Transcript Rapport vreemdelingenmigratie final

Rapport
vreemdelingenmigratie
Tendensen en uitdagingen voor
Turnhout
1. Historische context
1. Historische context
1. Historische context
• Tot 1973 conjunctuurgebonden migratie,
al naargelang de noden van het ogenblik
• Immigratie heeft economische functie
• Door oliecrisis van ’73 migratiestop
• Vreemdelingenpopulatie bestond uit
voornamelijk mannelijke “gastarbeiders”
• Men besloot gezinshereniging toe te laten
• Vanaf jaren ’90 toename asielaanvragen
1. Historische context
2. Migratie in Turnhout
aantal vreemdelingen in Turnhout
BR + VR
6000
14
12
5000
10
4000
8
aantal
3000
percentage
6
2000
4
1000
2
0
0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
2. Migratie in Turnhout
immigratie en geboortes
EU + niet EU
1000
900
800
700
600
500
269
324
287
254
niet EU
215
EU
400
300
200
438
504
520
575
594
2008
2009
2010
2011
100
0
2007
2. Migratie in Turnhout
aantal personen ingeschreven in wachtregister
500
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2. Migratie in Turnhout
• Vanaf 2003 in stijgende lijn
• Aantal EU migranten blijft stijgen
• Instroom niet EU migranten neemt af na
topjaar 2009
• Impact van asielzoekers zal terug groter
worden
3. EU migratie
top 10 EU landen
400
350
300
250
2007
2008
200
2009
150
2010
2011
100
50
Bu
VK
lga
rije
nd
la
Du
its
e
an
j
Sp
lië
Ita
kr
ijk
Fr
an
al
rtu
g
Po
len
Po
en
ië
Ro
em
Ne
de
rla
nd
0
3. EU migratie
• Europese regelgeving: recht op vrij verkeer
• Belgische vreemdelingenwet moet in harmonie zijn met
Europese richtlijn 2004/38
• 01/06/2008: Belgische vreemdelingenwet wordt
gewijzigd voor EU burgers en hun buitenlandse
familieleden
3. EU migratie
• Vóór 2008:
– pas recht op verblijfsvergunning vanaf
arbeidscontract van 1 jaar
– na 1 maand in Bevolkingsregister = vestiging
– Indien arbeidscontracten van minder dan 1 jaar: enkel
verlenging AI voor duur van contract
3. EU migratie
• Vanaf 01/06/2008:
– Onmiddellijke inschrijving in EU wachtregister, na positieve
woonstcontrole inschrijving in vreemdelingenregister
– Na 5 maanden verblijfsvergunning (EVK) of weigering
verblijf
– Pas na drie jaar in bevolkingsregister
– Verblijfsrecht kan worden ingetrokken tot 2 jaar na
binnenkomst
3. EU migratie
• 22/09/2011: verstrenging
– inschrijvingsprocedure verlengd tot 6 maanden
– Verblijfsrecht kan worden ingetrokken tot drie jaar na
binnenkomst
3. EU migratie
• Centrale gedachte van de wetswijziging
van 2008:
“Elke EU burger heeft het recht om zich in
een andere lidstaat te vestigen wanneer
hij aantoont over voldoende
bestaansmiddelen te beschikken, dit om te
voorkomen dat hij ten laste valt van het
sociale bijstandsstelsel van die lidstaat.”
