Transcript Prezentacja ze szkolenia dla OKW

Szkolenie Obwodowych
Komisji Wyborczych
Wybory organów jednostek samorządu terytorialnego
zarządzone na dzień 16 listopada 2014 r.
Krajowe Biuro Wyborcze
Delegatura w Ostrołęce
Przydatne ustawy i uchwały:

Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112 ze
zmianami);

Uchwała Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 29 września 2014 r.
w
sprawie wytycznych dla obwodowych komisji wyborczych dotyczących zadań i
trybu przygotowania oraz przeprowadzenia głosowania w wyborach organów
jednostek samorządu terytorialnego, zarządzonych na dzień 16 listopada 2014
r.;

Uchwała Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 22 września 2014 r.
w
sprawie trybu i sposobu przekazywania przez komisarzy wyborczych i
obwodowe komisje wyborcze Państwowej Komisji Wyborczej, w trakcie
głosowania, danych o liczbie osób uprawnionych do głosowania oraz o liczbie
wyborców, którym wydano karty do głosowania w stałych obwodach
głosowania w wyborach do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw i
rad dzielnic m. st. Warszawy oraz w wyborach wójtów, burmistrzów i
prezydentów miast w 2014 r. ;





-
-
-
-
-
-
Członkowie komisji
identyfikatory z imieniem i nazwiskiem oraz funkcją pełnioną w komisji;
zakaz udzielania wyborcom pomocy w głosowaniu, z wyjątkiem pomocy
udzielanej wyborcom niepełnosprawnym w zakresie, o którym mowa w art.
37c § 2 Kodeksu wyborczego;
przewodniczący komisji kieruje pracami komisji, zwołuje jej posiedzenia
i przewodniczy im;
w razie nieobecności przewodniczącego jego obowiązki pełni zastępca
przewodniczącego komisji;
podczas głosowania przewodniczący komisji odpowiada za:
utrzymanie porządku i spokoju,
czuwa nad przestrzeganiem tajności głosowania,
przestrzeganiem zakazu prowadzenia w lokalu wyborczym i na terenie
budynku,
w którym lokal ten się znajduje,
w jakiejkolwiek formie agitacji wyborczej (art. 107 § 2 Kodeksu
wyborczego),
przestrzeganiem właściwego toku czynności podczas głosowania,
ma prawo zażądać opuszczenia lokalu przez osoby naruszające porządek i
spokój
(art. 49 § 2 Kodeksu wyborczego),
w razie potrzeby zwrócić się do komendanta właściwego miejscowo
komisariatu Policji o zapewnienie koniecznej pomocy (art. 49 § 3 Kodeksu
wyborczego).






Mężowie zaufania i obserwatorzy
międzynarodowi
Mężowie zaufania wyznaczeni przez pełnomocników wyborczych komitetów
wyborczych, które zarejestrowały listę kandydatów w danym okręgu
lub zarejestrowały kandydata na wójta w danej gminie, mogą być obecni w
dniu wyborów w lokalu wyborczym podczas wszystkich czynności
wykonywanych przez komisję.
Do każdej komisji pełnomocnik wyborczy komitetu wyborczego
spełniającego powyższy warunek może zgłosić po jednym mężu zaufania
(art. 103 § 1 Kodeksu wyborczego).
Mężowie zaufania danego komitetu wyborczego mogą zmieniać się w ciągu
pracy komisji.
Mężami zaufania mogą być wyłącznie osoby pełnoletnie.
Mężowie zaufania przedstawią komisji zaświadczenie podpisane przez
pełnomocnika wyborczego lub upoważnioną przez niego osobę,
sporządzone według wzoru ustalonego przez Państwową Komisję
Wyborczą uchwałą z dnia 11 sierpnia 2014 r.
w sprawie wzoru
zaświadczenia dla męża zaufania wyznaczonego do obwodowej komisji
wyborczej w wyborach do organów jednostek samorządu terytorialnego
(M.P. poz. 701).
Jeżeli zaświadczenie wystawiła osoba upoważniona przez pełnomocnika,
mąż zaufania okazuje komisji kserokopię tego upoważnienia.

Zaświadczenia mogą różnić się między sobą wyglądem i układem
graficznym, ale ich treść musi odpowiadać wzorowi ustalonemu przez
Państwową Komisję Wyborczą. Komisja sprawdza zgodność treści
przedłożonego zaświadczenia z ustalonym wzorem oraz tożsamość osoby
okazującej zaświadczenie.

