Jolanta Zielińska

Potrzeba zmian w intelektualnym i etycznym przygotowaniu nauczycieli do wykorzystania nowoczesnych technologii

Jolanta Zielińska Instytut Techniki

Jolanta Zielińska

Zadania nauczyciela:

wychowawcze, dydaktyczne, społeczno - opiekuńcze, badawcze, analityczne, heurystyczne, innowacyjne.

Def kompetencji:

zakres wiedzy, umiejętności i odpowiedzialności potrzebny do osiągnięcia określonych standardów w obrębie danej działalności.

Jolanta Zielińska

Kompetencyjna, intelektualna koncepcja nauczyciela:

znaczenie wiedzy, umiejętności i sprawności merytorycznych, odpowiadających kierunkowi kształcenia przyszłego nauczyciela, kwalifikacje pedagogiczne tworzące całość składającą się na biegłość zawodową, otwartość na zmiany innowacyjne, prowadzące do jakościowego doskonalenia praktyki, poszukiwanie rozwiązań alternatywnych w kontekście dynamicznego rozwoju technologii informacyjnej i szerokiego zastosowania jej w praktyce szkolnej.

Jolanta Zielińska

Uwagi ogólne:

Konieczność określenia roli i miejsca technologii informacyjnej w humanistycznym rozwoju człowieka.

Wielokanałowość dopływu uzyskiwania i przetwarzania informacji, lepsze warunki wiadomości, a co za tym idzie sprawniejsze myślenie i w konsekwencji również działanie.

Nauczyciel jako

intelektualny przewodnik

, przygotowujący dzieci do aktywnego uczestnictwa w multimedialnych zasobach sieciowych, zaangażowania w zadaniowo-zorientowanym nauczaniu, stymulujący tworzenie się systemu wartości dzieci, określającym ich formy aktywności.

Nauczyciel, wychowawca reprezentujący dwie postawy: „mieć autorytet” i „być autorytetem” [Fromm, 1994]

Jolanta Zielińska

Etyka jako teoria moralnego działania

musi zawierać teorię cnót, jeśli ich przedmiotem są czyny ludzkie składające się na działanie w aspekcie ich dobra lub zła moralnego.

Cnota

jest tym dzięki czemu człowiek działa dobrze, w sposób usprawniony.

Cnoty etyczne

działania są predyspozycjami do odpowiedniego

Jolanta Zielińska

Koncepcja dobrego nauczyciela, dobrze działającego:

jakim jest człowiekiem, kim się staje, ku czemu zmierza w swych dążeniach ?

Etyka komputerowa

zajmuje się analizą natury i społecznego oddziaływania technologii komputerowej, a także odpowiednim formułowaniem i uzasadnianiem norm postępowania, mających na uwadze etyczne stosowanie tej technologii.

Jolanta Zielińska

Nauczyciel jako:

autentyczny animator procesu nauczania –uczenia się, twórca środowiska informacyjnego ucznia, twórca systemu wartości ucznia, niepodważalny autorytet etyczny i intelektualno-merytoryczny.

Jolanta Zielińska

Materiał badawczy:

50 nauczycieli przedmiotów informatycznych szkó ł podstawowych, gimnazjalnych i średnich miasta Krakowa (30 nauczycieli) oraz małych miejscowości województwa małopolskiego, takich jak: Krasne-Lasocice, Zawoja, Sucha Beskidzka, Liszki (20 nauczycieli).

Metoda badawcza:

sondażu diagnostycznego.

Technika badawcza:

ankieta.

Narzędzie badawcze:

kwestionariusz ankiety zawierający 15 pytań, dotyczących źródeł informacji i etycznych aspektów ich wykorzystania zarówno przez nauczycieli, jak i w ich ocenie przez uczniów.

Jolanta Zielińska

Pytanie 1

„Z jakich źródeł pozyskujesz informacje w swojej pracy zawodowej ?”

Z książek Radia i telewizji

23 7

Internetu

25

Czasopism

24

Multimedialnych nośników informacji

10

Pytanie 2

„Czy informacje pozyskiwane z czasopism czy Internetu traktujesz jako informacje źródłowe ?” 13% zródowymi przetworonymi 87%

Jolanta Zielińska

Pytanie 3

„Jaki procent informacji uzyskiwanych każdego dnia przyswajasz dla swoich potrzeb ?” 13% 33% 20% 34% 20% 21%-40% 41%-60% 61%-100%

Pytanie 4

„Skąd uczniowie poza szkołą czerpią informacje ?”

Z książek

4

Z multimediów

10

Od rodziców

24

Z Internetu

20

Jolanta Zielińska

Pytanie 5

„Czy uczniowie potrafią obiektywnie oceniać jakość uzyskiwanych informacji ?” 20% tak nie 80%

Pytanie 6

„Jaki procent uczniów potrafi wybrać z uzyskiwanych informacji to co istotne?” 0% 27% 30% 60% 100% 73%

Jolanta Zielińska

Pytanie 7

„Czy uczysz jak wybierać i selekcjonować potrzebne informacje ?” 13% tak nie 87%

Pytanie 8

„Czy pozyskiwane przez Ciebie informacje pochodzą zawsze z legalnego źródła ?” 0% 53% 27% 20% zawsze czasami w większości nigdy

Jolanta Zielińska

Pytanie 9

„Czy uświadamiasz uczniom co to są prawa autorskie ?” 13% nie tak 87%

Pytanie 10

„Czy zabezpieczenia techniczne dają gwarancję nienaruszalności praw autorskich?” 13% tak nie 87%

Jolanta Zielińska

Pytanie 11

„Czy edukacja etyczna uczniów rokuje, że będą oni szanowali prawa autorskie?” 47% tak nie 53%

Pytanie 12

„Czy widzisz różnicę pomiędzy stwierdzeniami „mieć autorytet” i „być autorytetem?” 2% 0% tak nie nie wiem 98%

Jolanta Zielińska

Pytanie 13

„Czy stanowisz autorytet dla swoich uczniów?” 28% 2% 70% tak nie nie wiem

Pytanie 14

„Czy istnieje potrzeba wyodrębnienia pojęcia „etyki komputerowej”?” 13% 2% tak nie mam zdania nie 85%

Jolanta Zielińska

Pytanie 15

„Czy uważasz za konieczne stworzenie obowiązującego powszechnie kodeksu etyki komputerowej?” 22% 0% tak nie mam zdania nie 78%

Jolanta Zielińska

Podsumowanie badań:

internet stanowi istotne i wysoko oceniane przez nauczycieli źródło wiedzy, sposoby jej pozyskiwania nie zawsze są legalne, twórcy muszą w wieloraki sposób zabezpieczać się przed kradzieżą, co w związku z szybkim rozwojem techniki staje się to coraz trudniejsze, a czasami wręcz niemożliwe, wśród zawodowo czynnych nauczycieli istnieje potrzeba wyodrębnienia pojęcia „etyki komputerowej” i stworzenia obowiązującego w tym zakresie kodeksu, w postaci zbioru zasad etycznych.

Wniosek końcowy:

jedynie wykształcenie postawy szacunku dla pracy i prawa do własności może przynieść stosowne, pozytywne rezultaty wychowawcze, a działania powinny zostać oparte na niekwestionowanym autorytecie nauczyciela.

Jolanta Zielińska

Pytania otwarte:

czy nauczyciele są przygotowani do pełnienia roli autorytetu etycznego, czy odczuwają autentyczną potrzebę budowania etycznych zasad korzystania z technologii komputerowej, jak ją realizują w szkolnej praktyce edukacyjnej, jeśli nie to co zrobić by tak było?