Transcript De laatste levensfase

De laatste levensfase
Marianne Soomers Turlings
Huisarts
stelling
“De ideale interventie tijdens het sterfbed
zou het lijden moeten verlichten, de
stervende wakker houden en geen invloed
mogen hebben op het tijdstip van
overlijden.”
“Het doet goed af en toe eens aan de dood te
denken
Uw dagen worden er duidelijker van
U dient te weten dat geen mens voor je kan leven
Maar ook dat niemand voor je sterven kan..."
Toon Hermans
Huisartsenzorg
Huisartsenzorg is continu, generalistisch en
contexgericht.



73 % van de Nederlandse bevolking vindt
thuis de meest ideale plaats om te sterven
50 a 60% sterft thuis
Gemiddeld 5 patiënten per jaar per
huisartsenpraktijk
Netwerk Palliatieve Zorg
Pallium = mantel
Cijfers palliatieve sedatie
Van alle sterfgevallen :
palliatieve sedatie: 5,7 %
euthanasie: 3%
20 % vd mensen die palliatieve sedatie kregen
hadden eerder een euthanasieverzoek.
Cijfers palliatieve sedatie
Doodsoorzaak bij PS: 74%
9%
4%
Belangrijkste symptomen:
kanker
HV ziekten
COPD
69 % pijn
53 % benauwd
39 % angst
Bij besluit tot palliatieve sedatie:
97% patiënt betrokken bij de beslissing
Sedatie versus euthanasie
Continu en diep sederen tot het moment van
overlijden
Euthanasie
Doel
Lijdensverlichting
Opheffen van lijden
Middel
Verlaging van bewustzijn
Levensbeëindiging
Medisch
handelen
Normaal medisch handelen
Bijzonder medisch handelen
Indicatie
Anderszins niet te verlichten
(overwegend somatische)
symptomen die ondraaglijk lijden
veroorzaken
Uitzichtloos en ondraaglijk
lijden
Alleen in de
laatste
levensfase
Ja, een stervende patiënt die naar
verwachting binnen 1 tot 2 weken
overlijdt
Nee
Sedatie versus euthanasie
Toestemming Indien mogelijk
patiënt
Altijd (weloverwogen verzoek)
Consultatie
Nee, tenzij ondeskundig
Verplicht
Besluitvorming
Indien mogelijk consensus
patiënt, naasten en
behandelteam
Primair patiënt en arts
Medicatie
Sedativa (in het bijzonder
benzodiazepinen)
Barbituraten en spierrelaxantia
Dosering
Titratie op basis van
lijdensverlichting
Snelle overdosering
Sedatie versus euthanasie
Uitvoering
Arts en verpleegkundigen
Arts
In principe
reversibel
Ja
Nee
Verkort het
leven
Nee
Ja
Natuurlijk
overlijden
Ja
Nee
Wettelijke
regelgeving
Zoals bij elk medisch handelen
Aparte wetgeving
Melding en
toetsing
Nee
Verplicht
Cijfers Euthanasie




Levensbeëindiging op verzoek of hulp bij
zelfdoding
2011
3695
2012
4188
10 meldingen: niet voldaan aan de
zorgvuldigingseisen
Zorgvuldigheidseisen
*De vraag van de patiënt om euthanasie vrijwillig en
weloverwogen was.
*Er is sprake van uitzichtloos en ondraaglijk lijden
van de patiënt.
*De arts heeft de patiënt geïnformeerd over zijn
situatie en zijn vooruitzichten.
*De arts is met de patiënt tot de conclusie gekomen
dat er voor de patiënt geen redelijke andere
oplossing was.
Zorgvuldigheidseisen
*De arts heeft ten minste 1 andere,
onafhankelijke (SCEN) arts geraadpleegd,
die de patiënt heeft gezien. Deze arts heeft
schriftelijk zijn oordeel gegeven over de
situatie, op basis van de
zorgvuldigheidseisen.
*De arts heeft de levensbeëindiging of hulp bij
zelfdoding medisch zorgvuldig uitgevoerd.
Levensbeëindiging op verzoek
Geen plicht van de arts
Geen recht van de patiënt