3.EU migratie
• Bestaansmiddelen worden beoordeeld op
basis van drie criteria:
– Stabiel
– Regelmatig
– Voldoende
3. EU migratie
• Inschrijving als
– Werknemer
– Werkzoekende
– Zelfstandige
– Beschikker van voldoende bestaansmiddelen
– EU Familielid
– Student
st
op
s
af
d
ve
r
er
d
bl
ijf
de
nt
ni
er
ge
le
v
op
te
en
nd
ig
e
st
u
/r
en
ht
re
c
er
d
k
er
ikk
kz
oe
k
lfs
ta
we
r
ni
et
n
ne
g
ee
sio
no
/g
pe
n
et
ge
z
ge
ze
ch
Be
s
H
we
r
G
EU naar reden van migratie
300
250
200
2007
150
2008
2009
100
2010
50
2011
0
reden van migratie Nederlanders
100%
afgevoerd / buitenland
nog niets afgeleverd
90%
student
80%
70%
werkzoekend
60%
gepensioneerd / rentenier
50%
40%
zelfstandige
30%
20%
Beschikker van voldoende
bestaansmiddelen
10%
werknemer
0%
2007
2008
2009
2010
2011
GH
reden van migratie Roemenen
100%
90%
80%
70%
60%
zelfstandige
50%
werknemer
40%
GH
30%
20%
10%
0%
2007
2008
2009
2010
2011
reden van migratie Polen
nog niets afgeleverd
100%
afgevoerd
90%
80%
student
70%
gepensioneerd
60%
werkzoekend
50%
40%
zelfstandige
30%
20%
Beschikker van voldoende
bestaansmiddelen
10%
werknemer
0%
2007
2008
2009
2010
2011
GH
3. EU migratie
• Werknemer:
– Werkgeversattest of arbeidsovereenkomst
– Minimum 12u per week
– Indien interim: duurzaam karakter
– Geen minimumbedrag
3. EU migratie
• Werkzoekende:
– Inschrijving VDAB of sollicitatiebrieven
– Bewijs “reële kans op werk”
– Indien werk gevonden: inschrijving als
werknemer
– Indien opleidingstraject bij VDAB: inschrijving
als werkzoekende
3. EU migratie
• Zelfstandige:
– Volledig uittreksel kruispuntbank
ondernemingen (via ondernemingsloket)
– inschrijvingsbewijs sociale kas voor
zelfstandigen (sinds 2011)
– Geen bewijzen van effectieve inkomsten
3. EU migratie
• Beschikker van voldoende bestaansmiddelen
– Zeer heterogene groep
– Uitkering (ziekte, invaliditeit), pensioen
– Inkomsten uit buitenland (werk / zelfstandige) of
via derde
– Inkomen moet minstens gelijk zijn aan leefloon
voor alleenstaande + 255 euro per persoon ten
laste
– ziektekostenverzekering
3. EU migratie
• EU familielid
– Bewijs verwantschap
– Indien familieleden van beschikkers:
ziektekostenverzekering + inkomen opnieuw
bewijzen !
3. EU migratie
• Student:
– Inschrijvingsbewijs school
– Ziektekostenverzekering
– Bewijs voldoende bestaansmiddelen
– Geen inschrijving op studentenkamer
– Studenten uit buurland: bijlage 33
3. EU migratie
• Gemeente bevoegd om E kaart af te
leveren aan:
– Werknemers
– Zelfstandigen
– Beschikkers indien uitkering / pensioen
– EU familieleden indien echtgenoten en
kinderen <21j
– studenten
3. EU migratie
• DVZ bevoegd voor:
– Werkzoekenden
– Beschikkers indien werknemer of zelfstandige
in buitenland
– EU familielid indien wettelijk samenwonende
partners, kinderen >21j en ouders van
meerderjarigen
3. EU migratie
• Inschrijvingsprocedure:
– Afgifte bijlage 19 = aanvraag om verklaring
van inschrijving
– Aanduiden welk statuut
– Noteren welke bewijzen voorleggen
– Binnen 3 maanden alles voorleggen
– Binnen 6 maanden beslissing
3. EU migratie
• 3 maanden de tijd om alle gevraagde bewijzen voor te leggen
– Niet alles binnen = bijlage 20 zonder bevel + 1 maand extra tijd
– Na extra maand nog steeds niet alle bewijzen binnen: bijlage 20 met
bevel
• Wel alle bewijzen binnen:
– gemeente bevoegd: E kaart afleveren
– DVZ bevoegd: wachten op een beslissing: E kaart of weigering
ten gronde (bijlage 20 met bevel)
• Na 6 maanden geen reactie van DVZ: automatisch recht op E kaart
