Transcript Νερά αναψυχής και Δημόσια υγεία
ΝΕΡΑ ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ
Αθηνά Μαυρίδου Καθηγήτρια Μικροβιολογίας Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων, ΤΕΙ Αθήνας
To bathe or not to bathe????
Νομοθεσίες- Οδηγίες
• Κατευθυντήρια οδηγία της Ε.Ε (αρχική 1976, τροποποίηση 2006) • Κατευθυντήριες οδηγίες Π.Ο.Υ, 2003 • Πρόγραμμα γαλάζιας σημαίας • Κριτήρια περιβαλλοντικών συνθηκών στο θαλάσσιο περιβάλλον (Ε.Ε 2010)
Νερά αναψυχής
• τα ρέοντα ή λιµνάζοντα, γλυκά ή θαλασσινά νερά: • α) η κολύµβηση επιτρέπεται ρητά από τις αρµόδιες αρχές • β) η κολύμβηση δεν απαγορεύεται και χρησιμοποιούνται κατά συνήθεια από μεγάλο αριθμό λουομένων • γ) τα νερά των κολυμβητηρίων (τεχνητό περιβάλλον)
Κίνδυνοι στο θαλάσσιο περιβάλλον
• • • • •
Πνιγμοί τραυματισμοί Καιρικές συνθήκες Χημικές και φυσικές παράμετροι Θαλάσσιοι μικροοργανισμοί Μικροοργανισμοί λυματικής προέλευσης
Πηγές ρύπανσης
Σἀλιο 10 6 -10 8 /ml Στομάχι 10 3 -10 5 /g πλάτη 10 2 -10 3 /cm2 feces -10 11 /g Κεφάλι 106/cm2 Χέρια 10 3 /cm2 Μασχάλες 10 6 /cm2 Ούρα ) 0 - <10 3 /ml Πόδια 10 2 - 10 6 /cm2
Κατηγορίες ακτών
ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ Α Β C
Κοπρανώδεις Εντερόκοκκοι (cfu/100ml)
E.coli
(cfu/100ml) 100* 250* 200* 500*
Μέθοδοι
185** 500** ISO 7899-1 7899-2 ISO 9308-1 9308-3 * 95 percentile ** 90percentile
Υγειονομικός έλεγχος
A. Εκβολές λυμάτων, εκβολές ανάμεικτων αποβλήτων, υπερχείλιση ομβρίων B. Εκβολές χειμάρων, ποταμών C. Αριθμός κολυμβητών D. Αλλη πληροφορία ( βροχή, άνεμος, παλίρροια)
Αξιολόγηση υγειονομικής επιθεώρησης Επεξεργασία λύματος Στην παραλία καμία πρωτογενής Πρωτογενής με δεξαμενές καθήζησης δευτερογενής Δευτερογενής με απολύμανση τριτογενής Τριτογενής με απολύμανση Lagoons Πολύ υψηλή υψηλή Πολύ υψηλή υψηλή Πολύ υψηλή υψηλή υψηλή --- μέτρια --- υψηλή υψηλή --- μέτρια --- υψηλή Τύπος εκβολής Μικρή ποσότητα Μεγάλη ποσότητα NA χαμηλή χαμηλή χαμηλή --- Πολύ χαμηλή --- χαμηλή
•
Eλεγχοι
Ενα δείγμα πριν την αρχή της κολυμβητικής περιόδου • • Συνολικά σε κάθε κολυμβητική περίοδο τουλάχιστον 4 δείγματα • Η δειγματοληψία να γίνει καθόλη την διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου. • Σε περίπτωση παροδικής μόλυνσης 1 επιπλέον δείγμα.
Beach profile
• • • • Την περιγραφή των φυσικών, γεωγραφικών και υδρολογικών χαρακτηριστικών των νερών κολύμβησης ή άλλων κατηγοριών νερών που περιλαμβάνονται στην οδηγία Καταγραφή και αξιολόγηση των αιτιών της ρύπανσης.