Podczas obecności w lokalu wyborczym mężowie zaufania noszą
identyfikatory z imieniem, nazwiskiem, funkcją oraz nazwą komitetu
wyborczego, który reprezentują. Identyfikatory nie mogą zawierać
elementów kampanii wyborczej.

Mężowie zaufania mają prawo obserwować wszystkie czynności
obwodowej komisji wyborczej, zarówno przed rozpoczęciem głosowania, w
trakcie jego trwania oraz po jego zakończeniu (art. 42 § 4 Kodeksu
wyborczego), zgłaszać przewodniczącemu komisji na bieżąco uwagi i
zastrzeżenia, wnosić uwagi do protokołów głosowania w obwodzie, z
wymienieniem konkretnych zarzutów (art. 75 § 6 Kodeksu wyborczego),
oraz być obecni przy transmisji danych z protokołu do terytorialnych komisji
wyborczych, a także przy przekazywaniu protokołu głosowania
terytorialnym komisjom wyborczym.

Mężowie zaufania nie mogą wykonywać żadnych czynności członka
komisji, pomagać wyborcom w głosowaniu ani udzielać im wyjaśnień.
Mężowie zaufania nie są uprawnieni także do liczenia ani do
przeglądania kart do głosowania przed rozpoczęciem głosowania, w
trakcie głosowania i po jego zakończeniu.

Obserwacja czynności wykonywanych przez komisję obwodową nie
uprawnia mężów zaufania do utrwalania pracy komisji za pomocą aparatów

Wykonywanie uprawnień mężów zaufania nie może utrudniać pracy komisji,
zakłócać powagi głosowania ani naruszać jego tajności. Niedopuszczalne
jest także wchodzenie przez mężów zaufania do pomieszczenia za zasłoną,
zapewniającego tajność głosowania, w chwili, gdy w pomieszczeniu tym
znajduje się wyborca, nawet jeśli wyraził on na to zgodę.

Przewodniczący komisji może wydawać polecenia o charakterze
porządkowym, w przypadku gdy działania mężów zaufania wykraczają
poza ich uprawnienia, utrudniają pracę komisji, zakłócają powagę
głosowania lub naruszają jego tajność. Fakt ten należy odnotować w
punkcie 17 każdego protokołu głosowania w obwodzie sporządzanego
przez komisję.

Przewodniczący komisji informuje mężów zaufania o przysługujących im
prawach i wskazuje im miejsce w lokalu wyborczym, z którego będą mogli
obserwować przebieg głosowania.

Przy wszystkich czynnościach komisji mogą być również obecni
obserwatorzy międzynarodowi zaproszeni przez Państwową Komisję
Wyborczą.
Obserwatorzy
międzynarodowi
przedstawią
komisji
zaświadczenie wydane przez Państwową Komisję Wyborczą. Obserwatorzy
posiadają uprawnienia mężów zaufania, z wyjątkiem prawa do wnoszenia
uwag do protokołu (art. 50 § 2 Kodeksu wyborczego). Nie mogą oni
Dziennikarze
• ważna legitymacja dziennikarska
• konieczność zgłoszenia
przewodniczącemu komisji
• zakaz przeprowadzania wywiadów
na terenie lokalu
• zakaz przebywania w lokalu komisji przed
rozpoczęciem głosowania
oraz po jego zakończeniu
Przykład legitymacji prasowej
•za zgodą gminnej komisji wyborczej
dopuszczalne jest sfilmowanie
i
sfotografowanie przez przedstawicieli prasy
momentu otwierania przez obwodową
komisję
wyborczą
urny
wyborczej
i wyjmowania z niej kart do głosowania.
Po wykonaniu tej czynności przedstawiciele
prasy obowiązani są niezwłocznie opuścić lokal
komisji.
Lokal Wyborczy
• godło Rzeczypospolitej Polskiej;
• urna - odpowiednia wielkość dla
pomieszczenia kart do głosowania, ewentualnie
po jej wypełnieniu urna dodatkowa – komisja
występuje do wójta;
• pomieszczenie lub osłony zapewniające
tajność przy oddawaniu głosu;
• pomieszczenie do oddania głosu
wyposażone w długopis oraz plakat
informacyjny PKW o sposobie głosowania
i warunkach ważności głosu;
•lokal wyborczy powinien być — w miarę
możliwości — tak urządzony, aby wyborca po
otrzymaniu karty do głosowania kierował się
bezpośrednio do miejsca za osłoną, a następnie
w stronę urny;





