‬‬
‫•كارگر بيشتر ‪،‬‬
‫• وزن بيشتر ‪،‬‬
‫• نفوذ رطوبت به ساختار زيرين ‪،‬‬
‫•زمان الزم براي خشك شدن قبل از عمليات رنگ كاري‬
‫به سرعت رو به گسترش است ‪.‬‬
‫گچ‬
‫گچ به واسطه آب تبلور (‪ 9/20‬درصد) ‪:‬‬
‫•داراي خواص مفيد پايدار در برابر آتش است‪.‬‬
‫•يك ماده عايق حرارت جهت حفاظت ستونها و تیرهاي‬
‫چوبي از دماي زيادي كه در اثر يك آتشسوزي ايجاد ميشود‪.‬‬
‫بلورهای سنگ گچ‬
‫گچ ساختماني‬
‫گچ ساختماني از پختن سنگ گچ با توجه به جنس آن در‬
‫گرمايي تا حدود‪ 180‬درجه به دست مي آيد ‪.‬‬
‫گچ ساختماني گچي با ‪ 5/0‬مولكول آب است و از آن براي‬
‫كارهاي ساختماني استفاده مي شود‪.‬‬
‫گچ ساختماني‬
‫ً‬
‫گچ ساختماني يا سولفات كلسيم هميهيدراته معموال با پيشوند ‪ ‬و ‪‬‬
‫همراه است كه در ارتباط با نوع تهيه آن ميباشد ‪.‬‬
‫شكل ‪ ‬آن با روش هاي تر ( مانند اتوكالو ) و‬
‫شكل ‪ ‬آن با روشهاي خشك ( مانند تكليس ) از‬
‫سنگ گچ ‪ CaSO4 , 2H2O‬تهيه ميشود ‪ .‬گذشته از تفاوت در‬
‫نوع روش تهيه ‪ ،‬واكنش آنها با آب و مقاومت محصوالت هيدراتاسيون‬
‫متفاوت است ‪.‬‬
‫گچ ساختماني‬
‫مراحل آبزدايي سنگ گچ در اثر حرارت ديدن‬
‫و تبديل آن به انواع گچ ساختماني ‪،‬‬
‫از طريق آنالیز حرارتي ‪ ،‬به روشني مشخص مي شود‪.‬‬
‫آنالیز حرارتي سنگ گچ‬
‫با استفاده از روشهاي همزماني‬
‫‪DTG -DTA -TG‬‬
‫يكي از روشهائي كه ميتواند فرآيند آبزدائي گچ را به آساني مشخص‬
‫كند‪ ،‬روش استفاده همزماني‪:‬‬
‫‪DTA-TG - DTG‬‬
‫ً‬
‫است كه تحت محيطهاي هوابندي شده مختلف مانندسه سيستم كامال‬
‫باز ‪ ،‬هوابندي شده و نيمههوابندي شده انجام ميشود‪.‬‬
‫آنالیزحرارتي گچ با استفاده از روش هاي همزماني ‪DTG -DTA -TG‬‬
‫در سيستم باز وبا نرخ حرارتي ‪1 oC/min‬‬
‫آنالیزحرارتي گچ با استفاده از روش هاي همزماني ‪DTG -DTA -TG‬‬
‫ً‬
‫در سيستم كامال هوا بندي شده وبا نرخ حرارتي ‪1 oC/min‬‬
‫نتايج بدست آمده از آنالیزحرارتي گچ با استفاده از روش ‪TG‬‬
‫ً‬
‫در سيستم هاي نيمه هوا بندي شده ‪ ،‬باز و كامال هوا بندي شده‬
‫واكنش هاي مربوط به افت وزن گچ‬
‫‪CaSO4 , 1/2 H2O +3/4 H2O‬‬
‫‪CaSO4 ,2H2O‬‬
‫گچ نيم آبه ( ‪ 7/15‬درصد افت )‬
‫‪CaSO4 + 1/2 H2O‬‬
‫‪CaSO4 , 1/2 H2O‬‬
‫گچ بي آب (‪ 2/5‬درصد افت )‬
‫كاربرد گچ در صنايع ساختماني‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اندود‬
‫سفيد كاري و تمیز كاري‬
‫پرداخت‬
‫گچ بري‬
‫مالت هاي گچي‬
‫گچ و ماسه‬
‫پانل هاي عايق حرارتي و صوتي‬
‫ورقهاي پيش ساخته سقف و ديوار‬
‫كنترل زمان گیرش در صنعت سيمان‬
‫تنظيم ويسكوزيته مذاب در صنعت شيشه سازي‬
‫كاربرد گچ در صنايع ساختماني‬
‫حدود ‪ 75‬درصد از گچ در صنايع ساختماني براي روكش ديوارها ‪،‬‬
‫گچ بري ‪ ،‬تهيه مالتهاي مختلف و مواردي ديگر استفاده مي شود ‪.‬‬
‫گچ صدا را پخش نمي كند‬
‫ضريب انتقال حرارتي آن نیز كم است‬
‫در برابر آتش پايدار بوده و از گسترش آن‬
‫مي كند‬
‫تنوع موارد استفاده به دليل خواص گوناگوني‬
‫است كه اين ماده از خود نشان مي دهد‬
‫جلوگیري‬
‫خواص پايداری گچ دربرابر آتش سوزی‬
‫‪ ‬در حین آتش سوزي آب موجود در گچ از آن جدا میشود‬
‫‪ ‬در نتيجه در زير اندود گچي مقداري بخار آب جمع و وجود اين‬
‫بخار آب باعث مي شود كه دما از ‪ 100‬درجه سانتي گراد تجاوز‬
‫نكند‪.‬‬
‫استانداردهاي گچ ساختماني ايران‬
‫‪‬گچ‪ -‬گچهای ساختمانی و اندودهای گچی آماده‪ -‬قسمت اول‪ :‬ویژگیها‪ ،‬به‬
