Transcript DƯỢC LIỆU HỌC - duoclieu.net

DƯỢC LIỆU HỌC
I. GiỚI THIỆU MÔN HOC
ĐỊNH NGHĨA
Dược liệu học - Môn học nghiên cứu về sinh học và hoá
học những nguyên liệu dùng làm thuốc có nguồn gốc thực
vật và động vật. (Pharmacognosy).
NỘI DUNG MÔN HỌC
- Điều tra, nghiên cứu cây thuốc làm nguồn nguyên liệu
- Nghiên cứu trồng trọt cây thuốc
- Tiêu chuẩn hoá nguyên liệu làm thuốc
- Tìm kiếm chất thuốc mới có nguồn gốc thực vật
- Tính đặc thù của nghiên cứu, sử dụng dược liệu ở VN
YÊU CẦU
Xác định thật giả, chất lượng và hướng dẫn sử dụng
dược liệu.
ĐỐI TƯỢNG
Thực vật - các bộ phận, các chất chiết ra được
Động vật
Khoáng vật
II. SƠ LƯỢC LỊCH SỬ MÔN HỌC DƯỢC LiỆU
- Quá trình hình thành kinh nghiệm sử dụng cây cỏ
chữa bệnh.
- Danh nhân và tác phẩm
Dioscorid
(TK 1 Tr. CN)
“De Materia medica”
G. Dragendorf
1836 - 1898
LÝ THỜI TRÂN
(1518 - 1593)
BẢN THẢO CƯƠNG MỤC
本草綱目
TUỆ TĨNH
(1330-..) (16..- 1713)
caythuocvn74.html
HỒNG NGHĨA GIÁC TƯ Y THƯ
NAM DƯỢC THẦN HIỆU
HẢI THƯỢNG LÃN ÔNG
(1720 - 1791)
HẢI THƯỢNG Y TÔNG TÂM LĨNH
GS. TS. ĐỖ TẤT LỢI
(1919 - 2008)
- Những cây thuốc, vị
thuốc Việt Nam
- Dược liệu học và những
vị thuốc Việt Nam
III. NHIỆM VỤ CỦA NGÀNH DƯỢC LIỆU
- Điều tra tài nguyên cây thuốc
- Nghiên cứu thành phần hoá học
- Nghiên cứu trồng trọt cây thuốc, nuôi động vật làm thuốc.
- Chế biến dược liệu
- Tiêu chuẩn hoá dược liệu
- Chiết xuất nguyên liệu làm thuốc
-Nghiên cứu sản xuất thuốc từ dược liệu
IV. VAI TRÒ CỦA DƯỢC LIỆU TRONG NỀN KINH TẾ QUỐC
DÂN
V. THU HÁI CHẾ BIẾN VÀ BẢO QUẢN DƯỢC LIỆU
VI. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ DƯỢC LIỆU
-Cảm quan
- Sử dụng kính hiển vi
- Phương pháp hoá học
-Phương pháp vật lý, hoá lý
- Phương pháp sinh vật
VII. CÁC CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ DƯỢC LIỆU
-Tính đúng
- Chất lượng
Lượng chất chiết được
Hàm lượng các nhóm hợp chất
Hàm lượng kim loại nặng
Mức độ nhiễm khuẩn
Dư lượng thuốc trừ sâu diệt cỏ
Mức độ nhiễm phóng xạ
Độ ẩm
Định lượng tro
VIII. CHƯƠNG TRÌNH MÔN HỌC DƯỢC LIỆU
Lý thuyết (Giới thiệu tài liệu)
Phần I
Phần II
- Hydrat carbon
- Alcaloid
- Glycosid
- Tinh dầu
Glycosid tim
- Chất nhựa
Saponin
- Lipid
Anthranoid
- Động vật làm thuốc
Flavonoid
Coumarin
Tanin
§¸nh gi¸
THỰC HÀNH (14-20 bài)
Nội dung gồm 3 phần:
- Nhận thức khoảng 200 cây thuốc (http://caythuocvn.com/)
- Kiểm nghiệm dược liệu bằng phương pháp hiển vi
- Kiểm nghiệm dược liệu bằng phương pháp hoá học hoá lý
(http://duoclieu.net/).
Yêu cầu
- Nhận thức đúng vị thuốc, nguồn gốc vị thuốc (bộ phận dùng, tên
khoa học cây thuốc, nơi trồng trọt, thu hái). Thành phần hoá học, công
dụng chính.
- Làm vi phẫu, soi bột các dược liệu là thân, cành, lá ,hoa, quả, hạt.
- Rèn luyện kỹ năng thực hành thực hiện các công việc KNDL theo
TCDĐ VN.
Đánh giá
TÀI LIỆU HỌC TẬP, THAM KHẢO
Tài liệu học tập:
1. Bài giảng Dược liệu T1, T2 (BMDL)
2. Thực tập dược liệu (Nhận thức cây thuốc, vị thuốc,kiểm
nghiệm bằng phương pháp hiển vi & hoá học).
Tài liệu tham khảo
1. Dược điển Việt Nam IV (2010)
2. Đỗ Tất Lợi. Những cây thuốc, vị thuốc Việt Nam
3. Nguyễn Viết Thân (2010) Cây thuốc Việt Nam và những bài
thuốc thường dùng
4. Nguyễn Viết Thân (2003) Kiểm nghiệm dược liệu bằng
phương pháp hiển vi
5. Ngô Vân Thu. Hoá học saponin
6. Viện dược liệu. Cây cỏ và động vật làm thuốc Việt Nam
7. Website: http://caythuocvn.com/ ; http://duoclieu.net/ .