Na widocznym miejscu w lokalu wywiesza się
urzędowe obwieszczenia i informacje o:
numerach i granicach okręgów wyborczych w wyborach do
rady gminy, rady powiatu i sejmiku województwa oraz o
liczbie radnych wybieranych w tych okręgach; mogą to być
wyciągi z obwieszczeń dotyczące właściwych okręgów
wyborczych;
numerach i granicach obwodów głosowania oraz
siedzibach obwodowych komisji wyborczych;
zarejestrowanych listach kandydatów na radnych,
numerach tych list i skrótach nazw komitetów, wraz z
danymi o kandydatach do poszczególnych rad;
skreśleniu z listy kandydatów na radnych nazwiska
kandydata, które pozostało na karcie do głosowania, wraz
z informacjami
o warunkach ważności
głosu na takiej karcie;
unieważnieniu rejestracji listy kandydatów na radnych,






zarejestrowanych kandydatach na wójta, wraz z danymi
o kandydatach;
skreśleniu z listy kandydatów na wójta nazwiska kandydata,
które pozostało na karcie do głosowania, wraz z informacją
o warunkach ważności głosu na takiej karcie;
przeprowadzaniu głosowania tylko na jednego kandydata
na wójta;
nieprzeprowadzaniu głosowania w wyborach wójta z
powodu braku kandydatów;
sposobie głosowania i warunkach ważności głosu;
składzie komisji.




komisja powinna mieć w swojej siedzibie zapewniony dostęp do telefonu
oraz znać numery telefonów, pod którymi pełnione będą dyżury członków
terytorialnych komisji wyborczych i komisarza wyborczego oraz dyżury w
urzędzie gminy, a także numer telefonu do pełnomocnika ustanowionego
przez komisarza wyborczego, upoważnionego do telefonicznego przyjęcia
danych;
w lokalu wyborczym oraz na terenie budynku (wewnątrz i na zewnątrz), w
którym mieści się ten lokal, nie mogą być umieszczone hasła, napisy lub
ulotki oraz inne materiały o charakterze agitacyjnym (art. 107 § 2 Kodeksu
wyborczego). Kontroli w tym zakresie komisja dokonuje bezpośrednio przed
dniem głosowania oraz ponownie przed rozpoczęciem głosowania, a także
— w razie potrzeby — w trakcie głosowania. W razie umieszczenia takich
materiałów komisja usuwa je; w przypadku gdyby usunięcie ich przez
komisję we własnym zakresie nie było możliwe, zwraca się ona o pomoc do
wójta;
w terminie uzgodnionym z wójtem, nie później jednak niż w przeddzień
wyborów, komisja skontroluje stan wyposażenia lokalu oraz oznakowania
budynku, w którym odbędzie się głosowanie;
komisja właściwa dla lokalu dostosowanego do potrzeb wyborców
niepełnosprawnych sprawdza czy lokal oraz elementy jego wyposażenia
spełniają warunki, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury
z dnia 29 lipca 2011 r. w sprawie lokali obwodowych komisji wyborczych
dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 158,
Przed dniem głosowania
Urząd Gminy/Miasta
Co najmniej 3 osoby,
w tym jedna
to przewodniczący
lub zastępca
• karty do głosowania
•nakładki na karty do głosowania
• formularze protokołów głosowania
sprawdzić
Login i hasło do pobrania licencji
(odbiera przewodniczący komisji)
• pieczęć okrągła Komisji
• spis wyborców ( wyłącznie w przeddzień )
• lista wyborców, którzy udzielili
pełnomocnictwa
16 listopada 2014 r.
Zadania Komisji przed rozpoczęciem
głosowania







godzina 6.oo – Komisja w pełnym składzie:
sprawdza dostarczone dokumenty oraz pieczęć;
przelicza karty do głosowania : [wszystkie rodzaje]
wpisuje w pkt 2 w formularzach każdego z protokołów głosowania;
ostemplowuje karty do głosowania swoją pieczęcią;
rozkłada spis wyborców oraz karty do głosowania;
sprawdza: czy wywieszono urzędowe obwieszczenia
i informacje, czy nie należy usunąć elementów kampanii
wyborczej;
sprawdza urnę, zamyka i opieczętowuje – w przypadku
otwarcia urny podczas głosowania, komisja
odnotowuje to zdarzenie i wyjaśnia jego przyczynę w
punkcie 20 każdego protokołu głosowania w
obwodzie sporządzanego przez komisję.
Głosowanie od 7.oo do 21.oo
Od chwili rozpoczęcia głosowania do czasu jego zakończenia komisja wykonuje
swoje zadania w składzie zapewniającym wyborcom udział w głosowaniu bez
zakłóceń przy wydawaniu kart do głosowania, ale
co najmniej 3 - osobowym
Przewodniczący
lub
Zastępca
wyborca głosuje:

osobiście
- dowód osobisty
(zakaz - „książeczkowy”)
lub każdy inny
dokument z fotografią,
pod warunkiem że
ustalenie tożsamości
wyborcy na jego
podstawie nie budzi
wątpliwości (art. 52 §
1 Kodeksu
wyborczego)

