Transcript Plenaire bedenkingen - School of Education

WIE KOMT ER DOOR
DIE POORT?
Hilde Florquin en Peter Op ‘t Eynde
Studiedag School of Education, 23.10.2014
Het ideaalbeeld
•
Het beroepsprofiel van de leraar en de basiscompetenties = het ideaalbeeld
• inhoudelijk expert;
• begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen;
• opvoeder;
• lid van een schoolteam;
• ….
•
Basis voor de functiebeschrijving … ook van de startende leraar
•
Functiebeschrijving als basis voor functionerings- en evaluatiegesprekken op
school
Geïdealiseerde versus reële
verwachtingen: wat verwachten scholen?
•
Iemand met een degelijke vakinhoudelijke competentie
•
Een passioneel, gedreven persoon
•
Iemand met een hart voor kinderen en jongeren, liefst gestoeld op ervaring met
jongeren
•
Iemand die in team wil en kan werken- samen reflecteren
•
Iemand die blijk geeft van de nodige zelfkennis en kritische zelfreflectie
•
Iemand die zich willen blijven ontwikkelen (levenslang leren)
•
Een authentiek persoon
•
…
gepassioneerd
geïnspireerd
professioneel
Leerkracht
met
goesting is
…
getalenteerd
en
competent
teamspeler
ondernemend
Scholen slim organiseren: Anders werken met
goesting
(Tom Van Acker en Yves Demaertelare, 2014)
Veeleer houdingen dan competenties
•
Beroepshoudingen van het beroepsprofiel
• relationele gerichtheid;
• kritische ingesteldheid;
• leergierigheid;
• zin voor samenwerking;
• verantwoordelijkheidszin;
• …..
•
Hoe herken je een competente leerkracht?
• zijn (start)competenties;
• zijn beroepshoudingen;
• zijn persoonlijkheid.
Afvinken vs aanwerven
•
Checken van vereist diploma vs valoriseren van relevante ervaring
•
Analyseren van competenties vs inschatten van houdingen
•
beheersen van (vak)inhoud vs “meesterschap”
•
Kandidaten beoordelen (testen) vs professionals aan-werven
• het sollicitatiegesprek met directie en vakcollega;
• de match tussen school en leerkracht.
Na 10 seconden weet ik of het “ne goeie” is
VINDEN WE NOG “ECHTE”
PROFESSIONALS?
Over hoe het vroeger allemaal beter was … of toch niet.
Moeten we het doen met tweede keuze?
•
Conclusies beleidsevaluatie lerarenopleidingen
tot dit jaar stijging van het aantal instromende studenten, maar geen grote
verschuivingen in instroomkenmerken
• grote verschillen tussen instellingen en opleidingen met betrekking tot
instroomkenmerken van studenten (bv. aandeel ASO-BSO-TSO leerlingen)
• stijgende leeftijd van instromende studenten in de GLO’s
•
•
Leraar willen worden als tweede keuze: hoeft geen probleem te zijn, zolang ze
maar evolueren tot “grand crus”
Wat we merken op de werkvloer
•
Beter dan vroeger vs anders dan vroeger
•
De school- en maatschappelijke context is veranderd en dus ook de
noodzakelijke competenties
• groeiende diversiteit in de klas en in de school (bv. intellectuele
mogelijkheden, waarden, talen, kleuren….)
• andere gezagsverhoudingen zowel in de klas als in de school
• de school is niet langer de enige formele leeromgeving
Goed lesgeven aan een homogene klas in een traditionele
samenleving is anders dan de ontwikkeling van leerlingen
bevorderen in een heterogene klas in een multiculturele samenleving
Van vakinhoudelijk expert naar
leerkracht met stevige inhoudelijke basis
•
Kan zich correct uitdrukken
•
de standaardtaal en omgangsvormen
verdienen aandacht
•
Kan differentiëren
•
blijft een grote uitdaging in de klas
•
Kan aansturen en remediëren
•
vereist een grondige kennis van leer- en
onderwijsprocessen in het eigen vakgebied
•
Kan motiveren
•
de nood aan autonomie van de leerling als
uitdaging
•
Kan variëren
•
de waaier aan werkvormen ook echt
gebruiken in de klas
•
Kan reflecteren
•
zelfkritisch didactisch zowel als sociaal
•
Kan relativeren
•
leren en school in zijn context blijven zien
•
Kan ….
Vanuit passie en kennis volgt gezag, zelfs over
leerlingen die deze passie niet per se delen
De kloof tussen de opleiding en de
concrete schoolpraktijk
•
Onmiddellijk in het bad gegooid…: de praktijkschok
•
De schoolcultuur en de openheid naar “de nieuwe” en “het nieuwe”
•
Leren omgaan met dinosaurussen: hoe doe je dat?
•
Tijd voor een goed uitgebouwde aanvangsbegeleiding
Wat betekent dat nu voor de opleiding?
•
Blijf inzetten op niveau in de breedte en de diepte, maar zet vooral in op talent
•
Kies voor “de persoon” van de aspirant-leraar, niet enkel voor de competenties
•
Zet in op het vormen van professionals: trekkers eerder dan volgers
•
Weet wat je kan, maar ook wat je niet kan: ga voor de realisatie van degelijke
startcompetenties
•
Probeer een meerwaarde te zijn voor (stage)scholen
•
Kies voor expertise en draag die uit
Wat betekent dat nu voor scholen?
•
Engageer een ondernemende professional, eerder dan een brave uitvoerder
•
Durf investeren in mensen, ook en vooral in hun aanvangsbegeleiding
•
Stimuleer een lerende cultuur
•
Maak van je school een moderne, uitdagende professionele werkplek waarin
leraren hun talenten kunnen ontplooien.
•
Kijk verder dan je speelplaats
•
Stel je open voor externe expertise
Pleidooi voor een trialoog
School
Opleiding
Begeleiding