Αξιολόγηση της πιθανότητας ανάπτυξης κυανοβακτηριδίων Αξιολόγηση της πιθανότητας ανάπτυξης φυκών και φυτοπλανκτόν
Name of the beach: KIANI AKTI bathing area: Prefecture: PREVEZA Municipal: PREVEZA Location: The beach is in the entry of the Gulf of Amvrakikos. It is located very close to Preveza city. Geographical Position: Latitude: E 20,45 Longitude: B 38,56 Orientation of the beach: NW Dimensions of the beach: length 2km, width 15m Type of bathing area: confined natural beach. Seven artificial breakwaters (the distance between each is ~300 m) surround the bathing area. The beach sand.
and the Sea Floor consist of fine Average number of users: 480 bathers/ day Characteristics of the surrounding area: is urban and the beach is surrounded of eucalyptus trees
Αξιολόγηση
• • • • (a) Μετρήσεις σε καθε δείγμα; (b) Με τα αποτελέσματα στο τέλος της κολυμβητικής περιόδου; (c) Τον συνδιασμό των αποτελεσμάτων της τρέχουσας κολυμβητικής περιόδου και των 3 προηγουμένων (d) Το Annex II.
Η σημασία του μεμονωμένου δείγματος σε ενεστώτα χρόνο (WHO, 2009) • • • H αξιολόγηση με ποσοστά καταλληλότητας δεν προστατεύει από παροδικές ρυπανσεις Συζήτηση για καθορισμό «στιγμιαίας υψηλής τιμής» Π.χ . σε ορισμένα Ευρωπαϊκά κράτη: • • 1800cfus/100 ml E coli 700cfus/100ml intestinal enteroccci
Χρονικά όρια εφαρμογής
• Ολες οι ακτές της Ε.Ε πρέπει μέχρι το τέλος του 2015 να έχουν χαρακτηριστεί τουλάχιστον ως « επαρκείς» • Πρέπει να λαμβάνονται συνεχώς μέτρα ώστε όλο και περισσότερες παραλίες να ανεβαίνουν κατηγορία.
Επιδημιολογία της κολύμβησης
• Καθορισμός της διαφοράς συχνότητας νόσησης ανάμεσα σε κολυμβητές και μη κολυμβητές σε νερά διαφόρων επιπέδων ρύπανσης • 30 χρόνια επιδημιολογικών ερευνών
Κίνδυνος
Λοιμώξεις από μικροοργανισμούς Βακτήρια λυματικής προέλευσης ιοί Παράσιτα
Salmonella spp Shigella spp E.Coli O157:H7 Campylobacter spp Staphylococcus aureus
Hepatitis A Hepatitis E Adenovirus Norovirus Echo virous Giardia duodenalis (ex lamblia) Cryptosporidium parvum
Λοιμώξεις από αυτόχθονους μικροοργανισμούς •
Vibrio cholerae
•
Aeromonas spp
oξεία γαστρεντερίτιδα κυρίως μέσω κατανάλωσης θαλασσινών διάρροια , μολύνσεις πληγών, πνευμονίες • • •
Leptospira interrogans
νόσο του Weil Acanthamoeba spp εγκεφαλίτιδες, cornea
Επιδημίες από γλυκά νερά (λίμνες, ποτάμια) 65 επιδημίες (ΜΜWR, CDC) που οφείλονται σε νερά αναψυχής (2001-2002) – 30 (46.2%) επιδημίες γαστρεντερίτιδας • 11 σε Κρυπτοσπορίδιο • 1 σε Γιάρδια • 5 σε Noro-ιούς • 6 σε βακτήρια • 7 άγνωστης αιτιολογίας
• • • • • • • • • • Παράμετροι που επηρεάζουν την αύξηση συμπτωμάτων Κολύμβηση Διάρκεια έκθεσης Βύθιση κεφαλής Ηλικία: 0-4 ετών γαστρεντερίτιδες, 15-24 ετών ΩΡΛ, αναπνευστικό, μάτια.