-
-
przez pełnomocnika
dokument tożsamości
pełnomocnika
akt pełnomocnictwa

-
korespondencyjnie
pakiet wyborczy
Głosowanie przez pełnomocnika
I.
sprawdzić akt pełnomocnictwa
sprawdzić tożsamość pełnomocnika
II.
sprawdzić, czy wyborca, który udzielił pełnomocnictwa:
• nie głosował wcześniej osobiście,
• czy pełnomocnictwo nie wygasło z innej przyczyny,
• czy pełnomocnictwo nie zostało cofnięte;
III.
odnotować nazwisko i imię pełnomocnika
w rubryce „Uwagi” w spisie wyborców,
w pozycji wyborcy udzielającego pełnomocnictwa
(np. Jan Kowalski, pełnomocnik);
IV.
odznaczyć fakt głosowania przez pełnomocnika
na liście udzielonych pełnomocnictw;
V.
• akt pełnomocnictwa załączyć do spisu;
• wydać pełnomocnikowi karty do głosowania;
Kogo można dopisać do spisu wyborców
w dniu głosowania?
osobę pominiętą w spisie – w części A lub B
(potwierdzić fakt w ewidencji ludności);
 osobę, która udokumentuje, że opuściła zakład,
w którym utworzono obwód odrębny
przed dniem głosowania;
 osobę, która udokumentuje,
że przybyła do zakładu, w którym utworzono obwód
odrębny w przeddzień głosowania i stale zamieszkuje
na obszarze województwa , w którym położony jest
ten zakład;


wyborcy wydaje się cztery rodzaje kart do głosowania;

odmawia się ponownego wydania karty niezależnie od
przyczyn tego żądania (np. z powodu pomyłkowego
wypełnienia karty, zniszczenia jej itp.);

sprawdza się, czy wydawane karty są ostemplowane
pieczęcią obwodowej komisji wyborczej;

wyborca potwierdza własnoręcznym podpisem
w spisie wyborców fakt otrzymania karty
(odmowa złożenia podpisu - w rubryce spisu „Uwagi” adnotacja
„odmowa podpisu” opatrzona czytelnym podpisem lub odmowa
przyjęcia kart – „bez gminy”, „bez powiatu”, „bez wójta”, „bez
sejmiku”;
Wyborca – obywatel UE
Otrzymuje wyłącznie karty do głosowania
w wyborach do rady gminy oraz w wyborach
wójta
Informacja o frekwencji
na godz. 12.oo i 17.3o

komisja w dniu głosowania ustala dwukrotnie – według
stanu na godzinę 12.oo i 17.3o następujące dane:
- liczbę osób uprawnionych do głosowania,
- liczbę wyborców, którym wydano karty
do głosowania;
Informacje przygotować o godz. 11.30 , a potem o 17.00
– pracownik Urzędu sam zadzwoni !!!!!!!


Głosowania nie wolno przerywać, chyba że w wyniku
nadzwyczajnych wydarzeń zostanie ono przejściowo lub trwale
uniemożliwione. Przez nadzwyczajne wydarzenie należy rozumieć
wyłącznie takie, które realnie uniemożliwia głosowanie (np.
katastrofa budowlana dotycząca budynku, w którym znajduje się
lokal wyborczy); nie są nadzwyczajnymi wydarzeniami sytuacje o
charakterze techniczno-organizacyjnym (brak właściwej pieczęci,
trudność w dostaniu się do budynku lub lokalu przed rozpoczęciem
głosowania, zapełnienie się urny itp.).
O przyczynach uzasadniających — zdaniem komisji —
zarządzenie przerwy w głosowaniu, jego przedłużenie lub
odroczenie komisja powiadamia niezwłocznie właściwą gminną
komisję wyborczą i za jej zgodą podejmuje uchwałę w tej
sprawie. Uchwałę o zarządzeniu przerwy w głosowaniu, jego
przedłużeniu lub odroczeniu komisja bezzwłocznie podaje do
publicznej wiadomości oraz przesyła właściwym terytorialnym
komisjom wyborczym, komisarzowi wyborczemu, który przekazuje ją
Państwowej Komisji Wyborczej, i wójtowi. Uchwałę tę komisja
Zadania Komisji po zakończeniu głosowania
O godz. 21.00 komisja zamyka lokal