‫شماره ‪12015 -1‬‬
‫‪‬گچ‪ -‬گچهای ساختمانی و اندودهای گچی آماده‪ -‬قسمت دوم‪ :‬روشهای آزمون‪،‬‬
‫به شماره ‪12015 -2‬‬
‫‪‬گچ استريش – ويژگي ها به شماره ‪5031‬‬
‫‪ ‬بتن گچي – ويژگي ها به شماره ‪5032‬‬
‫‪ ‬سنگ گچ‪،‬گچ استریش و بتن گچی ‪ -‬روش های آزمون شیمیایی به شماره‬
‫‪5029‬‬
‫‪ ‬گچ هاي ساختماني – روش هاي آزمون فیزيكي بهشماره ‪5482‬‬
‫كنترل كيفيت گچ ساختماني‬
‫كنترل كيفيت گچ‬
‫آزمونهای فیزیکی‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫گچهاي ساختماني‬
‫اندودهای گچي آماده‬
‫اندودهای گچی ساختمانی ویژه‬
‫گچ استريش‬
‫بتن گچي‬
‫آزمونهای شیمیایی‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫ژيپس یا سنگ گچ‬
‫) ‪( gypsum‬‬
‫سولفات كلسيم دوآبه به فرمول ‪:‬‬
‫‪CaSO4 . 2H2O‬‬
‫موادخامي است كه از آن گچساختماني تهيه ميشود‪.‬‬
‫شكل نهايي گچ سخت شده را ژیپس میگویند‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫چسباننده گچی (گچ ساختمانی)‬
‫چسباننده گچی از پختن سولفات کلسیم دو آبه (‪ )CaSO4 . 2H2O‬بهدست‬
‫میآید و متشکل از سولفات کلسیم در فازهای مختلف هیدراتاسیون است‪.‬‬
‫برای مثال‪ :‬سولفات کلسیم نیمههیدراته (‪ )CaSO4 . 0.5H2O‬و سولفات‬
‫کلسیم بدون آب یا انیدرید (‪)CaSO4‬‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندودهای گچی آماده‬
‫اندود گچی آماده (از پیش مخلوط شده) یک واژه عمومی است‪ ،‬متشکل از همه‬
‫انواع اندودهای گچی ساختمانی‪ ،‬اندود ساختمانی پایه گچی‪ ،‬اندود ساختمانی گچ‬
‫– آهک که در ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد‪.‬‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندود گچ ساختمانی‬
‫مخلوط گچ ساختمانی متشکل از حداقل ‪ 50‬درصد گچ به عنوان جزء چسباننده‬
‫فعال اصلی و حداکثر ‪ 5‬درصد آهک‬
‫(هیدروکسید کلسیم)‪ ،‬است‪.‬‬
‫افزودنیها و سنگدانهها ممکن است توسط تولید کننده اضافه شود‪.‬‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندود ساختمانی پایه گچی‬
‫مخلوط گچ ساختمانی متشکل از حداکثر ‪ 50‬درصد گچ به عنوان جزء چسباننده‬
‫فعال اصلی و حداکثر ‪ 5‬درصد آهک (هیدروکسید کلسیم)‪ ،‬است‪.‬‬
‫افزودنیها و سنگدانهها ممکن است توسط تولید کننده اضافه شود‪.‬‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندود گچ‪-‬آهک‬
‫اندود گچ ساختمانی یا اندود ساختمانی پایه گچی با حداقل ‪ 5‬درصد آهک‬
‫(هیدروکسید کلسیم)‪ ،‬است‪.‬‬
‫افزودنیها و سنگدانهها ممکن است توسط تولید کننده اضافه شود‪.‬‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندود گچ ساختمانی سبک وزن‬
‫اندود گچ ساختمانی سبک وزن‪ ،‬گچ ساختمانی است که سبکدانههای معدنی‪،‬‬
‫مانند پرلیت یا ورمیکولیت منبسط شده‪ ،‬سنگدانههای آلی سبک وزن به آن‬
‫اضافه میشود‪.‬‬
‫افزودنیها و سنگدانهها ممکن است توسط تولید کننده اضافه شود‪.‬‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندود گچ ساختمانی برای اندودکاری با سختی سطحی اصالح شده‬
‫اندود گچ ساختمانی که بهویژه برای برآورده شدن الزامات اندودکاری با سختی‬
‫سطحی اصالح شده‪ ،‬ترکیببندی میشود‪.‬‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندود گچی ساختمانی ویژه‬
‫اندود گچی ساختمانی ویژه‪ ،‬یک واژه عمومی است برای همه انواع اندودهای گچی‬
