STRUGANJE

Pri obradi struganjem, glavno obrtno kretanje izvodi obradak a pomo ćno pravolinijsko kretanje izvodi alat .

Obradak izvodi glavno obrtno kretanje brzinom rezanja v, a alat pomoćno pravolinijsko kretanje – korakom (posmakom) s.

(vijaka, Obrada struganjem je postupak obrade prvenstveno rotacionih delova navrtki, osovina, vratila, čaura,...) – uzdužno struganje, ali i ravnih površina – poprečno struganje.

Sve zahvate u obradi struganjem možemo razvrstati u tri kategorije: – zahvati sa uzdužnim pomocnim kretanjem, s unutrašnjih cil. površina (i),(k),(m), u : obrada spoljašnjih cilindricnih površina u jednom (a) ili više prolaza (b), obrada zavojnica (e), obrada spoljašnjih konusnih površina sa malim uglom vrha konusa (g), obrada – zahvati sa poprecnim pomocnim kretanjem, s žlebova (d) i p : obrada poprecnih ravnih površina (n), odsecanje (j), izrada kratkih konusa (h), izrada pravougaonih – zahvati koji se ostvaruju kombinacijom s u vrha spoljašnjih (c) i unutrašnjih (l).

i s p : izrada konusa sa vecim uglom

Obradom struganjem se realizuje veliki broj operacija kao što su: • • • • • • • uzdužna obrada (spoljašnja i unutrašnja), poprečna obrada (spoljašnja i unutrašnja, usecanje, prethodno i završno odsecanje), izrada konusa (spoljašnjeg i unutrašnjeg), izrada profila (profilnim alatom i kopiranjem), nerotaciono struganje (prizmatičnih delova i leđno struganje), izrada navoja (spoljašnjeg i unutrašnjeg), izrada i obrada otvora i rupa itd.

Strugarski noževi

su raznovrsni po obliku, dimenzijama, načinu izrade i vrsti alatnog materijala.

 Prema vrsti obrade razlikuju se strugarski noževi za spoljašnju obradu (uzdužnu i poprečnu), unutrašnju obradu, usecanje i odsecanje, izradu navoja i sl.  Prema kvalitetu obrađene površine strugarski noževi se razvrstavaju na strugarske noževe za grubu (prethodnu) i završnu (finu) obradu.

 Prema obliku strugarski noževi mogu biti: pravi, savijeni i krstasti, a prema obliku poprečnog preseka drške: pravougaoni, kvadratni i kružni.

 Prema nacinu izrade mogu se podeliti na noževe od brzoreznih čelika, sa lemljenim pločicama od tvrdog metala i mehanicki pricvršćenim pločicama.

a, б,в - noževi za grubu obradu г -nož za rezanje bočnom površinom д - nož za finu obradu

ELEMENTI REŽIMA OBRADE PRI OBRADI STRUGANJEM • • • Elementi režima obrade od kojih najviše zavisi proizvodnost postupka su: brzina rezanja v korak s i dubina rezanja t.

Brzina rezanja u obradi struganjem predstavlja obimnu brzinu predmeta obrade.

Definisana je za maksimalnu vrednost prečnika obrade

D:

Izbor brzine rezanja se ostvaruje na bazi: preporuka (približan izbor) ili proračuna.

Korak predstavlja pređeni put noža za jedan obrtaj obratka, odn. glavnog vretena struga, i iznosi: s=v s /n, gde je v s – brzina pomoćnog kretanja n – broj obrtaja.

• • • Izbor koraka u obradi struganjem obuhvata: proučavanje proizvodne operacije, izbor preporučene vrednosti koraka i proveru i konačni izbor koraka.

Dubina rezanja određena je kao polovina razlike prečnika dela pre i posle obrade. Sa porastom dubine rezanja vrednost brzine rezanja opada.

Izbor režima obrade, tj. određivanje brzine rezanja, koraka i dubine rezanja imaju presudan uticaj na tačnost izrade, kvalitet obrađene površine i pouzdanost dela, tako da njihov izbor treba vršiti prema najnovijim preporukama i uz puno optimizacije.