Transcript Het lichaam en de effecten van aromatherapie

Het lichaam en de effecten van aromatherapie
AROMATHERAPIE
OVERZICHT

Wat is aromatherapie?

Essentiële of etherische oliën (e.o.) en hun structuur
Zuiverheid en kwaliteit
 Werking en eigenschappen van e.o.
 Toepassingsmogelijkheden
 Draagolies
 Aromatherapie en de psyche (depressies)
 In het werkveld & ABC-index
 Tot slot – rond de tafel

2
WAT IS AROMATHERAPIE?
Aroma
therapie
•= geur, geurstoffen
•= behandeling
•= behandeling met gebruikmaking van aroma’s, met
name essentiële of etherische oliën
Aromatherapie
•Voornamelijk toegepast voor het evenwicht te
herstellen of bevorderen van lichamelijke, geestelijke
of emotionele gezondheid
•Is een tak uit de kruidengeneeskunde (fytotherapie)
•etherische oliën worden via natuurlijke technieken uit
bepaalde planten met geneeskrachtige
eigenschappen gehaald
3
WAT ZIJN ESSENTIËLE OF ETHERISCHE OLIËN?


welriekende, vluchtige, vloeibare bestanddelen gewonnen uit planten.
De natuurlijke kracht of essentie uit planten met geneeskrachtige
eigenschappen
Bloemen,
bloemblaadjes
•Roos
•Lavendel
•Kamille
•Jasmijn
•Geranium
•Ylang-ylang

bladeren
•Eucalyptus
•Den
•Ceder
•Litsea (gras)
vrucht
•Pompelmoes
•mandarijn
•Petitgrain
•Bergamot
•Citroen
•jeneverbes
Stam, hout,
schors , hars
•Sandelhout
•kaneel
•Berk
•Wierook
•mirre
Zaden
•Anijs
•Venkel
Wortel
•Gember
•Engelwortel
•vetiver
Een goede therapeutische kwaliteit van essentiële olie wordt
geproduceerd met behulp van niet-toxische procedures die de levende
vitale essentie van de plant behouden.
4
MOLECULAIRE STRUCTUUR
Aldehyden
Alcoholen
Ketonen
esters
terpenen
Fenolen
Actieve
bestanddelen van
e.o.
bestaan uit
waterstoffen en
zuurstofhoudende
koolwaterstoffen
coumarines
5
ESSENTIËLE OF ETHERISCHE OLIËN
Essentiële oliën kunnen worden gewonnen uit planten met behulp van
verschillende methoden
• Enfleurage = extraheren van e.o. uit bloemen
• persen = hydraulische persen, vnl. citrussen (koude)
• Maceratie = losweken van een vaste stof in vloeistof (alcohol), absolue
Etherische oliën kunnen ook worden verkregen met behulp van een
verscheidenheid van oplosmiddelen. De oplosmiddelen zijn verdampt en
het resulterende product heet een absolute. Omdat de meeste manieren
van het creëren van absolute resulteren in een product dat ten minste
enkele sporen van oplosmiddel bevat, sommige aromatherapeuten raden
aan om absolutes te vermijden.
•Distillatie
•CO² extractie
6
WAAR KOMEN WE AROMATHERAPIE TEGEN?
Wellness
Supermarkt
zorgsector
•schoonheidsspecialiste
•Saunacentra
•Massageolies
•Crèmes, body-lotions
•schoonmaakproducten
•Wasmiddelen
•Cosmetica, parfumerie, verzorging
•Verstuivers (toilet, woonkamer,…)
•pharmaceutica
•Baby’s en kinderen
•Ouderen (dementie, verwenzorg, comfortzorg)
•palliatieve sector
•Therapeutische werking (gehandicapten,
psychiatrie, psychosomatisch)
ZUIVERHEID EN KWALITEIT
7
WEET WAT JE KOOPT
8
ZUIVERHEID EN KWALITEIT



Enkel goede kwaliteit kan gebruikt worden voor therapeutische doeleinden
Sommige producten worden verkocht als "essentiële oliën" en zijn verdund in
goedkopere "drager" oliën of versneden op een andere manier.
Zo bestaan er chemische mengsels die natuurlijke plantaardige aroma's nabootsen.
Ze kunnen ruiken net als de "real thing", maar zijn niet geschikt voor aromatherapie.
Prijs is dan vaak hetzelfde.
TIPS


bewaring in een donker flesje (lichtgevoelig)
etiketten



Informatie over de herkomst (verdeler op het etiket)
Ecologische manier geproduceerd herkenbaar aan kwaliteitslabel
botanische naam met detailverwijzing
Bergamot
Citrus bergamia
Citrus
Aurantium
Ssp.bergamia
Geslacht
soort
ondersoort
9
WERKING VAN E.O.
E.O. DRINGEN BINNEN DOOR ZE TE INHALEREN OF OPGENOMEN WORDEN DOOR
DE PORIËN VAN DE HUID. ZE BEÏNVLOEDEN HET GESTEL OP 3 MANIEREN:

Farmacologisch:



Fysiologisch:


chemische bestanddelen van de oliën worden in de bloedbaan
opgenomen en verspreid
tesamen met de chemische eigenschappen van het lichaam brengen ze
verandering teweeg die vergeleken kunnen worden met
geneesmiddelen
eigenschappen hebben hoofdzakelijk een evenwichtsbevordende,
kalmerende of opwekkende uitwerking op de lichaamsweefsels
Psychologisch:

bij inademing worden aromatische signalen naar het limbisch systeem
van de hersenen gestuurd, waar ze een directe werking uitoefenen op
de gemoedstoestand en emoties.
10
EIGENSCHAPPEN VAN E.O.
Elke olie heeft zijn eigen dominante eigenschap