‫ساختمانی که کاربردهای ویژه دارند‪.‬‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندودگچی برای تولید قطعات گچی الیافدار‬
‫اندود گچی ساختمانی ویژه برای تولید قطعات گچی الیافدار‬
‫و نصب آنها‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندود گچی برای آجرکاری‬
‫اندود گچی ساختمانی که برای آجرکاری در دیوارهای غیرباربر‪ ،‬جداگرها و‬
‫سقفها‪ ،‬مورد استفاده قرار میگیرد‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندود گچی آماده آکوستیکی‬
‫مخلوط گچ ویژهای که برای اهداف جذب صدا تولید میشود‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندود گچی عایق حرارتی‬
‫مخلوط گچ ویژهای که برای اهداف عایق حرارت تولید میشود‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندود گچی محافظ آتش‬
‫مخلوط گچ ویژهای که برای محافظت مکانهایی که در معرض آتش هستند‪،‬‬
‫تولید میشود‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندود گچی محافظ آتش‬
‫مخلوط گچ ویژهای که برای محافظت مکانهایی که در معرض آتش هستند‪،‬‬
‫تولید میشود‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫اندود گچی الیه نازک‬
‫ً‬
‫ر‬
‫مخلوط گچ ویژهای که معموال به منظو اجرا در ضخامتهای سه میلیمتر تا‬
‫شش میلیمتر‪ ،‬تولید میشود‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫افزودنیها و افزونهها‬
‫موادی (به غیر از سنگدانهها یا چسبانندهها)‪ ،‬مانند پرکنندهها‪ ،‬الیاف‪،‬‬
‫رنگدانهها‪ ،‬آهک ساختمانی (کمتر از ‪ 5‬درصد)‪ ،‬کندگیر کنندهها‪ ،‬مواد‬
‫حبابهوازا‪ ،‬مواد آب نگهدارنده و روانکننده که برای بهبود خواص گچ‬
‫ساختمانی یا دستیابی به خواص ویژه‪ ،‬به آن اضافه میشود‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫سنگدانهها‬
‫موادی طبیعی‪ ،‬مصنوعی یا بازیافت شده که برای استفاده در ساختمان مناسب‬
‫است‪.‬‬
‫برای مثال‪ :‬سبکدانهها مانند پرلیت یا ورمیکولیت یا سنگدانههایی مانند ماسه‬
‫سیلیس ی یا ماسه حاصل از شکستن سنگهای آهکی‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫سبکدانهها‬
‫سنگدانههایی با چگالی انبوهی کمتر از ‪ 800‬کیلوگرم بر متر مکعب است‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫گچ ساختمانی دستی (گچ مالهکش ی)‬
‫گچ ساختمانی با ترکیب ویژه که با آب مخلوط و به طور دستی روی زمینه اجرا‬
‫میشود‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫گچ ساختمانی پاشش ی‬
‫گچ ساختمانی که برای کاربردهای ماشینی ترکیب میشود‪ ،‬برای دستیابی به‬
‫غلظت مورد نیاز با مقدار مناسب آب مخلوط و با استفاده از دستگاه پاشنده‬
‫روی زمینه اجرا میشود‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫سامانه اندود یکالیهای‬
‫اندود گچ ساختمانی است که برای برآورده کردن عملکرد اندود زیرالیه و اندود‬
‫نهایی در یک مرحله اجرا میشود‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫سامانه اندود چند الیهای‬
‫به سامانهای از اندود گفته میشود که حداقل دو الیه اندود مورد نیاز است‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫زیرالیه (آستر)‬
‫به الیه یا الیههای زیرین یک سامانه اندودکاری گفته میشود که به الیه نهایی نیاز‬
‫است‬
‫تعاریف گچ ساختمانی و اندودهای گچی آماده‬
‫الیه نهایی (پرداخت)‬
‫الیه رویی یا آخرین الیه یک سامانه اندودکاری چند الیه است‬
‫طبقه بندي گچ ساختماني‬
‫مطابق استانداردملي ايران شماره ‪12015-1‬‬