• Indien aanvraag geweigerd: men mag een onbeperkt aantal nieuwe
aanvragen indienen (op basis van nieuwe elementen)
3. EU migratie
• De gemeente kan enkel het verblijfsrecht
weigeren omwille van een onvolledige
aanvraag (niet alle gevraagde bewijzen
voorgelegd)
• Weigering ten gronde (= beoordeling van
de voorgelegde stukken) alleen door DVZ
3. EU migratie - pijnpunten
1. Toename van aanvragen van mensen zonder
duidelijk plan
→ men dient aanvraag in, maar blijkt niet in Turnhout te wonen
= afvoering “geen recht op inschrijving”
→ aanvraag wordt halverwege stopgezet
= vertrek naar buitenland of afvoering van ambtswege
→ aanvraag wordt geweigerd omdat niet aan de voorwaarden
is voldaan en men doet geen nieuwe poging
= afvoering wegens “verlies van verblijfsrecht”
3. EU migratie - pijnpunten
1. Toename van aanvragen van mensen
zonder duidelijk plan
2011: 53
2010: 38
2009: 0
3. EU migratie - pijnpunten
• Mogelijke oplossingen:
– Beter informeren alvorens inschrijving op te
starten (onthaalbrochure)
– werkzoekenden meer tijd geven om werk te
vinden, d.m.v. afgifte bijlage 3ter (melding van
aanwezigheid) en een bis-nummer
– Pas inschrijven in wachtregister (met
terugwerkende kracht) na positief verslag
wijkagent
3. EU migratie - pijnpunten
2. Tijdens eerste drie maanden van de aanvraag
kan iemand zo vaak van statuut veranderen
als hij wil
→ iemand start de aanvraag als beschikker die in NL werkt, enkele
weken later wil hij zelfstandig helper in België worden, nog enkele
weken later schrijft hij zich in bij de VDAB als werkzoekende
→ De periode waarvan men bewijzen van inkomsten kan binnenbrengen
wordt steeds korter (geen drie maanden)
→ De aanvraag moet behandeld worden naargelang de bewijzen die
men binnenbrengt
3. EU migratie - pijnpunten
2.
Tijdens eerste drie maanden van de aanvraag kan iemand zo
vaak van statuut veranderen als hij wil
→ inkomsten moeten over een voldoende lange
periode beoordeeld worden (stabiel en regelmatig)
→ opvolging dmv bijlage 20 zonder bevel (1 extra
maand om bewijzen voor te leggen)
bijlages 20 uitgereikt in 2011
45
40
35
30
25
zonder bevel
20
met bevel
15
10
5
fa
m
ilie
lid
EU
st
ud
en
t
ta
nd
ig
e
ze
lfs
er
be
sc
hi
kk
we
rk
zo
ek
en
de
we
rk
ne
m
er
0
2011
bijlages 20 tov bijlages 19
aantal
% van bijlage 19
140
59
120
70
57
60
100
50
33
80
60
16
40
26
38
30
21
40
20
31
20
7
4
0
7
0
10
0
we
rkn
em
er
bijlage 19
we
be
sc
rkz
hik
oe
ke
ke
r
nd
e
20 zonder bevel
ze
lfs
ta n
dig
e
20 met bevel
stu
de
nt
EU
% zonder bevel
fa m
ilie
lid
% met bevel
3. EU migratie - pijnpunten
3. Bureau EU van DVZ kreunt onder werklast.
–
Als enige bevoegd om aanvragen ten gronde af te
wijzen (= beoordelen van het inkomen aan de hand
van de drie criteria stabiliteit, regelmaat en
toereikendheid)
–
Gemeenten vragen ook advies aan DVZ wanneer
dat misschien niet nodig is: op basis van sommige
dossiers is het nochtans moeilijk om als gemeente
zelf te beslissen om het verblijfsrecht toe te kennen
3. EU migratie - pijnpunten
3. Bureau EU van DVZ kreunt onder werklast.
Uit het Jaarverslag van DVZ 2010:
Het merendeel van de aanvragen betreft werknemers of
zelfstandigen. Indien de aanvraag voor werknemers of
zelfstandigen volledig is, kan de gemeente ambtshalve de E kaart
afleveren. Toch wordt in de meeste gevallen een voorafgaand
advies gevraagd aan bureau EU, wat resulteert in veel telefoons en
een enorme logistieke druk. Zo krijgt het bureau maandelijks 1.500
telefoons of 75 telefoons per dag. Voor 10 nederlandstalige en 10
franstalige medewerkers.
