Stanowisko Konsultanta krajowego w dziedzinie geriatrii wobec problemów pacjentów w wieku podeszłym

Prof. dr hab. Tomasz Grodzicki

Polscy seniorzy – zbiorowość szybko rosnąca w wyniku czynnika kohortowego …

Przeciętne dalsze trwanie życia Polsce 2011

Wiek (lata) 60 65 70 75 80 85 90 95 100 Mężczyźni 18,52 15,32 12,38 9,69 7,37 5,49 4,03 2,93 2,14 Kobiety 23,76 19,68 15,79 12,13 8,95 6,43 4,54 3,17 2,23

(wg TRWANIE ŻYCIA W 2011 R. GUSwww.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/LUD_trwanie_zycia_2011.pdf)

Przeciętna długość życia w zdrowiu (bez ograniczonej sprawności) mężczyzn (M) i kobiet (K) w wieku 65 lat w Polsce i w krajach UE w 2010 r.

Częstość współwystępowania schorzeń u osób starszych

15 10 5 0 30 25 20 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 55-59 >65

• • • Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce

Farmakoterapia w podeszłym wieku

Średnia liczba wszystkich leków (Rp+OTC) pobieranych: –

przez osoby w wieku 55-59 lat: ~ 3 leki

• •

~ 2 leki na receptę ~ 0,6 OTC.

–

przez osoby ≥ 65 l. ~

5 leków

• •

4 leki na receptę 1 OTC ( p<0,001).

Istotnie więcej osób z grupy starości (>65 l) niż z przedpola starości (55-59l.) stosowało terapie wielolekowe - 5 i więcej (

80%

vs

24%

) Narastanie zjawiska wielolekowości w starości – – wczesna starość: Rp+OTC - 4,8; Rp - 3,9; OTC - 0,9; późna starość: Rp+OTC - 5,5; Rp - 4,4; OTC -1,1 [p<0,001]).

Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce

Ilościowa analiza farmakoterapii w grupie osób starszych w Polsce

6 4 2 0 14 12 10 8 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Liczba leków (Rp+OTC) pobieranych przez mieszkańców miasta

13 14 15

Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce

WYNIKI (6)

Ocena stanu narządów zmysłu Wzrok

Prawidłowe skorygowane widzenie Znaczne upośledzenie/ślepota

Słuch

Słyszy prawidłowo Znaczne upośledzenie/głuchota

Ogółem

51,0% 1,8%

70,6% 1,3% Kobiety Mężczyźni

50,8% 2,1%

73,8% 1,2% Rozpowszechnienie chorób okulistycznych

(dane z wywiadu) :

Zaćma - 28,9% Jaskra - 6,9% Zwyrodnienie plamki żółtej – 2,2%

Częstsze występowanie u kobiet, mieszkańców dużych aglomeracji.

Rozpowszechnienie jaskry i zaćmy wzrasta wraz z zaawansowanym wiekiem.

51,2% 1,6%

67,6% 1,4%

Jakość słuchu

Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce

Objawy depresji w zależności od wieku

Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce

Częstość występowania zaburzeń funkcji poznawczych u ludzi starszych w Polsce (wg MMSE)

Wykonywanie złożonych czynności życia codziennego w skali Lawtona iADL wśród badanych w wieku 65 lat i powyżej w Polsce

Zapotrzebowanie na pomoc według grup wieku

Grupa wieku 55 - 59 lat 65 - 69 lat 70 - 74 lat 75 - 79 lat 80 - 84 lat 85 - 89 lat 90 lat i więcej zdecydowanie tak

2,0 4,2 6,1 10,0 15,4 26,4 36,0

raczej tak

3,4 7,0 11,4 14,2 20,0 23,0 21,1

raczej nie 12,3 17,4 19,9 17,2 14,4 12,6 6,3 zdecydowanie nie 29,1 21,0 21,9 14,7 6,9 4,8 1,6 60,0% 50,0% 50,3% 40,0% 30,0% Udział osób potrzebujących pomocy w poszczególnych grupach wieku 20,0% 10,0% ,0% 8,9% 5,5% 12,4% 7,0% 17,0% 12,6% 32,4% 25,7% 27,0% 20,8% 28,2% 55 - 59 lat 65 - 69 lat 70 - 74 lat 75 - 79 lat 80 - 84 lat 85 - 89 lat 90 lat i więcej zdecydowanie tak raczej tak