‫اندودهای‬
‫گچی ساختمانی ویژه‬
‫گچ ساختمانی‬
‫اندودهای گچی آماده‬
‫انواع گچهای ساختمانی‬
‫•‬
‫گچ ساختمانی برای مصارف عمومی (مانند گچ زیرکار)‬
‫•‬
‫گچ ساختمانی برای سفیدکاری‬
‫•‬
‫گچ ساختمانی برای فرآوردههای گچی پیشساخته‬
‫برای استفاده در تولید بلوکهای گچی‪ ،‬صفحات روکشدار گچی‪،‬‬
‫سقفپوشهای گچی‬
‫انواع اندودهای گچی آماده‬
‫اندود گچ ساختمانی‬
‫اندود ساختمانی پایه گچی‬
‫اندود گچ ساختمانی ‪ -‬آهک‬
‫اندود گچ ساختمانی سبک وزن‬
‫اندود ساختمانی پایه گچی سبک وزن‬
‫اندود گچ ساختمانی‪ -‬آهک سبک وزن‬
‫گ‪: 1-‬‬
‫گ‪: 2-‬‬
‫گ‪: 3-‬‬
‫گ‪: 4-‬‬
‫گ‪: 5-‬‬
‫گ‪: 6-‬‬
‫گ‪ : 7-‬اندود گچ ساختمانی برای اندودکاری با سختی سطحی اصالح شده‬
‫انواع اندودهای گچی ساختمانی ویژه‬
‫گا‪: 1-‬‬
‫گا‪: 2-‬‬
‫گا‪: 3-‬‬
‫گا‪: 4-‬‬
‫گا‪: 5-‬‬
‫گا‪: 6-‬‬
‫اندود گچی برای تولید قطعات گچی الیافدار‬
‫اندود گچی برای آجرکاری‬
‫اندود گچی آکوستیکی‬
‫اندود گچی عایق حرارتی‬
‫اندود گچی محافظ آتش‬
‫اندود گچی الیه نازک‬
‫ويژگيهاي گچ ساختماني و اندودهای گچی آماده‬
‫ویژگیهای شیمیایی‬
‫میزان سولفات کلسیم در گچهای ساختمانی باید حداقل ‪ 50‬درصد باشد‪.‬‬
‫ویژگیهای شیمیایی گچ ساختمانی باید مطابق روش آزمون شرح داده شده در‬
‫استاندارد شماره ‪ ،12015-2‬تعیین شود‪.‬‬
‫ويژگيهاي گچ ساختماني و اندودهای گچی آماده‬
‫ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی‬
‫ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی انواع گچ ساختمانی‪ ،‬اندودهای گچی آماده و‬
‫اندودهای گچی ساختمانی ویژه‪ ،‬باید مطابق روش آزمون شرح داده شده در‬
‫استاندارد شماره ‪ ،12015-2‬تعیین شود‪.‬‬
‫ويژگي هاي فیزيکي گچهاي ساختماني‬
‫ویژگیها‬
‫گچ ساختمانی برای‬
‫مصارف عمومی‬
‫(گچ زیرکار)‬
‫گچ ساختمانی برای‬
‫سفیدکاری الف‬
‫گچ ساختمانی برای‬
‫فرآوردههای گچی‬
‫درصد باقیمانده روی الک‬
‫‪ ( 18/1 mm‬حداکثر )‬
‫‪10‬‬
‫‪5/2‬‬
‫صفر‬
‫تاب فشاری ‪ ( N/mm2‬حداقل )‬
‫‪6‬‬
‫‪6‬‬
‫‪6‬‬
‫تاب خمش ی ‪ ( N/mm2‬حداقل )‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫زمان گیرش ( دقیقه )‬
‫حداقل ‪:‬‬
‫اولیه‬
‫نهایی حداکثر‪:‬‬
‫‪ 12-7‬ب‬
‫‪ 12-7‬ب‬
‫‪ 12-7‬ب‬
‫‪25‬‬
‫‪25‬‬
‫‪25‬‬
‫الف‪ -‬این گچ برای روکار مصرف میشود‪.‬‬
‫ب‪ -‬در صورت استفاده از افزودنی کندگیر کننده‪ ،‬زمان گیرش اولیه حداقل‪ 20‬دقیقه است‪ .‬در موارد خاص با توجه به مواد‬
‫اولیه و فرآیند تولید‪ ،‬زمان گیرش اولیه در محدوده ‪ 15 -7‬نیز قابل قبول است‪.‬‬
‫ویژگیهای اندودهای گچی آماده‬
‫زمان گیرش اولیه دقیقه‬
‫اندودهای‬
‫گچی آماده‬
‫مقدار گچ‬
‫در اندود‬
‫(درصد)‬
‫گ‪1-‬‬
‫حداقل ‪50‬‬
‫گ‪2-‬‬
‫حداکثر ‪50‬‬
‫گ‪3-‬‬
‫(‪)1‬‬
‫گ‪4-‬‬
‫حداقل ‪50‬‬
‫گ‪5-‬‬
‫حداکثر ‪50‬‬
‫گ‪6-‬‬
‫(‪)1‬‬
‫(‪)3‬‬
‫گ‪7-‬‬
‫حداقل ‪50‬‬
‫اندود گچی‬
‫آماده دستی‬
‫بیشتر از ‪20‬‬
‫اندود گچی‬
‫آماده پاششی‬
‫بیشتر از ‪50‬‬
‫تاب خمشی‬
‫)‪(N/mm2‬‬
‫مساوی یا‬
‫بیشتر از‬
‫‪1‬‬
‫مساوی یا‬
‫بیشتر از‬
‫‪2‬‬
‫تاب فشاری‬
‫)‪(N/mm2‬‬
‫مساوی یا‬
‫بیشتر از‬
‫‪2‬‬
‫مساوی یا‬
‫بیشتر از‬
‫‪6‬‬
‫سختی سطحی چسبندگی‬
‫)‪(N/mm2) (N/mm2‬‬
‫‪-‬‬
‫(‪)2‬‬
‫مساوی یا‬
‫بیشتر از‬
‫‪1/0‬‬
‫مساوی یا‬
‫بیشتر از ‪5/2‬‬
‫‪ -1‬مطابق تعاریف اندودهای گچی ‪.‬‬
‫‪ -2‬گسیختگی ممکن است درپشتکار یا اندود گچی رخ دهد‪ ،‬هنگامیکه گسیختگی درحدفاصل گچ‪ /‬پشتکار رخ دهد‪ ،‬مقدار چسبندگی باید بیشتر یا‬