3. EU migratie - pijnpunten
3.
Bureau EU van DVZ kreunt onder werklast.
→ DVZ vraagt zelf om te bellen wanneer er een beslissing ten
gronde moet genomen worden (in geval van weigering)
→ DVZ heeft minstens twee maanden tijd nodig om een dossier
ten gronde te beoordelen
→ was niet haalbaar wanneer er eerst een bijlage 20 zonder
bevel werd afgeleverd
→ daarom werd de termijn van de inschrijvingsprocedure
verlengd tot 6 maanden (wetswijziging van 22/09/2011)
→ geen reactie van DVZ na 6 maanden = E kaart
→ opvolging blijft nodig om binnen de zes maanden
een instructie van DVZ te krijgen (bellen)
3. EU migratie - pijnpunten
4. Enkel bij beschikkers van voldoende
bestaansmiddelen wordt rekening gehouden
met de gezinssituatie voor de beoordeling van
het inkomen
→ iemand die in België werkt met interimcontract van 12u per week
voldoet aan de voorwaarden zelfs als die 5 gezinsleden ten laste zou
hebben
→ iemand die in Nederland werkt met een interimcontract van 12u
per week moet minstens € 770,18 als alleenstaande + € 256,73 per
persoon ten laste verdienen
3. EU migratie - pijnpunten
5. Beschikkers van voldoende
bestaansmiddelen die op grote afstand
van Turnhout werken
→ wonen in Turnhout, werken in Amsterdam?
→
→
twijfel omtrent hoofdverblijfplaats
oplossing: doorgedreven woonstcontrole, indien
geen hoofdverblijfplaats in Turnhout = afvoering
3.EU migratie - pijnpunten
Vaststellen hoofdverblijfplaats:
• = Meer dan enkel aantreffen op adres
• Strengere controle door wijkpolitie: omstandig
verslag opmaken
• Eventueel hercontrole na verloop van tijd
• Bewijs van uitschrijving bij vorige woonplaats
vragen (je kan maar 1 hoofdverblijf hebben)
• Na negatieve woonstcontrole: nieuwe elementen
aanvoeren indien inschrijving op zelfde adres
gewenst
3. EU migratie - pijnpunten
Vaststellen hoofdverblijfplaats:
– Strijd tegen domiciliefraude opgenomen in
regeerakkoord
– Maatregelen verwacht in 2012
– Grotere belasting voor de politiediensten
ua
ri
ar
i
il
r
be
r
ve
m
be
er
be
r
to
b
de
ce
m
no
ok
se
pt
em
au
gu
stu
s
i
i
ju
l
ju
n
m
ei
ap
r
m
aa
rt
fe
br
jan
u
aantal ambtshalve schrappingen
60
50
40
30
2010
2011
20
10
0
3. EU migratie - pijnpunten
6. Situatie van Roemenen
–
–
–
–
Overgangsmaatregelen mbt toegang tot
arbeidsmarkt verlengd tot 31/12/2013 (arbeidskaart
vereist, enkel knelpuntberoepen)
Vanaf 01/01/2012 recht op E kaart indien
arbeidskaart van drie maanden
Voorheen : A kaart voor de duur van de
arbeidskaart
Wat indien na drie maanden geen werk meer?
3. EU migratie - pijnpunten
7. Loonopvolging: na afgifte E kaart
→ wie controleert?