osobom przybyłym do lokalu przed tą godziną należy
umożliwić oddanie głosu;

w lokalu mogą przebywać poza członkami komisji wyłącznie
mężowie zaufania, ewentualnie przedstawiciele prasy
(w czasie otwierania urny i wyjmowania z niej kart);
nie mogą oni uczestniczyć w liczeniu głosów ani pomagać
członkom komisji w wykonywaniu ich zadań;

oraz osoba odpowiedzialna za obsługę informatyczną.
po opuszczeniu lokalu
przez ostatniego wyborcę
komisja zapieczętowuje
wlot urny - zakleja
paskiem papieru
opatrzonym pieczęcią
komisji i podpisami jej
członków

Czynności związane z ustaleniem wyników
głosowania w obwodzie i sporządzeniem
protokołów głosowania w obwodzie komisja
wykonuje w możliwie pełnym składzie.

Nie jest dopuszczalne tworzenie z członków
komisji grup roboczych, które wykonywałyby
oddzielnie
czynności
po
zakończeniu
głosowania.
Przygotowanie formularzy protokołów głosowania
w obwodzie (do sporządzania protokołu w brudnopisie)
Liczby w protokołach głosowania wpisuje się w następujący
sposób:
 liczby jednocyfrowe - w ostatniej kratce z prawej strony,

liczby dwucyfrowe - w dwóch ostatnich kratkach z prawej strony,

liczby trzycyfrowe - w trzech ostatnich kratkach z prawej strony itd.,

czyli tak, aby ostatnia cyfra wpisywanej liczby wypadła w ostatniej
kratce z prawej strony,

jeżeli ustalona przez komisję liczba wynosi zero, w ostatniej kratce
z prawej strony należy wpisać cyfrę „0”,

w przypadku skreślenia z listy nazwiska kandydata , w ostatniej
kratce z prawej strony wpisuje się „XXXX”,
obwodowa komisja wyborcza sporządza 4 protokoły głosowania w
obwodzie
(w obwodach właściwych dla kilku okręgów sporządza się oddzielny
protokół dla każdego okręgu)
protokół
głosowania na radnych rady gminy
protokół
głosowania na radnych rady powiatu
protokół
głosowania na radnych sejmiku województwa
protokół
głosowania na wójta
Rozliczenie kart do głosowania
oddzielnie w każdym z protokołów
krok 1
 wpisać w punktach 2 protokołów głosowania liczbę
otrzymanych kart do głosowania ustaloną
przed rozpoczęciem głosowania
krok 2
 przeliczyć niewykorzystane karty do głosowania [pkt 3]
 oddzielnie każdy rodzaj kart

zapakować w odrębne pakiety (opisać, opieczętować)
krok 3
 ustalić liczbę wyborców uprawnionych do głosowania w części
A i B spisu (umieszczonych w spisie, łącznie z dopisanymi przez
komisję) [pkt 1]
UPRAWNIENI W WYBORACH DO RADY GMINY
=
UPRAWNIENI W WYBORACH WÓJTA