‫مساوی‪ 1/0 N/mm2‬باشد‪.‬‬
‫‪ -3‬در صورت عدم استفاده از افزودنی کندگیر کننده‪ ،‬زمان گیرش اولیه ‪ 7‬دقیقه تا ‪ 12‬دقیقه است‪.‬‬
‫ویژگیهای اندودهای گچی ساختمانی ویژه‬
‫اندودهای گچی‬
‫ساختمانی ویژه‬
‫گا‪1-‬‬
‫تولید قطعات‬
‫گچی الیافدار و‬
‫نصب آنها‬
‫مقدار گچ‬
‫ساختمانی‬
‫در اندود‬
‫درصد‬
‫نرمی – درصد‬
‫براساس مانده روی الک‬
‫میلیمتر‬
‫‪5‬‬
‫‪5/1‬‬
‫‪2/0‬‬
‫‪1/0‬‬
‫حداکثر‬
‫حداکثر‬
‫‪1‬‬
‫‪10‬‬
‫‪-‬‬
‫حداقل‬
‫‪50‬‬
‫صفر‬
‫صفر‬
‫گا‪2-‬‬
‫مورد استفاده‬
‫در آجرچینی‬
‫حداقل ‪50‬‬
‫صفر‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫گا‪3-‬‬
‫برای اهداف‬
‫آکوستیکی‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫گا‪4-‬‬
‫عایق حرارتی‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫گا‪5-‬‬
‫محافظ آتش‬
‫گا‪6-‬‬
‫اندودکاری‬
‫الیه‬
‫نازک‪3‬‬
‫انحراف از‬
‫مقداراسمی‬
‫حداکثر ‪10‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫حداقل ‪50‬‬
‫‪-‬‬
‫صفر‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫زمان گیرش‬
‫اولیه دقیقه‬
‫روش روش‬
‫ویکات کاردک‬
‫تاب خمشی‬
‫)‪(N/mm2‬‬
‫تاب‬
‫فشاری‬
‫‪N/mm2‬‬
‫سختی سطحی‬
‫)‪(N/mm2‬‬
‫‪2‬‬
‫ساعت‪1‬‬
‫‪7‬‬
‫روز‪2‬‬
‫‪-‬‬
‫حداقل‬
‫‪8‬‬
‫حداقل‬
‫‪5/1‬‬
‫حداقل‬
‫‪3‬‬
‫‪-‬‬
‫حداقل‬
‫‪30‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫حداقل‬
‫‪2‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫حداقل‬
‫‪20‬‬
‫حداقل‬
‫‪20‬‬
‫‪2‬‬
‫ساعت‪1‬‬
‫‪7‬‬
‫روز‪2‬‬
‫حداقل‬
‫‪4‬‬
‫حداقل‬
‫‪10‬‬
‫‪-‬‬
‫حداقل‬
‫‪20‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫حداقل‬
‫‪20‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫حداقل‬
‫‪1‬‬
‫حداقل‬
‫‪2‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪ -1‬پس از تثبیت شرایط به مدت ‪ 2‬ساعت بعد از زمان گیرش نهایی تحت شرایط مشخص شده در استاندارد مربوط‪.‬‬
‫‪ -2‬پس از تثبیت شرایط به مدت ‪ 7‬روز در محیط مرطوب با دمای (‪ )20 2‬درجه سلسیوس و رطوبت نسبی (‪ )95 5‬درصد‪ ،‬سپس خشک کردن در دمای (‪ )40 2‬درجه سلسیوس تا رسیدن به‬
‫وزن ثابت‪.‬‬
‫‪ -3‬در صورت عدم استفاده از افزودنی کندگیرکننده ‪ ،‬زمان گیرش اولیه باید ‪ 12-7‬دقیقه و باقیمانده روی الک نمره ‪ 5/0( 35‬میلیمتر ) صفر باشد‪.‬‬
‫آزمونهای شیمیایی گچهای ساختمانی‬
‫ تعیین تریاکسید گوگرد‪:‬‬‫‪BaSO4  0/ 343 100‬‬
‫‪mp‬‬
‫= ‪SO3‬‬
‫ محاسبه سولفات کلسیم معادل‪:‬‬‫‪CaSO4 = SO3 × 1/ 7‬‬
‫آزمونهای فیزیکی گچ ساختماني‬
‫نرمی ی ییی‪ :‬تعیی ی ییین ذرات باقیمانی ی ییده روی الکهی ی ییای‪ 5000‬میکی ی ییرون می ی ییورد مصی ی ییرف در‬
‫آجرچینی (گا – ‪ 200 ،)2‬و ‪ 100‬میکرون برای انیدود گچیی سیاختمانی الییافدار (گیا‬
‫– ‪ 1500 ،)1‬میکرون برای اندود گچی سیاختمانی میورد مصیرف در تولیید قطعیات‬
‫گچی الیافدار و اندود گچی ساختمانی الیه نازک (گا – ‪ 1‬و گا‪)6 -‬‬
‫تعیین نسبت آب به گچ‪:‬‬
‫روش پاشیدن‬
‫روش پخششدگی‬
‫روش میز روانی‬
‫آزمونهای فیزیکی گچ ساختماني‬
‫ تعیین زمان گیرش اولیه و نهایی‬‫‪ -1‬روش کاردک (برای گچ ساختمانی)‬
‫‪ -2‬روش ویکات (برای همه انواع اندودهای گچی آماده که در آنها از افزودنیها یا‬
‫کندگیر کنندهها استفاده میشود)‬