→ Verlies van verblijfsrecht:
–
–
–
–
Art. 42bis vreemdelingenwet
Tot 3 jaar na binnenkomst
niet meer voldaan aan de voorwaarden
onredelijke belasting voor het sociale
bijstandstelsel van het Rijk
= 3 maanden leefloon
3. EU migratie
• Uitzondering; werknemers, zelfstandigen en
werkzoekenden die onvrijwillig werkloos zijn geworden
behouden het verblijfsrecht indien:
– Ziekte of arbeidsongeval
– 1 jaar gewerkt + ingeschreven bij VDAB
Behouden het verblijfsrecht 6 maanden indien :
– Afloop van een arbeidsovereenkomst van minder dan 1
jaar
– minder dan 1 jaar gewerkt
+ ingeschreven zijn bij VDAB
3. EU migratie - pijnpunten
Opvolgen van de voorwaarden van het verblijfsrecht
– RVA geeft geen informatie door aan DVZ
– DVZ doet geen systematische controle of mensen nog aan het
werk zijn (controle Dimona aangifte voor buitenlandse
werknemers)
– DVZ vraagt enkel loonopvolging wanneer de gemeente
signaleert dat niet meer aan de voorwaarden is voldaan
– loonopvolging = Opnieuw bewijzen voorleggen
3. EU migratie - pijnpunten
Onredelijke belasting sociale bijstandstelsel
– Sinds 2011 DVZ toegang tot Kruispuntbank Sociale Zekerheid
– Enkel 3 maanden leefloon worden gemeld door POD
maatschappelijke Integratie
– Aanvullende steun tot niveau van het leefloon (bijvoorbeeld bij
interimwerk van 12u per week) wordt niet gemeld
– Sinds 2011 wijziging OCMW wet: geen leefloon meer gedurende
eerste drie maanden van verblijf
Aantal intrekkingen van verblijfsrecht in 2010
nationaal
R
A
B
ili
ë
a
ië
hi
n
ra
z
C
rm
en
e
an
d.
je
ia
m
is
t
Fe
rk
i
ur
in
a
A
S
an
he
sc
fg
h
us
si
Tu
In
d
na
ok
ko
G
ha
M
ar
4. Niet EU immigratie
Top 10 niet EU
40
35
30
2007
25
2008
20
2009
15
2010
2011
10
5
0
4. Niet EU immigratie
reden van migratie niet EU
250
regularisatie
gezinshereniging
200
(hooggekwalificeerd) werknemer
150
student
100
subsidiaire bescherming
vluchteling
50
regularisatieaanvraag lopende
0
2007
2008
2009
2010
2011
andere:
4. Niet EU immigratie
Niet-EU familieleden die op basis van GH werden ingeschreven
200
180
38
160
120
100
80
27
28
140
48
65
50
GH art 40 met B
24
GH art 40 met NL
26
60
40
20
87
87
87
2008
2009
2010
60
0
2007
GH art 10
4. Niet EU immigratie
• 22/09/2011 Belgische regels
gezinshereniging strenger geworden
–
–
–
–
Echtgenoten / partners 21j
Inkomen minimum 120% leefloon
Voldoende huisvesting
Geen recht op GH meer voor ouders van meerderjarige
Belgen
– tav geen van beide partners mag eerder een beslissing op
basis van art 167 BW zijn genomen (weigering
schijnhuwelijk)
4. Niet EU immigratie
• 22/09/2011 Belgische regels gezinshereniging strenger geworden
– Momenteel nog geen centraal register waarin alle
geweigerde schijnhuwelijken worden gemeld
– Gevaar voor “shoppen” bestaat nog steeds: wanneer
het huwelijk geweigerd wordt, naar een andere
gemeente (liefst in ander arrondissement) verhuizen
en daar opnieuw proberen
aantal dossiers schijnhuwelijken
25
20
15
10
5
0
2007
2008
2009
aantal dossiers schijnhuwelijken
2010
negatief advies parket
2011
aantal dossiers wettelijke samenwoonst met verblijfsrechtelijk voordeel
50
45
40
35
30
WS met verblijfsrechtelijk voordeel
25
verklaring opgemaakt
20
negatief advies parket
15
10
5
0
