Transcript Trafod - Amdro

Trafod
*
*
*
*
*
*
Sue Palmer
Addasiad Cymraeg gan Delyth Eynon
Mae testun trafod
*yn cyflwyno dadleuon a gwybodaeth o
safbwyntiau gwahanol
* ‘o blaid’ ac ‘yn erbyn’
*
*
*
*
*
*
Dyma enghreifftiau lle
mae testun trafodaeth
yn cael ei ddefnyddio...
traethawd
erthygl
olygyddol
papur
newydd
taflen neu erthygl
sy’n trafod dwy
ochr o’r ddadl
trafodaeth
ysgrifennu
dadl
ateb mewn
arholiad ysgol
uwchradd
llyfr ffeithiol am bwnc
arbennig (e.e. Cynhesu
byd-eang)
Cynllun trafodaeth 1
Cyflwyniad
-dweud beth yn union
rydych chi am ei drafod
o blaid
yn erbyn
*pwynt a
manylu
*pwynt a
manylu
*
“
*
“
*
“
*
“
Diweddglo
Crynodeb +
argymhellion
(o bosib)
Cynllun trafodaeth 1
Cyflwyniad
Dadleuon /rhesymau o
blaid:
*
*
*
ac yn y blaen
Dadleuon / rhesymau yn
erbyn:
*
*
* ac yn y blaen
Diweddglo
Ar ôl i chi wneud eich
sgerbwd, ysgrifennwch y
cyflwyniad.
Yna ysrifennwch un
paragraff ‘o blaid’ (neu
baragraff am bob pwynt ‘o
blaid’) ac un paragraff ‘yn
erbyn’ (neu un paragraff am
bob pwynt ‘yn erbyn’). Yn
olaf, ysgrifennwch y
diweddglo.
Cynllun trafodaeth 2
Ar ôl i chi wneud eich
sgerbwd, ysgrifennwch
y cyflwyniad.
Cyflwyniad
(yn cynnwys braslun o’r
pwyntiau rydych chi am eu
trafod)
Pwynt 1: o blaid
yn erbyn
Pwynt 2: o blaid
yn erbyn
Pwynt 3: o blaid
yn erbyn
Diweddglo
ac yn y
blaen
Yna ysgrifennwch un
paragraff am y pwynt
cyntaf, paragraff am
yr ail bwynt ac yn y
blaen.
Yn olaf, ysgrifennwch y
diweddglo
nodweddion iaith trafodaeth
*amser presennol
* enwau haniaethol
*y trydydd person
*cystyllteiriau rhesymegol
Pethau dydych chi
ddim yn gallu eu gweld
na’u teimlo e.e.
hyder
ateb
gobaith
(e.e. oherwydd, felly, serch hynny )
*confensiynau trafodaeth
*brawddegau cymhleth
tegwch
posibilrwydd
pryder
Cynulleidfa
Pwrpas
rhywun*sy’n dangos
diddordeb yn y pwnc
trafod
*helpu’r darllenydd i
ddeall y pwnc trafod
athro neu arholwr
sydd eisiau gwybod pa
mor dda rydych chi’n
deall y materion
* mynegi’r dadleuon
yn eglur
*Efallai y bydd gennych fwy o
wybodaeth am oed a diddordebau’r
darllenydd.
*helpu’r darllenydd i
benderfynu ac, o
bosib, i ddewis y naill
ochr neu’r llall
* dangos eich bod yn
deall y pwnc trafod
* cyfiawnhau eich
barn
Confensiynau trafodaeth
* Peidiwch â chymryd
ochr – dywedwch beth
mae ‘pobl eraill’ yn ei
ddweud
* Ceisiwch gadw cydbwysedd
e.e.
Ar y naill law…
Ar y llaw arall…
* Peidiwch â bod yn rhy
benodol – defnyddiwch
ymadroddion amodol
Mae rhai pobl yn dweud …
Mae eraill yn dadlau…
Barn merched sy’n smygu
yw …
Ateb y meddygon yw…
Gellid dweud mai…
Efallai bod hyn yn golygu…
O bosib...
Efallai mai...
Pan fyddwch yn ysgrifennu
gyda phartner, cofiwch..
*
Ymarfer
*
Ysgrifennu
Ail-ddarllen
Dywedwch bob ymadrodd
neu frawddeg yn uchel
Ceisiwch wella eich
gwaith, os yw’n bosibl.
Un i ysgrifennu
ac un i helpu.
Darllenwch dros eich gwaith
i wneud yn siwr ei fod yn
swnio’n iawn ac yn gwneud
synnwyr.
‘Sgerbydau’ gwag
Testun trafodaeth
*
*
*
*
*
*
*
*
Rhaor o ‘sgerbydau’ i’ch
helpu i wneud nodiadau
Swigod o blaid ac yn erbyn
Gwe geiriau o blaid ac yn erbyn
Poster Testun Trafod
Pamffled Testun Trafod
Pamffled Testun Trafod
Hunanasesu Testun Trafod
Ydy’ch gwaith chi’n cynnwys:

Gosodiad am y pwnc dan sylw a blas o’r dadleuon rydych am eu cynnig

Dadleuon ar ffurf pwyntiau a thystiolaeth i gefnogi’r safbwynt

Dadleuon yn erbyn a thystiolaeth i gefnogi’r safbwynt (dadleuon o blaid ac yn
Ydy
Nac ydy
Ydw
Nac ydw
erbyn i’w cyflwyno bob yn ail, bwynt wrth bwynt)

Argymhellion, crynodeb a diweddglo
Ydych chi wedi defnyddio:

Amser presennol y ferf

Y trydydd person yn aml

Ymadroddion megis: mae rhai pobl yn … / maen nhw’n meddwl bod ...

Cysyllteiriau e.e. oblegid, ar y llaw arall, felly

Iaith ffurfiol

Iaith amhersonol / goddefol / amodol

Termau a geirfa trafod

Priod-ddulliau / idiomau
Enghraifft o destun Trafod
Lles Anifeiliaid
Gall anifeiliaid roi llawer o bleser i ni a gwneud i ni ryfeddu
at y ffordd maen nhw’n edrych, yn ymddwyn ac yn byw.
Fyddai’r rhan fwyaf o bobl byth yn gwneud niwed bwriadol
iddynt nhw.
Serch hynny, mae rhai pobl yn greulon tuag at anifeiliaid
mewn rhyw ffordd. Gallan nhw fod yn greulon mewn sawl
ffordd. Er enghraifft:
• drwy eu niweidio’n fwriadol
•Drwy eu hesgeuluso a pheidio â gofalu’n iawn amdanyn nhw
•Drwy anwybodaeth, am nad ydyn nhw’n gwybod sut i ofalu
amdanyn nhw
•Drwy eu trin fel petaen nhw heb deimladau ac emosiynau
Enghraifft o destun Trafod - parhad
Gallech chi ddadlau bod rhai o’r rhestr uchod yn waeth na’i
gilydd – nad yw niweidio anifeiliaid oherwydd anwybodaeth
cynddrwg â’u niweidio’n fwriadol. Ond os bydd anifail yn
dioddef yn y ddau achos, oes gwahaniaeth mewn
gwirionedd?
Examples of
‘skeletons’
in use
Taken from ‘How to teach Writing Across the
Curriculum’ (KS1/2) by Sue Palmer, with many thanks to
David Fulton Publishers
Do we still need zoos?
Zoos were originally set up so that people could see and learn about wild animals from
distant lands. As more and more people became city-dwellers, never seeing animals in
the wild, zoos began to house local creatures too. However, in today’s world, are zoos
really necessary?
Since people can now see any sort of wild animal in its natural habitat, simply
by tuning into a TV programme or buying a video, some animal rights activists claim that
zoos are out of date. They argue that it is cruel to capture animals, transport them long
distances, and then keep them caged up simply for the entertainment of human beings.
Captive animals often develop ‘zoochosis’ – abnormal behaviour like rocking or swaying –
which indicates they are bored and unhappy in their prison-like conditions.
On the other hand, there is a huge difference between watching an animal on
screen and seeing it in real life. It could be argued that visiting a zoo is educational,
often increasing people’s concern for wildlife and conservation, which is of great
importance in today's developing – and often overdeveloped – world. Indeed, sometimes
the only way to save an endangered species may be to arrange for it to be breed in
captivity. Behind the scenes, zoos also provide scientists with opportunities to research
into animal behaviour: modern zoos can therefore be much better planned than oldfashioned ones, providing animals with carefully designed enclosures appropriate to
their needs.
It seems then, that there are still arguments for retaining zoos. These
should, however, be carefully planned with the animals’ welfare in mind: in the modern
world, there is no excuse for keeping animals in cramped or cruel conditions.
Skeleton
Against zoos
Don’t need
anymore
Cruel
*
*
originally for
people to see
animals
now have TV,
video
catch, transport,
cage
For zoos
TV not as
good as
real life
Conservation
*
*
zoochosis
just for
entertainment
Not cruel
*
zoos educational
increase people’s
interest in animals
endangered species
breed in zoos
scientists can
research in zoos
well planned
enclosures
Text