Ontsmettend
stimuleren het lichaam
beïnvloeden de cel waardoor ze beter ademt en reageert
ontstekingswerend
ontgiftend
tonicum
vergemakkelijken de ademhaling bij verstuiving
ondersteuning op emotioneel en geestelijk gebied
Beïnvloeden het centraal zenuwstelsel, activeren de hersenactiviteit
pijnstillend (encefalines)
opwekkend, stimulerend (endorfines)
kalmeert en ontspant (seretonine)
opwekkend en maakt helder (noradrenaline)
11
TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN



Inwendig gebruik
via de luchtwegen
opname via de huid
12
INWENDIG GEBRUIK




Gorgelen
Sub-linguaal
vermengd met lepel honing
rectale toediening (gellules)
DOSERING:

Volwassene


kind

BEST ONDER BEGELEIDING VAN EEN
ARTS OF ERVAREN AROMATHERAPEUT
1-2 druppels 2-3 x dag
max. 1 druppel 2 x dag
13
VERSTUIVING VIA EEN TOESTEL
TOESTELLEN






Aromalampje
Elektrische aromastone
elektrisch vernevelaar
Dispenser
geursteentje
inhaleertas
DOEL






Aangename geur
Wegnemen van onaangename
geuren
Ontsmetten van ruimtes
Revitaliserend
Zuiverend
Therapeutisch (zie eigenschappen
e.o.)
 Ademhalingsaandoeningen
 ontspannend
14
OPNAME VIA DE HUID

massage
 liefst

met koudgeperste plantaardige olie mengen
Aromatisch bad
 Heilzaam
voor lichaam en geest
kompressen
 Gorgeldranken, spoelen

15
VIA LUCHTWEGEN
enkele druppels op een zakdoek
 op het hoofdkussen
 op de mouw
 Verstuiving, verdampen of inhaleren via een
toestel

16
DE MEEST GEBRUIKELIJKE DRAAGOLIES





Basisoliën zijn vette oliën van
plantaardige oorsprong geperst uit noten,
kiemen, zaden, pitten of vruchten
Basisoliën zijn “dragers” voor e.o.
functioneren als basissubstantie
Rijk aan vitamines
voeden, hydrateren, verzachten &
beschermen de huid






Zoete amandelolie
Avocado-olie
Tarwekiemolie
Jojoba-olie
Olijfolie
Kokosvet/olie
Andere dragers:
•
Volle melk
•
Neutrale ph-zeep
•
Shampoo van
plantaardige oorsprong
•
Leem
•
klei
17
PLANTAARDIGE BASISOLIËN








dienen biologisch te zijn
onvermengd, natuurlijk
afkomstig van de eerste koude persing, hierdoor rijk aan vitamines
essentiële vetzuren
kunnen puur gebruikt worden of gemengd met etherische oliën
goed afgesloten bewaren op een koele, donkere en droge plaats
aangebroken flesjes kunnen ruim en half jaar bewaard worden en
onaangebroken flesjes uiterlijk twee jaar
18
TOEPASSING IN HET WERKVELD

Ouderen

Medisch



Therapeutisch






hoest, verkoudheid, bronchitis, huisstofmijtallergie,
chronische luchtwegenaandoeningen,…
Blauwe plekken, kneuzingen, spierpijnen,
verkrampingen
Ontspanning, verwennen
Interval bij agitatie, angst, verwardheid
Trachten te bereiken van fysische en geestelijke
ontspanning
de bewuste ervaring van een aangename, rustvolle
zijnstoestand
Palliatief
ABC-index
19
AROMATHERAPIE EN DE PSYCHE
•Geuren werken in op de hersenen
(Psychotrope werking)
•Veranderingen in de
hersengolven worden
waargenomen
•een geur waarnemen kan weer
aan vroeger doen denken
(associatie).
Geuren worden
waargenomen
e.o. bevatten veel
werkzame moleculen
Limbisch systeem
•2 zenuwbanen lopen direct van
het reukzintuig naar het
Limbische systeem
• is het deel van de hersenen dat
betrokken is bij emotie,
motivatie, genot en het
emotioneel geheugen
•Endorfines en encafalines komen
vrij en kunnen het welbevinden
beïnvloeden: angsten, depressies
•Lavendel: gespannenheid,
angsten, milde depressies,
slapeloosheid
•Basilicum: antidepressivum
•Bergamot: angsten
e.o. zijn in staat
stoffen vrij te maken
in de hersenen
20
ESSENTIËLE OLIE & DEPRESSIE
THERAPEUTISCH EN ENERGETISCH PERSPECTIEF

e.o. doen niets aan de oorzaak van de depressie
Kunnen vicieuze cirkel waarin depressieve mensen zich
verkeren, helpen doorbreken
Er komt beweging in dat wat vast zit
Helpt disharmonie mee te herstellen
Leveren een bijdrage in het bewustzijnproces en zelfgroei

Overlopen van enkele bruikbare olies




21
TOT SLOT

Aromatherapie is voor alles een
stimulustherapie (actie-reactie), subtiel

Blijvend onderzoek naar de complexiteit is
nodig
wat biedt dit voor verbeterende perspectieven ten gunste van de
klassieke medische aanpak, welke alsook hard nodig is voor acute
aanpak?

Gegroeid tot een aanvullende veelbelovende
geneeswijze of therapie
zowel op basis van empirische als van wetenschappelijke gegevens
22