ustalić liczbę osób uprawnionych do głosowania
w wyborach do rady powiatu i sejmiku województwa
– tylko na podstawie części A spisu [pkt 1]
krok 4
 ustalić liczbę wyborców, którym wydano karty [pkt 4]
wybory do rady gminy i wójta - na podstawie liczby podpisów
w części A i B spisu
wybory do rady powiatu i sejmiku województwa –
na podstawie podpisów w części A spisu
krok 5
 ustalić liczbę głosujących przez pełnomocnika [pkt 5]
krok 6
 ustalić czy liczba kart niewykorzystanych [pkt 3]
i liczba wyborców którym wydano karty [pkt 4]
jest równa liczbie kart otrzymanych [pkt 2]
krok 7
w razie niezgodności :
- ponownie przeliczyć podpisy w spisie
- rozbieżności omówić w protokole
(pkt 14)
krok 8
 ustalić liczby dotyczące głosowania korespondencyjnego.
Ustaleń tych dokonują komisje wyznaczone do
głosowania korespondencyjnego, pozostałe komisje w
punktach 6-7e każdego protokołu wpisują cyfrę „0”.
krok 9
 komisja wydziela i liczy karty nieważne
Komisja
- przegląda wszystkie karty
- wydziela z nich:
karty całkowicie przedarte na
dwie lub więcej części.
Nie bierze się ich pod uwagę
przy obliczeniach.
Karty takie należy zapakować
w pakiet, opieczętować go i opisać.
Ustalone liczby kart nieważnych wpisuje się w punkcie 9 właściwego protokołu głosowania.
KARTY WAŻNE
KARTY NIEWAŻNE:
- inne niż ustalone
urzędowo
- nieopatrzone
pieczęcią
komisji
Głosy
ważne
Głosy
nieważne
Ustalenie wyników głosowania
11 Liczba głosów nieważnych (z kart ważnych)
12
Liczba głosów ważnych oddanych łącznie na wszystkie listy kandydatów
(z kart ważnych)
Uwaga! Suma liczb z pkt. 11 i 12 musi być równa liczbie z pkt. 10.
Zasady kwalifikowania głosów
Głos nieważny
Głos ważny
Głos nieważny
Głos ważny
Uznania głosu za nieważny komisja
dokonuje po okazaniu karty
do głosowania wszystkim członkom
komisji uczestniczącym
w ustalaniu wyniku głosowania
w przypadkach wątpliwych należy
przyjmować, że znakiem „x”
postawionym w kratce są dwie linie
przecinające się, których
punkt przecięcia znajduje się
w obrębie kratki
uznanie czy znak „x” postawiony
jest w kratce, czy poza nią należy
do komisji!
wszelkie znaki graficzne
naniesione w obrębie
kratki, w szczególności
zamazanie kratki,
przekreślenie znaku w kratce
itp. powoduje nieważność
głosu
wszelkie znaki, wykreślenia,
przekreślenia, w tym również
znak „x” postawiony poza
obrębem kratki,
traktuje się jako dopiski, które
nie wpływają na ważność
głosu






Wyborca może głosować na jednego kandydata (art. 439 § 1
Kodeksu wyborczego).
Za nieważny uznaje się głos, gdy wyborca w kratce na
karcie do głosowania w wyborach do rady gminy nie
będącej miastem na prawach powiatu i wyborach wójta:
postawił znak „x” przy nazwisku więcej niż jednego
kandydata;
nie postawił znaku „x” przy nazwisku żadnego kandydata;
postawił znak „x” tylko przy nazwisku kandydata skreślonego
przez gminną komisję wyborczą.
Jeżeli wyborca postawił znak „x” przy nazwisku kandydata
skreślonego oraz przy nazwisku innego kandydata, to głos
taki jest ważny
i zaliczany kandydatowi, którego
nazwisko nie zostało skreślone.

Ustalenie wyników głosowania w wyborach do rady
powiatu i do sejmiku województwa

Wyborca może głosować tylko na jedną listę i na jednego kandydata z tej
listy, przez co wskazuje jego pierwszeństwo do otrzymania mandatu (art.
440 § 1, art. 450, art. 459 § 1 Kodeksu wyborczego); tak oddane głosy
wyborców są głosami ważnymi.

Głos uznaje się za ważny także, gdy wyborca postawił znak „x”:
 na jednej liście przy nazwisku dwóch lub więcej kandydatów. Głos taki
traktuje się jako oddany na tego kandydata spośród tych, przy których
postawiono znak „x”, którego nazwisko jest umieszczone wyżej na tej
liście;
 wyłącznie przy nazwisku skreślonego kandydata. Głos taki traktuje się
jako oddany na listę bez wskazania pierwszeństwa do uzyskania
mandatu;
 przy nazwisku skreślonego kandydata oraz przy nazwisku innego
kandydata z tej samej listy. Głos taki traktuje się jako oddany na
nieskreślonego kandydata;
 przy nazwisku kandydata skreślonego z jednej listy i przy nazwisku
kandydata z innej listy. Głos taki traktuje się jako oddany na
nieskreślonego kandydata z tej innej listy;
 przy nazwisku kandydata z unieważnionej listy i przy nazwisku

Za nieważny uznaje się głos, gdy
wyborca
w kratce na karcie do
głosowania:
postawił znak „x” przy nazwiskach dwóch lub
większej liczby kandydatów z różnych list;
 nie postawił znaku „x” przy nazwisku żadnego
kandydata;
 postawił znak „x” wyłącznie przy nazwisku
kandydata z listy, której rejestrację
unieważniono.