Κατάποση νερού Κατηγορία θαλασσίων αθλημάτων Αντοχή οργανισμού Καιρικές συνθήκες Ποιότητα άμμου Φαγητό στην παραλία
Ακόμα δεν είμαστε ικονοποιημένοι!!!!
Περιβαλλοντικοί περιγραφητές (Ε.Ε 2010 ) 1. Προστασία της βιοποικιλότητας 2. Εισαγωγή μεγάλου αριθμού αλλόχθονων ειδών 3. Προστασία των αλλιευτικών ειδών 4. Προστασία τροφικών δικτύων 5. Περιορισμός ανθρωπογενούς ευτροφισμού 6. Προστασία βενθικών ειδών 7. Μείωση της αλλαγής των υδρογεωγραφικών χαρακτηριστικών από ανθρώπινη δραστηριότητα 8. Η συσώρευση ρυπαντών να μην αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά των ακτών 9. Ελεγχος ρυπαντών στο οικοσύστημα 10. Ελεγχος σκουπιδιών (ποσότητα, ποιότητα) 11. Εισαγωγή αυξημένης ποσότητας ενέργειας και θορύβου
ΥΔ Γ1/443/1973 Η κολυμβητική δεξαμενή είναι ένα τεχνητό οικοσύστημα Αποτελούν χώρους αναψυχής και άθλησης
Παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα του νερού • Κατασκευαστικά χαρακτηριστικά Τύπος –ανοικτές , κλειστές • Πηγή Προέλευσης Νερού • Λειτουργικά χαρακτηριστικά
Εξασφάλιση ποιότητας νερού κολυμβητικών δεξαμενών
Αποτελεσματική διύλιση νερού Αποτελεσματική απολύμανση νερού Συνεχής υπερχύλιση Συνεχής ανακυκλοφορία Εφαρμογή συστηματικής υπερχλωρίωσης Καθαριότητα εγκαταστάσεων Σωστή χρήση από τους κολυμβητές Σχέδιο διαχείρισης κινδύνου Σεβασμός max αριθμού κολυμβητών
Adenovirus 1995 (Παπαπετροπούλου και συν) • • • • • Ιούλιος 1995 Σπάρτη 80 άτομα με συμπτώματα : υψηλός πυρετός, πονόλιαμος, επιπεφυκίτιδα, πονοκέφαλος, κοιλιακά άλγη Ελεύθερο χλώριο <0,2 mg/l Δεν ανιχνεύθηκαν δείκτες ρύπανσης Ανιχνεύθυκαν αδενοϊοί με nested PCR
Εγκληματική αδιαφορία στο κολυμβητήριο Ιωαννίνων
Πέμπτη, 1 Απριλίου 2010, 10:05 Την παρέμβαση του εισαγγελέα προκάλεσε το δεύτερο κρούσμα υπερχλωρίωσης πισίνας του εθνικού κολυμβητηρίου Ιωαννίνων, που είχε ως αποτέλεσμα να διακομιστούν χθες στο νοσοκομείο πέντε παιδιά , ηλικίας από 5 έως 7 ετών, με συμπτώματα δυσφορίας.
ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΚΟΛΥΜΒΗΤΗΡΙΩΝ
Στο 25% των δεξαμενών δε διαπιστώθηκε έλεγχος - καταγραφή μετρήσεων pH και υπολειμματικού χλωρίου Στο 68,33% δεν γίνονταν μικροβιολογική παρακολούθηση
το 12% των κολυμβητηρίων κρίθηκε «ικανοποιητικής λειτουργίας» με βάση το δελτίο ελέγχου, το 21% βρέθηκε «σχετικά ικανοποιητικής λειτουργίας» και η πλειονότητά τους είναι «μη ικανοποιητικής λειτουργίας». (Blougoura and Mavridou, 2010)