Według GUS, liczba osób niepełnosprawnych w gospodarstwach domowych posiadających orzeczenie i/lub bez orzeczenia, ale odczuwających ograniczenie sprawności w wykonywaniu czynności podstawowych dla swojego wieku – wynosiła: ogółem 419 na 1000 osób w wieku powyżej 65 lat 422/1000 wśród kobiet 414/1000 wśród mężczyzn

Liczba pacjentów, hospitalizacji i koszty hospitalizacji w wieku starszym (60+) w Małopolsce wg NFZ

Wpływ hospitalizacji na sprawność funkcjonalną

Sager i wsp 1996

Pogorszenie sprawności funkcjonalnej jest mniejsze w szpitalach o profilu geriatrycznym Baztan, J. J et al. BMJ 2009;338:b50

Częstość rehospitalizacji w ciągu 30 dni w Stanach Zjednoczonych Jencks SF et al. N Engl J Med 2009;360:1418-1428

Hospitalizacja w oddziałach geriatrycznych zwiększa szansę wypisu do domu Moment wypisu 3 m ce później Baztan, J. J et al. BMJ 2009;338:b50

Copyright ©2009 BMJ Publishing Group Ltd.

The Care Transitions Intervention: Results of a Randomized Controlled Trial Wyniki - Częstość rehospitalizacji i koszty ($)

Arch Intern Med. 2006;166(17):1822-1828. doi:10.1001/archinte.166.17.1822

Stan geriatrii w Polsce AD 2014

Liczba geriatrów w Polsce ok. 300 pracujących zgodnie ze specjalizacją ok. 240 Liczba lekarzy niezbędna do zaspokojenia potrzeb zdrowotnych ok. 1400 *

• Do wyliczeń oceny potrzeb kadrowych przyjęto wskaźniki stosowane w Stanach Zjednoczonych i Anglii tj. uwzględniono że około 30% osób starszych (65 lat i starszych) prezentuje niesprawności wymagające interwencji geriatry i założono że 1 geriatra jest potrzebny aby zapewnić opiekę nad 1200 pacjentów (w USA przyjmuje się 1 geriatrę na 700 pacjentów!). •

Liczba oddziałów geriatrycznych 40

•

Liczba łóżek ok. 740

Mount Sinai Opens New York City’s First Emergency Room for Geriatric Patients The Mount Sinai Hospital, a leader in geriatric care with the most highly rated program in the country, has opened New York City’s first emergency room exclusively for patients 65 and older. NEW YORK, NY – April 6, 2012 /Press Release/ ––

Pertrilla Henry watching an iPad, which can be used to communicate with nurses A simulated skylight in the new geriatric emergency room at Mount Sinai Hospital is intended to help patients with end-of the-day agitation and confusion.

Co oznacza być opiekunem?

Przewlekły stres Rezygnacja z planów Depresja Ubóstwo Bezsenność …………..

Koszty???

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

Propozycje rozwiązania problemu:

stworzenie tzw. „ krótkiej ścieżki specjalizacyjnej” dla lekarzy specjalistów w zakresie chorób wewnętrznych z 5-letniem stażem pracy w szpitalu po specjalizacji. przyznanie większej liczby rezydentur dla lekarzy pragnących się specjalizować w geriatrii.

Zwiększenie finansowania procedur geriatrycznych Obowiązek zatrudnienia geriatrów w szpitalach 1 i 2 stopnia referencyjnosci i utworzenia oddziałów geriatrycznych w szpitalach 3 stopnia referencyjności ścisłe powiązanie opieki społecznej z opieką zdrowotną. Zwiększenie liczby łóżek w ZOL-ach, tworzenie oddziałów rehabilitacyjnych Utworzenie „umiejętności” dla lekarzy pracujących w zakładach opiekuńczo leczniczych Szkolenie studentów medycyny w zakresie geriatrii Wprowadzenie obowiązkowych szkoleń z zakresu geriatrii w ramach kształcenia specjalizacyjnego we wszystkich specjalnościach mających do czynienia z pacjentem dorosłym.