Wzory kart do głosowania
wzór karty do
głosowania w
wyborach do rad
gmin w gminach
niebędącymi
miastami na
prawach powiatu
wzór karty do
głosowania w
wyborach do rad
powiatów
wzór karty do
głosowania
w wyborach
do sejmików
województw
wzór karty do
głosowania
w wyborach wójta/
burmistrza/
prezydenta miasta,
w których głosuje
się na jednego
kandydata
Ustalenie wyników głosowania
Do ustalenia liczby
głosów ważnych
oddanych na
poszczególnych
kandydatów:
zaleca się wcześniejsze
przygotowanie arkuszy
pomocniczych
z nazwiskami
Wzory protokołów głosowania
na radnych
wybory do rady
gminy
wybory do rady
powiatu
wybory do
sejmiku
województwa
Wybory wójta
Skreślenie kandydata z listy
Jeżeli w okresie po wydrukowaniu kart do głosowania gminna komisja
wyborcza skreśliła z zarejestrowanej listy nazwisko kandydata, skreślone
nazwisko kandydata umieszcza się (pozostawia) w odpowiedniej
części protokołu głosowania w obwodzie, a w miejscu przeznaczonym
na wpisanie liczby głosów wpisuje się "XXXX".
kandydat skreślony
•Do każdego protokołu głosowania mogą wnieść uwagi mężowie zaufania
obecni przy pracach komisji oraz członkowie komisji uczestniczący w jej
pracach.
•Uwagi mężów zaufania wpisuje się bezpośrednio do protokołu
w punkcie 18.
•Mąż zaufania, który wniósł uwagę podpisuje ją w protokole.
•Jeżeli mężowie zaufania nie zgłosili uwag lub nie byli obecni przy
sporządzaniu protokołu, w punkcie tym należy wpisać odpowiednio
wyrazy „Brak zarzutów” lub „Brak mężów zaufania w obwodzie”.
•Uwagi członków komisji wpisuje się bezpośrednio do protokołu
w punkcie 19.
•Członek komisji, który wniósł uwagę podpisuje ją w protokole.
•Jeżeli członkowie komisji nie zgłosili uwag, w punkcie tym należy wpisać
wyrazy „Brak zarzutów”.
•Jeżeli treść uwag mężów zaufania albo członków komisji nie mieści się
na formularzu, należy dołączyć ją do protokołu, zaznaczając to
w odpowiednim punkcie protokołu.
•Komisja ma obowiązek ustosunkować się do wniesionych zarzutów,
załączając do protokołu wyjaśnienia.
Przykład niezgodności w protokole
Sporządzenie protokołu głosowania
w systemie informatycznym
projekty protokołów
dwukrotnie
transmisja danych
za pośrednictwem publicznej sieci
przesyłania danych
przewodniczący uwierzytelnia licencją
2 nośniki elektroniczne
uwierzytelnione licencją przewodniczącego
Gminna KW
Powiatowa KW
Podpisują wszyscy członkowie
• błędy
JEŻELI
• błędy lub ostrzeżenia
zestawienie błędów i ostrzeżeń
- lokalizacja błędu
- usunięcie błędu
wydruk protokołu
- podpisują wszyscy członkowie
- NIE przesyłać do TKW !
JEŻELI
• ostrzeżenia
raport ostrzeżeń
Analiza ostrzeżeń
korekta danych liczbowych
dane liczbowe są prawidłowe
stanowisko OKW na wydruku
- podpisują wszyscy członkowie
- przesłać do TKW wraz z protokołem
OBWODOWA KOMISJA
WYBORCZA
1. protokół do rady gminy/miejskiej
2. protokół do rady powiatu
3. protokół do sejmiku
województwa
4. protokół na wójta
Protokół głosowania (w



dwóch egzemplarzach)
podpisują wszyscy członkowie komisji obecni
przy jego sporządzeniu, także ci, którzy wnieśli
do niego uwagi,
opatruje się go pieczęcią komisji,
w przypadku sporządzenia protokołu ręcznie
członkowie komisji obecni przy ich sporządzeniu
parafują wszystkie strony każdego protokołu,
Jedna kopia każdego protokołu głosowania:

wywiesić w miejscu łatwo dostępnym dla zainteresowanych i widocznym
po zamknięciu lokalu;

niezwłocznie po ich sporządzeniu;