‫ تعیین سختی‬‫ تعیین تاب خمش ی‬‫ تعیین تاب فشاری‬‫‪ -‬تعیین چسبندگی‬
‫الگوی گسیختگی‬
‫راهنما‪:‬‬
‫‪ -1‬صفحه آزمون‬
‫‪ -2‬الیه چسب‬
‫‪ -3‬اندود‬
‫‪ -4‬مصالح زیرکار‬
‫(گسیختگی در حد فاصل بین اندود و مصالح زیرکار‪ ،‬مقدار‬
‫به دست آمده از آزمون برابر چسبندگی است‪).‬‬
‫الگوی گسیختگی الف – گسیختگی چسبندگی‬
‫الگوی گسیختگی‬
‫راهنما‪:‬‬
‫(گسیختگی در اندود به تنهایی‪ ،‬چسبندگی بیشتر از مقدار به دست آمده از‬
‫آزمون است‪).‬‬
‫الگوی گسیختگی ب– گسیختگی پیوستگی‬
‫الگوی گسیختگی‬
‫راهنما‪:‬‬
‫(گسیختگی در مصالح زیرکار‪ ،‬چسبندگی بیشتر از مقدار به دست آمده از‬
‫آزمون است‪).‬‬
‫الگوی گسیختگی پ– گسیختگی پیوستگی‬
‫الگوی گسیختگی‬
‫راهنما‪:‬‬
‫(گسیختگی در الیه چسب که ناش ی از ایجاد گسیختگی در ماده‬
‫چسباننده است‪ ،‬چنانچه این نوع الگوی گسیختگی رخ دهد‪ ،‬آزمون‬
‫باید تکرار شود‪).‬‬
‫الگوی گسیختگی ت‬
‫گچ استريش‬
‫گچ استريش يك نوع از گچ ساختماني انيدريد ميباشد كه مشخصه آن ‪:‬‬
‫خلوص بیاال ( حداقل ‪) % 80‬‬
‫‪‬‬
‫‪ ‬زمان گیرش تدريجي‬
‫انواع مختلف از گچ استريش با نرمي و زمان گیرش‬
‫متفاوت تهيه ميشود كه در كارهاي معماري ی ريختهگري‬
‫و ديگر موارد خاص استفاده ميشود‪.‬‬
‫گچ استريش‬
‫اين گچ در مراحل آخر پرداخت مورد استفاده قرار ميگیرد ‪:‬‬
‫به واسطه گیرش تدريجي ميتوان به راحتي عملیات پرداخت را انجام‬
‫داد‪.‬‬
‫تفاوت آن با پالستر بدون آب ‪:‬‬
‫‪ ‬سختي باال‬
‫‪ ‬خلوص زياد‬
‫‪ ‬زمان گیرش‬
‫ويژگي هاي شيميايي گچ استريش‬
‫ویژگی‬
‫تری اکسید گوگرد‬
‫اکسید کلسیم‬
‫‪SO3‬‬
‫‪CaO‬‬
‫میزان ( درصد )‬
‫( حداقل )‬
‫‪47‬‬
‫( حداقل )‬
‫‪2‬‬
‫‪3/ SO3‬‬
‫درصد وزنی مجموع نمکهای محلول در آب‬
‫‪Na2O+MgO‬‬
‫آب ترکیبی‬
‫( حداکثر )‬
‫( حداکثر )‬
‫‪2/0‬‬
‫‪2‬‬
‫ويژگي هاي فیزيکي گچ استريش‬
‫ویژگی‬
‫مقاومت فشاری‬
‫میزان‬
‫‪kg/cm2‬‬
‫( حداقل )‬
‫زمان گیرش‬
‫اولیه‬
‫نهایی‬
‫باقیمانده روی الک‬
‫‪170‬‬
‫( دقیقه )‬
‫حداقل ‪:‬‬
‫‪20‬‬
‫حداکثر‪:‬‬
‫‪360‬‬
‫( دقیقه )‬
‫( شماره ‪ 1400 ) 14‬میکرون‬
‫( شماره ‪ 425 ) 40‬میکرون‬
‫( شماره ‪ 150 ) 100‬میکرون‬
‫( درصد وزنی)‬
‫( درصد وزنی)‬
‫( درصد وزنی)‬
‫‪0‬‬
‫‪2‬‬
‫‪20‬‬
‫نمونه برداري‬
‫گچ استريش‬
‫حداقل سه درصد‬
‫نمونه ها بايد از سه سطح باال‪ ،‬پايین و مركز پاكت ها انتخاب شود‬
‫نمونه برداري‬
‫نمونهها بايد با هم مخلوط شده و پس از تقسيم‬
‫به روش چهار قسمتي ‪ ،‬حداقل ‪ 7‬كيلوگرم‬
‫نمونه جهت ارسال به آزمايشگاه تهيه شود ‪.‬‬
‫نمونه ها بالفاصله در يك ظرف‬
‫در بسته به آزمايشگاه ارسال مي گردد‬
‫بتن گچي‬
‫بتن گچي شامل گچ كلسينه شده است كه ممكن است‬
‫با توجه به نيازهاي كاربردي‪:‬‬
‫‪ ‬سنگدانه هاي مناسب‬
‫‪ ‬تراشه چوبي‬
‫ويژگيهاي شيميايي و فیزيكي بتن گچی‬
‫‪‬‬
‫تراشه هاي چوب مورد استفاده در بتن هاي گچي بايد خشك ‪ ،‬داراي ظاهري‬
‫يكنواخت و تمیز بوده و از الك ‪ 25‬ميلي متر عبور كرده و ضخامت آن بيشتر از‬
‫‪ 6/1‬ميلي متر نباشد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫مقاومت فشاري بتن گچي ‪ :‬مقاومت فشاري بتن گچي برحسب نوع مصرف بايد‬
‫مطابق جدول ذيربط باشد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫بيشتر‬
‫چگالي ‪ :‬در بتن گچي‬
‫از ‪ 960kg / m3‬نباشد‪.‬‬
‫كالس‬
‫الف‬
‫بايد‬
‫چگالي‬
‫مقاومت فشاري بتن هاي گچي‬
‫کالس‬
‫مقاومت فشاری‬
‫( حداقل )‬
‫الف‬
‫‪35‬‬
‫ب‬
‫‪70‬‬
‫‪kg/cm2‬‬
