Transcript (Szwajcaria(PL))

Szwajcaria
Przygotował
Konrad Ciach
Języki
W Szwajcarii są cztery języki urzędowe: niemiecki,
francuski, włoski oraz romansz. Nauczanie w szkołach
podstawowych, gimnazjach i liceach odbywa się w
jednym z tych języków w zależności od kantonu. Na
uniwersytecie studiuje się po francusku bądź niemiecku
(i włosku w kantonie Ticino). Absolwent wyższej uczelni
powinien móc porozumiewać się przynajmniej w trzech
językach. Język angielski, mimo że nie należy do
języków urzędowych, staje się coraz bardziej popularny
w środowisku przemysłowym i świecie reklamy. W
Szwajcarii znajduje się wiele prywatnych szkół, które
słyną z wysokiego standardu kształcenia.
Języki
Geografia
Szwajcaria jest górzystym państwem, bez dostępu do
morza, które położone jest w Europie Zachodniej. Graniczy z
pięcioma państwami: Austrią i Liechtensteinem na
wschodzie, Francją na zachodzie, Włochami na południu
oraz z Niemcami na północy. Jest jednym z najmniejszych
państw europy – rozciągłość z północy na południe wynosi
220 km, a ze wschodu na zachód 350 km
Alpy
Alpy zajmują południową, południowo-zachodnią i wschodnią
część kraju. Na północ od Alp znajduje się Wyżyna
Szwajcarska. Na północnym zachodzie wyżyna ograniczona jest
przez góry Jura. Większość północnej granicy
z Niemcami biegnie wzdłuż Renu, który wpływa do Szwajcarii w
pobliżu Schaffhausen. Część granicy z Niemcami oraz część
granicy z Austrią przebiega przez jezioro Bodeńskie, a Jezioro
Genewskie stanowi część granicy z Francją.
Kantony
Kanton – podstawowa, terytorialna jednostka
administracyjna Szwajcarii.
Szwajcaria jest państwem federacyjnym, składającym się
z 26 kantonów i 2890 gmin, które posiadają bardzo
szeroką autonomię. Aż do połowy XIX wieku kantony były
samodzielnymi mini-państwami, które posiadały własne
armie, same strzegły granic i biły własną monetę.
Przekształcenie Szwajcarii z luźnej federacji
nieposiadającej instytucji centralnych w państwo
federalne nastąpiło dopiero w 1848 roku.
Są to:
Zurych ,Berno, Lucerna, Uri, Schwyz, Obwalden,
Nidwalden, Glarus, Zug, Fryburg, Solura, Bazylea-Miasto,
Bazylea-Okręg, Szafuza, Appenzell Ausserrhoden,
Appenzell Innerrhoden, Sankt Gallen, Gryzonia, Argowia,
Turgowia, Ticino, Vaud, Valais, Neuchâtel, Genewa i
Jura.
Kantony
Kantony z językiem innym urzędowym niż niemiecki to:
Ticino(włoski)
Vaud(francuski)
Neuchâtel(francuski)
Genewa(francuski)
Jura (francuski)
Największe miasta Szwajcarii
Zurych
Genewa
Bazylea
Lozanna
Berno
Zurych
Zurych – miasto w północno-wschodniej Szwajcarii, nad
Jeziorem Zuryskim oraz rzekami Limmat i Sihl, stolica
kantonu Zurychu; największe miasto i główny ośrodek
gospodarczy kraju. Zurych jest największym
kompleksem urbanistycznym Szwajcarii.
Genewa
Genewa – miasto w Szwajcarii, drugie pod względem
liczby mieszkańców.
Położona jest w południowo-zachodniej części kraju, nad
Jeziorem Genewskim i rzeką Rodan. Miasto jest stolicą
francuskojęzycznego kantonu Genewa. Obszar miejski
Genewy obejmuje również część Francji i liczy około 1
240 000 mieszkańców.
W Genewie mieszczą się siedziby wielu organizacji
międzynarodowych, takich jak Organizacja Narodów
Zjednoczonych (siedziba europejska), Światowa
Organizacja Zdrowia, Międzynarodowa Organizacja Pracy,
Światowa Organizacja Handlu, Międzynarodowy Ruch
Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca czy CERN.
Bazylea
Bazylea – miasto szwajcarskie u styku granic trzech
państw: Szwajcarii, Niemiec i Francji, nad rzeką Ren, u
ujścia rzek Birs i Wiese. Miasto Bazylea tworzy razem z
gminami Riehen i Bettingen kanton Bazylea-Miasto. Miasto
dzieli się na Małą Bazyleę na prawym i Wielką Bazyleę ze
Wzgórzem Katedralnym na lewym brzegu Renu. Do miasta
wcielono dawną osadę rybacką Kleinhüningen.
Lozanna
Lozanna - miasto we francuskojęzycznej części Szwajcarii,
położone nad brzegiem Jeziora Genewskiego, około 60 km na
północny wschód od Genewy. Stolica kantonu Vaud. Ludność:
129 tys. (2007). Leży w samym środku regionu słynącego z
produkcji wina.
Berno
Berno – siedziba rządu Szwajcarii i stolica kantonu Berno.
Miasto leży nad rzeką Aare dzielącą je na dwie części
połączone mostami. Założył je w 1191 roku książę Bertold V
von Zähringen i, według legendy, nazwał je Bern (niem. Bär –
niedźwiedź), gdyż zabił tam niedźwiedzia podczas polowania.
Dziś niedźwiedź znajduje się w miejskim herbie i jest
maskotką miasta. Od XIX wieku na wybiegu nad rzeką Aare (w
formie fosy, stąd niem. Bärengraben) trzymane są
niedźwiedzie.
Dodatkowym argumentem przemawiającym za położeniem
miasta było zakole rzeki otaczające centrum z trzech stron.
KONIEC