dopuszczalne wywieszenie kserokopii protokołu;
komisja nie może opuścić lokalu wyborczego przed wywieszeniem
kopii wszystkich sporządzonych przez siebie protokołów
głosowania;
jako kopie protokołów można wykorzystać wydruki dodatkowego
egzemplarza projektu protokołu (w komisjach korzystających ze
wspomagania informatycznego), kserokopie protokołów lub odręcznie
sporządzone kopie na odpowiednich formularzach protokołu;
kopie poświadczają za zgodność z oryginałem członkowie komisji obecni
przy ich sporządzeniu, podpisując je, parafując każdą stronę i opatrując je
pieczęcią obwodowej komisji wyborczej;
w przypadku sprostowań dokonywanych w protokole komisja
obowiązana jest podać niezwłocznie treść sprostowanego protokołu
do publicznej wiadomości.




Przed zapakowaniem protokołów
obowiązkowo sprawdzić:





czy wypełnione są wszystkie punkty III części
protokołu,
czy wszyscy obecni członkowie podpisali protokół,
czy jest odcisk pieczęci komisji,
czy załączono raport ostrzeżeń, podpisany
przez obecnych członków komisji
(gdy system go wygenerował),
czy każda strona egzemplarzy protokołu do danej
rady ma ten sam symbol kontrolny
(włącznie z przetransmitowanym),
Sposób opisania koperty
z protokołem głosowania
„Wybory do Rady Gminy Suchy Las
Okręg wyborczy nr 1
Obwód głosowania nr 3 w Suchym Lesie
Szkoła Podstawowa nr 6, ul. Rolna, 08-231 Suchy Las
tel. 61 351 23 06 „
Każdy rodzaj protokołu głosowania w odrębnej opieczętowanej kopercie
Koperty z protokołami nie mogą być otwierane na żadnym etapie przekazywania !
GMINNA
KOMISJA
WYBORCZA
JEDEN EGZ.
każdego rodzaju
protokołu
głosowania
w obwodzie
raport
ostrzeżeń
(jeśli sporządzono)
nośnik
elektroniczny


Jeżeli
terytorialna
komisja
wyborcza
stwierdzi, że protokół został sporządzony
błędnie,
wezwie
obwodową
komisję
wyborczą do usunięcia błędów. W takiej
sytuacji
przewodniczący
komisji
niezwłocznie zwołuje posiedzenie w celu
usunięcia błędów.
Protokół
zawierający
błędy
stanowi
dokument
z głosowania. Na
pierwszej stronie protokołu należy uczynić
adnotację „WADLIWY". Adnotację tę opatrują
podpisami wszyscy członkowie komisji
obecni przy tej czynności. Adnotację
opatruje się pieczęcią.
Przewodniczący obwodowej komisji
Protokoły głosowania do rady gminy i
wójta/burmistrza/prezydenta miasta
Protokoły głosowania
do rady powiatu
i sejmiku województwa
Urząd Gminy – punkt rejonowy
Terytorialna
Komisja
Wyborcza
(Protokół z wyborów i zestawienia
z poszczególnych okręgów)
Komisarz Wyborczy
w Ostrołęce
Powiatowa Komisja Wyborcza
Komisarz
Wyborczy
w Warszawie
Wojewódzka
Komisja
Wyborcza
w Warszawie
DEPOZYT
U WÓJTA
sporządzone wcześniej
pakiety zawierające
posegregowane karty do
głosowania
drugi egzemplarz
protokołu głosowania,
protokoły posiedzeń,
uchwały, drugie
egzemplarze raportu
ostrzeżeń itp.
Spis wyborców wraz
z dołączonymi do niego
aktami pełnomocnictwa
pakiety zawierające
koperty zwrotne (w
przypadku komisji
wyznaczonych do
głosowania
korespondencyjnego)
pieczęć komisji i nakładki
na kartę do głosowania
sporządzone w alfabecie
Braille'a
lista wyborców, którzy
udzielili pełnomocnictwa
do głosowania, na której
komisja odnotowywała fakt
głosowania przez
pełnomocnika
wszystkie arkusze
pomocnicze i
niewykorzystane
formularze protokołu
(także błędnie wypełnione)
oraz wadliwie
sporządzone protokoły
głosowania
dokumenty stanowiące
depozyt przechowywane
są w archiwum urzędu
gminy i mogą być
udostępnione wyłącznie
na żądanie Sądu
Najwyższego, sądów
powszechnych,
prokuratury i Policji
Dziękujemy za uwagę