‫نمونه برداري بتن گچي‬
‫برداشت حداقل ‪ 3‬درصد از پاكت هاي محتوي بتن گچي‬
‫انتخاب نمونه ها از سه سطح باال‪ ،‬پايین و مركز‬
‫مخلوط کردن نمونهها پس از تقسيم به روش چهار قسمتي ‪،‬‬
‫انتخاب حداقل ‪ 14‬كيلوگرم نمونه‬
‫ارسال نمونه ها در يك ظرف دربسته به آزمايشگاه‬
‫مواد پخش كننده‬
‫‪Dispersing Agents‬‬
‫مواد پخش كننده موادي هستند كه براي بهبود رواني خمیر گچ مورد‬
‫استفاده قرار ميگیرند و از مقدار آب مصرفي مي كاهند‪.‬‬
‫كاهش درمقدار آب مصرفي سبب كاهش هزينه و انرژي مورد نياز شده و‬
‫در طول مراحل خشك شدن آب كمتري خارج ميشود و در نتیجه با‬
‫مصرف آب كمتر‪ ،‬فوايد زيستمحيطي را به دنبال خواهدداشت ‪.‬‬
‫مواد پخش كننده‬
‫‪Dispersing Agents‬‬
‫مقدار مورد نياز آب براي رواني مناسب به عوامل زیر بستگی دارد‪:‬‬
‫نوع گچ‬
‫فازهای مختلف گچ‬
‫توزیع اندازه ذرات‬
‫نوع و مقدار مواد افزودنی‬
‫مواد پخش كننده‬
‫‪Dispersing Agents‬‬
‫اين مقدار آب به صورت كمي و تحت عنوان غلظت خمیر گچ بيان‬
‫میشود ‪.‬‬
‫غلظت به عنوان حجم آب مورد نياز براي توليد يك رواني مطلوب در‬
‫‪ 100‬گرم گچ به صورت زير محاسبه ميشود ‪:‬‬
‫گچ ‪/ 100 gr‬‬
‫‪ =ml H2O‬غلظت‬
‫مواد پخش كننده‬
‫‪Dispersing Agents‬‬
‫مواد پخش كننده براي كاربردهاي مختلف‪:‬‬
‫كلسيم ليگنوسولفونات ‪ ،‬آمونيم ليگنوسولفونات ‪،‬‬
‫سديم ليگنوسولفونات ‪ ،‬سديم نفتالن سولفونات ‪،‬‬
‫كلسيم نفتالن سولفونات‬
‫استفاده از فرآوردههاي تقطیر شده نفتالن سولفونيك اسيد و فرمالدئيد‬
‫نیز شناخته شده است ‪.‬‬
‫مواد پخش كننده‬
‫‪Dispersing Agents‬‬
‫معایب ترکیباتكلسيم‪،‬آمونيم و سديم ليگنوسولفونات‪:‬‬
‫‪ ‬اثر روی زمان گیرش گچ در واکنش هیدراتاسیون و کندگیر کردن زمان گیرش‬
‫در سالهاي اخیر استفاده از كوپليمرهاي محلول در آب‬
‫جديدي تحت عنوان اتاكريل ( ‪)Ethacryl‬‬
‫از طريق تركيبات كوپليمري و توزيع ملكولي آنها‬
‫امكان خصوصيات رواني و گیرش خمیر گچ‬
‫در يك سطح گستردهاي فراهم ميشود‪.‬‬
‫آزمونهاي الزم براي كنترل كيفيت فرآوردههاي گچي‬
‫مطابق استانداردهاي ‪BS , ASTM , EN‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اندازهگیري ابعاد ‪ ،‬وزن در واحد سطح ‪،‬‬
‫بارشكست ‪ ،‬جذب آب‪ ،‬پيوستگي هسته دردماي باال ‪،‬‬
‫رفتار در برابر آتش ‪ ،‬میزان سختي لبهها و هسته ‪،‬‬
‫مقاومت نسبت به ميخزدن يا پيجكاري ‪،‬‬
‫‪ ‬تغيیر شكل ناش ي از رطوبت‬
‫‪ ‬مقاومت در برابر ضربه‬
‫جذب آب کامل و سطحی‬
‫مطابق استاندارد ‪EN 520‬‬
‫‪‬‬
‫تثبیت شرایط در دماي ‪ 23  2 OC‬و رطوبت نسبی ‪ 50  5‬درصد‬
‫اندازه گیري وزن پس از تثبيت شرايط‬
‫غوطهوركردنكامل نمونهها در مخزن آب با دماي ‪ 23  2‬درجهسانتيگراد به مدت‬
‫دو ساعت ( برای جذب آب کامل)‬
‫‪‬‬
‫قرار دادن سطح نمونهها در مخزن آب با دماي ‪ 23  2‬درجهسانتيگراد به مدت دو‬
‫ساعت ( برای جذب آب سطحی)‬
‫‪‬‬
‫خارج كردن نمونه ها از مخزن آب و خشك كردن سطوحشان‬
‫اندازهگیري وزن نمونه ها در اين شرايط‬
‫محاسبه جذب آب نمونهها برحسب درصد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تغيیر شكل ناش ي از رطوبت‬
‫مطابق استاندارد ‪ASTM C- 473‬‬
‫•‬
‫•‬
‫تثبيت شرايط آزمون در دماي ثابت ‪ 30 oC‬و رطوبتنسبي ‪ 50‬درصد‬
‫قرار دادن نمونهها در آون با رطوبت بر روي يك تكيهگاه در دمای‬
‫‪ 32 oC‬و رطوبت نسبي ‪ 90‬درصد‬
‫•‬
‫اندازهگیري تغيیر شكل ناش ي از رطوبت نمونهها پس از ‪ 48‬ساعت‬
