Transcript De organisatie van het onderwijs

Opbrengsten studiereis
Finland 2013
Kwaliteitszorg met impact
op de werkvloer
Opzet Studiereis
Centrale vraag:
Hoe kunnen instellingen en teams kwaliteitszorg zo
vormgeven dat dit een duurzaam effect heeft op de
werkvloer?
Opzet:
• Finland als voorbeeld
• Goede vertegenwoordiging gehele MBO veld
• Resultaat: advies op alle niveaus in het MBO
Impressie
Een paar kernwoorden
Kwaliteit zit
in mensen,
niet in
systemen
Doel van deze workshop
Delen van de opbrengsten
Ideeën verzamelen om verder te gaan met de opbrengsten
Opzet workshop
• Delen van de opgedane inzichten tijdens de studiereis
• Vertaling van deze inzichten naar de Nederlandse situatie
• Vervolgacties uitdenken
Het delen van de opgedane inzichten
Inzichten:
• Zijn een impressie van het reisgezelschap
• Dienen geplaatst te worden in Finse context en cultuur
Kader om inzichten te presenteren
1. De context
2. De onderwijsvisie
3. De organisatie van het onderwijs
4. De positie van de docent
5. Het handelen van docenten en managers
Het Finse onderwijs
• Gelijk basisonderwijs voor iedereen van 7 t/m 16
• Twee vervolgopties die beide toegang geven tot universiteit:
• Voortgezet onderwijs
• Beroepsonderwijs
• Nationaal, breed curriculum met veel ruimte voor scholen,
teams en docenten om dit verder in te vullen
• Holistisch curriculum gericht op persoonlijke ontwikkeling en
leven lang leren
• Toetsing is vooral ontwikkelingsgericht i.p.v. summatief
• Hoog opgeleide docenten, hoge waardering voor het vak
De context
Finland:
• Groot land met kleine scholen in de regio
• Aandacht voor onderwijs als dé manier om als mens en land
te ontwikkelen
• Een cultuur van vertrouwen, gezagsgetrouw en risicomijding
• Waarden gedreven mensen met gelijkheid en
verantwoordelijkheid voor iedereen
Breed gedeelde onderwijsvisie
• Gelijke onderwijskansen voor iedereen
• Een onderwijssysteem gebaseerd op vertrouwen en
verantwoordelijkheid
• Twee leerroutes: algemeen en beroepsgericht secundair
onderwijs
• Hoog opgeleid personeel
• Focus op leven lang leren
De organisatie van het onderwijs
• Helder en vast beleid over meerdere jaren
• Sturen i.p.v. controleren
• Vaste bekostiging door vooraf bepaald maximaal aantal
studenten per school (ligt hoger dan in NL maar let op prijspeil
Finland en extra wettelijke verplichtingen zoals zorg in school)
• Teams gebruiken data om onderwijs te verbeteren
• Performance-based funding (3%) gebaseerd o.a. op
diplomarendement en investering in professionalisering van
docenten
• Grote betrokkenheid gemeente en regio
• Relatief veel kleine scholen
De positie van de docent
• Vak van docent is hoog gewaardeerd, beroepstrots groot
• Goede lerarenopleiding MBO specifiek met aandacht voor
reflectie (waarom maak ik deze keuze?) en vertaalslag beoogd
eindniveau naar passend curriculum en leertraject
• Selectie aan de poort bij lerarenopleiding
• Minimaal 3 jaar werkervaring is toelatingseis
• Vrijheid om eigen tijd in te delen
• Kwaliteit zit in mensen, niet in systemen
• Teammanager en team hebben gedeelde werkelijkheid (geen
wij-zij)
Het handelen
•
•
•
•
•
•
Leren i.p.v. onderwijzen
Starten vanuit leervraag student
Professionele houding
Reflectie vanuit realiseren leerwinst bij student
Ruimte laten voor talenten
Dialoog op alle lagen
Opvallende verschillen met NL
•
•
•
•
•
•
•
Geen focus op systeem van borging eindniveau opleidingen
Weinig verantwoording, weinig systemen
Relatief weinig aandacht voor ambitie en stellen van doelen
Geen competitie
Mogelijkheid om beste docenten te selecteren
Geen ja-maar cultuur, gericht op eigen cirkel van invloed
Geen focus op vastgesteld minimumniveau voor kwaliteit
(komt meer aandacht voor via performance based funding)
Vertalen inzichten naar Nederland
Korte uitwisseling:
• Wat valt u op ?
• Waar ligt volgens u het aangrijpingspunt voor
Nederland?
Vertaling naar Nederlandse MBO
3 hoofdlijnen:
1. De professionele houding van de docent verder versterken
door het versterken van
• reflectie op eigen handelen,
• gebruiken van evaluatiegegevens van stakeholders
• vaardigheden zoals begeleiden en counseling
• voor zowel huidige lerarenkorps als leraren in opleiding
2. Het werken aan kwaliteit op teamniveau verder versterken,
stimuleren en faciliteren
3. Kwaliteitsmanagement en -stimulering herzien, uitbreiden
en verder ontwikkelen
Uitwisselen suggesties:
Op basis inzichten vanuit Finland:
• Hoe kunnen we het leren van MBO-studenten in
Nederland verder stimuleren?
• Hoe kunt u als leidinggevende of bestuurder teams
hierin ondersteunen?
Verbinding zoeken met actuele zaken
•
•
•
•
•
•
Focus op vakmanschap
Professioneel statuut
Professionaliseringsagenda leraren
Studentenpanels
Uitstroomrichting lerarenopleiding docent MBO
Kwaliteitsverbetering trajecten pedagogisch didactisch
getuigschrift
• …
Vervolgacties
• Vervolgbijeenkomst delegatie:
• uitkomsten Finlandreis en vandaag verder aanscherpen
• koppeling leggen naar al in gang gezette ontwikkelingen
• Adviesgroep NCP EQAVET en doorvertaling naar werkplan
2014
• Leergang kwaliteitsmanagement- en ontwikkeling NCP
EQAVET en MBO 15
• Mogelijke doorvertaling naar beleid OCW
• …
Delegatie
Mieke Veenink (docent Graafschap College)
Michiel Steegers (student, JOB)
Yvonne van der Heijden (locatiedirecteur Landstede)
Rob Texier (onderwijsmanager MBO Amersfoort)
Ruud Rabelink (CvB SintLucas)
Theo Douma (CvB ROC Nijmegen)
Geert Wammes (MBO Raad)
Natasja Kroon (NRTO)
Louise van de Venne (ecbo)
Rini Weststrate (MBO 15, MBO Academie, Netwerkschool)
Thea van den Boom (Ministerie OCW)
Bas Derks (Ministerie OCW)
Bert Lichtenberg (Inspectie voor het Onderwijs)
Marloes van Bussel (NCP EQAVET)
Alie Kamphuis (NCP EQAVET)