2009
2010
2011
4. Niet EU immigratie
• Wettelijke samenwoonst:
– Sinds 1 juni 2007 ook mogelijk voor vreemdelingen
om op basis van een WS met een EU onderdaan een
verblijfsrecht in België te krijgen
– Geen wettelijke middelen om op te treden tegen
misbruik
– Enkel controle van :
• documenten (pp, geboorteakte en bewijs ongehuwde staat)
• samenwoonst
• weigering in kader van art 167 BW
4. Niet EU immigratie
• Inschrijving op basis van een verklaring
van wettelijke samenwoonst:
– Bewijzen van duurzame relatie voorleggen
• 1 jaar samenwonen
• 2 jaar een relatie hebben (+45 dagen samen)
• Gemeenschappelijk kind
– Intrekking verblijfsrecht tot drie jaar na binnenkomst
indien geen samenwoonst meer
5. België-route
• november 2004: hervorming
gezinshereniging van minister Verdonk:
–
–
–
–
–
Beide partners 21 j
Inkomen van minstens 120% minimumloon
Arbeidsovereenkomst van minimum 1 jaar
Onderhoudsverbintenis voor partner afsluiten
Inburgeringsexamen in land van herkomst
(inburgeringscursus zelf te betalen)
– Aanvraag D visum kost 800 euro
– Verblijfsvergunning kost ruim 100 euro
5. België-route
• Strengere regels gelden enkel voor Nederlanders die in
NL een gezinshereniging aanvragen
• Door zich naar een andere lidstaat te begeven maken
Nederlanders gebruik van het recht op vrij verkeer en
vallen ze onder de soepele Europese regelgeving
Voorwaarde GH = ingeschreven zijn in een andere lidstaat en
bewijs van verwantschap voorleggen
5. België-route
• Strengere regels GH in België gelden dus
niet voor Nederlanders
– Geen minimuminkomen van 120% leefloon
– Geen voldoende huisvesting
– Geen 21 j voor gehuwden (wel WS)
– Wel GH mogelijk voor ouders en
schoonouders van meerderjarigen
aantal inschrijvingen
in kader van België-route (EU + niet EU)
180
157
160
134
145
140
120
107
100
80
60
40
20
0
2007
2008
2009
2010
België-route aandeel in nieuwe dossiers Nederlanders
50
44%
45
40
41%
37%
35
29%
30
25
20
15
10
5
0
2007
2008
2009
2010
5. België-route
• Meeste aanvragen GH gebeuren vanuit illegaal
verblijf
• Op basis van een buitenlandse huwelijksakte
• Elke gemeente kan autonoom beslissen om het
huwelijk te erkennen (= risico op “shoppen”)
• Geen centrale autoriteit voor buitenlandse akten
van burgerlijke stand
5. België-route
• Na 6 maanden verblijf in een EU lidstaat
heeft de niet EU partner ook het recht op
vrij verkeer verworven en vervalt de
inburgeringsvoorwaarde om in Nederland
ingeschreven te kunnen worden
= EU toets
5. België-route
Duurzaamheid migratie in kader van Belgiëroute
100%
90%
18
15
14
13
80%
19
70%
60%
9
25
verhuisd naar andere gemeente
26
50%
afgevoerd uit VR
40%
65
53
30%
20%
47
29
10%
0%
2007
2008
2009
2010
woont nog in Turnhout
6. Slotbemerkingen
– recht op vrij verkeer van EU onderdanen
verhoogt de administratieve last indien een
degelijke opvolging gewenst is
– Aantal medewerkers vreemdelingendienst
van 3 in 2007 naar 6 in 2011, indien huidige
trend in immigratie zich doorzet zal op termijn
verdere uitbreiding burgerzaken nodig zijn
6. slotbemerkingen
– Aankoop softwarepakket HOSPES om
gerichter analyse en opvolging van immigratie
mogelijk te maken
– Digitaal klassement in de vorm van
documentbeheersysteem