‫•‬
‫محاسبه تغيیر شكل ناش ي از رطوبت نمونهها برحسب ميليمتر‬
‫حداكثر تغيیر شكل ناش ي از رطوبت‬
‫مطابق استاندارد ‪ASTM C-1396‬‬
‫ضخامت صفحات گچی‬
‫) ‪( mm‬‬
‫تغيیر شكل ناش ي از رطوبت‬
‫حداکثر‬
‫) ‪( mm‬‬
‫‪4/6‬‬
‫الزامی ندارد‬
‫‪9/7‬‬
‫الزامی ندارد‬
‫‪5/9‬‬
‫‪48‬‬
‫‪7/12‬‬
‫‪32‬‬
‫‪9/15‬‬
‫‪16‬‬
‫‪19‬‬
‫‪16‬‬
‫مقاومت در برابر ضربه‬
‫مطابق استاندارد ‪BS 4022‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫خشك شدن آزمونه در هواي محيط‬
‫قرارگیري در قاب مناسب دستگاه‬
‫اعمال ضربه با استفاده از وسيله ضربهزن با وزن ‪ 8/6‬كيلوگرم‬
‫چرخش وسيله ضربه زن در محدوده زاويه ‪ 180‬درجه‬
‫فاصله وسيله ضربه زن تا سطح زمین در حدود ‪ 1200‬ميليمتر‬
‫محل برخورد ضربه در وسط بعد عرض ي نمونه‬
‫مقاومت در برابر ضربه ‪ :‬حداقل ‪ 68‬نیوتن‬
‫گچ ‪FGD‬‬
‫(‪)Flue Gas Desulfurization Material‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مواد ‪ ، FGD‬موادی هستند که از فرآیند مورد استفاده در کاهش انتشار‬
‫سیستم گاز خروجی دیگ بخار مربوط به سوختن ذغال سنگ به دست میآید‪.‬‬
‫ماهیت فیزیکی این مواد بسته به فرآیند تولید به صورت لجن تر یا پودر خشک‬
‫است‪.‬‬
‫ً‬
‫لجن تر از فرآیند تولید مواد پایه آهکی عمدتا سولفیت کلسیم یا سولفات‬
‫کلسیم به دست میآید‪.‬‬
‫مواد خشک از فرآیند تولید مخلوط سولفیدها و سولفاتها بهدست میآید‪.‬‬
‫گچ ‪ FGD‬متشکل از ذرات ریز است‪ .‬از این نوع گچ به طور گستردهای در تولید‬
‫بلوکهای گچی و همچنین جایگزین سنگ گچ در صنعت سیمان استفاده می‬
‫شود‪.‬‬
‫نانوگچ‬
‫(‪)Nano Gypsum‬‬
‫با کاهش اندازه مواد تا ابعاد نانو متری (‪ 10-9‬متر ) ‪ ،‬خواص مواد مانند‬
‫خواص مکانیکی‪ ،‬مقاومت الکتریکی و حرارتی بهبود یافته و افزایش می یابد‪.‬‬
‫نانو مواد به دو دسته نانو بلورها و نانو ذرات تقسیم میشود‪.‬‬
‫نانو بلورها ‪ :‬مواد چند بلوری با اندازه دانههای کمتر از ‪ 100‬نانو متر‬
‫نانو ذرات ‪ :‬ذرات بسیار کوچک با ابعاد کمتر از ‪ 100‬نانو متر‬
‫نانو ذرات‪ ،‬ذراتی هستند با قطر کمتر از ‪ 100‬نانو متر که خواص وابسته به اندازه‬
‫ً‬
‫در آنها در مقایسه با ذرات بزرگتر از همان ماده کامال جدید یا بهبود یافته میشود‬
‫نانوگچ‬
‫(‪)Nano Gypsum‬‬
‫‪‬‬
‫فرآیندهای تولید نانو ذرات‪:‬‬
‫‪ -1‬روشه ییای ب ییر پای ییه بخ ییار (رس ییوبدهی فیزیک ییی بخ ییار‪ ،‬رس ییوب ده ییی ش یییمیایی بخ ییار ‪،‬‬
‫روشهای پاشش ی)‬
‫‪ -2‬روشهای بر پایه مایع (روش سل‪-‬ژل‪ ،‬روشهای شیمیایی تر)‬
‫‪ -3‬روشهای بر پایه جامد (آلیاژسازی مکانیکی)‬
‫نانوگچ‬
‫(‪)Nano Gypsum‬‬
‫با استفاده از سنتز سولفات کلسیم با روش شعله نانو ذرات بدون آب‬
‫با اندازه ‪ 20‬تا ‪ 50‬نانومتر تولید میشود‪.‬‬
‫با اضافه شدن آب به این ذرات پس از متراکم و سخت شدن گچ نانو تولید میشود‬
‫که با روشهای ‪ XRD‬دستگاه پرتو ‪ ، X‬اسپکتروسکوپی ‪ IR‬و آنالیز حرارتی‬
‫قابل تشخیص است‪.‬‬
‫نانوگچ‬
‫(‪)Nano Gypsum‬‬
‫خواص مکانیکی این نوع گچ در مقایسه با گچ معمولی بهبود یافته‬
‫و بسیار مطلوبتر است‪.‬‬
‫نتایج آزمون اندازهگیری میزان سختی این نوع گچ به روش‬
‫‪ Vickers‬نشان میدهد که سختی این نوع گچ سه برابر گچ میکرونیزه است‪.‬‬
‫بهبود خواص مکانیکی این گچ که ناش ی از وجود سوزنهای‬
‫نانو سولفات کلسیم است‪،‬‬
‫با استفاده از میکرسکوپ الکترونی تایید میشود‪.‬‬