EVRİM ÖRÜNTÜSÜ

EVRİMİ DESTEKLEYEN DELİLLER

Zaman içinde değişimin delilleri

• Yaşayan türlerden elde edilen deliller • Zaman içinde değişimin doğrudan gözlenmesi • Körelmiş organlar • Fosil kayıtlardan elde edilen deliller • Yokoluş gerçeği • Ardışıklık yasası • Geçiş Formları

Zaman içinde değişimin delilleri

1. Yaşayan türlerden elde edilen deliller • • a. Zaman içinde değişimin doğrudan gözlenmesi Günümüzde pek çok canlı türünün populasyonları incelenmekte ve mikroevrim (küçük ölçekli değişimler) gözlenmektedir.

Örn. Sabunağacı böceği (Jardera haematolama)

Zaman içinde değişimin delilleri

1. Yaşayan türlerden elde edilen deliller • b. Körelmiş organlar Bir türde önemli bir işlevi sahip olan bir vücut parçasının kullanışsız ya da kalıntı formudur.

Kahverengi Kivi Lastik Boa yılanı Kuyruk sokumu kemiği

Zaman içinde değişimin delilleri

2. Fosil kayıtlardan elde edilen deliller a. Yokoluş gerçeği Mamut İrlanda geyiği

Zaman içinde değişimin delilleri

• • Fosil kayıtlardan elde edilen deliller Yokoluş gerçeği – fanerozoik boyunca büyük yok oluşlar

Zaman içinde değişimin delilleri

2. Fosil kayıtlardan elde edilen deliller • b. Ardışıklık yasası Aynı coğrafi bölgede yaşayan ve fosil organizmalar birbirleri ile akrabalıklar gösterirler ve diğer bölgelerde yaşayan organizmalardan farklılık gösterirler.

Armodil Gliptodon

Zaman içinde değişimin delilleri

2. Fosil kayıtlardan elde edilen deliller c. Geçiş formları Archaeoteryx

Değişim yoluyla türemenin delilleri • • • • • Ortak atalılığın delilleri Evrimsel ağaç düşüncesi - Filogenetik ağaçlar Filogenetik çeşitli organizma grupları (örneğin türler veya topluluklar) arasındaki evrimsel ilişkinin araştırmasıdır. Bu ilişkiler filogeni olarak adlandırılır.

Filogenetik terimi Yunanca kökenlidir, "kabile, ırk" anlamına gelen file veya filon ve doğumla ilişkili anlamındaki genetikos ("doğum" anlamında olan genesis kökünden gelir) terimlerinden türetilmiştir. İlgili bir kavram olan filogenez, bir biyolojik türün (veya bir organizmalar grubunun) evrimsel gelişimidir.

Hipotetik soy ağacı (Darwin)

Filogenetik ağaç (Bugün)

Monofilektik, parafilektik ve polifilektik taksonlar

Filogenetik geçmişi çıkarsamakta canlılar arasında değişebilen özelliklerin benzeşimine ve farklılığına bakılır.

Değişim yoluyla türemenin delilleri • • • Ortak atalılığın delilleri Halka türler Bir türün ikiye ayrıldığının belgelenmesidir.

Sibirya yeşil çalıbülbülü

Değişim yoluyla türemenin delilleri • • Ortak atalılığın delilleri Homoloji

Değişim yoluyla türemenin delilleri • • • Ortak atalılığın delilleri Yapısal homoloji Canlıların çoğu özellikleri daha önce var olan özelliklerden farklılaşmıştır

Değişim yoluyla türemenin delilleri • Gelişimsel homoloji Türler genellikle yetişkin durumlarına oranla embriyo aşamasında iken birbirine daha çok benzemektedir