Transcript Ontwikkelingen in de Nederlandse rechtspraktijk

Ontwikkelingen in de
Nederlandse rechtspraktijk
Teun de Vries
23 februari 2012
Scholingsdag voor gemeenteambtenaren
te Leiden
programma
• 1. Betekenis internationaal recht voor
gemeentes en rechters
• 2. Koppelingsbeginsel in rechtspraak
• 3. Eerste uitzondering erop in 2006 IVRK
• 4. Betekenis art. 8 EVRM voor bijstand
• 5. uitspraken 19-4-10, kwetsbare
personen
• 6. Ontwikkelingen sindsdien
1. Betekenis internationaal recht
• Deel van internationale recht is geldend
recht in Nederland
• Zoals EU-recht, EVRM, IVBPR
• Of als bepaling rechtstreeks werkend is
• Dan moet bestuursorgaan zich dus ook
aan het internationale recht houden
• Zo niet dan kan beroep op internationaal
recht gedaan worden bij de rechter.
Betekenis internationaal recht
• Niet rechtstreeks werkende bepalingen
kunnen ook betekenis hebben
• Verdragsconforme interpretatie van
nationale wet (IVRK)
2. Toetsing Koppelingswet
• Eerste uitspraak erover 26-6-2001.
• Toen toetsing aan non-discriminatie bep. in
•
•
•
•
•
•
diverse verdragen
Onderscheid (nat.) niet onverenigbaar:
-doelstelling KW aanvaardbaar
-voorkomen voorzetting illegaal verblijf
-en schijnlegaliteit
-bevorderen consistent vreemdelingbeleid
Wel uitzondering voor personen in procedure op
1-7-98 die procedure mochten afwachten.
3. Eerste uitzondering op KW
• In 2005 oordeelde CRvB over recht op bijstand
•
•
•
voor minderj kinderen met Ned nat. (LJN
AT8038)
Begrip zeer dringende redenen in 16 WWB moet
uitgelegd worden m.t.v. artt. 3 + 27 IVRK
Daarvan is sprake als ouders onvoldoende in
staat zijn noodz kosten te betalen.
Toen volgden zaken van kinderen met andere
nationaliteit.
Vervolg 1e uitzondering
• T.a.v. 16 WWB sprake van onderscheid naar
•
•
•
nat. Gerechtvaardigd?
CRvB: wel t.a.v. kinderen die niet rechtm h.t.l.
verblijven!
niet t.a.v. kinderen die (met ouders) de
procedure h.t.l. mogen afwachten en dus rechtm
hier verblijven.
Bij non-discriminatietoets (2 IVRK) betrekt CRvB
artt 3 en 27 IVRK bijzondere
beschermwaardigheid kinderen!
4. Betekenis art. 8 EVRM
• Is weigering (bijz) bijstand aan niet
rechtm h.t.l. verblijvende personen in
strijd met art 8 EVRM
• Uitspraken CRvB 22-12-2008 (BG8789)
• Very essence van EVRM is respect
menselijke waardigheid en vrijheid
• 8 EVRM kan leiden tot positieve
verplichting om privé-leven te waarborgen
Vervolg 8 EVRM
• Daarbij hebben kinderen en kwetsbare
personen in bijz recht op bescherming.
• Grote margin of appreciation voor staat!
• Concrete toets in die zaken gericht op alle
relevante omstandigheden
• Leidde niet tot positieve verplichting.
• Wel een opening
5. Kwetsbare personen
•
•
•
•
•
•
19-4-2010: 2 uitspraken meerderjarigen
1e had opvang + weekgeld; rechtmatig
Aanvraag WWB; slaapzaal schadelijk
CRvB: kwetsbaar persoon; schadelijk voor
gezondheid
MAAR: geen recht WWB; koppelingsbeginsel
Er is voorliggende voorziening?? Via COA of 2e
zaak??
Vervolg kwetsbare personen
•
•
•
•
•
•
2e aanvraag maatschappelijke opvang ogv WMO
Betrokkene was rechtmatig htl (procedure)
Geen recht ogv WMO
8 EVRM toets: ogv medische gegevens is betr
een kwetsbare persoon
Idem: voorliggende voorziening
Idem: COA (wel voorl. voorz. !!)
Vervolg kwetsbare personen
• Belangrijke toevoeging:
• Als COA geen opvang biedt dan taak voor
gemeente; toelating tot maatsch opvang
• Dus soms wel mogelijkheden ogv WMO,
als COA tot niets leidt
• WWB??
6. Ontwikkelingen sindsdien
• 1. WWB
• Toets aan voorliggende voorziening
en 8 EVRM
- Recent wijziging: 9-11-2011 (BU4382) en
22-11-2-11 (BU6844)
- 8 EVRM toets wordt in midden gelaten ivm
voorliggende voorziening
Vervolg ontwikkelingen
• 2. WMO
• Idem 19-4-10: Zie o.m. voorlopige voorziening
•
•
•
•
30-5-2011 (BQ6438); kwetsbaar persoon,
rechtmatig, minderjarig
3. AWBZ
20-10-10; kind; verstandelijke beperking,
autistische stoornis; kwetsbaar
Rechtmatig; weigering AWBZ-zorg in strijd met 8
EVRM
Idem: voorl voorz 9-9-2011 (BT1738)
Vervolg Ontwikkelingen
• 4. Studiefinanciering
• 27-5-2011; Weigering stufi aan meerderjarige
•
•
•
kinderen (in procedure) niet in strijd met artt. 14
EVRM en 2 Eerste Protocol.
5. Kinderbijslag
15-7-2011; geen schending 8 EVRM
MAAR: schending 14 EVRM voor de groep die al
lang (rechtmatig) htl verblijft en hier geacht
wordt te wonen; daarvoor geen rechtvaardiging!
Vervolg ontwikkelingen
• Belang van kinderen speelde belangrijke
rol
• Svb heeft cassatie ingesteld!
• 6. Kinderen met Ned nationaliteit.
• Ouders (niet rechtmatig) recht op WWB,
kinderbijslag, Stufi, WTOS??
• Gevolg arresten Zambrano en Dereci van
Hof van Justitie EU.
Conclusie
• Onderwerp volop in beweging
• Veel Europese landen zelfde probleem
• Duivels dilemma
V R A G E N ???